Lịch sử 7 Bài 18: Nhà Hồ và cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược (1400-1407)
Soạn Sử 7 Bài 18: Nhà Hồ và cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược (1400-1407) Cánh diều tổng hợp câu hỏi và đáp án cho các câu hỏi trong SGK Lịch sử 7 Cánh diều. Lời giải Sử 7 sẽ giúp các em nắm vững kiến thức được học trong bài, từ đó vận dụng làm các bài tập liên quan hiệu quả. Sau đây mời các em tham khảo chi tiết.
Soạn Sử 7 Cánh diều bài 18
1. Sự thành lập nhà Hồ
Trả lời câu hỏi mục 1 trang 70 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Đọc thông tin và quan sát các hình 18.1, 18.2, lược đồ 18.1, hãy:
- Trình bày sự thành lập nhà Hồ.
- Cho biết việc Hồ Quý Ly đổi quốc hiệu và chuyển kinh đô chứng tỏ điều gì.
Hướng dẫn trả lời
Sự thành lập nhà Hồ:
- Từ nửa sau thế kỉ XIV, nhà Trần khủng hoảng, khởi nghĩa nông dân nổ ra khắp nơi.
- Hồ Quý Ly dần thao túng triều đình nhà Trần.
- Năm 1400, Hồ Quý Ly phế truất vua Trần, lên ngôi vua, lập ra nhà Hồ, đổi quốc hiệu thành Đại Ngu.
Hồ Quý Ly đổi quốc hiệu và chuyển kinh đô chứng tỏ:
- Chuyển giao triều đại cũ sang triều đại mới, nhà Hồ thành lập.
- Nhà Hồ không đủ năng lực cai trị đất nước, dời đô về nơi hiểm yếu, dễ phòng thủ để chống lại các cuộc nổi dậy.
2. Cải cách của Hồ Quý Ly
Trả lời câu hỏi mục 2 trang 70 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Đọc thông tin, tư liệu và quan sát bảng 18, hình 18.3, hãy:
- Giới thiệu nội dung chủ yếu trong cải cách của Hồ Quý Ly.
- Nêu tác động của cải cách do Hồ Quý Ly thực hiện đối với xã hội thời nhà Hồ.
Hướng dẫn trả lời
* Nội dung cải cách của Hồ Quý Ly:
-Về chính trị:
+ Cải tổ bộ máy chính quyền.
+ Đổi tên các đơn vị hành chính.
+ Tăng cường kiểm tra, giám sát quan lại.
+ Hạn chế quyền lực của quý tộc nhà Trần, chiêu dụ những người ngoài họ Trần nhưng có học vấn, tài năng.
- Về kinh tế:
+ Phát hành tiền giấy thay cho tiền đồng.
+ Ban hành chính sách hạn điền (hạn chế sở hữu ruộng đất quy mô lớn).
+ Quy định thuế ruộng, thuế đinh; thống nhất các đơn vị đo lường.
- Về xã hội:
+ Thực hiện chính cách hạn nô (hạn chế sở hữu nô tì).
+ Tăng cường kiểm soát hộ tịch.
+ Những năm đói kém, bắt nhà giàu bán thóc cho dân, tổ chức khám chữa bệnh cho người dân.
- Về văn hóa giáo dục:
+ Dịch sách chữ hán chữ nôm.
+ Sửa đổi qui chế thi cử học tập.
+ Đề cao Nho giáo, hạn chế ảnh hưởng của Phật giáo và Đạo giáo.
- Về quốc phòng: chế tạo nhiều loại vũ khí mới (súng thần cơ, thuyền chiến…), phòng thủ nơi hiểm yếu, xây thành kiên cố (thành Tây Đô, thành Đa Bang…).
* Tác động của cải cách do Hồ Quý Ly thực hiện đối với xã hội thời nhà Hồ.
Tác động của cải cách do Hồ Quý Ly thực hiện
- Tích cực:
+ Giải phóng sức lao động của nô tì.
+ Giảm bớt tình trạng bất bình đẳng trong xã hội.
+ Quyền lực của chính quyền trung ương được củng cố, làm suy yếu thế lực họ Trần.
+ Xây dựng nền văn hóa, giáo dục mang đậm tính dân tộc.
- Hạn chế: gây bất mãn trong một bộ phận xã hội; gây ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng đoàn kết toàn dân của nhà Hồ.
3. Cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược
Trả lời câu hỏi mục 3 trang 71 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Đọc thông tin và quan sát lược đồ 18.2, hãy:
- Mô tả những nét chính cuộc kháng chiến chống quân Minh của nhà Hồ.
- Giải thích nguyên nhân thất bại của cuộc kháng chiến.
Hướng dẫn trả lời
Những nét chính cuộc kháng chiến chống quân Minh của nhà Hồ:
- Tháng 11-1406, nhà Minh huy động 20 vạn quân và hàng chục vạn dân phu tràn vào biên giới Đại Việt.
- Quân nhà Hồ phải lui từ Lạng Sơn về bờ nam sông Nhị, cố thủ ở thành Đa Bang.
- Tháng 1-1407: quân Minh lần lượt đánh chiếm các thành Đa Bang.
- Tháng 4-1407, quân Minh tấn công vào Tây Đô, Hồ Quý Ly chạy vào Hà Tĩnh và bị bắt (6-1407)
Nguyên nhân thất bại của cuộc kháng chiến:
- Do nhà Hồ không có đường lối kháng chiến đúng đắn, chủ yếu dựa vào thành lũy, nặng về phòng ngự bị động và rút lui cố thủ.
- Một số chính sách của Hồ Quý Ly không được sự ủng hộ của nhân dân.
- Nhà Hồ không tập hợp được đông đảo lực lượng tham gia kháng chiến.
Luyện tập & Vận dụng
Luyện tập trang 72 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Trình bày khái quát những nét chính về nhà Hồ (1400-1407)
Hướng dẫn trả lời
- Năm 1400, Hồ Quý Ly phế truất vua Trần và lên ngôi vua lập ra nhà Hồ, đổi tên nước thành Đại Ngu ⇒ nhà Hồ được thành lập.
- Trước và sau khi lên ngôi, Hồ Quý Ly thực hiện nhiều cải cách trên một số lĩnh vực. Những chính sách cải cách này đưa đến những chuyển biến tích cực trong đời sống xã hội. Tuy nhiên, do còn nhiều hạn chế nên cuộc cải cách đã ảnh hưởng đến khả năng đoàn kết toàn dân của nhà Hồ.
- Trong những năm 1406 – 1407, nhà Hồ tiến hành cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược nhưng thất bại.
Vận dụng 2 trang 72 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Hãy cho biết suy nghĩ của em về việc Hồ Quý Ly lập nên nhà Hồ.
Hướng dẫn trả lời
Hồ Quý Ly đã dẹp bỏ Trần triều mục nát, đó dứt khoát là một điều tốt, biết rằng việc Quý Ly phế Trần cũng chỉ là chuyện trước sau. Tuy nhiên cách ép vua Trần nhường ngôi lại bá đạo, tàn độc, vì vậy không được lòng dân tin theo. Dẫn đến hàng loạt các biến cố sau này, mà nghiêm trọng nhất là việc để đất nước rơi vào tay giặc Minh đô hộ.
Vận dụng 3 trang 72 SGK Lịch sử và Địa lí 7
Sự thất bại của nhà Hồ trong cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược để lại bài học gì cho sự nghiệp bảo vệ đất nước hiện nay?
Hướng dẫn trả lời
Sự thất bại của nhà Hồ trong cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược để lại bài học :
- Phải biết dựa vào sức mạnh đoàn kết của nhân dân
- Quân dân trên dưới một lòng đoàn kết quyết tâm đánh giặc
- Tin tưởng và biết quan tâm tới đời sống của nhân dân
- Có đường lối đánh giặc đúng đắn
- Khi giặc mạnh không nên đương đầu trực tiếp với giặc sẽ hao mòn lực lượng của ta và không rút lui cố thủ mà nên bảo toàn lực lượng chờ thời cơ phản công
......................
Trên đây là lời giải Lịch Sử 7 Bài 18: Nhà Hồ và cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược (1400-1407). Hy vọng đây là tài liệu hay cho các em tham khảo, nắm vững kiến thức được học, từ đó làm các bài tập liên quan hiệu quả.
Để xem thêm lời giải các bài tiếp theo, mời các em vào chuyên mục Giải Lịch sử 7 Cánh diều trên VnDoc nhé. Tài liệu giúp các em luyện giải Sử 7, từ đó học tốt môn Lịch sử lớp 7 hơn. Ngoài tài liệu trên, VnDoc cũng đã biên soạn lời giải cho các tài liệu lớp 7 sách Cánh diều khác như: Toán lớp 7, Ngữ văn 7, Tin học 7... Mời các bạn tham khảo.
