Đề thi thử THPT Quốc gia năm 2023 môn Ngữ văn lần 1 trường THPT Ninh Giang, Hải Dương

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

ĐỌC HIỂU

3

1

Thể thơ:Tự do

0,75

2

"Lũ chúng tôi" được giới thiệu:

- Họ đến từ nhiều miền quê khác nhau của Tổ quốc

- Trình độ văn hóa thấp ( chưa biết chữ), trình độ quân sự chưa cao ( súng bắn chưa quen, quân sự mươi bài..)

- Điều kiện chiến đấu thiếu thốn: trang phục, vũ khí..

- Có lòng nhiệt tình cách mạng, lạc quan, yêu đời...

0,75

3

Tính gợi hình, gợi cảm của từ "mòn chân": HS nêu được một số ý sau:

+ Gợi hình: Miêu tả sự vất vả, đảm đang, tần tảo, chịu thương chịu khó, sự thầm lặng hi sinh của những người vợ nơi quê nhà

+ Gợi cảm: Nỗi nhớ thương, sự đồng cảm của người ra đi với những người thân yêu ở hậu phương

=> tình yêu với quê hương, gia đình của người lính

1

4

Vẻ đẹp của người lính thời kì đầu cuộc kháng chiến chống Pháp:

- Những người lính trong đoạn thơ xuất thân từ nông dân. Họ chất phác, hiền lành, quen với những công việc nhà nông nhưng khi Tổ quốc cần họ đã sẵn sàng lên đường

=> tình yêu Tổ quốc thiêng liêng.

- Tinh thần lạc quan, yêu đời

- Tình yêu với gia đình, quê hương

- Khao khát độc lập cho nước nhà..

0,5

II

LÀM VĂN

7

1

Viết một đoạn văn trình bày suy nghĩ lòng yêu nước trong cuộc sống hôm nay.

2

a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp, móc xích hoặc song hành.

0,25

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: lòng yêu nước trong cuộc sống hôm nay.

0,25

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động.

1

- Giải thích:

+ Lòng yêu nước là tình yêu đối với đất nước, sẵn sàng hành động vì đất nước, không ngừng nỗ lực để xây dựng và phát triển đất nước.

=> Lòng yêu nước là một tình cảm thiêng liêng, cao quý của mỗi người dành cho quốc gia, dân tộc mình.

- Những biểu hiện về lòng yêu nước của con người trong xã hội ngày nay:

+ Nỗ lực học tập, lao động để không chỉ xây dựng được cuộc sống tốt đẹp cho bản thân mà còn góp phần dựng xây đất nước.

+ Quan tâm đến đời sống kinh tế, văn hóa, chính trị, xã hội của đất nước.

+ Có ý thức vun đắp, bảo vệ, giữ gìn, tự hào về văn hóa vật chất và tinh thần của đất nước.

+ Giới thiệu văn hóa của dân tộc với bạn bè thế giới khi có dịp.

+ Ý thức, hành động luôn hướng về nguồn cội dù ở đâu trên thế giới

+ Thương yêu, trân quý đất nước còn nghèo khó, gian lao.

+ Gắn đời sống cá nhân với vận mệnh chung của cộng đồng để hòa nhịp với đất nước,luôn sẵn sàng khi Tổ quốc cần

=>Lòng yêu nước là động lực giúp con người sống có lí tưởng và trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội và trên hết là tạo nên sức mạnh để một dân tộc chiến thắng mọi thử thách, khó khăn

+ Phê phán một số người thiếu trách nhiệm với cộng đồng, sống ích kỉ, hưởng thụ, thiếu hiểu biết về đất nước, dân tộc,… dẫn tới bị kẻ xấu lợi dụng, lung lạc, từ đó đi ngược lại lợi ích chung của đất nước.
( HS phân tích dẫn chứng phù hợp)

- Liên hệ bản thân:

+ Không ngừng học hỏi, làm giàu tri thức của bản thân để hiểu biết đầy đủ và sâu sắc hơn về đất nước, dân tộc.

+ Lao động dựng xây đất nước…

d. Sáng tạo: Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận.

0,25

e. Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.

0,25

2

Cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp thiên nhiên, cuộc sống và con người ở chiến khu Việt Bắc qua nỗi nhớ của người cán bộ kháng chiến.

5.0

a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: Có đủ mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề. Thân bài triển khai được vấn đề. Kết bài kết luận được vấn đề.

0,25

b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: Vẻ đẹp thiên nhiên, cuộc sống và con người ở chiến khu Việt Bắc qua nỗi nhớ của người cán bộ kháng chiến trong đoạn trích.

0,25

c. Triển khai vấn đề nghị luận: Vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng.

Giới thiệu tác giả, tác phẩm, đoạn trích và yêu cầu của của đề.

0,5

Cảm nhận vẻ đẹp thiên nhiên, cuộc sống và con người ở chiến khu Việt Bắc qua nỗi nhớ của người cán bộ kháng chiến:

- Vẻ đẹp thiên nhiên, cuộc sống và con người:

+ Vẻ đẹp thiên nhiên, cuộc sống và con người nơi chiến khu hiện lên qua nỗi nhớ cồn cào, da diết, thường trực như nỗi nhớ người yêu ( cách so sánh độc đáo, ấn tượng)

+ Thiên nhiên vừa hiện thực, vừa thơ mộng, thi vị, mang những nét đặc trưng của Việt Bắc ( phân tích dẫn chứng phù hợp)

+ Cuộc sống và con người ở chiến khu Việt Bắc: cuộc sống khó khăn, gian khổ; con người Việt Bắc tảo tần, chịu thương, chịu khó, sâu nặng ân tình ( phân tích dẫn chứng phù hợp)

- Nghệ thuật: thể thơ lục bát với giọng điệu ngọt ngào, tha thiết; cặp đại từ mình - ta; ngôn từ giản dị, mộc mạc, giàu hình ảnh, giàu sức gợi cảm; các biện pháp tu từ: phép điệp, liệt kê, so sánh...

=> Qua nỗi nhớ của người cán bộ kháng chiến về thiên nhiên, cuộc sống và con người ở chiến khu Việt Bắc, Tố Hữu đã ngợi ca nghĩa tình cách mạng, đạo lí truyền thống "uống nước nhớ nguồn", ân nghĩa thủy chung của con người Việt Nam.

1,75 0,5

Nhận xét về tính trữ tình chính trị trong đoạn thơ

0,5

- Thơ chính trị: Là thơ trực tiếp đề cập đến những vấn đề chính trị, những sự kiện chính trị nhằm mục đích tuyên truyền, cổ động

=> chính vì thế, thơ chính trị thường có nguy cơ rơi vào khô khan, áp đặt.

- Tố Hữu đã trữ tình hóa những vấn đề chính trị đó , chuyển hóa thành những vấn đề của tình cảm, cảm xúc, rất mực tự nhiên, chân thành đằm thắm. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ, đoạn thơ là cảm hứng ân tình cách mạng, niềm biết ơn sâu sắc với Đảng, Bác Hồ, căn cứ địa CM, nhân dân trong suốt 15 gắn bó và đặc biệt là nỗi nhớ sâu đậm , da diết về thiên nhiên, con người VB.

- Ở nghệ thuật : TH đã thể hiện sự tài hoa của mình trong việc vận dụng hình thức đậm chất trữ tình để thể hiện nội dung chính trị: hình thức đối đáp , xưng hô mình ta; thể thơ lục bát với giọng điệu tâm tình tình ngọt ngào da diết; tính nhạc phong phú của TV...

=> Tính trữ tình chính trị góp phần thể hiện phong cách thơ Tố Hữu

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả ngữ pháp Tiếng Việt.

0,25

e. Sáng tạo: Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận. Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu.