Trước hết cần phải khẳng định rằng: Thu nhập của giáo viên lâu năm trong năm 2022 không hề giảm khi so với trước đây - trước khi áp dụng việc chuyển xếp lương theo chùm bốn Thông tư 01, 02, 03 và 04 của Bộ Giáo dục và Đào tạo (trước ngày 20/3/2021) bởi các nguyên nhân sau đây:
Một là: Trong năm 2022 tới đây, giáo viên vẫn được hưởng phụ cấp thâm niên. Quy định về phụ cấp thâm niên này chỉ đặt ra với giáo viên là viên chức làm việc, giảng dạy tại các cơ sở giáo dục công lập.
Theo khoản 1, khoản 3 Điều 4 Nghị định 77/2021/NĐ-CP, giáo viên giảng dạy có đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc đủ 05 năm (60 tháng) tại các trường công lập được hưởng phụ cấp thâm niên bằng:
Phụ cấp thâm niên của giáo viên = Hệ số lương + hệ số phụ cấp chức vụ lãnh đạo, phụ cấp thâm niên vượt khung (nếu có) hiện hưởng x Mức lương cơ sở x Mức (%) phụ cấp thâm niên được hưởng
Trong đó, chỉ giáo viên đã có thời gian công tác đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc đủ 5 năm (60 tháng) thì được hưởng hệ số phụ cấp thâm niên là 5%. Sau đó, từ năm thứ sáu trở đi, mỗi năm (đủ 12 tháng) được tính thêm 1%.
Đây là loại phụ cấp được trả hàng tháng. Đặc biệt, khoản 2 Điều 6 Nghị định này khẳng định:
Chế độ phụ cấp thâm niên nhà giáo quy định tại Nghị định này được áp dụng từ ngày 01 tháng 7 năm 2020 cho đến khi thực hiện chính sách tiền lương mới theo quy định của Chính phủ.
Có thể thấy, nhà giáo làm việc lâu năm trong các trường công được hưởng phụ cấp thâm niên từ ngày 01/7/2020 cho đến khi có chính sách tiền lương mới (khi cải cách tiền lương). Mà theo phân tích ở trên, việc cải cách tiền lương trong năm 2022 sẽ được lùi đến thời điểm thích hợp.
Hai là: Khi chuyển xếp lương mới theo chùm bốn Thông tư, hệ số lương của giáo viên cao hơn so thời điểm còn áp dụng Thông tư liên tịch số 20, 21, 22 và 23, cụ thể:
- Giáo viên mầm non: Hạng I áp dụng hệ số lương mới từ 4,0 - 6,38 thay cho hệ số lương cũ từ 2,34 - 4,98 trước đây; Hạng II áp dụng hệ số lương mới từ 2,34 - 4,98 thay cho hệ số lương cũ từ 2,1 - 4,89; hạng III áp dụng hệ số lương mới từ 2,1 - 4,89 thay cho hệ số lương cũ từ 1,86 - 4,06.
- Giáo viên tiểu học: Hạng I áp dụng hệ số lương mới từ 4,4 - 6,78 thay cho hệ số lương cũ từ 2,34 - 4,98 trước đây; Hạng II áp dụng hệ số lương mới từ 4,0 - 6,38 thay cho hệ số lương cũ từ 2,1 - 4,89; hạng III áp dụng hệ số lương mới từ 2,34 - 4,98 thay cho hệ số lương cũ từ 1,86 - 4,06.
- Giáo viên cấp hai: Hạng I áp dụng hệ số lương mới từ 4,4 - 6,78 thay cho hệ số lương cũ từ 4,0 - 6,38 trước đây; Hạng II áp dụng hệ số lương mới từ 4,0 - 6,38 thay cho hệ số lương cũ từ 2,34 - 4,98; hạng III áp dụng hệ số lương mới từ 2,34 - 4,98 thay cho hệ số lương cũ từ 2,1 - 4,89.
- Giáo viên cấp ba: Giữ nguyên hệ số lương như trước ngày 20/3/2021.
Mặc dù sự chuyển xếp hệ số còn tùy vào nhiều điều kiện, nhưng nhìn theo mặt bằng chung, hệ số lương của giáo viên các cấp đều có sự thay đổi theo chiều hướng tăng hơn hoặc bằng so với hệ số lương trước đó.
Ba là: Khi dạy học lâu năm, ngoài phụ cấp thâm niên, giáo viên còn được hưởng nhiều khoản phụ cấp khác, có phụ cấp tính theo mức lương cơ sở và hệ số lương; có phụ cấp tính theo % mức lương hiện hưởng.
Với phụ cấp tính theo lương cơ sở, khi giáo viên dạy lâu năm, hệ số phụ cấp cũng sẽ cao hơn giáo viên mới vào nghề. Đồng thời, nếu phụ cấp tính theo % mức lương hiện hưởng thì giáo viên lâu năm cũng đang có mức lương cao hơn so với các giáo viên có “ít thâm niên” hơn.
Từ những phân tích trên có thể thấy, do lùi cải cách tiền lương nên hiện giáo viên vẫn đang hưởng cách xếp lương theo chùm bốn Thông tư 01, 02, 03 và 04 của Bộ Giáo dục và Đào tạo và các khoản phụ cấp khác như phụ cấp thâm niên; phụ cấp ưu đãi theo nghề; phụ cấp độc hại nguy hiểm…
