Đề khảo sát chất lượng đầu năm môn Văn lớp 10 năm 2024 (Đề 4)

Đề khảo sát chất lượng đầu năm môn Ngữ văn lớp 10 năm 2020 (Đề 4) do VnDoc biên soạn, bám sát chương trình học sẽ giúp các em học sinh lớp 10 luyện thêm đề môn Ngữ văn có đáp án.

Đề khảo sát chất lượng đầu năm môn Ngữ văn lớp 10 bao gồm đầy đủ các phần thiết yếu sau:

• Phần Đọc hiểu văn bản được chọn lọc bám sát chương trình học.
• Phần Làm văn bao gồm nghị luận xã hội và nghị luận văn học giúp các em học sinh ôn tập lại cách hình bài văn đã được học.

Mời các bạn tham khảo Đề thi khảo sát số 3 tại: Đề khảo sát chất lượng đầu năm môn Văn lớp 10 năm 2020 (Đề 3)

Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc.
Nghiêm cấm mọi hành vi sao chép nhằm mục đích thương mại.

Đề khảo sát chất lượng đầu năm lớp 10 môn Văn

I. Đọc hiểu văn bản (3đ)

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:

Câu 1 (0,5đ): Phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ là gì?

Câu 2 (0,5đ): Chỉ ra những từ láy được sử dụng trong đoạn thơ và nêu tác dụng.

Câu 3 (0,75đ): Những câu hỏi tu từ và câu cảm thán trong đoạn trích trên có tác dụng gì?

Câu 4 (1,25đ): Nêu nội dung của đoạn thơ.

II. Làm văn (7đ)

Câu 1 (2đ): Viết một bài văn nêu suy nghĩ của anh/chị về lòng kiên trì.

Câu 2 (5đ): Phân tích bài thơ Viếng lăng Bác của Viễn Phương.

Đáp án Đề khảo sát chất lượng đầu năm lớp 10 môn Văn

Đáp án Đọc hiểu văn bản

Câu 1 (0,5đ):

Phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ: biểu cảm.

Câu 2 (0,5đ):

Từ láy: lưu luyến, ân ái, mong manh, ngập ngừng.

Tác dụng: thể hiện những tình cảm, suy tư của tác giả dành cho người yêu.

Câu 3 (0,75đ):

Những câu hỏi tu từ và câu cảm thán có tác dụng: biểu cảm, thể hiện tình cảm, suy tư, nỗi băn khoăn lo lắng, ngập ngừng của nhân vật trữ tình trong tình yêu.

Câu 4 (1,25đ):

Nội dung chính của đoạn thơ: sự đợi chờ người yêu và nhớ thương vô bờ bến của nhân vật trữ tình trong tác phẩm lúc chàng đang đợi người yêu đến điểm hẹn. Vì đợi chờ lâu nhưng người yêu không đến nên chàng trai lại suy nghĩ đến những chuyện không vui và tương lai của mối tình hiện tại của chàng cũng như thầm trách người yêu sao nỡ nào lỗi hẹn.

II. Làm văn (7đ):

Câu 1 (2đ):

Dàn ý nghị luận về lòng kiên trì

1. Mở bài

Giới thiệu về vấn đề cần nghị luận: lòng kiên trì.

2. Thân bài

a. Giải thích

Lòng kiên trì là sự nhẫn nại, cố gắng vươn len dù khó khăn để hoàn thành mục tiêu mình đề ra trước đó.

b. Phân tích

• Người có lòng kiên trì sẽ có khả năng cao đạt được mục đích và thành công.
• Rèn luyện tính kiên trì góp phần làm cho con người hình thành nhiều phẩm chất tốt đẹp khác.
• Nếu không kiên trì chúng ta sẽ gặp thất bại và không thể tiến bộ được.

c. Chứng minh

Học sinh tìm những nhân vật, dẫn chứng tiêu biểu nhất để minh họa cho bài viết của mình.

d. Phản biện

Có những người hay nản chí, không biết vươn lên trong cuộc sống→ đáng bị phê phán.

3. Kết bài

Liên hệ bản thân và rút ra bài học.

Câu 2 (5đ):

Dàn ý phân tích bài thơ Viếng lăng Bác

1. Mở bài

Giới thiệu nhà thơ Viễn Phương và bài thơ Viếng lăng Bác.

2. Thân bài

a. Khổ thơ 1:

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác
Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng”.

• Tác giả ở tận miền Nam mãi sau ngày độc lập dân tộc mới được ra thăm vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc. Hai từ “miền Nam” như nhấn mạnh hơn sự xa xôi trong khoảng cách địa lý giữa hai đầu Tổ quốc.
• Nhìn hàng tre quanh lăng Bác, nhà thơ chợt cảm thấy rằng những cây tre kia như ý chí con người Việt Nam qua bao năm tháng luôn luôn bất khuất, kiên cường, hiên ngang. Dù có trải qua “bão táp mưa sa” nhưng vẫn đoàn kết một lòng cùng nhau đứng lên.
• Từ láy “xanh xanh” diễn tả con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam sẽ luôn luôn “xanh” màu xanh bất diệt.

b. Khổ thơ 2:

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân”

• “Ngày ngày” là sự liên tục của thời gian, sự lặp lại tuần hoàn của thiên nhiên cũng như lý tưởng, ý chí của Người sẽ luôn luôn sáng tỏ như mặt trời kia vậy. Biện pháp nghệ thuật hoán dụ: nếu mặt trời soi sáng cho nhân loại thì Bác Hồ là mặt trời của cả dân tộc Việt Nam, mang đến ánh sáng độc lập, tự do cho dân tộc.
• Lần thứ hai, “ngày ngày” được lặp lại khi diễn tả dòng người đang lặng lẽ vào lăng thăm Người. Hàng người đi trong sự trang nghiêm và tĩnh lặng, trong nỗi tiếc thương, đau xót vô vàn.
• Người đọc như cảm thấy được sự tĩnh lặng, sự trải dài miên man vô tận của hàng người vào viếng Bác. Cả đoàn người ấy cứ lặng lẽ “đi trong thương nhớ”, thương nhớ vị lãnh tụ vĩ đại vô vàn kính yêu của dân tộc.
• Viễn Phương hòa cùng dòng người đem tấm lòng yêu kính chân thành của mình dâng lên Bác, dâng lên “bảy mươi chín mùa xuân” của Người. Cả cuộc đời Người, với bảy mươi chín mùa xuân, tất cả đều cống hiến cho dân tộc, không một phút giây nào ngơi nghỉ dành cho bản thân mình.

c. Khổ thơ 3

“Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim”

• Bác đang nằm ở đó, nhẹ nhàng thanh thản như đang chìm trong một giấc ngủ ngon. Cả cuộc đời Người chỉ có một niềm mong ước, đó là đất nước được hòa bình. Vậy nên khi đất nước được hòa bình, độc lập Người đã được nghỉ ngơi trong giấc ngủ yên bình.
• Bầu trời bao năm tháng vẫn xanh một màu trường tồn vĩnh cửu, vậy mà vị Cha già của dân tộc đã phải ra đi. Vẫn biết quy luật sinh tử của tạo hóa nhưng vẫn thấy xót xa, đau đớn vô cùng. Dù lý trí luôn tỏ tường rằng quy luật của thiên nhiên là bất biến, nhưng vẫn “nghe nhói ở trong tim”.

d. Khổ thơ cuối

“Mai về miền Nam thương trào nước mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa ngát hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này”

• Bao nhiêu nỗi đau xót, nghẹn ngào cứ thế tuôn theo dòng lệ trào.
• Điệp từ “muốn” lặp lại ba lần như khẳng định lại ước muốn của nhà thơ. Đó là một ước muốn mãnh liệt, niềm khao khát cháy bỏng được ở lại bên cạnh Người chỉ để làm “một con chim hót”, “một đóa hoa”, “một cây tre trung hiếu”.

→ Cả khổ thơ đã thể hiện niềm mong ước cháy bỏng của tác giả, cũng chính là mong ước của mỗi người dân Việt Nam. Đó là luôn luôn được ở cạnh Người, ở cạnh vị lãnh tụ muôn vàn kính yêu của dân tộc

3. Kết bài

Khẳng định lại giá trị nội dung, nghệ thuật của tác phẩm.

------------------------

Mời các bạn tham khảo thêm các bài viết dưới đây của chúng tôi:

• Đề đọc hiểu Ngữ văn 10 có đáp án
• Soạn bài Tổng quan văn học Việt Nam
• Cách làm văn nghị luận xã hội lớp 10
• 20 đề và bài văn mẫu nghị luận xã hội 200 chữ

Trên đây VnDoc đã giới thiệu tới các em Đề khảo sát chất lượng đầu năm môn Văn lớp 10 năm 2020 (Đề 4). Để có kết quả cao hơn trong học tập, VnDoc xin giới thiệu tới các em học sinh tài liệu Địa lý lớp 10, Trắc nghiệm Tiếng Anh 10, Chuyên đề Toán 10, Giải bài tập Vật lý 10 nâng cao mà VnDoc tổng hợp và đăng tải.

Chúc các em đạt kết quả cao trong kỳ thi của mình.