Đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn Ngữ văn năm 2016 - 2017 Sở GD và ĐT TP Cần Thơ

Đề thi vào lớp 10 môn Văn có đáp án

2 504

Đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn Văn

Kì thi tuyển sinh vào lớp 10 của Sở GD và ĐT Cần Thơ đã được tổ chức vào ngày 08/06/2016. Mời các bạn tham khảo bài test Đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn Ngữ văn năm 2016 - 2017 Sở GD và ĐT TP Cần Thơ trên trang VnDoc.com để tìm hiểu thêm một dạng đề thi. Bài test có đi kèm với phần đáp án để các bạn đối chiếu và so sánh kết quả.

Bạn cần đăng ký tài khoản VnDoc Pro để làm bài trắc nghiệm này! Tìm hiểu thêm

Mua VnDoc PRO 79.000đ

Phần 1: Đọc hiểu
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 4:
"Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom. Đất rắn. Những hòn sỏi theo tay tôi bay ra hai bên. Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rung mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành. Hoặc là nóng từ bên trong quả bom. Hoặc là mặt trời nung nóng."
(Những ngôi sao xa xôi – Lê Minh Khuê
Ngữ văn 9, Tập hai, NXB Giáo dục, tr. 117)
Câu 1:
Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích trên.
Phương thức biểu đạt: tự sự
Câu 2:
Tìm các câu có yếu tố miêu tả trong đoạn trích.
Các câu có yếu tố miêu tả trong đoạn trích: "Đất rắn"; "một tiếng động sắc đến gai người", "vỏ quả bom nóng", "nóng từ bên trong quả bom", "hoặc là mặt trời nung nóng".
Câu 3:
Trong đoạn trích, người trần thuật là nhân vật nào? Việc chọn vai kể như thế có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung đoạn trích?
- Trong đoạn trích, người trần thuật là nhân vật Phương Định.- Việc chọn ngôi kể có tác dụng lớn trong việc biểu đạt nội dung: Truyện kể ngôi thứ nhất, người kể chuyện là nhân vật chính, tham gia chứng kiến câu chuyện. Là người trong cuộc kể lại câu chuyện sẽ chân thực, đáng tin cậy hơn, thế giới nội tâm nhân vật được bộc lộ rõ hơn khi miêu tả trận phá bom.
Câu 4:
Nhận xét cách sử dụng câu văn trong đoạn trích. Việc sử dụng những câu văn như vậy có tác dụng như thế nào trong việc biểu đạt nội dung?
Cách sử dụng câu văn ngắn, ngắt nhịp linh hoạt, sử dụng nhiều câu đặc biệt tác giả miêu tả trận phá bom ác liệt, nguy hiểm, dồn dập, căng thẳng.
II. PHẦN LÀM VĂN
Câu 1: Nghị luận xã hội
Trong bài thơ Mẹ, tác giả Trần Quốc Minh đã viết:
"...Lời ru có gió mùa thu
Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về
Những ngôi sao thức ngoài kia
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con
Đêm nay con ngủ giấc tròn
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời."
Từ đoạn thơ trên, viết bài văn trình bày suy nghĩ của em về tình mẫu tử trong cuộc đời của mỗi con người.
1. Suy nghĩ về tình mẫu tử trong cuộc đời mỗi con người.* Yêu cầu về hình thức:+ Bài văn phải đảm bảo bố cục 3 phần mở - thân - kết bài.+ Diễn đạt trôi chảy, mạch lạc, có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu/đoạn; không măc lỗi về dùng từ, đặt câu....* Yêu cầu về nội dung:a. Giải thích:- Tình mẫu tử: tình cảm mẹ con.- Trong đoạn thơ, tình mẫu tử thể hiện ở cả hai chiều: tình mẹ thương con và tỉnh cảm biết ơn, trân trọng dành cho mẹ.- Đoạn thơ đã nói lên tình yêu bao la, sự hi sinh và những công lao vĩ đại mẹ đã dành cho con:+ "Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về", "Mẹ là ngọn gió của con suốt đời": Mẹ không chỉ hi sinh giấc ngủ của mình để mang lại làn gió mát cho giấc ngủ của con mỗi đêm hè mà còn sẵn sàng chở che, nâng đỡ, làm dịu mát tâm hồn con, dành cho con những điều tuyệt vời nhất trong cuộc sống.+ "Mẹ đã thức vì chúng con": Mẹ thức hay chính là tình mẹ luôn "thức", tình mẹ không bao giờ vơi cạn, luôn dõi theo con trên mỗi bước đường đời.- Đồng thời, bày tỏ niềm trân trọng yêu thương, biết ơn mẹ vô bờ bế của người con qua các hình ảnh so sánh đẹp đẽ, cảm động: "Những ngôi sao.... thức vì chúng con", "Mẹ là ngọn gió của con suốt đời".=> Trong đời sông của mỗi người có nhiều thứ tình cảm cao đẹp như tình cảm với ông bà, tình cảm anh chị em, tình bạn, tình yêu, tình cảm với quê hương, đất nước.... Nhưng tình mẫu tử vẫn có vị trí đặc biệt, thiêng liêng và máu thịt nhất với mỗi con người.b. Phân tích:- Tại sao tình mẫu tử là thiêng liêng, quan trọng?+ Vì đó là tình cảm đầu tiên của mỗi người khi sinh ra và sẽ gắn bó trong suốt cuộc đời.+ Vì đó là tình cảm vừa có yếu tố máu thịt, vừa mang tính tinh thần cao cả.+ Vì đó là thứ tình cảm vừa tự nhiên vừa mang tính trách nhiệm.- Biểu hiện của tình mẫu tử nói chung:+ Mẹ mang nặng đẻ đau, vượt qua bao khó khăn, vất vả để nuôi dưỡng con nên người.+ Mẹ luôn dõi theo con trên đường đời, sẵn sàng chở che, bao dung, nâng đỡ khi con vấp ngã. Sự thành công, hạnh phúc của con được đánh đổi bằng cả cuộc đời của mẹ.+ Con cái hiếu thảo và trân trọng công lao sinh thành, dưỡng dục của mẹ thiêng liêng, phải sống, học tập và làm việc để mẹ được vui lòng, không để mẹ phải lo lắng. Quan tâm, yêu thương mẹ mỗi ngày và từ những hành động nhỏ nhất: vâng lời, chăm sóc lúc mẹ ốm đau, học tập tốt....c. Bàn luận, mở rộng:+ Tình mẫu tử là nguồn sống vô giá, giúp ta vững vàng trong cuộc sống.+ Được sống trong tình mẫu tử là may mắn, hạnh phúc của con người. Thật thiệt thòi cho những ai không được sống trong tình mẫu tử và bất hạnh cho những kẻ không biết trân trọng tình mẫu tử.+ Phê phán những kẻ sống vô ơn bạc nghĩa, không yêu thương, biết ơn cha mẹ, đối xử tệ bạc với cha mẹ.+ Ngoài tình mẫu tử là thiêng liêng còn có tình phụ tử, tình cảm anh em... cũng cần được trân trọng.d. Bài học hành động và liên hệ bản thân.- Biết yêu thương mẹ nhiều hơn, cố gắng trở thành học sinh ngoan, học giỏi để cha mẹ vui lòng.- Liên hệ bản thân.
Câu 2: Nghị luận văn học
Phân tích sự cảm nhận tinh tế của nhà thơ Hữu Thỉnh về những biến chuyển của đất trời từ cuối hạ sang đầu thu qua bài thơ sau:
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Gió chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
(Sang thu - Hữu Thỉnh
Ngữ văn 9, Tập hai, NXB Giáo dục - 2015, tr.70)
2.1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm:+ Hữu Thỉnh thuộc thế hệ các nhà thơ thời chống Mỹ với ngòi bút luôn hướng về đề tài chiến tranh, người lính và cuộc sống nông thôn.+ Sang thu là tác phẩm tiêu biểu của Hữu Thình, được viết khi thiên nhiên bắt đầu sang thu và cũng là thời điểm đất nước vừa bước từ chiến tranh sang hòa bình.+ Bài thơ là những cảm nhận tinh tế của nhà thơ trước cảnh đất trời sang thu.2.2. Phân tích:a. Khổ 1: Bức tranh thiên nhiên trong thời khắc giao mùa:- Thiên nhiên được cảm nhận từ những gì vô hình:+ "Hương ổi" là làn hương đặc biệt của mùa thu miền Bắc được cảm nhận từ mùi ổi chín rộ.+ Từ "phả" động từ có nghĩa là tỏa vào, trộn lẫn => gợi mùi hương ổi ở độ đậm nhất, thơm nồng quyến rũ, hòa vào trong gió heo may của mùa thu, lan tỏa khắp không gian tạo ra một mùi thơm ngọt mát - hương thơm nồng nàn hấp dẫn của những vườn cây sum suê trái ngọt ở nông thôn Việt Nam.+ "Sương chùng chình" những hạt sương nhỏ li ti giăng mắc như một làn sương mỏng nhẹ nhàng trôi, đang "cố ý" chậm lại thong thả, nhẹ nhàng, chuyển động chầm chậm sang thu. Hạt sương sớm mai cũng như có tâm hồn.- Những chuyển biến tinh tế của thiên nhiên khiến nhà thơ không khỏi ngỡ ngàng, bối rối bỗng hình như". Tâm hồn thi sĩ chuyển biếp nhịp nhàng với phút giao mùa của cảnh vật. Từng cảnh sang thu thấp thoáng hồn người: chùng chình, bịn rịn, lưu luyến, bâng khuâng....b. Khổ 2, 3: Hình ảnh thiên nhiên sang thu.- Thiên nhiên sang thu được nhà thơ phát hiện bằng những hình ảnh quen thuộc làm nên một bức tranh mùa thu đẹp đẽ và trong sáng:+ Dòng sông quê hương thướt tha mềm mại,, hiền hòa trôi một cách nhàn hạ, thanh thảnh => gợi lên vẻ đẹp êm dịu của bức tranh thiên nhiên mùa thu.+ Đối lập với hình ảnh trên là những cánh chim chiều bắt đầu vội vã bay về phương nam tránh rét trong buổi hoàng hôn.+ Mây được miêu tả qua sự liên tưởng độc đáo bằng tâm hồn tinh tế, nhạy cảm, yêu thiên nhiên tha thiết:"Có đám mây mùa hạ Vắt nửa mình sang thu"=> Gợi hình ảnh một làn mây mỏng, nhẹ, kéo dài của mùa hạ còn sót lại như lưu luyến. Không phải vẻ đẹp của mùa hạ cũng chưa hẳn là vẻ đẹp của mùa thu mà đó là vẻ đẹp của thời khắc giao mùa được sáng tạo từ một hồn thơ tinh tế và nhạy cảm đang say thời khắc giao mùa này.- Thiên nhiên sang thu còn được gợi ra qua hình ảnh vừa thực vừa có ý nghĩa biểu trung "nắng - mưa - sấm":Vẫn còn bao nhiêu nắng Đã vơi dần cơn mưa + Nắng là hình ảnh cụ thể của mùa hạ. Nắng cuối hạ vẫn còn nồng, còn sáng nhưng đã nhạt dần, yếu dần bởi gió se đã đến chứ không chói chang, dữ dôi, gay gắt.+ Mưa cũng đã ít đi. Cơn mưa mùa hạ thường bất ngờ chợt đến rồi lại chợt đi. Từ "vơi" có giá trị gợi tả, diễn tả cái thưa dần, ít dần, hết dần những cơn mưa rào ào ạt, bất ngờ của mùa hạ.+ Hình ảnh "sấm":Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi - Ý nghĩa tả thực: hình tượng sấm thường xuất hiện bất ngờ đi liền với những cơn mưa rào chỉ có ở mùa hạ. Sấm cuối hạ cũng bớt đi, ít đi lúc sang thu.- Ý nghĩa ẩn dụ: "Sấm" là hình ảnh biêu tượng cho những vang động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời. "Hàng cây đứng tuổi" gợi tả những con người từng trải, từng vượt qua những khó khăn, thăng trầm. Qua đó khẳng định bản lĩnh cứng cỏi của con người trước những biến động của cuộc đời.=> Ngợi ca bản lĩnh cứng cỏi và tốt đẹp của mỗi con người từng trải nói riêng và nhân dân ta nói chung trước những thách thức khó khăn, gian khổ.2.3. Đánh giá + Nghệ thuật: Ngôn ngữ, hình ảnh vừa giản dị, tự nhiên mà giàu sức gợi, vừa độc đáo, mới lạ. Giọng thơ nhỏ nhẹ, sâu lắng.+ Với "Sang thu", Hữu Thỉnh đã góp cho chùm thơ Việt Nam một áng thơ thật đẹp. Bức tranh thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa với những biến đổi tinh tế, nhẹ nhàng, uyển chuyển cũng gửi gắm tới người đọc những triết lí sâu xa mà thấm thía. Bài thơ đã cho ta thấy tình yêu thiên nhiên, tâm hồn tinh tế và ngòi bút tài hoa, sâu sắc của tác giả.