Giáo án Địa lý 11 bài 10: Cộng hòa nhân dân Trung Hoa - Tự nhiên, dân cư và xã hội

Hoạt động của GV và HS

Nội dung chính

Hoạt động 1: Cá nhân

Bước 1: GV yêu cầu HS:

- H ãy dựa vào BĐTNTG, xác định vị trí, quy mô lãnh thổ của Trung Quốc.

(gợi ý: giới hạn phía B, N, Đ, T?)

- Tiếp giáp những nước nào?

- Vị trí lãnh thổ đó ảnh hưởng gì đến TN và kinh tế?

Bước 2: HS trả lời, các HS khác bổ sung, GV chuẩn kiến thức.

Hoạt động 2: Nhóm

Chia lớp thành 2 nhóm, mỗ nhóm nghiên cứu một miền tự nhiên của Trung Quốc.

I. Vị trí địa lí và lãnh thổ

- Đất nước có diện tích rộng lớn (thứ 4 thế giới),
nằm trong khu vực Trung – Đông Á.

- Giới hạn lãnh thổ:

+ Kéo dài từ 20^oB đến 53^oB, 73^oĐ đến 135^oĐ.

+ Tiếp giáp 14 quốc gia.

+ Bờ biển kéo dài từ bắc → nam (9000km), mở
rộng ra Thái Bình Dương.

- Có 22 tỉnh, 5 khu tự trị, 4 thành phố trực thuộc
TW.

Þ Thiên nhiên đa dạng, dễ mở rộng quan hệ với các nước trong khu vực và thế giới.

II. Điều kiện tự nhiên

Tự nhiên đa dạng có sự phân hoá giữa Đông Tây của lãnh thổ.

Yếu tố tự nhiên

Miền Đông

Miền Tây

Vị trí, diện tích, lãnh thổ

Trải dài từ miền duyên hải đến đất liền, đến kinh tuyến 105^oĐ, chiếm 50% S lãnh thổ.

73^oĐ đến 105^oĐ

Địa hình

Đồng bằng ven biển, đồi thấp phía tây.

Núi cao, cao nguyên, bồn địa.

Thổ nhưỡng

Đất phù sa màu mỡ → trồng lương thực

Đất núi cao, ít có giá trị trồng lương thực, thích hợp phát triển đồng cỏ, trồng rừng.

Khí hậu

Thuộc khu vực gió mùa, phía Bắc ôn đới, phí Nam cận nhiệt.

Ôn đới lục địa, khí hậu núi cao.

Thuỷ văn

Sông lớn (Trường Giang, Hoàng Hà) → có giá trị về kinh tế song cũng nhiều thiên tai.

Sông nhỏ, dòng chảy tạm thời.

Khoáng sản

Giàu khoáng sản kim loại màu.

Dầu khí, than, sắt.

Hoạt động 3: Cả lớp

Phân tích những thuận lợi, khó khăn của điều kiện tự nhiên đối với sự phát triển kinh tế Trung Quốc?

HS liên hệ kiến thức cũ trả lời.

Hoạt động 4: Cả lớp

- Dựa vào SGK, nêu những đặc điểm nổi bật về dân cư của Trung Quốc

- Quan sát hình 10.3 nhận xét sự thay đổi tổng dân số thành thị và nông thôn của Trung Quốc?

- HS phân tích hình 10.3 (SGK)

- TQ gặp khó khăn gì trong vấn đề dân số.

Liên hệ Việt Nam trong các biện pháp thực hiện KHHGĐ.

- Nêu các đặc điểm xã hội nổi bật của Trung Quốc?

- HS nêu dựa vào vốn hiểu biết và SGK trả lời, GV hoàn thiện.

- Hãy kể một số công trình nổi tiếng của Trung Quốc.

III. Dân cư và xã hội

1. Dân cư

- Đông dân nhất thế giới: 1/5 dân số thế giới, với trên 50 dân tộc.

- Đô thị hoá: 37% dân thành thị (2005), các thành phố lớn tập trung chủ yếu ở phía đông. Càng về sau tốc độ đô thị hoá càng cao.

- Phân bố: rất không đều, chủ yếu ở phía đông, thưa thớt ở phía tây.

- Dân số trẻ → có xu hướng ổn định nhờ thực hiện chính sách dân số rất triệt để: mỗi gia đình chỉ có 1 con.

→ Khó khăn: giải quyết lao động, tư tưởng trọng nam khinh nữ…

2. Xã hội

- Chú ý quan tâm phát triển giáo dục (90% DS biết chữ - 2005), nâng cao chất lượng lao động.

- Là một trong những vùng văn minh sớm, nơi có nhiều phát minh quan trọng (la bàn, giấy, in…).

- Truyền thống: lao động cần cù, sáng tạo…