Bức tranh của em gái tôi - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm

Bức tranh của em gái tôi - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm được VnDoc sưu tầm và đăng tải nhằm giới thiệu Nội dung tác phẩm, Hoàn cảnh sáng tác nằm trong chương trình giảng dạy môn Ngữ văn lớp 6. Mời quý thầy cô cùng các bạn tham khảo tài liệu dưới đây

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Để giao lưu và dễ dàng chia sẻ các tài liệu học tập hay lớp 6 để chuẩn bị cho năm học mới, mời các bạn tham gia nhóm facebook Tài liệu học tập lớp 6.

I. Đôi nét về tác giả: Tạ Duy Anh

- Tên khai sinh: Tạ Viết Dũng

- Sinh ngày 9 tháng 9 năm 1959

- Quê quán: thôn Cổ Hiền, xã Hoàng Diệu, huyện Chương Mỹ, Hà Tây (nay thuộc Hà Nội).

- Cuộc đời:

  • Ông từng làm cán bộ giám sát chất lượng bê tông ở Nhà máy thủy điện Hòa Bình, trung sĩ bộ binh ở Lào Cai.
  • Sau đó Tạ Duy Anh tham gia học ở Trường viết văn Nguyễn Du. Trải qua 4 năm học, ông đỗ đầu và được giữ lại làm giảng viên.
  • Là cây bút trẻ trong thời kì đổi mới. Hiện ông là biên tập viên tại Nhà xuất bản Hội Nhà văn.
  • Tạ Duy Anh trở thành hội viên Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 1993.

II. Đôi nét về tác phẩm: Bức tranh của em gái tôi

1. Xuất xứ

Bức tranh của em gái tôi là truyện ngắn đoạt giải Nhì trong cuộc thi viết Tương lai vẫy gọi của báo Thiếu niên tiền phong

2. Thể loại

- Truyện ngắn

3. Phương thức biểu đạt

- PTBĐ tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm

- Trong đó PTBĐ chính là tự sự

4. Ngôi kể

- Ngôi thứ nhất, xưng tôi

- Tác dụng: người kể chuyện chính là nhân vật anh trai trong câu chuyện, trực tiếp tham gia và kể lại câu chuyện, làm cho các sự kiện, cảm xúc của nhân vật trở nên chân thực, thuyết phục và sâu sắc hơn.

5. Tóm tắt văn bản Bức tranh của em gái tôi

Kiều Phương là cô gái hay lục lọi đồ và thường bôi bẩn lên mặt. Cô bé có sở thích vẽ tranh nên thường bí mật pha chế màu và vẽ. Khi mọi người phát hiện ra Kiều Phương có tài năng hội họa thì người anh lúc này tỏ ra ghen tị và xa lánh em. Kiều Phương đạt giải nhất tại trại thi vẽ tranh quốc tế với bức vẽ “anh trai tôi”, lúc này người anh trai mới nhận ra tấm lòng nhân hậu của em và hối lỗi về bản thân mình.

(Mời các bạn tham khảo thêm các bài tóm tắt khác của văn bản Bức tranh của em gái tôi tại đây)

6. Bố cục văn bản Bức tranh của em gái tôi

- Gồm 3 phần:

STTGiới hạnNội dung
Phần 1Từ đầu → "phát huy tài năng"
  • Tài năng hội họa của người em gái
Phần 2"Kể từ hôm đó" → "anh cùng đi nhận giải"
  • Lòng ghen tị và mặc cảm của người anh trai
Phần 3Phần còn lại
  • Người anh nhận ra sai lầm của mình và thấu hiểu tấm lòng của người em gái

7. Giá trị nội dung văn bản Bức tranh của em gái tôi

Qua câu chuyện về người anh và cô em gái có tài năng hội họa, truyện Bức tranh của em gái tôi cho thấy: Tình cảm trong sáng, hồn nhiên và lòng nhân hậu của người em gái đã giúp cho người anh nhận ra phần hạn chế ở chính mình.

8. Giá trị nghệ thuật văn bản Bức tranh của em gái tôi

- Ngôi kể thứ nhất tự nhiên, chân thật

- Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, sắc sảo

III. Phân tích văn bản Bức tranh của em gái tôi

Bức tranh của em gái tôi - Tạ Duy Anh

1. Mở bài

- Giới thiệu về tác giả Tạ Duy Anh

- Giới thiệu về truyện ngắn “Bức tranh của em gái tôi” (xuất xứ, tóm tắt, khái quát giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật…)

2. Thân bài

2.1. Nhân vật người anh trai

a. Trước khi tài năng hội họa của người em gái bị phát hiện

- Đặt biệt danh cho em gái mình là Mèo vì em hay tự bôi bẩn chính mặt mình

- Cảm thấy khó chịu trước sở thích lục lọi các đồ vật trong nhà của em gái

- Quan sát các hành động trộn bột của bé Mèo một cách ơ hờ, không thực sự quan tâm, cho rằng đó chỉ là nghịch ngợm

- Nhắc nhở khi cho rằng bé Mèo đang làm nhà cửa lộn xộn hơn

→ Các chi tiết ấy thể hiện hình ảnh một người anh trai bình thường như bao người anh khác, xem bé Mèo là một đứa con nít nghịch ngợm, luộm thuộm thích chơi trò bí ẩn, không có gì đáng phải lưu tâm.

b. Khi tài năng hội họa của em gái bị phát hiện

- Cảm thấy mình bất tài nên bị đẩy ra ngoài

- Những lúc ngồi trên bàn học chỉ muốn gục xuống khóc

- Cảm thấy không thể thân với bé Mèo như trước kia được nữa, chỉ 1 lỗi nhỏ của em cũng gắt um lên

- Cảm thấy đang bị trêu tức khi bé Mèo xụ mặt xuống, miệng dẩu lên - hành động trước đây cậu bé vẫn thấy dễ thương.

- Một mình cậu cảm thấy không vui khi tranh của bé Mèo được mời tham dự trại thi vẽ quốc tế

→ Nhưng chi tiết này thể hiện rõ nét những mặc cảm, tự ti, buồn bã của người anh trai

→ Đây là những cảm giác rất bình thường khi một người anh trai bỗng nhiên không còn giỏi giang hơn, đủ khả năng chỉ bảo cho em gái mình nữa.

→ Tuy nhiên, những cảm giác bi quan, tiêu cực như đang bị bỏ rơi, bị đẩy ra ngoài ấy của người anh trai chỉ là do tưởng tượng mà thôi, thực tế thì mọi việc vẫn diễn ra như ngày thường.

→ Vì vậy người anh trai tuy đáng trách nhưng vẫn rất cần được cảm thông.

c. Khi có mặt tại lễ trao giải của người em gái

- Những biến chuyển trong nội tâm, suy nghĩ của nhân vật người anh đã được miêu tả rất tinh tế:

Giật sững người, bám chặt lấy tay mẹ

Cảm thấy ngỡ ngàng, hãnh diện, rồi xấu hổ

→ Sau khi nhận ra được tình cảm của người em gái dành cho mình, người anh trai phút chốc hiểu được những sai lầm trước đây của mình.

→ Người anh trai đã cảm thấy vô cùng xấu hổ cho những hành động cáu gắt trước đây, đồng thời cảm thấy tự hào về em gái mình.

2.2. Nhân vật người em gái – Kiều Phương

- Hiện lên qua lời kể của người anh trai

  • Say mê hội họa: mặt luôn bị bôi bẩn, hay lục lọi các đồ vật, tự chế thuốc vẽ, vẽ đẹp
  • Hồn nhiên, trong sáng, hiếu động
  • Độ lượng, nhân hậu khi không để ý những cáu gắt của anh trai
  • Vẫn luôn rất yêu thương, quý trọng anh mình

→ Hình tượng người em gái trong mắt anh trai như một tiểu thiên sứ vừa đáng yêu , tài năng lại vô cùng độ lượng, tốt bụng.

3. Kết bài

- Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản

  • Nội dung: Qua câu chuyện về người anh và cô em gái có tài năng hội họa, truyện “Bức tranh của em gái tôi” cho thấy: Tình cảm trong sáng, hồn nhiên và lòng nhân hậu của người em gái đã giúp cho người anh nhận ra phần hạn chế ở chính mình
  • Nghệ thuật: kể chuyện bằng ngôi thứ nhất, nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật…

- Bài học cho bản thân: quý trọng tình cảm gia đình, anh em,…

Như vậy là chúng tôi đã giới thiệu cho các bạn bài Bức tranh của em gái tôi - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm. Mời các bạn tham khảo thêm đề thi học kì 1 lớp 6, văn mẫu lớp 6 cho các bạn tham khảo ý tưởng khi viết bài.

Ngoài ra các bạn có thể xem thêm chuyên mục Soạn văn 6 mà VnDoc đã chuẩn bị để học tốt hơn môn Ngữ văn lớp 6. Mời các em học sinh, các thầy cô cùng các bậc phụ huynh tham khảo.

Các bài liên quan đến tác phẩm:

Đánh giá bài viết
78 17.607
1 Bình luận
Sắp xếp theo
  • Đức Trí Nguyễn Văn
    Đức Trí Nguyễn Văn

    😃hahahah

    Thích Phản hồi 01/03/23

    Lý thuyết Ngữ văn 6 KNTT

    Xem thêm