Giáo án Ngữ văn 9 bài 14: Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp

HOẠT ĐỘNG THẦY VÀ TRÒ

NỘI DUNG

*HĐ1: Cách dẫn trực tiếp:

Đọc các đoạn trích và trả lời câu hỏi:

1. Đoạn a: Cháu nói: “Đấy, bác củng chẳng thèm” người là gì?

=> Lời nói (nhắc lại nguyên vẹn)

-> được ngăn cách với bộ phận đứg trước bằng dấu (:) và (“”)

2. Đoạn b: Họa sĩ nghĩ: “Khách tới bất ngờ ... chẳng hạn”

người nghĩ (nhắc lại ng/vẹn)

-> được ngăn cách với bộ phận đứg trước bằng dấu (:) và (“”)

3. Có thể thay đổi vị trí giữa 2 bộ phận nhưng phải ngăn cách bằng dấu gạch ngang và dấu (“”)

?Vậy cách dẫn trực tiếp là gì? -> ghi nhớ (SGK)

II. Cách dẫn gián tiếp:

Đọc các đoạn trích và trả lời câu hỏi:

1. Đoạn a: Hãy dằn lòng, bỏ đám này, dễ dùi giấy lại ít lâu... mà sợ -> Lời nói (Đây là nội dung của lời khuyên trong phần lời người dẫn). Không có dấu ngăn cách

2. Đoạn b: Bác sống khắc khổ... ẩn dật ý nghĩ (giữa ý nghĩ và lời người dẫn có từ rằng) có thể thay từ “là”.

?Vậy cách dẫn gián tiếp là gì? -> ghi nhớ (SGK)

*HĐ2: Luyện tập:

- BT1:

a. Lời dẫn: “A! Lão già tệ lắm!.... này à?”

b: “Cái vườn là của con tao .........”

=> ý nghĩ: đều là cách dẫn trực tiếp

- BT2: HS viết đoạn văn theo 2 cách.

- Trực tiếp: Nói về phong cách sống của Bác Hồ, thủ tướng Phạm Văn Đồng có viết: “giản dị trong đời sống ... làm được.”

- Gián tiếp: Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã từng nói Bác Hồ là người sống rất giản dị. Người giản dị trong đời sống, trong quan hệ với mọi người...

- BT3: Để thực hiện bài tập này, cần chú ý:

+Phân biệt rõ lời thoại là của ai đang nói với ai, trong lời thoại đó có phần nào mà người nghe cần chuyển đến người thứ 3 và người thứ ba đó là ai.

+Thêm vào trong câu những từ ngữ thích hợp để mạch ý của câu rõ:

VD: Vũ Nương nhân đó cũng đưa gửi một chiếc hoa vàng và dặn Phan nói với chàng Trương nếu chàng Trương còn nhớ chút tình xưa nghĩa cũ, thì xin lập một dàn giải oan ở bến sống, đốt cây đèn thần chiếu xuống nước, Vũ Nương sẽ trở về.

I. Cách dẫn trực tiếp:

Ngữ liệu SGK

- a. Lời nói

- b. Ý nghĩ

- Có thể thay đổi vị trí giữa 2 bộ phận nhưng phải có dấu (-) và (“”)

->Ghi nhớ (SGK)

II. Cách dẫn gián tiếp:

Ngữ liệu SGK

- a. Lời nói

- b. Ý nghĩ (rằng = là)

->Ghi nhớ (SGK)

III. Luyện tập:

- BT1:

Cả a, b: ý nghĩ, cách dẫn trực tiếp

BT2: HS viết đoạn văn theo 2 cách.

(HD mẫu ý b)

- BT3:

+Bỏ dấu (:) và (-), thay “tôi” = Vũ Nương.