Đề khảo sát Ngữ Văn 9 Trường THCS Ngô Sĩ Liên (có đáp án)
Đề khảo sát Ngữ Văn 9
Lớp:
Lớp 9
Môn:
Ngữ Văn
Dạng tài liệu:
Đề thi
Loại:
Tài liệu Lẻ
Loại File:
PDF
Phân loại:
Tài liệu Tính phí
Trương THCS Ngô Sĩ Liên
ĐỀ KIỂM TRA KHẢO SÁT – LỚP 9
Môn: Ngữ văn
Thời gian làm bài: 90 phút
(Đề kiểm tra gồm 02 trang)
I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4,0 điểm). Đọc văn bản sau:
Thúng khoai của bà (Đặng Trung Thành)
Đang hưởng thú điền viên yên lành, ngày chăm sóc cây cảnh, tối nghe cải lương, đột nhiên bà
đề nghị với ba mẹ: “Mẹ muốn đi bán khoai lang, khoai mì”. Ba tôi giật bắn mình vì điều đó.
– Nay mẹ sao vậy? Ở không sướng cái thân sao không chịu? Già cả lụm cụm rồi bán buôn nỗi
gì nữa. Thôi, con không tán thành đâu.
Bà chau mày cau có:
– Tụi bây
1
tưởng mẹ ngồi không là vui sướng lắm sao? Thử bằng tuổi mẹ đi rồi biết. Trước đây
làm lụng vất vả quen tay quen chân, vậy mà khỏe chán. Bây giờ cứ ra vô hoài, tay chân không vận
động, nhức mỏi khắp người, muốn phát bệnh. Mà cho dù tụi bây không đồng ý thì mẹ cũng làm.
Được rồi, để mẹ tự lo liệu, khỏi cần đến ai giúp đâu.
Thấy không can ngăn được nên cả nhà chiều theo. Rồi ba chạy ra chợ mua cho bà nồi gang
nấu khoai to thiệt to. Đồng thời đặt bạn hàng giao khoai ngon tận nhà. Thế là buổi tối hôm đó, cả
nhà xúm xít lại rửa khoai giúp bà. Bà vui ra mặt, yêu đời, tay chân làm lia lịa mà không mệt mỏi. Dù
miệng bà bỏm bẻm nhai trầu nhưng vẫn cứ huyên thuyên trêu chọc mọi người:
– Rửa khoai nhiệt tình nhưng tôi không có trả công đâu à nghen. Nói trước cho biết, “mếch
lòng trước, đặng lòng sau”
2
đấy!
Tôi hưởng ứng câu nói của bà:
– Nội, con không cần trả lương. Sáng đi học, nội cho con vài củ ăn điểm tâm nhé!
– Sẵn sàng thôi, ông tướng ạ! – Nội rổn rảng
3
bảo thế.
Sáng hôm sau, mẹ gánh thúng khoai lang, khoai mì ra đầu hẻm cho nội bán. Nói là sáng
nhưng mới 4 giờ, trời còn tờ mờ là mẹ đã dậy nấu khoai sẵn rồi. Nội dậy sau, ngạc nhiên:
– Bây dậy sớm còn hơn mẹ nữa. Mẹ cảm ơn bây đã chuẩn bị tươm tất. Giờ để mẹ gánh hai
thúng khoai ra đầu ngõ.
Khỏi phải nói cũng biết mẹ tôi không đồng tình:
– Mẹ già rồi, xương giòn lắm, rủi có gì thì biết làm sao! Thôi để con gánh ra cho, nhiệm vụ của
mẹ chỉ việc ngồi bán và chào mời sao cho người ta mua đắt, hết sớm.
Nội cười, nụ cười giòn tươi màu trầu:
– Ừ, cũng được! Mẹ làm mà tụi bây cứ “dọn ổ” sẵn, thiệt là…
Mẹ đi trước, nội nối bước theo sau. Nội ngồi sau hai thúng khoai, cung cách đon đả với khách
như một bà bán hàng thứ thiệt. Bà kỹ tính, nên củ khoai lang, khoai mì, khoai từ nào cũng sạch láng,
không dính tí bùn đất, râu ria gì cả. Khu này sinh viên, công nhân ở trọ đông nên chỉ đến 8 giờ sáng
là mẹt khoai đã hết sạch sành sanh.
(Lược một đoạn: Ngày đầu “thắng lợi vang dội”. Nhưng bán đến ngày thứ 2, thứ 3… thì chậm dần, thưa dần
và rồi ngày nào nội cũng ế ít nhất 1kg khoai. Những hôm trời trở chứng đỏng đảnh mưa to lúc sáng sớm,
1
Tui bây: (bay) bọn bây, chúng bây, tiếng gọi nhóm người đối thoại với mình, ngang vai, dưới tay hay thù nghịch của
mình.
2
Mếch lòng trước, đặng lòng sau: mất lòng trước, được lòng sau.
3
Rổn rảng: tiếng nói vang, to.
thấy nội ôm hai thúng khoai sợ ướt khiến cho cả nhà rơi nước mắt. Ba đề nghị nội dừng bán khoai. Thay vào
đó, ba mua hạt giống để nội trồng rau.)
Tôi giơ tay ý kiến:
– Ba nói hay đó nội. Con cũng thích trồng rau lắm! Bà cháu mình hợp tác canh nông nha, có
nhiều thì mang rau chia sẻ với người, còn ít thì để nhà dùng.
– Lại buôn bán à? – Bà bỏm bẻm cười.
– Dạ… Ý con là mình biếu họ ăn lấy thảo chứ không bán ạ!
– Vậy thì được. Mà thôi vụ trồng rau sau này hẵng tính. Mẹ nghỉ bán, chắc chắn rồi. Nhưng
còn hai mẹt khoai này tính sao đây?
Mẹ tôi nhanh nhẩu nói:
– Mẹ đừng lo, con tính nấu chè và nướng bánh. Rồi sau đó mang biếu cho họ hàng, láng giềng
một ít ăn lấy thảo chứ không bỏ lãng phí đâu má.
– Thế thì còn gì bằng. À, tiền lời mẹ bán trong mấy ngày qua để trong ngăn tủ dưới, con lấy
mà mua nguyên liệu làm bánh.
– Thôi mẹ cứ giữ mua trầu cau ăn.
– Cau trầu ngoài vườn ăn cả đời không hết. Giờ dành dụm tiền làm gì nữa? Chết có mang
theo được đâu. Mẹ định bỏ ống để cho tiền cháu của mẹ đi học, nhưng chẳng có là bao. Thôi coi như
mẹ hùn
4
tiền đường, tiền bột vậy! Không lấy là mẹ giận, mai đi bán tiếp.
Cả nhà hoảng hốt, vội đồng thanh đồng thủ hô to:
– Xin vâng lời ạ!
(https://vanvn.vn/thung-khoai-cua-ba-truyen-ngan-dang-trung-thanh/)
Thực hiện các yêu cầu/ trả lời những câu hỏi sau:
Câu 1 (0,5 điểm). Truyện viết về đề tài gì?
Câu 2 (0,5 điểm). Xác định kiểu câu (xét theo cấu tạo) của câu văn: “Thử bằng tuổi mẹ đi rồi biết.”
Câu 3 (1,5 điểm). Cả gia đình đã làm gì để giúp bà chuẩn bị bán hàng? Vì sao mọi người làm như
vậy?
Câu 4 (0,5 điểm). Cuối truyện, bà nói với mẹ: “Cau trầu ngoài vườn ăn cả đời không hết. Giờ dành
dụm tiền làm gì nữa? Chết có mang theo được đâu. Mẹ định bỏ ống để cho tiền cháu của mẹ đi học,
nhưng chẳng có là bao. Thôi coi như mẹ hùn tiền đường, tiền bột vậy! Không lấy là mẹ giận, mai đi
bán tiếp.” Chi tiết này giúp em hiểu gì về nhân vật người bà?
Câu 5 (1,0 điểm). Em đã làm những gì để thể hiện tình cảm yêu thương, sự quan tâm, chia sẻ với
người thân trong gia đình? Hãy trình bày và lí giải trong khoảng 3 – 5 câu văn.
II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm).
Câu 1 (2,0 điểm). Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích một khía cạnh chủ đề của
văn bản ở phần Đọc hiểu.
Câu 2 (4,0 điểm). Trong truyện ngắn “Thúng khoai của bà” (Đặng Trung Thành), các thành viên
trong gia đình luôn yêu thương, chia sẻ, dành thời gian cho nhau.
Hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 400 chữ) trình bày suy nghĩ của em về sự cần thiết của việc
thấu hiểu và gắn bó giữa các thế hệ.
-----------------------Hết-----------------------
4
Hùn: (khẩu ngữ) góp chung lại để cùng làm việc gì.
Họ và tên học sinh:....................................................................... Lớp: 9A…
HƯỚNG DẪN CHẤM KIỂM TRA HỌC KÌ II – NGỮ VĂN 9
Phần
Câu
Nội dung
Điểm
I
Đọc hiểu
4,0
1
HS xác định đúng đề tài của truyện (đề tài: gia đình, tình cảm gia đình, người
bà, …).
HS có thể diễn đạt khác hoặc nêu đề tài khác, miễn là đúng.
0,5
2
Xét theo cấu tạo, câu văn: “Thử bằng tuổi mẹ đi rồi biết.” thuộc kiểu câu rút
gọn.
0,5
3
-
Cả gia đình đã giúp bà chuẩn bị bán hàng:
+ Ba chạy ra chợ mua cho bà nồi gang nấu khoai, đặt bạn hàng giao khoai
ngon tận nhà.
+ Cả nhà xúm xít lại rửa khoai giúp bà.
+ Mẹ dậy sớm nấu khoai sẵn, gánh giúp bà ra đầu ngõ để bà bán.
HS nêu được nêu được 3 ý: 1,0 điểm; nêu được 2 ý: 0,75 điểm; nêu được 1 ý:
0,5 điểm.
- Vì mọi người thương và muốn chia sẻ, giúp đỡ bà; lo bà vất vả; gia đình
đoàn kết, thương yêu nhau; …
+ HS có thể có cách diễn đạt, suy nghĩ khác, miễn là hợp lí.
+ HS nêu được 2 lí do: 0,5 điểm; nêu 1 lí do: 0,25 điểm; không nêu được lí
do nào: 0 điểm.
1,0
0,5
4
Qua lời bà nói với mẹ “tôi”, có thể thấy bà là người giàu tình yêu thương,
luôn lo nghĩ cho con cháu; sống giản dị, nhân hậu, không màng vật chất;
hóm hỉnh;…
+ HS có thể có cách diễn đạt, suy nghĩ khác, miễn là hợp lí.
+ HS nêu được 2 nhận xét: 0,5 điểm; nêu 1 nhận xét: 0,25 điểm; không nêu
được nhận xét nào: 0 điểm.
0,5
5
- Hình thức: 3 – 5 câu văn.
- Nội dung:
+ Học sinh nêu khoảng 3
hành động, việc đã làm để thể hiện tình cảm yêu
thương, sự quan tâm, chia sẻ với người thân trong gia đình.
+ Lí giải thuyết phục
0,25
0,75
0,5
0,25
II
Viết
6,0
1
Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) phân tích một khía cạnh chủ
đề của văn bản ở phần Đọc hiểu.
2,0
a. Xác định yêu cầu về hình thức, dung lượng của đoạn văn
Bảo đảm yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn
văn. Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, phối
hợp, móc xích hoặc song hành.
0,25
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
0,25
Đề khảo sát chất lượng Ngữ Văn 9 – Trường THCS Ngô Sĩ Liên được biên soạn nhằm đánh giá năng lực đọc hiểu, cảm thụ văn học và kỹ năng làm bài nghị luận của học sinh cuối cấp THCS. Đề thi bám sát chuẩn kiến thức, kỹ năng của chương trình Ngữ Văn 9, đồng thời tích hợp các dạng bài đọc hiểu, cảm nhận thơ – văn xuôi và nghị luận xã hội, nghị luận văn học. Tài liệu không chỉ giúp giáo viên có thêm nguồn đề luyện tập chất lượng, mà còn giúp học sinh làm quen với cấu trúc, rèn kỹ năng phân tích, lập luận và quản lý thời gian khi làm bài.
