Luyện từ và câu lớp 4: Từ ghép và từ láy

Soạn bài Luyện từ và câu lớp 4: Từ ghép từ láy là lời giải phần Luyện từ và câu SGK Tiếng Việt 4 trang 39, 40 giúp các em học sinh ôn tập, nắm được cách xác định từ ghép, từ láy, củng cố các dạng bài Luyện từ và câu lớp 4. Mời các em cùng tham khảo.

Từ ghép và từ láy là một dạng bài thường gặp trong chương trình lớp 4 trong các đề thi hay các bài luyện tập. Dưới đây là hướng dẫn giải chi tiết cho dạng bài này để các em học sinh nắm vững được lí thuyết, luyện giải bài tập.

I. Nhận xét Luyện từ và câu: Từ ghép và từ láy

Cấu tạo của những từ phức được in đậm trong các câu thơ sau có gì khác nhau?

Tôi nghe truyện cổ thầm thì
Lời ông cha dạy cũng vì đời sau.

LÂM THỊ MỸ DẠ

Thuyền ta chầm chậm vào
Ba Bể Núi dựng cheo leo, hồ lặng im
Lá rừng với gió ngân se sẽ
Họa tiếng lòng ta với tiếng chim.

HOÀNG TRUNG THÔNG

Gợi ý:

- Từ phức nào do những tiếng có nghĩa tạo thành?

- Từ phức nào do những tiếng có âm đầu hoặc vần lặp lại nhau tạo thành?

Hướng dẫn trả lời:

- Các từ phức truyện cổ, ông cha, đời sau do các tiếng có nghĩa tạo thành (truyện + cổ; ông + cha).

- Từ phức thầm thì do các tiếng lặp lại âm đầu (th) tạo thành.

- Từ phức lặng im do hai tiếng có nghìn lặng + im) tạo thành.

- Ba từ phức (chầm chậm, cheo leo, se sẽ (do những tiếng có âm đầu, vần hoặc cả âm đầu lẫn vần lặp lại nhau tạo thành: Từ cheo leo, hai tiếng cheo và leo có vần eo lặp lại. Các từ chim chậm, se sẽ lặp lại cả âm đầu và vần.

II. Ghi nhớ

Có 2 cách để tạo từ phức là:

  1. Ghép những tiếng có nghĩa lại với nhau: Đó là các từ ghép. M: Tình thương, thương mến,...
  2. Phối hợp những tiếng có âm đầu hay vần (hoặc cả âm đầu và vần) giống nhau. Đó là các từ láy. M: săn sóc, khéo léo, luôn luôn,....

III. Luyện tập Luyện từ và câu: Từ ghép và từ láy

Câu 1 trang 39 Tiếng Việt lớp 4 Tập 1

Hãy sắp xếp các từ phức được gạch dưới trong những câu dưới đây thành hai loại: từ ghép và từ láy.

a) Nhân dân ghi nhớ công ơn Chử Đổng Tử, lập đền thờ ở nhiều nơi bên sông Hồng. Cũng từ đó hàng năm, suốt mấy tháng mùa xuân cả một vùng bờ bãi sông Hồng lại nô nức làm lễ, mở hội để tưởng nhớ ông.

Theo HOÀNG LÊ

b) Dáng tre vươn mộc mạc, màu tre tươi nhũn nhặn. Rồi tre lớn lên, cứng cáp, dẻo dai, vững chắc. Tre thông thanh cao giản di, chí khí như người.

THÉP MỚI

Gợi ý:

- Từ ghép: là các tiếng có nghĩa được ghép lại với nhau.

- Từ phức: được tạo ra bằng cách phối hợp những tiếng có âm đầu hay vần (hoặc cả âm đầu và vần) giống nhau.

Hướng dẫn trả lời:

- Từ ghép là từ cả hai tiếng đều có nghĩa kết hợp lại tạo nên một nghĩa mới

- Từ láy là từ có thể cả hai thành tố đều không có nghĩa hoặc một trong hai thành tố không có nghĩa, chúng lặp lại âm đầu hay phần vần hoặc cả tiếng. Nắm được những đặc điểm cơ bản đó, em sẽ có cơ sở để phân loại.

Từ ghépTừ láy
Câu anhân dân, ghi nhớ, công ơn, đền thờ, mùa xuân, tưởng nhớ, bờ bãinô nức
Câu bdẻo dai, vững chắc, thanh ao, giản dị, chí khímộc mạc, cứng cáp, nhũn nhặn

Câu 2 trang 40 Tiếng Việt lớp 4 Tập 1

Tìm từ ghép từ láy chứa những tiếng sau

a) Ngay

b) Thẳng

c) Thật

Hướng dẫn trả lời:

Từ ghépTừ láy
a) Ngayngay thẳng, ngay thật, ngay lưng, ngay lập tứcngay ngắn, ngay ngáy
b) ThẳngThẳng băng, thẳng cánh, thẳng cẳng, thẳng đuột, thẳng đứng, thẳng góc, thẳng tay, thẳng tắp, thẳng tuột, thẳng tínhthẳng thắn
c) Thậtngay thật, chân thật, thật lòng, thành thậtthật thà

Đặt câu với các từ trên:

- Từ ghép:

  • Ngay thẳng là một đức tính quý.
  • Học sinh xếp hàng thẳng tắp.
  • Hãy đối xử thật lòng với nhau.

- Từ láy:

  • Tính hắn thật thà như đếm.
  • Bạn hãy thẳng thắn góp ý cho tôi.
  • Tôi đã thẳng thừng bác bỏ ý kiến của hắn. 

Thông qua các bài tập và phần ghi nhớ phần nào giúp các em học sinh nắm được từ láy là gì? từ ghép là gì? áp dụng vào các bài tập tự luyện. Dưới đây là một số bài tập tự giải khác:

IV. Bài tập về Từ ghép và từ láy lớp 4

V. Đề thi giữa kì 1 lớp 4 có đáp án

----------------------------------------------------------------------------

 >> Bài tiếp theo: Kể chuyện lớp 4: Một nhà thơ chân chính 

Luyện từ và câu lớp 4: Từ ghép và từ láy được VnDoc sưu tầm, tổng hợp hướng dẫn giải các dạng bài tập về Từ loại cho các em học sinh tham khảo củng cố kỹ năng làm bài Luyện từ và câu lớp 4 chuẩn bị cho các bài kiểm tra trong năm học đạt kết quả cao.

Ngoài ra, các bạn luyện giải bài tập SGK Tiếng Việt 4  các phân môn như: Tập đọc, Chính tả, Luyện từ và câu, Tập làm văn được VnDoc sưu tầm, chọn lọc. Đồng thời các dạng đề thi học kì 1 lớp 4, đề thi học kì 2 lớp 4 các môn Toán, Tiếng Việt, Khoa học, Lịch sử, Địa Lý, Tin học mới nhất được cập nhật. Mời các em học sinh, các thầy cô cùng các bậc phụ huynh tham khảo đề thi, bài tập lớp 4 mới nhất.

Để tiện trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về giảng dạy và học tập các môn học lớp 4, VnDoc mời các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và các bạn học sinh truy cập nhóm riêng dành cho lớp 4 sau: Nhóm Tài liệu học tập lớp 4. Rất mong nhận được sự ủng hộ của các thầy cô và các bạn.

Đánh giá bài viết
929 232.058
Sắp xếp theo

    Luyện từ và câu lớp 4 Sách mới

    Xem thêm