Phúng dụ là gì?

Kho tàng ngôn ngữ Việt Nam vô cùng đa dạng và phong phú. Vì thế, không có gì phải ngạc nhiên khi bạn bắt gặp một từ mà mình không thể xác định nghĩa của nó là gì. Sau đây mời các bạn cùng VnDoc tìm hiểu về một khái niệm không quá quen thuộc với mọi người: phúng dụ.

Để giao lưu và dễ dàng chia sẻ các tài liệu học tập hay các lớp mời các bạn theo dõi trang facebook Tài liệu học tập VnDoc.

Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc, nghiêm cấm các hành vi sao chép dưới mục đích thương mại.

1. Khái niệm phúng dụ

Phúng dụ (còn được hiểu là nói bóng, ám chỉ) là một hình thức chuyển nghĩa trong văn học, chỉ trường hợp các hình ảnh, hình tượng cụ thể kết hợp với nhau trong một cấu trúc hoàn chỉnh, từ đó giúp liên tưởng tới những ý nghĩa khái quát, trừu tượng và rộng hơn nội dung cơ sở ban đầu.

>> Tham khảo: Gióng giả là gì? Từ gióng giả có nghĩa là gì?

2. Đặc điểm của phúng dụ

Phúng dụ luôn mang trong mình hai lớp nghĩa:

  • Nghĩa cụ thể: lớp nghĩa cơ sở (nghĩa đen) do các hình ảnh, hình tượng trong câu mang lại - là phương tiện để liên tưởng.
  • Nghĩa trừu tượng: quan niệm, tư tưởng của người viết, người nói được liên tưởng từ lớp nghĩa cụ thể.

3. Phân biệt phúng dụ và ẩn dụ

Ẩn dụPhúng dụ
Cấu tạo
  • Được cấu tạo nên từ một hình ảnh, hình tượng cụ thể
  • Được cấu tạo nên từ nhiều hình ảnh, hình tượng cụ thể
Phạm vi
  • Chỉ dừng lại ở một hình ảnh, hình tượng được sử dụng BPTT ẩn dụ
  • Bao trùm lên toàn bộ câu, đoạn, tác phẩm

4. Ví dụ cụ thể

VD1:

Vắng mợ thì chợ vẫn đông.

  • Nghĩa cụ thể: một khu chợ đông đúc, dù thiếu một người thì vẫn không hề ảnh hưởng gì đến hoạt động của khu chợ cả.
  • Nghĩa phúng dụ (trừu tượng): mỉa mai một số cá nhân đánh giá quá cao vai trò, vị trí của mình trong tập thể, cộng đồng, dù thực tế thì dù có hay không có họ cũng chẳng khiến tập thể đó bị ảnh hưởng gì đáng kể.

VD2:

Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.

(Bánh trôi nước - Hồ Xuân Hương)                

  • Nghĩa cụ thể: hình dáng, cách làm và đặc điểm của chiếc bánh trôi nước - một loại bánh dân gian có từ xưa.
  • Nghĩa phúng dụ (trừu tượng): khẳng định vẻ đẹp, phẩm chất trong trắng, son sắt của người phụ nữ Việt xưa, đồng thời thể hiện sự cảm thương sâu sắc cho số phận chìm nổi của họ.

--------------------------------------------------------------------------

Trên đây là bài Phúng dụ là gì? - Khái niệm, đặc điểm của phúng dụ do VnDoc biên soạn. Ngoài ra, chúng tôi còn rất nhiều tài liệu học tập các lớp cùng nhiều bộ đề thi hay, có đáp án chi tiết được cập nhật liên tục. Mời các bạn tham khảo thêm tại Tài liệu học tập VnDoc.

Đánh giá bài viết
2 3.784
Sắp xếp theo

    Bài thu hoạch

    Xem thêm