Phân loại cổ phiếu

Phân loại cổ phiếu được VnDoc sưu tầm và giới thiệu tới các bạn sinh viên lý thuyết tổng hợp môn Thị trường tài chính để tiến hành học tập và chuẩn bị kết thúc môn học một cách hiệu quả.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Cổ phiếu phổ thông (cổ phiếu thường – Common Stock)

Cổ phiếu phổ thông là loại cổ phiếu được phát hành phổ biến trên thị trường.

Cổ phiếu phổ thông còn được gọi là cổ phiếu thường là cổ phiếu quan trọng nhất. Cổ đông sở hữu cổ phiếu phổ thông có các quyền như sau:

Quyền hưởng cổ tức

- Cổ tức là phần lợi nhuận của công ty cổ phần trả cho người chủ sở hữu của công ty, tức là cổ đông. Cổ tức thường được trả bằng tiền, cũng có khi được trả bằng cổ phiếu. Công ty cổ phần có trả cổ tức hay không; trả cổ tức theo tỷ lệ nào; hình thức chi trả cổ tức cho cổ đông, tùy thuộc vào kết quả hoạt động kinh doanh của công ty cổ phần, vào chính sách phân phối cổ tức của công ty cổ phần là do đại hội đồng cổ đông quyết định. Do đó, thu nhập của cổ phiếu phổ thông thường thay đổi.

- Cổ tức cao hay thấp phụ thuộc vào hiệu quả kinh doanh của công ty, tỷ lệ chia cổ tức do Hội đồng quản trị quyết định.

- Cổ tức có thể được trả bằng tiền hoặc bằng cổ phiếu mới

Quyền mua cổ phiếu của một đợt phát hành mới

Khi công ty cổ phần phát hành thêm một lần cổ phiếu mới để tăng nguồn vốn chủ sở hữu, các cổ đông phổ thông hiện hữu của công ty được quyền ưu tiên mua trước một số cổ phiếu mới nhất định, trong một thời gian nhất định. Lượng cổ phiếu mới mà các cổ đông phổ thông được quyền ưu tiên mua trước, tương ứng với lượng cổ phiếu mà cổ đông phổ thông hiện đang nắm giữ theo tỷ lệ nhất định. Như vậy quyền ưu tiên mua cổ phiếu này cho phép cổ đông hiện hữu duy trì được phần nào mức độ quyền sở hữu của họ sau khi công ty cổ phần đã tăng thêm nguồn vốn cổ phần. Quyền này hạn chế tính pha loãng mức độ quyền sở hữu của cổ đông hiện hữu sau một đợt phát hành cổ phiếu phổ thông mới.

Mỗi cổ phiếu phổ thông mà cổ đông hiện hữu đang nắm giữ mang lại cho các cổ đông hiện hữu một quyền mua trước. Số lượng quyền cần có để mua một cổ phiếu mới, giá mua, thời hạn thực hiện quyền mua ra và ngày phát hành cổ phiếu mới đều được quy định cụ thể để trong từng đợt phát hành cổ phiếu mới. Giá bán cổ phiếu mới đối với quyền mua trước thường có giá trị thấp hơn giá thị trường. Trong trường hợp cổ đông hiện hữu không thực hiện quyền mua trước, thì họ có thể bán quyền mua trước cho những nhà đầu tư khác trên thị trường chứng khoán.

Cổ đông được quyền mua cổ phiếu phát hành bổ sung (nhờ đó cổ đông vẫn duy trì tỷ lệ vốn cổ phần nắm giữ). Cổ đông có thể để bán quyền này cho người khác trong hoặc ngoài công ty.

Quyền bầu cử và ứng cử

Cổ đông phổ thông có quyền bầu cử và ứng cử các chức vụ quản lý công ty cổ phần; có quyền tham gia các đại hội cổ đông và bỏ phiếu quyết định các vấn đề quan trọng của công ty cổ phần. Cổ đông cũng có thể ủy quyền cho người khác tham dự đại hội cổ đông. Ngoài ra, cổ đông phổ thông còn có quyền kiểm tra sổ sách công ty cổ phần, quyền được yêu cầu triệu tập đại hội cổ đông bất thường nếu yêu cầu này là của các cổ đông nắm giữ từ 30% vốn cổ phần trở lên.

• Ứng cử vào HĐQT (nếu là cổ đông lớn).
• Ứng cử vào các chức vụ điều hành.
• Bỏ phiếu quyết định các kế hoạch và chính sách quan trọng trong công ty.
• Bầu HĐQT
• Bầu Ban biểu soát
• Tham gia thảo luận các chính sách của công ty.

Cổ phiếu ưu đãi (Preferred Stock)

Cổ phiếu ưu đãi là cổ phiếu có mức cổ tức được ấn định hoạt được nhận cổ tức trước cổ phiếu phổ thông.

Cổ đông nắm giữ cổ phiếu ưu đãi không được tham gia đại hội cổ đông, không được bỏ phiếu và hưởng các quyền lợi khác như cổ đông nắm giữ cổ phiếu phổ thông.

Cổ phiếu ưu đãi phổ biến nhất là là cổ phiếu ưu đãi cổ tức. Gọi là cổ phiếu ưu đãi vì cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi được hưởng những ưu đãi so với cổ đông sở hữu cổ phiếu phổ thông. Cổ phiếu ưu đãi cổ tức được ấn định trước tỷ lệ cổ tức cố định so với mệnh giá. Trường hợp kết quả hoạt động kinh doanh của công ty cổ phần bình thường, cổ đông ưu đãi được hưởng tỷ lệ cổ tức đã được ấn định. Ngoài ra, cổ đông ưu đãi còn được nhận cổ tức trước cổ đông phổ thông. Tuy nhiên, cổ đông ưu đãi không được tham gia bỏ phiếu quyết định những vấn đề quan trọng của công ty cổ phần. Nếu công ty cổ phần không đủ lợi nhuận để chi trả cổ tức cho cổ phiếu ưu đãi, công ty cổ phần sẽ trả theo khả năng có thể. Đặc biệt khi công ty cổ phần bị lỗ, cổ tức cổ phiếu ưu đãi có thể không được chi trả.

Trong trường hợp công ty cổ phần thanh lý tài sản, cổ đông ưu đãi được ưu tiên nhận lại vốn trước cổ đông phổ thông, nhưng sau những chủ nợ của công ty cổ phần.

Để tăng tính hấp dẫn cho khổ phiếu ưu đãi, công ty cổ phần có thể phát hành các loại cổ phiếu ưu đãi như sau:

- Cổ phiếu ưu đãi cộng dồn: Loại cổ phiếu này được công ty cổ phần quy định, nếu công ty trả cổ tức cho cổ phiếu ưu đãi thì xem như công ty còn được cổ tức, cho đến khi nào có đủ lợi nhuận, công ty cổ phần sẽ chi trả cổ tức đầy đủ cho các cổ phiếu ưu đãi.

- Cổ phiếu ưu đãi tham dự: Loại cổ phiếu này cho phép các cổ đông ưu đãi được hưởng thêm một tỷ lệ cổ tức khi công ty cổ phần có lợi nhuận cao, và chi trả cổ tức cho các cổ đông phổ thông vượt qua một tỷ lệ nhất định.

- Cổ phiếu ưu đãi có thể chuyển đổi: Loại cổ phiếu này cho phép cổ đông có thể chuyển đổi thành cổ phiếu phổ thông.

Ngoài các loại cổ phiếu ưu đãi kể trên còn một số các loại cổ phiếu ưu đãi khác, như cổ phiếu ưu đãi về giá, ưu đãi về quyền bỏ phiếu, ưu đãi được quyền đòi lại vốn góp.

---------------------------------------

Chúng tôi đã giới thiệu nội dung bài Phân loại cổ phiếu về đặc điểm của cổ phiếu phổ thông, quyền hưởng cổ tức, quyền mua cổ phiếu của một đợt phát hành mới, cổ phiếu ưu đãi...

Trên đây, VnDoc đã giới thiệu tới các bạn lý thuyết bài Phân loại cổ phiếu. Ngoài ra, các bạn có thể tham khảo thêm nhiều tài liệu Cao đẳng - Đại học cũng như Cao học khác để phục vụ quá trình nghiên cứu hiệu quả hơn.