Đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn - Đề 3

Đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn năm 2023 - Đề 3 là đề thi thử mới, sát với chương trình học Ngữ văn lớp 9 do VnDoc biên soạn nhằm giúp các bạn học sinh củng cố kiến thức trong quá trình ôn thi. Mời các bạn tham khảo!

Đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn năm 2023 - Đề 3

Phần I: (6 điểm) Cho câu thơ sau: “Ngày xuân con én đưa thoi” (Trích “Truyện Kiều”)

Câu 1: Chép chính xác ba câu thơ tiếp theo. Những câu thơ em vừa chép thuộc đoạn trích nào của Truyện Kiều? Nêu tên tác giả?

Câu 2: Theo em, hình ảnh “con én đưa thoi” trong đoạn thơ được hiểu như thế nào?

Câu 3: Trong chương trình Ngữ văn lớp 9 cũng có một bài thơ sử dụng hình ảnh “thoi”. Em hãy chép lại câu thơ đó và ghi rõ tên tác phẩm, tác giả? Nghĩa chung hình ảnh “thoi” trong hai câu thơ này là gì?

Câu 4: Hãy viết một đoạn văn khoảng 10 câu theo cách lập luận qui nạp, trình bày cảm nhận của em về cảnh ngày xuân trong đoạn thơ đã dẫn ở trên. Trong đoạn có sử dụng câu dùng lời dẫn trực tiếp và một câu ghép. (Gạch chân và chú thích rõ)

Phần II: (4 điểm) Cho đoạn thơ sau:

“Quê hương anh nước mặn, đồng chua

Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá.

Anh với tôi đôi người xa lạ

Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau,

Súng bên súng, đầu sát bên đầu,

Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ.

Đồng chí!”

(Trích Đồng chí – Chính Hữu)

Câu 1: Nếu phân loại theo cấu tạo ngữ pháp, dòng thơ cuối là kiểu câu gì? Nêu tác dụng của việc sử dụng kiểu câu đó trong văn cảnh trên?

Câu 2: Đoạn thơ trên đã cho thấy cơ sở hình thành tình đồng chí giữa những người lính Cách mạng thòi kì kháng chiến chống Pháp. Em hãy cho biết tình đồng chí đó được xây dựng dựa trên những cơ sở nào? (Trình bày ngắn gọn)

Câu 3: Từ cảm nhận về đoạn thơ trên, hãy phát biểu suy nghĩ của em về một tình bạn đẹp. (Trình bày bằng một đoạn văn khoảng 8 – 10 câu)

Đáp án Đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn năm 2023 - Đề 3

PHẦN I

Câu 1:

- Chép tiếp 3 câu thơ:

"Ngày xuân con én đưa thoi

Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi

Cỏ non xanh tận chân trời

Cành lê trắng điểm một vài bông hoa"

- Những câu thơ trên thuộc “Cảnh ngày xuân” của tác giả Nguyễn Du.

Câu 2:

Hình ảnh con én đưa thoi có thể được hiểu theo hai nghĩa. Đó có thể là hình ảnh tả thực những đàn én đang sải cánh bay nhanh trên bầu trời xanh khi xuân về. Ngoài ra, hình ảnh đó còn biểu thị cho dòng thời gian đang chảy trôi rất nhanh như đưa thoi dệt vải.

Câu 3:

- Trong chương trình Ngữ văn lớp 9 cũng có một bài thơ sử dụng hình ảnh “thoi” là câu thơ: "Cá thu biển Đông như đoàn thoi", trích trong bài thơ "Đoàn thuyền đánh cá" của tác giả Huy Cận.

- Nghĩa chung của từ "thoi" trong hai câu thơ này là hình ảnh cánh én hoặc đàn cá thu chuyển động nhanh như bàn tay đưa thoi khéo léo của người thợ dệt vải.

Câu 4:

Mùa xuân luôn là nguồn cảm hứng bất tận của thơ ca. Trong đoạn trích được nêu trên, thiên nhiên đất trời rộn rã tiếng chim, chim én trao liệng như mắc cửi trên nền trời. ''Én đưa thoi'' gợi về thời gian mùa xuân trôi qua rất nhanh ,vụt qua như cánh én ngang trời. Trước mắt con người là một không gian rộng lớn ,mênh mông khoáng đạt được soi chiếu bởi ánh nắng ban mai ấm áp ngày xuân. ''Thiều quang'' là hơi thở ấm áp của đất trời, là ánh sáng ấm áp của mùa xuân. Thời gian trôi qua thật nhanh, thoáng chốc mùa xuân có 90 ngày đã qua 60 ngày. Đây là lúc mùa xuân tràn mọi nẻo, mùa xuân đậm nhất, mùa xuân đã trải màu xanh non khắp đất trời. Cây cỏ mùa xuân được Nguyễn Du miêu tả rằng: ''Cỏ non xanh tận chân trời/ Cành lê trắng điểm một vài bông hoa''. Trước mắt người đọc là không gian bất tận của màu xanh mơn mởn ,tràn căng sức sống .Trên nền trời màu xanh ấy là sự điểm xuyết,chấm phá của một vài bông hoa lê trắng. Cảnh có rộng có hẹp, mùa xuân có màu sắc, âm thanh, hình ảnh. Nó gắn với niềm vui,niềm hạnh phúc của con người. Bức tranh thiên nhiên qua bốn câu thơ thật tuyệt đẹp và tươi mới.

- Câu ghép: Cảnh có rộng có hẹp, mùa xuân có màu sắc, âm thanh, hình ảnh

- Câu có lời dẫn trực tiếp:''Cỏ non xanh tận chân trời/ Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”.

Phần II:

Câu 1:

- Cấu tạo: Dòng thơ cuối thuộc kiểu câu đặc biệt.

- Tác dụng: Câu đặc biệt như một lời khẳng định, một phát hiện sự kết tinh tình cảm của người lính. Câu đặc biệt con như bản lề gắn kết hai khổ thơ => Bộc lộ chủ đề tác phẩm.

Câu 2:

Cơ sở hình thành tình đồng chí:

- Những người lính từ những miền quê nghèo khó hội tụ về chung đơn vị.

- Sự đồng cảm trước những thiếu thốn về vật chất trong quá trình chiến đấu.

- Những người lính có chung lý tưởng, nhiệm vụ chiến đấu.

- Tình đồng đội, đồng chí nảy nở từ việc chung nhiệm vụ trong chiến đấu.

→ Cơ sở hình thành tình đồng chí bắt nguồn từ việc chung hoàn cảnh xuất thân, hoàn cảnh chiến đấu, sự sẻ chia, đồng cảm thiếu thốn vật chất trong chiến đấu

Câu 3:

Qua bài thơ “Đồng Chí” của Chính Hữu, tình đồng chí của những người lính đã thể hiện một tình bạn đẹp trong cuộc sống bình dị. Tình bạn là tình cảm gắn bó thân thiết giữa những người có nét chung về sở thích, tính tình, ước mơ, lý tưởng. Tình bạn đẹp là một mối quan hệ đặc biệt giữa hai người, xây dựng trên sự tôn trọng và chia sẻ. Tình bạn đẹp không yêu cầu phải hoàn hảo, nhưng cần sự chân thành và sự chia sẻ. Tình bạn đẹp giúp cho con người tìm thấy sự an toàn và ủng hộ trong cuộc sống. Nó không chỉ đơn giản là một mối quan hệ, mà còn là một sợi dây gắn kết với nhau. Tình bạn đẹp giúp cho con người có thể chia sẻ niềm vui, nỗi buồn và những kỷ niệm đáng nhớ trong cuộc sống. Nó cũng giúp cho chúng ta có thêm sức mạnh và động lực để vượt qua những thử thách trong cuộc sống. Tuy nhiên, tình bạn đẹp cũng cần được chăm sóc và nuôi dưỡng để nó trường tồn và phát triển. Đó là một mối quan hệ đáng quý và cần được đánh giá cao, và chúng ta nên biết trân trọng và gìn giữ. Trong cuộc sống, tình bạn đẹp là một nguồn động lực và niềm tin lớn để chúng ta có thể vượt qua những khó khăn và tiến tới những mục tiêu lớn hơn. Có được một tình bạn đẹp không bao giờ là điều dễ dàng, nó cần sự nỗ lực và tâm huyết từ cả hai người. Nhưng khi đã có được tình bạn đẹp, chúng ta sẽ cảm thấy rất may mắn và hạnh phúc.

---------------------------------------------------------

Ngoài bài viết trên, mời các bạn truy cập vào chuyên mục Thi vào lớp 10 trên VnDoc để tham khảo thêm Đề thi tuyển sinh vào lớp 10 môn Văn năm 2023 - Đề 4.Chúc các bạn học tập thật tốt và gặt hái được nhiều thành công!