Giáo án Ngữ văn 9 bài: Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích

HOẠT ĐỘNG THẦY VÀ TRÒ

NỘI DUNG

Hoạt động 1: Tìm hiểu đề bài về nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích

- H/s đọc các đề bài trong sgk

?Hãy chỉ ra các điểm giống và khác giữa các đề bài nêu trên?

- G/v lưu ý:

+Đề phân tích: Phân tích các mặt về nhân vật sau đó nêu ra nhận xét.

+Đề suy nghĩ: Đề xuất nhận xét về nhân vật trên góc độ nhìn: quyền sống của con người sau đó dùng dẫn chứng minh hoạ cho nhận xét đó.

*Đây chỉ là những yêu cầu nghị luận khác nhau chứ không phải là hai “Kiểu bài” nghị luận. Cùng là đối tượng nghị luận là Vũ Nương, nhưng cách là sẽ khác nhau.

Hoạt động 2: Các bước làm bài

?Đọc đề bài và cho biết đề nêu yêu cầu gì?

?Cái gì là nét nổi bật nhất ở ông Hai?

?Khi đi tản cư ông Hai nhớ làng ntn?

?Tâm trạng của ông hai diễn biến ntn khi nghe tin dữ đó?

?Kim Lân đã xây dựng những chi tiết nghệ thuật nào để nói lên tình yêu làng và lòng yêu nước của ông Hai?

? Dựa vào cách viết MB trong sgk em có thể viết MB khác?

- HS trình bày, nhận xét

- GV tổng kết

Hoạt động 3: Hướng dẫn HS luyện tập

?Xác định vấn đề nghị luận của đề bài?

?Viết phần MB, KB

- HS trình bày, nhận xét

- GV tổng kết

- G/v gọi một số em lên trình bày phần viết MB, KB

- HS trình bày, nhận xét

- GV tổng kết.

I –Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích

1- Ví dụ: sgk/64+65

2- Nhận xét:

*Những vấn đề nghị luận:

+Nhân vật: Vũ Nương, Thuý Kiều.

+Cốt truyện: Diễn biến cốt truyện trong truyện “Làng”

+Một VĐ của nội dung truyên: Đời sống t/c gia đình.......

*Giống nhau:

- Đều là kiểu bài nghị luận về TPT.

*Khác nhau:

- Đề 1, 3, 4 nêu suy nghĩ.

- Đề 2 nêu yêu cầu phân tích.

II- Các bước làm bài nghị luận......

1- Ví dụ: sgk/65

a. Tìm hiểu đề , tìm ý

*Tìm hiểu đề:

- Đề yêu cầu nghị luận về nhân vật ông Hai

*Tìm ý:

- P/c điển hình: Tình yêu làng gắn bó hoà quyện với lòng yêu nước.

b. Lập dàn ý: sgk/66

c. Viết bài

d. Đọc và sửa chữa:

2- Nhận xét:

- Bài NL về TPT hoặc ĐT có thể bàn về chủ đề, nhân vật, cốt truyện, nghệ thuật của truyện.

- Bài làm cần đảm bảo đầy đủ các phần của một bài NL

- Trong quá trình triển khai luận điểm, luận cứ, cần thể hiện sự cảm thụ và ý kiến riêng của người viết về TP.

- Giữa các phần, các đoạn của bài văn cần có sự liên kết hợp lí tự nhiên.

III. Luyện tập-

a) Đề bài:

Suy nghĩ của em về truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao?

b) Viết mở bài:

- Truyện ngắn "Lão Hạc” của NC đã để laị cho em những suy nghĩ sâu sắc về số phận người ND trong XH cũ. Lão Hạc không chỉ là người ND bị bần cùng hoá vì đói nghèo, tối tăm như bao nhiêu người ND khác mà còn là một kiểu nạn nhân của BP người làm cha.

c) Viết kết bài