Lý thuyết Lịch sử 7 Chân trời sáng tạo bài 21

Vùng đất phía nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI

Chúng tôi xin giới thiệu bài Lý thuyết Lịch sử 7 bài 21: Vùng đất phía nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI có đáp án chi tiết cho từng câu hỏi chương trình sách mới. Thông qua đây các em học sinh đối chiếu với lời giải của mình, hoàn thành bài tập hiệu quả.

Bài: Vùng đất phía nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI

A. Lý thuyết Lịch sử 7 bài 21
- 1. Diễn biến cơ bản về chính trị của vùng đất phía Nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI
- 2. Tình hình kinh tế, văn hóa vùng đất phía Nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI
B. Bài tập trắc nghiệm Lịch sử 7 bài 21

A. Lý thuyết Lịch sử 7 bài 21

1. Diễn biến cơ bản về chính trị của vùng đất phía Nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI

- Ở khu vực Nam Trung Bộ:

+ Đầu thế kỉ X đến thế kỉ XVI, trên vùng đất thuộc vương quốc Chăm-Pa, chiến tranh thường xuyên xảy ra giữa Chăm-pa, Cam-pu-chia, Đại Việt.

+ Năm 1069, thời Lý sau cuộc chiến, vua Chăm-pa đã nhường ba châu: Bố chính, Địa Lý, Ma Linh cho Đại Việt.

+ Từ 1113 đến 1220 chiến tranh Cam-pu-chia và Chăm-pa kéo dài hơn 100 năm.

+ Cuối thế kỉ XIII, Chăm-pa, Đại Việt cùng nhau kháng chiến chống quân Mông-Nguyên thiết lập mối quan hệ hòa hiếu.

+ Năm 1306 Chế Mân kết hôn với công chúa Huyền Trân của Đại Việt. Cắt châu Ô, châu Rí (phía Nam Quảng Trị - Thừa Thiên Huế) làm sính lễ. Năm 1307 châu Ô, châu Rí đổi tên thành châu Thuận, châu Hóa.

+ Nửa sau thế kỉ XIV đến thế kỉ XV xung đột giữa hai nhà nước phong kiến Chăm-pa, Đại Việt tái diễn, dẫn đến sự sáp nhập các vùng Chiêm Động, Cổ Lũy, Vi-giay-a vào Đại Việt.

- Ở khu vực Nam Bộ:

+ Vào thế kỉ VII vương quốc Phù Nam suy yếu và bị Chân Lạp xâm chiếm, vùng đất Nam Bộ thuộc quyền cai quản triều đình Chân Lạp.

+ Vào thời kì Ăng-Co triều đình chỉ tập trung phát triển vương quốc ở khu vực Biển Hồ, dân cư cũng theo đó mà tập trung về. Vùng đất Nam Bộ bị bỏ hoang từ đó. Từ thế kỉ X- XV, vùng Nam Bộ Việt Nam ngày nay gần như không có dấu chân người.

+ Cuối thế kỉ XVI, tình trang hoang dã này vẫn tiếp tục tồn tại khi có xuất hiện và khai phá của người Việt.

2. Tình hình kinh tế, văn hóa vùng đất phía Nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI

a. Tình hình kinh tế

- Nông nghiệp:

+ Việc trồng lúa giữ vai trò nuôi sống dân Chăm-pa và những lớp dân di cư từ Đại Việt vào phía Nam.

+ Vào thế kỉ X, nghề đánh cá tiếp tục phát triển nhờ biển khơi và kỹ thuật đóng thuyền.

- Thủ công nghiệp: Một số nghề thủ công duy trì và phát triển: đồ gốm, dệt vải, đóng thuyền,..

- Thương nghiệp: các công đồng cư dân ven biển còn buôn bán sản vật, trao đổi hàng hóa với thương nhân nước ngoài.

b. Văn hóa

- Từ Quảng Bình đến Phú Yên, người Việt, Chăm cùng sinh sống hòa thuận, tạo nên cộng đồng cư dân mới, hòa nhập về văn học. Đời sống bình yên nên dân số tăng vào thế kỉ XV.

- Khi đến vùng cư trú mới, bên cạnh tín ngưỡng truyền thống dân tộc, người Việt tôn trọng và tiếp thu tín ngưỡng người Chăm.

- Nhiều phong tục độc đáo thể hiện sự hòa nhập giữa hai nền văn hóa xuất hiện. Nhiều đền, tháp Chăm trở thành nơi thờ cúng chung của cả người Việt và Chăm.

B. Bài tập trắc nghiệm Lịch sử 7 bài 21

Câu 1. Vào thế kỉ VII, Vương quốc Phù Nam suy yếu và bị nước nào xâm chiếm?

A. Chân Lạp.

B. Chăm-pa.

C. Lan Xang.

D. Xiêm.

Đáp án đúng là: A

Vào thế kỉ VII, Vương quốc Phù Nam suy yếu và bị Chân Lạp xâm chiếm.

Câu 2. Năm 1307, Ô Châu và Ô Rí được đổi tên thành

A. Địa Lý và Ma Linh.

B. châu Thuận và châu Hóa.

C. Bố Chính và Ma Linh.

D. Cổ Lũy và Chiêm Động.

Đáp án đúng là: B

Năm 1307, Ô Châu và Ô Rí được đổi tên thành châu Thuận và châu Hóa.

Câu 3. Nội dung nào sau đây không đúng về tình hình kinh tế của vùng đất phía Nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI?

A. Nghề đánh cá là một ngành kinh tế quan trọng.

B. Nghề trồng lúa vẫn tiếp tục nuôi sống cư dân Chăm và Việt di cư vào.

C. Óc Eo là trung tâm trên tuyến đường thương mại qua vùng biển Đông Nam Á.

D. Dân cư vùng ven biển còn buôn bán sản vật, trao đổi hàng hóa với nước ngoài.

Đáp án đúng là: C

* Tình hình kinh tế ở vùng đất phía Nam:

- Nông nghiệp:

+ Việc trồng lúa giữ vai trò nuôi sống dân Chăm-pa và những lớp dân di cư từ Đại Việt vào phía Nam.

+ Vào thế kỉ X, nghề đánh cá tiếp tục phát triển nhờ biển khơi và kỹ thuật đóng thuyền.

- Thủ công nghiệp: Một số nghề thủ công duy trì và phát triển: đồ gốm, dệt vải, đóng thuyền,..

- Thương nghiệp: các công đồng cư dân ven biển còn buôn bán sản vật, trao đổi hàng hóa với thương nhân nước ngoài.

Câu 4. Từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI, vùng đất Nam Bộ thuộc quyền quản lí của vương quốc nào?

A. Chân Lạp.

B. Phù Nam.

C. Chăm-pa.

D. Đại Việt.

Đáp án đúng là: A

Từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI, vùng đất Nam Bộ thuộc quyền quản lí của vương quốc Chân Lạp.

Câu 5. Đời sống của người Việt khi di cư vào vùng đất phía Nam cùng sinh sống với người Chăm diễn ra như thế nào?

A. Xảy ra nhiều xung đột, mâu thuẫn.

B. Yên bình, hòa thuận, hòa nhập về văn hóa.

C. Đời sống nhiều khó khăn do chiến tranh.

D. Gặp khó khăn do khác biệt phong tục tập quán.

Đáp án đúng là: B

Từ Quảng Bình đến Phú Yên, người Việt và người Chăm cùng sinh sống hòa thuận, tạo nên những cộng đồng cư dân mới, hòa nhập về văn hóa. Đời sống yên bình nên dân số tăng nhanh vào thế kỉ XV (SGK - Trang 95)

Câu 6. Sính lễ của vua Chế Mân để kết hôn với công chúa Huyền Trân của Đại Việt là hai châu nào?

A. Địa Lý, Ma Linh.

B. Chiêm Động, Cổ Lũy.

C. châu Ô, châu Rí.

D. Bố Chính, châu Ô.

Đáp án đúng là: C

Năm 1306, vua Chăm-pa là Chế Mân kết hôn với công chúa Huyền Trân của Đại Việt. Chế Mân đã cắt châu Ô, châu Rí (phía nam Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế) làm sính lễ (SGK - Trang 93)

Câu 7. Sau khi sáp nhập các vùng Chiêm Động, Cổ Lũy và Vi-giay-a vào lãnh thổ Đại Việt, vua Lê Thánh Tông đã cho lập đạo thừa tuyên nào?

A. Thuận Hóa.

B. Quảng Nam.

C. Quảng Ngãi

D. Nghệ An.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

- Nửa sau thế kỉ XIV đến cuối thế kỉ XV, những xung đột giữa hai nhà nước ok Chăm-pa và Đại Việt lại tái diễn, dẫn đến sự sáp nhập dần các vùng Chiêm Động (Quảng Nam), Cổ Lũy (Quảng Ngãi) và Vi-giay-a (Bình Định) Vào Đại Việt.

- Năm 1471, vua Lê Thánh Tông cho lập đạo Quảng Nam bao gồm các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định ngày nay.

Câu 8. Đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI, trên vùng đất thuộc vương quốc Chăm-pa, chiến tranh thường xuyên diễn ra giữa Chăm-pa và 2 nước láng giềng là

A. Phù Nam và Đại Việt.

B. Cam-pu-chia và Thái Lan.

C. Cam-pu-chia và Đại Việt.

D. Lan Xang và Cam-pu-chia.

Đáp án đúng là: C

Đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI, trên vùng đất thuộc vương quốc Chăm-pa, chiến tranh thường xuyên diễn ra giữa Chăm-pa và 2 nước láng giềng là Cam-pu-chia và Đại Việt.

Câu 9. Năm 1069, vua Chăm-pa đã nhường cho nhà Lý ba châu là

A. Bố Chính, Địa Lý, Ma Linh.

B. Nghệ An, Thuận Hóa, Bố Chính.

C. châu Thuận, châu Hóa, Ma Linh.

D. Bố Chính, Địa Lý, Thuận Hóa.

Đáp án đúng là: A

Năm 1069, vào thời Lý, sau một cuộc chiến, vua Chăm-pa đã nhường lại ba châu Bố Chính, Địa Lý (Quảng Bình) và Ma Linh (phía bắc tỉnh Quảng Trị) cho Đại Việt (SGK - Trang 93)

Câu 10. Từ thế kỉ X đến thế kỉ XV, khu vực từ sông Đồng Nam trở vào (thuộc Nam Bộ Việt Nam hiện nay)

A. đặt dưới sự quản lí của Vương quốc Phù Nam.

B. phát triển mạnh mẽ, dân cư đông đúc.

C. trở thành trung tâm giao thương của khu vực Đông Nam Á.

D. gần như không có dấu chân người.

Đáp án đúng là: D

Từ thế kỉ X đến thế kỉ XV, khu vực từ sông Đồng Nam trở vào (thuộc Nam Bộ Việt Nam hiện nay) gần như không có dấu chân người.

Câu 11. Khi đến cư trú tại những vùng đất mới ở phía nam, người Việt đã có thái độ như thế nào với tín ngưỡng của người Chăm?

A. Bài trừ tuyệt đối các tín ngưỡng, phong tục của người Chăm.

B. Tôn trọng nhưng không tiếp thu tín ngưỡng của người Chăm.

C. Không có sự giao lưu văn hóa với cộng đồng người Chăm.

D. Tôn trọng và tiếp thu những tín ngưỡng của người Chăm.

Đáp án đúng là: D

Khi đến cư trú ở vùng đất mới ở phía nam, bên cạnh tín ngưỡng truyền thống của dân tộc, người Việt tôn trọng và tiếp thu tín ngưỡng của người Chăm (SGK - Trang 95)

Câu 12. Nội dung nào sau đây không đúng về tình hình văn hóa của vùng đất phía Nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI?

A. Người Việt và người Chăm sinh sống hòa thuận, hòa nhập về văn hóa.

B. Không có sự giao lưu, hòa nhập văn hóa giữa người Việt và Chăm.

C. Người Việt tôn trọng và tiếp thu tín ngưỡng, phong tục của người Chăm.

D. Nhiều phong tục độc đáo hòa nhập giữa văn hóa Chăm và Việt xuất hiện.

Đáp án đúng là: B

- Tình hình văn hóa:

+ Từ Quảng Bình đến Phú Yên, người Việt, Chăm cùng sinh sống hòa thuận, tạo nên cộng đồng cư dân mới, hòa nhập về văn học. Đời sống bình yên nên dân số tăng vào thế kỉ XV.

+ Khi đến vùng cư trú mới, bên cạnh tín ngưỡng truyền thống dân tộc, người Việt tôn trọng và tiếp thu tín ngưỡng người Chăm.

+ Nhiều phong tục độc đáo thể hiện sự hòa nhập giữa hai nền văn hóa xuất hiện. Nhiều đền, tháp Chăm trở thành nơi thờ cúng chung của cả người Việt và Chăm.

Câu 13. Sắp xếp các sự kiện sau theo trình tự thời gian:

1. Vua Chăm-pa nhường ba châu Bố Chính, Địa Lý và Ma Linh cho Đại Việt.

2. Các vùng Chiêm Động, Cổ Lũy và Vi-giay-a được sáp nhập vào Đại Việt.

3. Vua Chế Mân cắt châu Ô, châu Rí làm sính lễ cưới công chúa Huyền Trân.

4. Vua Lê cho lập đạo thừa tuyên Quảng Nam.

Sắp xếp theo trình tự thời gian:

A. 1-3-2-4.

B. 1-3-4-2.

C. 1-2-3-4.

D. 1-4-2-3.

Đáp án đúng là: A

- Năm 1069, vua Chăm-pa nhường ba châu Bố Chính, Địa Lý và Ma Linh cho Đại Việt.