Giải SBT Khoa học tự nhiên 9 Cánh diều bài 24

VnDoc xin giới thiệu bài Giải SBT Khoa học tự nhiên 9 Cánh diều bài 24: Acetic acid hướng dẫn trả lời câu hỏi trong sách bài tập Khoa học tự nhiên 9 Cánh diều, giúp các em học sinh củng cố kiến thức được học môn KHTN 9.

Bài: Acetic acid

Bài 24.1 trang 64 Sách bài tập KHTN 9: Công thức phân tử của một số hợp chất hữu cơ như sau: C₂H₆O, C₂H₄O₂, C₂H₆O₂, C₃H₈O, C₃H₆O₂. Trong các chất trên, số chất trong phân tử có thể có nhóm -COOH là:

A. 2

B. 3

C. 1

D. 5

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

- Chất trong phân tử có thể có nhóm -COOH là: C₂H₄O₂ có công thức cấu tạo là CH₃COOH, C₃H₆O₂ có công thức cấu tạo là CH₃CH₂COOH.

- C₂H₆O, C₃H₈O chỉ có một nguyên tử O.

- C₂H₆O₂ là hợp chất chỉ có liên kết đơn, có công thức cấu tạo là: HO – CH₂ – CH₂ – OH.

Bài 24.2 trang 64 Sách bài tập KHTN 9: Cho CH₃COOH và C₂H₅OH lần lượt tác dụng với Na và giấy quỳ tím. Số lần có khí bay ra và số lần giấy quỳ tím hoá đỏ tương ứng là:

A. 2 và 2.

B. 1 và 1.

C. 1 và 2.

D. 2 và 1.

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

- CH₃COOH và C₂H₅OH đều tác dụng với Na cho khí bay ra.

2CH₃COOH + 2Na → 2CH₃COONa + H₂

2C₂H₅OH+ 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂

- Chỉ CH₃COOH làm giấy quỳ tím hoá đỏ.

Bài 24.3 trang 64 Sách bài tập KHTN 9: Trong các chất sau: CH₃CH₂OH, CH₃COOH, CH₃CH₂CH₂OH, CH₃CH₂COOH, CH₃CH₂OCH₃. Số chất tác dụng với Na và NaOH tương ứng là

A. 2 và 2.

B. 5 và 4.

C. 4 và 2.

D. 4 và 4.

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

Chất tác dụng với Na là: CH₃CH₂OH, CH₃COOH, CH₃CH₂CH₂OH, CH₃CH₂COOH.

Chất tác dụng với NaOH là: CH₃COOH, CH₃CH₂COOH.

Bài 24.4 trang 64 Sách bài tập KHTN 9: Hai chất hữu cơ A và B cùng có hai nguyên tử carbon trong phân tử và đều là chất lỏng, hoà tan tốt trong nước. Hai chất A và B có thể là cặp chất nào sau đây?

A. CH₃COOH và C₄H₁₀.

B. C₂H₅OH và C₂H₄.

C. CH₃COOH và C₂II₆.

D. CH₃COOH và C₂H₅OH.

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Hai chất hữu cơ A và B cùng có hai nguyên tử carbon trong phân tử và đều là chất lỏng, hoà tan tốt trong nước. Hai chất A và B có thể là CH₃COOH và C₂H₅OH.

Chú ý: Các hydrocarbon có số carbon từ 1 đến 4 là chất khí, không tan trong nước.

Bài 24.5 trang 65 Sách bài tập KHTN 9: Chọn các chất thích hợp điền vào các dấu ? và hoàn thành các phương trình hoá học sau:

a) ? + ? → CH₃CH₂COOK + H₂O

b) CH₃COOH + ? → ? + CO₂ + H₂O

c) CH₃COOH + CaO → ? + ?

d) ? + NaOH → CH₃COONa + ?

Lời giải:

a) CH₃CH₂COOH, KOH.

CH₃CH₂COOH + KOH → CH₃CH₂COOK + H₂O

b) Na₂CO₃, CH₃COONa (có thể thay Na₂CO₃ bằng muối carbonate của các kim loại khác như: CaCO₃, K₂CO₃,…).

2CH₃COOH + Na₂CO₃ → 2CH₃COONa + CO₂ + H₂O

c) (CH₃COO)₂Ca, H₂O.

2CH₃COOH + CaO → (CH₃COO)₂Ca + H₂O.

d) CH₃COOH, H₂O.

CH₃COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O

Có thể thay CH₃COOH bằng muối acetate của kim loại mà tạo ra base không tan. Ví dụ:

(CH₃COO)₂Cu + 2NaOH → 2CH₃COONa + Cu(OH)₂ ↓

Bài 24.6 trang 65 Sách bài tập KHTN 9: Cho 100 mL dung dịch CH₃COOH 2 M tác dụng hết với Zn thấy thoát ra V L khí H₂ ở đkc. Tính V.

Lời giải:

Bài 24.7 trang 65 Sách bài tập KHTN 9: Tính thể tích dung dịch CH₃COOH 1 M cần dùng để tác dụng hết với 14,8 gam Ca(OH)₂. Tính số gam (CH₃COO)₂Ca tạo thành.

Lời giải:

Bài 24.8 trang 65 Sách bài tập KHTN 9: Tìm các chất thích hợp với các chữ cái A, B, D, X trong các phương trình hoá học sau:

a) A + Cu(OH)₂ → B + X

b) CH₃COOH + CuO → B + H₂O

c) A + Na₂CO₃ → D + CO₂ + X

Lời giải:

Từ phương trình hoá học b) xác định được B là (CH₃COO)₂Cu.

Thay B vào các phương trình hoá học còn lại tìm ra được các chất:

A: CH₃COOH

D: CH₃COONa

X: H₂O.

Bài 24.9 trang 65 Sách bài tập KHTN 9: Hai chất A, B chỉ chứa các nguyên tố C, H, O và trong phân tử có cùng số nguyên tử C. Chất A và B tác dụng với nhau có xúc tác H₂SO₄ đặc và đun nóng tạo thành chất lỏng X và nước. Chất X có mùi thơm và không tan trong nước, trong phân tử X có 4 nguyên tử C. Phân tử A có hai nguyên tử O còn B có một nguyên tử O. Hai chất A và B đều tác dụng với Na, chất A lảm quỳ tím hoá đỏ. Xác định công thức phân tử và công thức cấu tạo của A, B, X.

Lời giải:

Theo bài ta có sơ đồ phản ứng giữa A và B như sau:

A + B → X + H₂O

Theo sơ đồ trên, tổng số nguyên tử C trong A và B bằng số nguyên tử C có trong X và bằng 4. Vì A, B có số nguyên tử C bằng nhau nên số nguyên tử C trong phân tử A, B đều bằng 2.

Vì A tác dụng với Na, làm quỳ tím hoá đỏ nên chất A có nhóm –COOH, vậy chất A có công thức cấu tạo là CH₃COOH.

Chất B tác dụng với Na và có một nguyên tử O vậy chất B có nhóm –OH. Vì B chỉ có 2 nguyên tử C nên chất B có công thức cấu tạo là CH₃CH₂OH.

Chất X là ester và có công thức cấu tạo là CH₃COOCH₂CH₃.

>>> Bài tiếp theo: Giải SBT Khoa học tự nhiên 9 Cánh diều bài 25