Hệ thống văn bản đọc trong sách Ngữ Văn 6 Cánh Diều

Hệ thống bài đọc trong sách Ngữ Văn 6 Cánh Diều bao gồm nội dung các bài đọc chương trình sách Ngữ Văn mới chương trình GDPT. Các thầy cô, các em học sinh tham khảo nắm được cấu trúc các bài học trong sách, lên kế hoạch soạn giáo án cho năm học mới.

Để chuẩn bị cho chương trình sách Ngữ Văn Cánh Diều mới, các thầy cô, các em học sinh tham khảo Lời giải SGK cũng như SBT:

• Ngữ Văn 6 sách Cánh Diều
• Bộ sách Cánh Diều lớp 6

1. Mô tả khái quát bài đọc sách Ngữ Văn Cánh Diều

Sách Ngữ văn 6 hiện hành (2002) có tổng số 34 Văn bản đọc (tập 1: 19 Văn bản + tập 2: 15 Văn bản). Trong quá trình thực hiện giảm tải đã bớt đi một số Văn bản (khoảng 9 Văn bản).

Ngữ văn 6 mới (Cánh Diều) có 10 bài, mỗi bài 3 Văn bản, trong đó có 2 Văn bản chính. Như thế tổng số Văn bản dạy đọc hiểu là 30 Văn bản, gồm 20 Văn bản chính và 10 Văn bản dành cho thực hành đọc.

Dạy Văn bản chính cần hướng dẫn HS đọc kĩ nhằm hình thành cho các em kĩ năng đọc hiểu; thực hành đọc là củng cố, rèn luyện kĩ năng đã hình thành sau khi học Văn bản chính. Văn bản đọc trong NV 6 (Cánh Diều) cụ thể như sau (Văn bản thứ 3 là Văn bản thực hành đọc):

Bài 1. Truyện ( truyền thuyết và cổ tích): Thánh Gióng, Thạch Sanh; Sự tích Hồ Gươm.

Bài 2. Thơ (lục bát): À ơi tay mẹ (Bình Nguyên); Về thăm mẹ (Đinh Nam Khương); Ca dao về tình cảm gia đình.

Bài 3. Kí (hồi kí hoặc du kí): Trong lòng mẹ (Nguyên Hồng); Đồng Tháp Mười mùa nước nổi (Văn Công Hùng); Thời thơ ấu của Hon-đa (Hon-đa Sô-i-chi-rô).

Bài 4. Văn bản nghị luận (NL văn học): Nguyên Hồng – nhà văn của những người cùng khổ (Nguyễn Đăng Mạnh), Vẻ đẹp của một bài ca dao (Hoàng Tiến Tựu); Thánh Gióng- tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước (Bùi Mạnh Nhị).

Bài 5. Văn bản thông tin (1 sự kiện theo trình tự thời gian): Hồ Chí Minh và “Tuyên ngôn Độc lập (Bùi Đình Phong), Diễn biến Chiến dịch Điện Biên Phủ; Giờ Trái Đất.

Bài 6. Truyện (Đồng thoại và Pushkin...): Bài học đường đời đầu tiên (Tô Hoài), Ông lão đánh cá và con cá vàng (Pushkin); Cô bé bán diêm (Andersen).

Bài 7. Thơ (có yếu tố tự sư, miêu tả): Đêm nay Bác không ngủ (Minh Huệ), Lượm (Tố Hữu); Gấu con chân vòng kiềng (U-xa-chốp).

Bài 8. Văn bản nghị luận (NL xã hội): Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật? (Kim Hạnh Bảo), Khan hiếm nước ngọt (Trịnh Văn); Tại sao nên có vật nuôi trong nhà? (Thuỳ Dương)

Bài 9. Truyện (Truyện ngắn): Bức tranh của em gái tôi (Tạ Duy Anh), Điều không tính trước (Nguyễn Nhật Ánh); Chích bông ơi! (Cao Duy Sơn)

Bài 10. Văn bản thông tin (1 sự kiện theo nhân - quả): Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng (Nguyệt Cát), Điều gì giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng?; Những phát minh “tình cờ và bất ngờ”.

2. Giải thích về hệ thống bài đọc

Văn bản đọc là linh hồn của sách Ngữ văn. Việc lựa chọn được một hệ thống Văn bản đọc hay, hấp dẫn, đáp ứng đúng yêu cầu của chương trình, vừa kế thừa, vừa đổi mới…là rất khó.

• Thứ nhất, các Văn bản đọc trước hết phải bảo đảm tiêu chí do chương trình đã nêu lên về tư tưởng, chính trị, đạo đức, thẩm mĩ; phù hợp với lứa tuổi…
• Thứ hai, Văn bản phải tiêu biểu đáp ứng yêu cầu thể loại và kiểu Văn bản do chương trình quy định để hình thành cho HS cách đọc các Văn bản tương tự, đồng thời trang bị vốn văn học, văn hóa dân tộc và nhân loại.
• Thứ ba, hệ thống văn bản phải ngắn gọn, có độ dài (dung lượng) và độ khó vừa sức với HS lớp 6. Vì thế một số Văn bản dài phải trích lại và cắt bớt, bên dưới ghi là “theo…”.
• Thứ tư, hệ thống Văn bản phải đa dạng, hài hòa giữa VH Việt Nam và nước ngoài, miền xuôi và miền núi, đề tài và chủ đề, giới tính, Văn bản đơn và đa phương thức…
• Thứ năm, các Văn bản thông tin và NL xã hội (bài 5, 8 và 10) cần đáp ứng yêu cầu kiểu Văn bản và phải lựa chọn được Văn bản có nội dung thời sự, vừa gần gũi với HS, vừa mang tính giáo dục cao về các vấn đề mà quốc gia và quốc tế đang quan tâm.