Đề thi học sinh giỏi lớp 9 THCS tỉnh Thanh Hóa năm học 2011 - 2012 môn Sinh học (Có đáp án)

MÔN THI: SINH HỌC
Thời gian làm bài: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
--------------------------------------------------------------------------------

Câu 1 (3,0 điểm):

a) Nêu ba sự kiện cơ bản về hoạt động của nhiễm sắc thể chỉ có trong giảm phân mà không có trong nguyên phân.

b) Các tế bào con được tạo ra qua nguyên phân khác với các tế bào con được tạo ra qua giảm phân như thế nào?

Câu 2 (2,5 điểm):

Ở ruồi giấm, gen A quy định thân xám là trội hoàn toàn so với alen a quy định thân đen; gen B quy định cánh dài là trội hoàn toàn so với alen b quy định cánh cụt. Người ta cho 2 dòng ruồi giấm thuần chủng lai với nhau, đời F1 đều có kiểu hình thân xám, cánh dài và dị hợp tử 2 cặp gen (Aa, Bb). Có thể dùng phép lai nào để xác định được 2 cặp gen (Aa, Bb) nằm trên hai cặp
nhiễm sắc thể khác nhau hay nằm trên cùng một cặp nhiễm sắc thể?

Câu 3 (2,5 điểm):

Một gen cấu trúc dài 0,51 micrômet (μm), có G + X = 30% tổng số nuclêôtit của gen. Gen này nhân đôi liên tiếp một số lần, tổng số gen được tạo ra trong các lần nhân đôi là 126. Biết rằng, các gen có số lần nhân đôi như nhau.

a) Xác định số lượng từng loại nuclêôtit có trong các gen được tạo ra ở lần nhân đôi cuối cùng.

b) Tế bào chứa gen trên đã nguyên phân mấy lần?

Câu 4 (2,5 điểm):

a) Nêu những điểm khác nhau cơ bản giữa thường biến và đột biến.

b) Làm thế nào để biết được một biến dị nào đó là thường biến hay đột biến?

Câu 5 (2,5 điểm):

Bệnh uxơ nang ở người do một gen lặn (a) nằm trên nhiễm sắc thể thường quy định và di truyền theo quy luật Menđen. Một người đàn ông có người em trai bị bệnh, lấy một người vợ có người em gái không bị bệnh nhưng có mẹ bị bệnh. Cặp vợ chồng này dự định sinh con đầu lòng.

a) Lập sơ đồ phả hệ của gia đình trên và xác định kiểu gen của từng thành viên.

b) Hãy tính xác suất để cặp vợ chồng này sinh đứa con đầu lòng là con trai bị bệnh uxơ nang. Nếu người con trai đầu bị bệnh uxơ nang thì ở lần sinh thứ hai, xác suất sinh ra người con không bị bệnh là bao nhiêu?

Biết rằng ngoài mẹ vợ và em trai chồng bị bệnh ra, cả bên vợ và bên chồng không ai khác bị bệnh.

Câu 6 (2,5 điểm):

Biểu đồ sau đây biểu diễn các dạng tháp tuổi của quần thể sinh vật:

a) Hãy điền tên cho 3 dạng tháp tuổi và các nhóm tuổi trong mỗi tháp tuổi. Nêu những điểm khác nhau cơ bản giữa tháp tuổi dạng A và tháp tuổi dạng C.

b) Việc nghiên cứu nhóm tuổi của quần thể có ý nghĩa gì?

Câu 7 (1,5 điểm):

Một bể nuôi cá cảnh có chứa nước cất, thường xuyên cho vào đấy một lượng muối dinh dưỡng (N, P, K) vừa đủ. Bể nuôi một số loài tảo đơn bào, một số giáp xác chân chèo, vài cặp cá bảy màu và vài con ốc làm vệ sinh, trong đó giáp xác chân chèo vừa ăn tảo vừa làm thức ăn cho cá bảy màu, còn ốc dọn sạch các thải bã trong bể nuôi.

a) Hãy vẽ lưới thức ăn trong bể nuôi.

b) Bể nuôi cá cảnh có phải là hệ sinh thái không? Giải thích.

Câu 8 (3,0 điểm):

Ở một loài thực vật, phép lai P: AaBbdd x aaBbDd thu được F1. Biết rằng mỗi gen quy định một tính trạng, gen trội là trội hoàn toàn, các gen nằm trên các nhiễm sắc thể thường khác nhau.

a) Xác định tỉ lệ các loại kiểu gen và kiểu hình ở F1.

b) Tính xác suất xuất hiện cá thể F1 có kiểu hình lặn ít nhất về 2 tính trạng trong số 3 tính trạng trên.