23 bài văn nghị luận văn học dạng so sánh Ngữ văn lớp 11, 12
Bài văn nghị luận văn học dạng so sánh
Nguyễn Thị Hoài Lệ -Trang 1
SỞ GIO DC & ĐO TO H NỘI
TRƯỜNG THPT LÝ THNH TÔNG
23 BÀI VĂN
NGHỊ LUẬN VĂN HỌC
DẠNG SO SÁNH
NGỮ VĂN 11,12
H NỘI - 2018
Nguyễn Thị Hoài Lệ -Trang 2
GIỚI THIỆU CHUNG
Các dạng so sánh thường gặp.
Kiểu bài so sánh văn học yêu cầu thực hiện cách thức so sánh trên nhiều bình diện:
– So sánh các tác phẩm
– So sánh các đoạn tác phẩm (hai đoạn thơ hoặc hai đoạn văn xuôi)
– So sánh các nhân vật văn học.
– So sánh các tình huống truyện.
– So sánh các cốt truyện.
– So sánh cái tôi trữ tình giữa các bài thơ.
– So sánh các chi tiết nghệ thuật.
– So sánh nghệ thuật trần thuật…
Quá trình so sánh có thể chỉ diễn ra ở các tác phẩm của cùng một tác giả, nhưng cũng có
thể diễn ra ở những tác phẩm của các tác giả cùng hoặc không cùng một thời đại, giữa
các tác phẩm của những trào lưu, trường phái khác nhau của một nền văn học
Cách làm bài dạng đề so sánh
Vì là một bài nghị luận nên bố cục một bài văn so sánh văn học cũng có 3 phần: mở bài,
thân bài và kết bài. Tuy nhiên chức năng cụ thể của từng phần lại có những điểm khác
biệt so với kiểu bài nghị luận về một tác phẩm, đoạn trích thơ hay nghị luận về một đoạn
trích, tác phẩm văn xuôi. Dàn ý khái quát của kiểu bài này như sau:
MỞ BÀI:
– Dẫn dắt (mở bài trực tiếp không cần bước này)
– Giới thiệu khái quát về các đối tượng so sánh
THÂN BÀI:
Học sinh có thể chọn một trong hai cách sau
Cách 1: Làm rõ đối tượng thứ nhất (bước này vận dụng kết hợp nhiều thao tác lập luận
nhưng chủ yếu là thao tác lập luận phân tích).
2. Làm rõ đối tượng thứ 2 (bước này vận kết hợp nhiều thao tác lập luận nhưng chủ yếu
là thao tác lập luận phân tích).
3. So sánh: nét tương đồng và khác biệt giữa hai đối tượng trên cả hai bình diện nội dung
và hình thức nghệ thuật (bước này vận dụng kết hợp nhiều thao tác lập luận nhưng chủ
yếu là thao tác lập luận phân tích và thao tác lập luận so sánh).
4. Lý giải sự khác biệt: thực hiện thao tác này cần dựa vào các bình diện: bối cảnh xã hội,
văn hóa mà từng đối tượng tồn tại; phong cách nhà văn; đặc trưng thi pháp của thời kì
văn học( bước này vận nhiều thao tác lập luận nhưng chủ yếu là thao tác lập luận phân
tích).
Cách 2: Giới thiệu vị trí, sơ lược về hai đối tượng cần so sánh.
Nguyễn Thị Hoài Lệ -Trang 3
2.So sánh nét tương đồng và nét khác biệt giữa hai hai nhiều đối tượng theo từng tiêu chí
trên cả hai bình diện nội dung, nghệ thuật. Ở mỗi tiêu chí tiến hành phân tích ở cả hai tác
phẩm để có thể thấy được điểm giống, điểm khác.
Học sinh có thể dựa vào một số tiêu chí sau để tìm ý (tất nhiên tùy từng đề cụ thể có thể
thêm, hoặc bớt các tiêu chí)
– Tiêu chí về nội dung: đề tài, chủ đề, hình tượng trung tâm (tầm vóc, vai trò, ý nghĩa của
hình tượng), cảm hứng, thông điệp của tác giả….
– Tiêu chí về hình thức nghệ thuật: Thể loại, hệ thống hình ảnh, ngôn từ, nhịp điệu, giọng
điệu, biện pháp nghệ thuật…
3. Sau khi chỉ ra điểm giống, điểm khác cần lí giải vì sao có điểm giống, điểm khác
này.
Với cách làm này các tiêu chí so sánh được thể hiện một cách rõ ràng và phân tích kĩ hơn
tuy nhiên đòi hỏi học sinh phải có khả năng tổng hợp và tư duy rất cao để tìm ra các tiêu
chí so sánh ( nếu không sẽ bị mất ý) nên cách làm này theo chúng tôi chỉ nên áp dụng với
đối tượng học sinh giỏi. Trong khuôn khổ của chuyên đề, tất cả các đề thực nghiệm đều
được chúng tôi triển khai theo cách làm thứ nhất để phù hợp với đông đảo đối tượng học
sinh phổ thông cũng như đáp án của Bộ giáo dục và đào tạo.
KẾT BÀI:
– Khái quát những nét giống nhau và khác nhau tiêu biểu
– Có thể nêu những cảm nghĩ của bản thân.
01-Cảm nhận của anh (chị) về sự giống nhau và khác nhau
giữa nhân vật Tnú (truyện Rừng xà nu của Nguyễn Trung
Thành) và nhân vật A Phủ (truyện Vợ chồng A Phủ của
Tô Hoài).
- Tô Hoài và Nguyễn Trung Thành đều là những cây bút văn xuôi tiêu biểu trong nền
văn học Việt Nam sau năm 1945. Nếu Tô Hoài rất sở trường với hiện thực cuộc sống của
người dân miền núi Tây Bắc thì Nguyễn Trung Thành lại gắn bó máu thịt với mảnh đất
Tây Nguyên trong những năm kháng chiến chống Mĩ. Nếu nói đến Tô Hoài, không thể
quên truyện ngắn Vợ chồng A Phủ - một truyện ngắn xuất sắc viết về cuộc sống của
những người dân Tây Bắc dưới chế độ phong kiến, thực dân, thì nhắc đến Nguyễn Trung
Thành là phải nói đến Rừng xà nu - một “Đất nước đứng lên” của thời đánh Mĩ. Đặt hai
nhân vật A Phủ (Vợ chồng A Phủ) và Tnú {Rừng xà nu) bên cạnh nhau, ta sẽ thấy rất
nhiều ý nghĩa trong những nét tương đồng và khác biệt giữa họ.
- Sự tương đồng:
23 bài văn nghị luận văn học dạng so sánh
VnDoc xin giới thiệu tới bạn đọc 23 bài văn nghị luận văn học dạng so sánh Ngữ văn lớp 11, 12, nội dung tài liệu có hướng dẫn làm bài rất chi tiết sẽ là nguồn thông tin hữu ích để phục vụ công việc học tập của các bạn học sinh được tốt hơn. Mời các bạn học sinh tham khảo.
Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 12 năm 2017 - 2018 trường THPT Hoài Ân - Bình Định
Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 12 năm 2017 - 2018 Sở GD&ĐT Quảng Trị
Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 12 năm 2017 - 2018 Sở GD&ĐT Tây Ninh
Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 12 năm học 2017 - 2018 Sở GD&ĐT Sơn La
Đề thi học kì 2 lớp 12 môn Ngữ văn năm 2018 Sở GD&ĐT Bến Tre
--------------------------------------------
Trên đây VnDoc.com đã giới thiệu tới bạn đọc tài liệu: 23 bài văn nghị luận văn học dạng so sánh Ngữ văn lớp 11, 12. Để có kết quả cao hơn trong học tập, VnDoc xin giới thiệu tới các bạn học sinh tài liệu Thi thpt Quốc gia môn Văn, Thi thpt Quốc gia môn Lịch sử, Thi thpt Quốc gia môn Địa lý mà VnDoc tổng hợp và đăng tải.
