Giáo án Ngữ văn 9 bài 46: Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ

HOẠT ĐỘNG THẦY VÀ TRÒ

NỘI DUNG

*HĐ1: Đọc - hiểu chú thích:

- HD đọc: Bài thơ được chia thành ba khúc, mỗi khúc có hai khổ. Đọc theo nhịp lời ru. Ở từng lời ru trực tiếp này, nhịp thơ được ngắt đều đặn ở giữa dòng với âm điệu dìu dặt vấn vương. Giọng điệu trữ tình thể hiện tình cảm thiết tha, trìu mến của người mẹ.

GV đọc mẫu, HS đọc lại

- HS đọc, tìm hiểu từ khó

?Từ phần chú thích, em hãy trình bày sơ nét về nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm?

?Từ phần chú thích, SGK, em hãy cho bài thơ được sáng tác vào năm nào, trong hoàn cảnh nào?

*HĐ2: Đọc - hiểu văn bản:

*Nội dung:

?Hình ảnh bà mẹ Tà- ôi được khắc hoạ với những công việc cụ thể như thế nào qua khúc hát ru?

- Qua từng khúc hát, bà mẹ Tà- ôi gửi vào đấy tình cảm và những ước vọng -> tìm hiểu

?Ở lời ru thứ nhất, thứ hai bà mẹ mong mỏi ở con minh điều gì?

?Nếu ở lời ru thứ nhất, thứ hai, bà mẹ mong con khôn lớn, mạnh khoẻ về sức lực thì ở lời ru thứ ba, bà mẹ ước mong con mình sẽ như thế nào?

*Nghệ thuật:

?Nhận xét về giai điệu, âm hưởng của bài thơ?

?tác giả đã dùng biện pháp tu từ gì? Chỉ ra?

*Ý nghĩa văn bản:

Bài thơ ca ngợi tình cảm gì?

I. Đọc - hiểu chú thích:

1. Đọc - từ khó (SGK)

2.Tác giả:

SGK

3.Tác phẩm:

SGK

II. Đọc - hiểu văn bản:

1. Nội dung:

a. Hình ảnh bà mẹ Tà- ôi được khắc hoạ với những công việc cụ thể: mẹ địu con giã gạo nuôi bộ độ, tỉa bắp trên núi Ka- lưi, tham gia kháng chiến.

b. Tình cảm và ước vọng của bà mẹ Tà- ôi gửi vào trong những khúc hát:

- Ở lời ru thứ nhất và thứ 2, bà mẹ mong con khôn lớn, có sức vóc phi thường.

- Ở lời ru thứ ba, bà mẹ mong con khôn lớn về phương diện tinh thần, mang lí tưởng của cả dân tộc: “Con mơ cho mẹ được thấy Bác Hồ, Mai sau con lớn làm người Tự do…”

2. Nghệ thuật:

- Mang giai điệu, âm hưởng lời ru.

- Nghệ thuật ẩn dụ, phóng đại

3. Ý nghĩa văn bản:

Bài thơ ngợi ca tình cảm thiết tha và cao đẹp của bà mẹ Tà- ôi dành cho con, cho quê hương, đất nước trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.