Đề thi thử vào lớp 10 môn Ngữ văn trường THPT Trần Nguyên Hãn, Hải Phòng năm học 2017 - 2018 (Lần 1)

Đề thi thử vào lớp 10 năm 2017 môn Ngữ văn

Đề thi thử vào lớp 10 môn Ngữ văn trường THPT Trần Nguyên Hãn, Hải Phòng năm học 2017 - 2018 (Lần 1). Đề thi giúp các bạn làm quen với các dạng đề, cấu trúc, và biết được khả năng của mình khi giải đề, từ đó giúp các bạn tự tin hơn trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 sắp tới. Chúc các bạn đạt được kết quả cao nhất!

Đề thi thử vào lớp 10 môn Ngữ văn trường THPT Trần Nguyên Hãn, Hải Phòng năm học 2017 - 2018 (Lần 2)

Bộ đề thi thử vào lớp 10 môn Ngữ văn năm học 2017 - 2018 (Có đáp án)

Thời gian làm bài 120 phút (Không kể thời gian giao đề)
Lưu ý: Đề thi có 2 trang. Học sinh làm bài vào tờ giấy thi.

Phần I. (4,0 điểm). Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:

"Lần đầu tiên trong lịch sử Việt Nam và có lẽ cả thế giới, có một vị Chủ tịch nước lấy chiếc nhà sàn nhỏ bằng gỗ bên cạnh chiếc ao làm "cung điện" của mình. Quả như một câu chuyện thần thoại, như câu chuyện về một vị tiên, một con người siêu phàm nào đó trong cổ tích. Chiếc nhà sàn đó cũng chỉ vẻn vẹn vài phòng tiếp khách, họp Bộ chính trị, làm việc và ngủ, và những đồ đạc rất mộc mạc, đơn sơ. Và chủ nhân chiếc nhà sàn này cũng trang phục hết sức giản dị, với bộ quần áo bà ba nâu, chiếc áo trấn thủ, đôi dép lốp thô sơ như của các chiến sĩ Trường Sơn đã được một tác giả phương Tây ca ngợi như một vật thần kì. Hằng ngày, việc ăn uống của Người cũng rất đạm bạc, với những món ăn dân tộc không chút cầu kì, như cá kho, rau luộc, dưa ghém, cà muối, cháo hoa."

(Ngữ văn 9, Tập1 - NXB Giáo dục Việt Nam, trang 6)

Câu 1 (1,0 điểm). Nêu tên tác giả và tên văn bản chứa đoạn trích trên? Qua đoạn trích, tác giả đã thể hiện thái độ như thế nào đối với Hồ Chí Minh?

Câu 2 (1,0 điểm). Trong câu "Và chủ nhân chiếc nhà sàn này cũng trang phục hết sức giản dị, với bộ quần áo bà ba nâu, chiếc áo trấn thủ, đôi dép lốp thô sơ như của các chiến sĩ Trường Sơn đã được một tác giả phương Tây ca ngợi như một vật thần kì", tác giả đã sử dụng phép tu từ gì? Nêu hiệu quả của phép tu từ đó?

Câu 3 (2,0 điểm). Viết một đoạn (độ dài tối đa 1/2 trang) theo kiểu tổng phân hợp, trình bày suy nghĩ của em về những điều em học tập được từ phong cách Hồ Chí Minh.

Phần II. (6,0 điểm). Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:

"Tôi hãy còn nhớ buổi chiều hôm đó - buổi chiều sau một ngày mưa rừng, giọt mưa còn đọng trên lá, rừng sáng lấp lánh. Đang ngồi làm việc dưới tấm ny lông nóc, tôi bỗng nghe tiếng kêu. Từ con đường mòn chạy lẫn trong rừng sâu, anh hớt hải chạy về, tay cầm khúc ngà đưa lên khoe với tôi. Mặt anh hớn hở như một đứa trẻ được quà.

Sau đó anh lấy vỏ đạn hai mươi li của Mĩ, đập mỏng làm thành một cây cưa nhỏ, cưa khúc ngà thành từng miếng nhỏ. Những lúc rỗi, anh cưa từng chiếc răng lược, thận trọng, tỉ mỉ và cố công như người thợ bạc. Chẳng hiểu sao tôi thích ngồi nhìn anh làm và cảm thấy vui vui khi thấy bụi ngà rơi mỗi lúc một nhiều. Một ngày, anh cưa được một vài răng. Không bao lâu sau, cây lược được hoàn thành. Cây lược dài độ hơn một tấc, bề ngang độ ba phân rưỡi, cây lược cho con gái, cây lược dùng để chải mái tóc dài, cây lược chỉ có một hàng răng thưa. Trên sống lưng lược có khắc một hàng chữ nhỏ mà anh đã gò lưng, tẩn mẩn khắc từng nét: "Yêu nhớ tặng Thu con của ba". Cây lược ngà ấy chưa chải được mái tóc của con, nhưng nó như gỡ rối được phần nào tâm trạng của anh. Những đêm nhớ con, anh ít nhớ đến nỗi hối hận đánh con, nhớ con, anh lấy cây lược ra ngắm nghía rồi mài lên tóc cho cây lược thêm bóng, thêm mượt. Có cây lược, anh càng mong gặp lại con. Nhưng rồi một chuyện không may xảy ra. Một ngày cuối năm năm mươi tám, năm đó ta chưa võ trang - trong một trận càn lớn của quân Mĩ - ngụy, anh Sáu bị hy sinh. Anh bị viên đạn của máy bay Mĩ bắn vào ngực. Trong giờ phút cuối cùng, không còn đủ sức trăng trối lại điều gì, hình như chỉ có tình cha con là không thể chết được, anh đưa tay vào túi, móc cây lược, đưa cho tôi và nhìn tôi một hồi lâu. Tôi không đủ lời lẽ để tả lại cái nhìn ấy, chỉ biết rằng, cho đến bây giờ, thỉnh thoảng tôi cứ nhớ lại đôi mắt của anh.

- Tôi sẽ mang về trao tận tay cho cháu.

Tôi cúi xuống gần anh và khẽ nói. Đến lúc ấy, anh mới nhắm mắt đi xuôi."

(Chiếc lược ngà – Nguyễn Quang Sáng - Ngữ văn 9, Tập1 - NXB Giáo dục Việt Nam)

Câu 1 (0,5 điểm). Nêu hoàn cảnh sáng tác của văn bản có đoạn trích trên?

Câu 2 (1,5 điểm). Chỉ ra biện pháp nghệ thuật trong câu văn sau: "Những lúc rỗi, anh cưa từng chiếc răng lược, thận trọng, tỉ mỉ và cố công như người thợ bạc". Nêu giá trị biểu đạt của biện pháp nghệ thuật đó?

Câu 3 (4,0 điểm). Viết bài văn ngắn (khoảng 300 từ) trình bày cảm nhận của em về vẻ đẹp của nhân vật ông Sáu trong đoạn trích trên. Từ đó, nêu suy nghĩ của bản thân về tình phụ tử trong gia đình hiện nay.

Đáp án đề thi thử vào lớp 10 môn Ngữ văn

PHẦN I. (4,0 điểm)

Câu 1

• Tác giả Lê Anh Trà - Văn bản Phong cách Hồ Chí Minh.
• Thái độ của tác giả: trân trọng, khâm phục, tự hào về lối sống đẹp đẽ của Hồ Chí Minh

Câu 2

• Trong câu "Và chủ nhân chiếc nhà sàn này cũng trang phục hết sức giản dị, với bộ quần áo bà ba nâu, chiếc áo trấn thủ, đôi dép lốp thô sơ như của các chiến sĩ Trường Sơn đã được một tác giả phương Tây ca ngợi như một vật thần kì.", tác giả đã sử dụng phép tu từ: Liệt kê, so sánh
• Tác dụng: Làm rõ được lối sống rất bình dị, rất Việt Nam, rất phương Đông của Bác được thể hiện qua sinh hoạt thường ngày

Câu 3 Viết đoạn văn: (độ dài tối đa 1/2 trang giấy thi)

* Hình thức: Đúng cấu trúc đoạn văn: mở đoạn – nội dung đoạn - kết đoạn, diễn đạt mạch lạc, phạm lỗi câu – lỗi chính tả không quá 3 lỗi.

* Nội dung:

• Mở đoạn: Việc học tập phong cách Hồ Chí Minh là một điều có ý nghĩa, rất quan trọng với mỗi chúng ta đặc biệt là trong tình hình đất nước hiện nay – nền kinh tế hội nhập đòi hỏi việc hòa quyện giữa lối sống hiện đại và dân tộc.
• Nội dung đoạn:
• Cần có lối sống giản dị, phù hợp với điều kiện và hoàn cảnh của gia đình, bản thân.
• Biểu hiện qua giao tiếp – cuộc sống thường ngày
• Cần tích cực, chủ động trong việc tiếp thu tri thức và văn hóa nhân loại, đặc biệt là qua việc trau dồi vốn ngoại ngữ...
• Tiếp thu cái mới, cái hiện đại nhưng phải giữ được những nét đẹp trong văn hóa truyền thống của dân tộc.
• Kết đoạn: Khẳng định ý nghĩa tốt đẹp của việc học tập phong cách Hồ Chí Minh trong việc hình thành phong cách sống của các bạn trẻ hiện nay

PHẦN II. (6,0 điểm)

Câu 1. Truyện ngắn "Chiếc lược ngà"được viết năm 1966 (khi tác giả hoạt động ở chiến trường Nam Bộ).

Câu 2

• Chỉ ra biện pháp nghệ thuật: So sánh "cố công như một người thợ bạc"
• Giá trị biểu đạt:
• Làm nổi bật sự kì công và tâm huyết của nhân vật ông Sáu vào việc làm cây lược cho con gái.
• Thể hiện tình yêu thương con thắm thiết, sâu nặng của ông Sáu.

Câu 3

1. Hình thức:

• Đúng thể thức một bài văn ngắn, đảm bảo bố cục ba phần rõ ràng.
• Kĩ năng làm văn nghị luận nhân vật văn học trong đoạn trích tốt.
• Hành văn trong sáng, lập luận chặt chẽ, không mắc các lỗi diễn đạt, chính tả, ngữ pháp.

2. Nội dung:

a. Mở bài

• Giới thiệu khái quát tác giả, tác phẩm
• Ấn tượng chung về vẻ đẹp của nhân vật ông Sáu và trong đoạn trích.

b. Thân bài

* Khái quát:

• Vị trí của đoạn trích
• Tóm tắt cốt truyện
• Giới thiệu được hoàn cảnh của ông Sáu: Chiến tranh đã làm cha con ông Sáu phải chia lìa. Nhiều nãm xa cách, ngày ông về thăm nhà, đứa con gái duy nhất của ông không thể nhận cha ngay vì gương mặt ông đã bị thương tích làm thay đổi. Khi con bé hiểu ra và nhận cha cũng là lúc ông Sáu phải lên đường trở lại chiến trường với lời hứa mang về cho con cây lược. Tình yêu thương con sâu sắc và phẩm chất kiên cường của một người chiến sĩ của ông Sáu đã được khắc họa cảm động đoạn trích trên.

(Lưy ý thông tin đã có ở mở bài thì không cần phải nêu ở thân bài)

* Cảm nhận:

• Ông Sáu trở lại chiến trường với nỗi ân hận dày vò vì trót đánh con và lời hứa mang về cho con cây lược. Khi tìm được khúc ngà, ông vui vì có thể giữ lời hứa với con, vì sẽ có một món quà cho con gái.
• Để thực hiện lời hứa, ông lấy vỏ đạn hai mươi ly của Mỹ, đập mỏng làm thành một cây cưa nhỏ, cưa khúc ngà thành từng chiếc răng lược, thận trọng, tỉ mỉ và cố công như người thợ bạc

=> Ông Sáu làm cây lược với tất cả tâm huyết, tình yêu thương và nỗi nhớ con, người cha ấy như hình dung được niềm vui của con gái khi nhận được món quà. Ông muốn món quà cho con gái phải thật hoàn hảo nên đã gò lưng, tẩn mẩn khắc từng nét trên sống lưng lược một hàng chữ nhỏ: "Yêu nhớ tặng Thu, con của ba".

• Cây lược ngà ấy chưa chải được mái tóc của con, nhưng nó như gỡ rối được phần nào tâm trạng của ông. Những đêm nhớ con, ông ít nhớ đến nỗi hận đánh con, nhớ con, ông lấy cây lược ra ngắm nghía rồi cài lên tóc cho cây lược thêm bóng, thêm mượt. Những hành động, việc làm của ông toát lên một sự tỉ mỉ, ân cần, chu đáo, toát lên tình cảm nồng ấm của một người cha. Phải chăng khi ấy ông đang hình dung được chải mái tóc dài của con?
• Người cha, người chiến sĩ ấy đã không kịp thực hiện lời hứa với con. Trong một trận càn lớn của quân Mỹ- ngụy, ông Sáu bị hy sinh. Ông bị viên đạn của máy bay Mỹ bắn vào ngực. Trong giờ phút cuối cùng, không còn đủ sức trăng trối lại điều gì, hình như chỉ có tình cha con là không thể chết được, ông đưa tay vào túi, móc cây lược, đưa cho người đồng đội, ánh mắt tha thiết của ôngnhư muốn kí thác một điều gì đó thật thiêng liêng.
• Ông Sáu vĩnh viễn nằm lại chiến trường, sự hi sinh vì Tổ quốc của ông đã thể hiện phẩm chất cách mạng kiên trung. Tình yêu ông dành cho con mãi mãi không thể chết. Tình yêu của người cha hiển hiện trong chiếc lược ngà. Chiếc lược là một món quà vô giá, là kỉ vật duy nhất của ông Sáu, cây lược là minh chứng cho tình yêu con vô bờ bến của một người cha...
• Suy nghĩ về tình phụ tử trong gia đình hiện nay:
• Tình phụ tử luôn là tình cảm thiêng liêng đáng trân trọng trong mọi thời đại.
• Ngày nay tình phụ tử trong gia đình vẫn luôn sâu sắc, nồng ấm, thiêng liêng, cao đẹp.
• Bên cạnh đó vẫn có những gia đình mối quan hệ cha con không tốt đã làm mất đi giá trị đạo đức gia đình, xã hội....

* Đánh giá

• Cốt truyện chặt chẽ, tình huống truyện hấp dẫn, cách kể chuyện...
• Nguyễn Quang Sáng đã khắc họa thành công ông Sáu là người có tình yêu con sâu sắc, mãnh liệt. Tình cảm ấy được bộc lộ rõ nét qua những ngày ông Sáu trở về khu căn cứ.
• Nhân vật ông Sáu đã góp phần làm nên thành công cho truyện ngắn "Chiếc lược ngà" nói riêng và sự nghiệp của Nguyễn Quang Sáng nói chung.
• Liên hệ đến những câu thơ, câu hát có cùng chủ đề...

c. Kết bài

Khẳng định vài trò của nhân vật, của tác phẩm và sức sống của nó trong dòng chảy thời gian.