VnDoc.com

Sáng kiến kinh nghiệm: Thiết kế trò chơi môn Toán lớp 4

Sáng kiến kinh nghiệm bậc Tiểu học

3 4.562

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Trang chủ: https://vndoc.com/ | Email hỗ trợ: h[email protected] | Hotline: 024 2242 6188

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI: “THIẾT KẾ TRÒ CHƠI MÔN TOÁN 4”

MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài

Chương trình Toán của Tiểu học có vị trí và tầm quan trọng rất lớn, nó góp phần

không nhỏ trong việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh. Môn Toán ở Tiểu học

bước đầu hình thành và phát triển năng lực trừu tượng hóa, khái quát hóa, kích thích trí

tưởng tượng, phát triển hợp lí khả năng suy luận và biết diễn đạt đúng bằng lời, góp phần

rèn luyện phương pháp học tập và làm việc khoa học, linh hoạt, sáng tạo.

Ở Tiểu học, mỗi lớp môn Toán có một vị trí, yêu cầu, nhiệm vụ khác nhau. Riêng

lớp 4 có một vị trí quan trọng vì chương trình của nó mang tính hệ thống, khái quát và

phát triển ở mức độ cao hơn nội dung môn Toán ở các lớp dưới. Nó giúp cho học sinh có

những cơ sở ban đầu về số học, các số tự nhiên, phân số, các đại lượng cơ bản và một số

yếu tố hình học đơn giản giúp học sinh học tiếp các lớp trên, hình thành kỹ năng thực

hành tính, đo lường, giải bài toán có nhiều ứng dụng thiết thực trong cuộc sống.

Trong hệ thống kiến thức về số học thì nội dung về số tự nhiên là hạt nhân của

chương trình. Khi phân tích chương trình toán lớp 4, tôi thấy chương: “Phân số - Các

phép tính với phân số” là nội dung rất quan trọng. Phần “Phân số - Các phép tính với

phân số” được sử dụng hàng ngày trong hầu hết các hoạt động thực tiễn và có thể coi là

một trong những khái niệm “chìa khoá ’’ về quan hệ “Toán học- Thực tiễn”.

Trong quá trình giảng dạy tôi thấy có nhiều bài toán hay và thú vị ở phần phân số

nhưng khi thực hành nhiều học sinh còn lúng túng, nhầm lẫn và hay quên.

Để dạy học chương: “Phân số - Các phép tính với phân số” môn Toán lớp 4 có

chất lượng và hiệu quả tốt, người GV cần phối kết hợp sử dụng linh hoạt và sáng tạo một

số phương pháp dạy học với nhau. Trong đó phương pháp dạy học bằng trò chơi là một

trong các phương pháp dạy học có ý nghĩa quan trọng trong việc phát huy tính tích cực,

chủ động và sáng tạo ở học sinh (HS).

Trò chơi vừa là nhu cầu vừa là phương tiện giáo dục toàn diện cho HS tiểu học.

Lí luận và thực tiễn giáo dục đã chứng minh rằng nếu biết tổ chức cho HS vui chơi một

cách phù hợp sẽ có tác dụng giáo dục và phát triển to lớn đối với các em. Tổ chức trò

chơi trong tiết học Toán làm cho không khí học tập trở nên sôi nổi, sinh động, hứng thú

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Trang chủ: https://vndoc.com/ | Email hỗ trợ: h[email protected] | Hotline: 024 2242 6188

đối với các em. Qua việc tham gia trò chơi, các em thực hiện được những kỹ năng tính

toán một cách nhẹ nhàng, tự nhiên, thoải mái. Từ đó các em có thể tự tin vận dụng chúng

vào luyện tập thực hành và thực tiễn cuộc sống của mình. Bên cạnh đó việc tổ chức trò

chơi còn tăng cường giáo dục mối quan hệ đạo đức mang tính nhân ái giữa các em, rèn

luyện cho các em sự tự tin, bạo dạn trước đám đông, giáo dục ý thức ham học hỏi, mang

lại niềm vui nhận thức, phát huy tính tích cực, chủ động trong học tập của các em.

Song trong thực tế việc thiết kế và ứng dụng các trò chơi nói chung và trò chơi học

tập (TCHT) nói riêng còn nhiều bất cập, nên ít nhiều hạn chế đến chất lượng và hiệu quả

của hoạt động dạy học ở trường Tiểu học.

Xuất phát từ những lý do trên và với kinh nghiệm tích lũy được trong thời gian giảng

dạy tôi mạnh dạn đưa ra biện pháp: "Thiết kế và ứng dụng trò chơi học tập vào dạy học

chương: Phân số - Các phép tính với phân số môn Toán lớp 4.”

2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

* Đối tượng nghiên cứu là biện pháp: "Thiết kế và ứng dụng trò chơi học tập vào dạy

học chương: Phân số - Các phép tính với phân số môn Toán lớp 4.”

* Phạm vi nghiên cứu là GV và HS lớp 4C, 4D trường Tiểu học Đoàn Đào.

3. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Tập hợp một số vấn đề lí luận làm cơ sở khoa học cho việc viết tài liệu:

"Thiết kế và ứng dụng TCHT vào dạy học chương: Phân số - Các phép tính với phân số

môn Toán lớp 4”.

- Điều tra thực trạng nhu cầu thiết kế và ứng dụng TCHT vào dạy học chương:

Phân số - Các phép tính với phân số môn Toán lớp 4 ở trường Tiểu học Đoàn Đào.

- Đề xuất biện pháp thiết kế và ứng dụng TCHT vào dạy học chương: “Phân số -

Các phép tính với phân số môn Toán lớp 4 ” nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của

hoạt động dạy học môn Toán trong trường tiểu học.

4. Phương pháp nghiên cứu

Để tiến hành nghiên cứu đề tài này, tôi sử dụng phối kết hợp một số phương pháp

nghiên cứu sau:

- Phương pháp nghiên cứu tài liệu, sách giáo khoa và các tư liệu (giáo án) có liên

quan đến đến đề tài nghiên cứu nhằm thu thập một số vấn đề lí luận làm cơ sở khoa học

cho đề tài nghiên cứu. Phương pháp này được sử dụng ở phần cơ sở lí luận của SKKN.

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Trang chủ: https://vndoc.com/ | Email hỗ trợ: h[email protected] | Hotline: 024 2242 6188

- Phương pháp đàm thoại, hỏi chuyện, phỏng vấn cán bộ, giáo viên và học sinh kết

hợp với phương pháp dự giờ dạy Toán của GV dạy lớp 4, phương pháp thử nghiệm khoa

học, phương pháp tổng kết kinh nghiệm...nhằm thu thập những thông tin cần thiết về

phương pháp dạy học bằng trò chơi học tập. Những phương pháp này được sử dụng ở

phần nghiên cứu thực trạng và thử nghiệm khoa học của SKKN.

NỘI DUNG

1. Một số vấn đề lí luận cơ bản của đề tài nghiên cứu

1.1. Khái niệm chung về trò chơi và trò chơi học tập

1.1.1. Khái niệm về trò chơi

- Thế nào là trò chơi

Chơi là hoạt động mô phỏng để phản ánh cuộc sống hiện thực xung quanh nhằm

thỏa mãn nhu cầu được chơi của HS (không nhằm tạo ra sản phẩm).

Động cơ chơi của HS nằm ngay trong các hành động chơi chứ không nằm trong kết

quả chơi. Chơi là hoạt động độc lập, tự do và tự nguyện của các em. Tính sáng tạo của

HS được thể hiện rõ nét trong quá trình chơi dưới sự tổ chức và hướng dẫn của người lớn.

- Nguồn gốc và bản chất của trò chơi

Các nhà tâm lí học và giáo dục học Mác xít khẳng định rằng chơi có nguồn gốc từ

lao động và chuẩn bị cho thế hệ trẻ đến với lao động và nội dung chơi phản ánh cuộc

sống hiện thực xung quanh các em. Xuất phát từ chính sự phát triển nhu cầu được chơi và

hoạt động của bản thân HS. Sự phát triển nhu cầu chơi và hoạt động của bản thân các em

chịu ảnh hưởng trực tiếp của cuộc sống hiện thực xung quanh và sự tổ chức hướng dẫn

của người lớn mà trò chơi được hình thành và phát triển.

- Phân loại trò chơi: Việc phân loại trò chơi một cách chính xác gặp nhiều khó

khăn, cách phân loại trò chơi phổ biến ở nước ta hiện nay là căn cứ vào nội dung chơi, trò

chơi bao gồm:

+ Nhóm trò chơi sáng tạo, gồm: trò chơi đóng vai theo chủ đề, trò chơi đóng kịch

và trò chơi lắp ghép xây dựng.

+ Nhóm trò chơi có luật, gồm các trò chơi là: Trò chơi học tập (TCHT) và

trò chơi vận động.

1.1.2. Trò chơi học tập

SKKN Thiết kế trò chơi môn Toán lớp 4

Sáng kiến kinh nghiệm: Thiết kế trò chơi môn Toán lớp 4 được sưu tầm và chọn lọc bởi VnDoc giúp các giáo viên chủ nhiệm có thêm kinh nghiệm và ý tưởng để hoàn thành tốt các đề tài nghiên cứu sáng tạo và công việc của mình.

Lưu ý: Nếu không tìm thấy nút Tải về bài viết này, bạn vui lòng kéo xuống cuối bài viết để tải về.

Để tiện trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về giảng dạy và học tập các môn học lớp 4, VnDoc mời các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và các bạn học sinh truy cập nhóm riêng dành cho lớp 4 sau: Nhóm Tài liệu học tập lớp 4. Rất mong nhận được sự ủng hộ của các thầy cô và các bạn.

Sáng kiến kinh nghiệm lớp 4: Thiết kế trò chơi môn Toán

1. Lí do chọn đề tài

Chương trình Toán của Tiểu học có vị trí và tầm quan trọng rất lớn, nó góp phần không nhỏ trong việc hình thành và phát triển nhân cách học sinh. Môn Toán ở Tiểu học bước đầu hình thành và phát triển năng lực trừu tượng hóa, khái quát hóa, kích thích trí tưởng tượng, phát triển hợp lí khả năng suy luận và biết diễn đạt đúng bằng lời, góp phần rèn luyện phương pháp học tập và làm việc khoa học, linh hoạt, sáng tạo.

Ở Tiểu học, mỗi lớp môn Toán có một vị trí, yêu cầu, nhiệm vụ khác nhau. Riêng lớp 4 có một vị trí quan trọng vì chương trình của nó mang tính hệ thống, khái quát và phát triển ở mức độ cao hơn nội dung môn Toán ở các lớp dưới. Nó giúp cho học sinh có những cơ sở ban đầu về số học, các số tự nhiên, phân số, các đại lượng cơ bản và một số yếu tố hình học đơn giản giúp học sinh học tiếp các lớp trên, hình thành kỹ năng thực hành tính, đo lường, giải bài toán có nhiều ứng dụng thiết thực trong cuộc sống.

Trong hệ thống kiến thức về số học thì nội dung về số tự nhiên là hạt nhân của chương trình. Khi phân tích chương trình toán lớp 4, tôi thấy chương: “Phân số - Các phép tính với phân số” là nội dung rất quan trọng. Phần “Phân số - Các phép tính với phân số” được sử dụng hàng ngày trong hầu hết các hoạt động thực tiễn và có thể coi là một trong những khái niệm “chìa khoá ’’ về quan hệ “Toán học- Thực tiễn”.

Trong quá trình giảng dạy tôi thấy có nhiều bài toán hay và thú vị ở phần phân số nhưng khi thực hành nhiều học sinh còn lúng túng, nhầm lẫn và hay quên.

Để dạy học chương: “Phân số - Các phép tính với phân số” môn Toán lớp 4 có chất lượng và hiệu quả tốt, người GV cần phối kết hợp sử dụng linh hoạt và sáng tạo một số phương pháp dạy học với nhau. Trong đó phương pháp dạy học bằng trò chơi là một trong các phương pháp dạy học có ý nghĩa quan trọng trong việc phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo ở học sinh (HS).

Trò chơi vừa là nhu cầu vừa là phương tiện giáo dục toàn diện cho HS tiểu học.

Lí luận và thực tiễn giáo dục đã chứng minh rằng nếu biết tổ chức cho HS vui chơi một cách phù hợp sẽ có tác dụng giáo dục và phát triển to lớn đối với các em. Tổ chức trò chơi trong tiết học Toán làm cho không khí học tập trở nên sôi nổi, sinh động, hứng thú đối với các em. Qua việc tham gia trò chơi, các em thực hiện được những kỹ năng tính toán một cách nhẹ nhàng, tự nhiên, thoải mái. Từ đó các em có thể tự tin vận dụng chúng vào luyện tập thực hành và thực tiễn cuộc sống của mình. Bên cạnh đó việc tổ chức trò chơi còn tăng cường giáo dục mối quan hệ đạo đức mang tính nhân ái giữa các em, rèn luyện cho các em sự tự tin, bạo dạn trước đám đông, giáo dục ý thức ham học hỏi, mang lại niềm vui nhận thức, phát huy tính tích cực, chủ động trong học tập của các em.

Song trong thực tế việc thiết kế và ứng dụng các trò chơi nói chung và trò chơi học tập (TCHT) nói riêng còn nhiều bất cập, nên ít nhiều hạn chế đến chất lượng và hiệu quả của hoạt động dạy học ở trường Tiểu học.

Xuất phát từ những lý do trên và với kinh nghiệm tích lũy được trong thời gian giảng dạy tôi mạnh dạn đưa ra biện pháp: "Thiết kế và ứng dụng trò chơi học tập vào dạy học chương: Phân số - Các phép tính với phân số môn Toán lớp 4.”

2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

* Đối tượng nghiên cứu là biện pháp: "Thiết kế và ứng dụng trò chơi học tập vào dạy học chương: Phân số - Các phép tính với phân số môn Toán lớp 4.”

* Phạm vi nghiên cứu là GV và HS lớp 4C, 4D trường Tiểu học Đoàn Đào.

3. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Tập hợp một số vấn đề lí luận làm cơ sở khoa học cho việc viết tài liệu:

"Thiết kế và ứng dụng TCHT vào dạy học chương: Phân số - Các phép tính với phân số môn Toán lớp 4”.

- Điều tra thực trạng nhu cầu thiết kế và ứng dụng TCHT vào dạy học chương: Phân số - Các phép tính với phân số môn Toán lớp 4 ở trường Tiểu học Đoàn Đào.

- Đề xuất biện pháp thiết kế và ứng dụng TCHT vào dạy học chương: “Phân số - Các phép tính với phân số môn Toán lớp 4 ” nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của hoạt động dạy học môn Toán trong trường tiểu học.

4. Phương pháp nghiên cứu

Để tiến hành nghiên cứu đề tài này, tôi sử dụng phối kết hợp một số phương pháp nghiên cứu sau:

- Phương pháp nghiên cứu tài liệu, sách giáo khoa và các tư liệu (giáo án) có liên quan đến đến đề tài nghiên cứu nhằm thu thập một số vấn đề lí luận làm cơ sở khoa học cho đề tài nghiên cứu. Phương pháp này được sử dụng ở phần cơ sở lí luận của SKKN.

- Phương pháp đàm thoại, hỏi chuyện, phỏng vấn cán bộ, giáo viên và học sinh kết hợp với phương pháp dự giờ dạy Toán của GV dạy lớp 4, phương pháp thử nghiệm khoa học, phương pháp tổng kết kinh nghiệm...nhằm thu thập những thông tin cần thiết về phương pháp dạy học bằng trò chơi học tập. Những phương pháp này được sử dụng ở phần nghiên cứu thực trạng và thử nghiệm khoa học của SKKN.