Giáo án Lịch sử lớp 8 bài 3: Chủ nghĩa tư bản được xác lập trên phạm vi thế giới theo CV 5512 (tiết 1)

Thời gian

Người phát minh

Tên phát minh

Ý nghĩa phát minh

1764

Giêm Hagrivơ

Máy kéo sợi Gienni

Sử dụng từ 16 đến 18 cọc suốt=>năng suất lao động tăng từ 16-18 lần

1769

Ác crai tơ

Máy kéo sợi chạy bằng sức nước

Sợi dệt chắc hơn

1785

Ét-mơn-cacrai

Máy dệt chạy bằng sức nước

Tăng năng suất gần 40 lần, cho ra sợi nhỏ dai

1784

Giêm oát

Máy hơi nước

Tạo ra nguồn động lực mới giảm sức lao động cơ bắp của con người.

1814

Xti-phen-xơn

Đầu máy xe lửa đầu tiên

Thúc đẩy việc vận chuyển nguyên liệu trong cách mạng công nghiệp

1735

Abra ham

Phương pháp nấu than cốc

Đóng góp quan trọng cho việc luyện gang thép

2. Cách mạng công nghiệp ở Pháp - Đức (Giảm tải)

3. Hệ quả của cách mạng công nghiệp

- Mục tiêu: Biết được hệ quả của cách mạng công nghiệp

- Phương pháp: Phát vấn, thuyết trình, phân tích, nhóm

- Phương tiện: giáo án, sách giáo khoa

- Thời gian: 17 phút

- Tổ chức hoạt động

Hoạt động của GV và HS

Nội dung KT cần đạt

Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập

Chia nhóm thảo luận: 4 nhóm. Thời gian: 4 phút

Nhóm 1 + 2: Quan sát lược đồ H17,18 (SGK) em hãy nêu những biến đổi của nước Anh sau khi hoàn thành C/m CN? Cách mạng công nghiệp đã đưa đến những hệ quả gì?

Nhóm 3 + 4: Cách mạng công nghiệp đã làm cho cơ cấu xã hội thay đổi ntn? Cho biết mối quan hệ giữa hai giai cấp này

GDBVMT: Quan sát hình 17 để nêu những biến đổi của nước Anh sau khi hoàn thành cách mạng Công nghiệp

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập

HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập

2. Cách mạng công nghiệp ở Pháp - Đức (Giảm tải)

3. Hệ quả của cách mạng công nghiệp

- Cách mạng công nghiệp đã làm thay đổi bộ mặt các nước tư bản như:

+ Hình thành các trung tâm kinh tế, thành phố lớn

+ Năng suất lao động tăng

- Xã hội: Hình thành hai giai cấp Tư sản và vô sản mâu thuẫn với nhau → đấu tranh giai cấp trong xã hội tư bản.

Nước Anh giữa thế kỷ XVIII

Nước Anh nửa đầu TK XIX.

- Chỉ có 1 số trung tâm sản xuất thủ công

Xuất hiện vùng công nghiệp mới bao trùm hầu hết nước Anh.

Xuất hiện các trung tâm khai thác than đá.

- Có 4 thành phố trên 50.000 dân

- Có 14 thành phố trên 50.000 dân.

- Chưa có đường sắt.

- Có mạng lưới đường sắt nối liền các thành phố, hải cảng, khu công nghiệp

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động

- HS lần lượt trả lời các câu hỏi

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của học sinh.

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

Hoạt động 1: Biết được một số phát minh lớn trong cách mạng công nghiệp.

? Vào thời gian nào máy móc được phát minh và sử dụng trong ngành dệt ở Anh.

GV: Quan sát H. 12 và H.13 em hãy cho biết việc kéo sợi đã thay đổi như thế nào?

HS: H.12 một người kéo sợi với một cọc sợi, H.13 một người kéo với 16 cọc sợi.

* GDMT: Sự biến đổi từ môi trường lao động (trước kia nông dân lao động ở đồng ruộng, bây giờ trong công xưởng chật hẹp, ngột ngạt….); những nơi nào đặt nhà máy chạy bằng sức nước…; ảnh hưởng đến sức khỏe người lao động và môi trường sinh sống.

GV: Điều gì xảy ra khi máy sợi Gien-ni được sử dụng rộng rãi?

HS: Tình trạng thừa sợi.

? Khi máy kéo sợi Gien-ni làm ra được nhiều sợi như thế thì lúc này cần đến máy móc nào để dệt được nhiều sợi hơn.

HS: Máy dệt

? Ai là người đã sáng tạo ra máy dệt chạy bằng sức nước.

GV: Máy dệt làm năng suất tăng mấy lần?

HS: Tăng 40 lần

? Mặc dù máy dệt làm cho năng suất tăng rất nhiều nhưng bên cạnh đó máy dệt này có điều gì hạn chế.

HS: Phải xây dựng nhà máy gần khúc sông chảy xiết, đặc biệt về mùa đông máy phải ngưng hoạt động vì nước đóng băng.

? Năm 1784 ai là người đã chế tạo thành công máy hơi nước khắc phục được tất cả các nhược điểm trên.

HS: Giêm-Oát (1736 – 1819). Các nhà máy có thể xây dựng ở bất cứ nơi nào.

GV: Giới thiệu đôi nét về Giêm-Oát (1736-1819), xuất thân từ 1 thợ học nghề. Ông là kĩ sư, và cống hiến chủ yếu của ông là máy hơi nước khi công nghiệp Anh mới bắt đầu. Sau khi ông mất , người ta đã quyết định dựng bia kỷ niệm Giêm-Oát với dòng chữ: “Người đã nhân lên gấp nhiều lần sức mạnh của con người”

GV: Vì sao máy móc được sử dụng nhiều trong giao thông vận tải?

HS: Do nhu cầu vận chuyển hàng hóa, nguyên vật liệu. hành khách tăng… nên máy móc được sử dụng nhiều hơn.

GV: Hướng dẫn học sinh quan sát h.15 và tường thuật nội dung:

“Đây là buổi lễ khánh thành đường sắt đầu tiên ở Anh vào năm 1825. Nhân dân suốt đêm không ngủ, tụ tập dọc theo con đường sắt được xây dựng lần đầu tiên trên thế giới. Đến giờ quy định, xe lửa chuyển bánh. Đầu máy kéo được 33 toa, do Gióoc-giơ Xti-phen-xtơn lái. Ông là thợ cơ khí, tự học thành kĩ sư chế tạo đầu tàu xe lửa hoàn hảo nhất. Quần chúng đi trước rồi đến một người cầm cờ cưỡi ngựa, theo sau là đoàn kị sĩ. Khi đến con đường dốc, ông ra hiệu tránh đường, tăng tốc lên 24km/h. Đoàn tàu lao về phía trước, bỏ xa các kị sĩ ở phía sau. Trong đám quần chúng đông đúc, nhiều người kêu to tỏ vẻ vui mừng, song cũng không hãi hùng và kinh ngạc”.

GV: Kết quả của cách mạng công nghiệp ở Anh?

HS: Anh trở thành nước công nghiệp phát triển nhất thế giới.

GV: cho HS quan sát hình 13, 14, 15 trong SGK nêu ý nghĩa của những phát minh này.

Hoạt động 3: Tìm hiểu hệ quả chung của cách mạng công nghiệp.

GV: Hướng dẫn học sinh quan sát h.17, 18 và nêu những biến đổi của nước Anh sau khi hoàn thành cách mạng công nghiệp.

* GDMT: Do sự phát triển của cách mạng công nghiệp nên đã xuất hiện nhiều khu công nghiệp mới và các trung tâm khai thác than đá cũng ra đời đã tác động đến môi trường sống của nhân dân rất nhiều.

GV: Về mặt xã hội có gì thay đổi?

HS: Hình thành 2 giai cấp Tư sản và vô sản.

GV: Quan hệ giữa 2 giai cấp này như thế nào?

HS: Có mâu thuẫn không thể điều hòa nên giai cấp vô sản đã đứng lên đấu tranh.

I. Cách mạng công nghiệp

1. Cách mạng công nghiệp ở Anh

- Thế kỉ XVIII, Anh là nước đầu tiên trên thế giới tiến hành cách mạng công nghiệp với việc phát minh ra máy móc trong ngành dệt.

+ 1764 Giêm Ha-gri-vơ sáng chế máy kéo sợi Gien-ni. Năm 1769 Ác-crai-tơ phát minh ra máy kéo sợi chạy bằng sức nước.

+ 1785 Ét-mơn Các-rai chế tạo thành công máy dệt chạy bằng sức nước.

- Đặc biệt 1784 Giêm Oát phát minh máy hơi nước khắc phục được tất cả các nhược điểm của các máy móc trước đây.

- Nhờ cách mạng công nghiệp, nước Anh chuyển biến từ sản xuất nhỏ, thủ công sang sản xuất lớn bằng máy móc. Anh là nước đầu tiên tiến hành công nghiệp hóa.

3. Hệ quả của cách mạng công nghiệp

- Cách mạng công nghiệp đã làm thay đổi bộ mặt các nước tư bản.

- Xã hội, hình thành 2 giai cấp tư sản và vô sản, mâu thuẫn gay gắt, dẫn đến các cuộc đấu tranh giai cấp trong xã hội tư bản.