Thị trường chứng khoán tập trung

Thị trường chứng khoán tập trung được VnDoc sưu tầm và giới thiệu nhằm giúp các bạn nắm bắt kiến thức môn học một cách tốt hơn để có thể học và hoàn thành bài thi môn học một cách hiệu quả.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Khái niệm

Thị trường chứng khoán tập trung là thị trường mà các yếu tố liên quan về giao dịch chứng khoán được tổ chức và tập trung trong một không gian cụ thể. Như vậy, tính tập trung được hiểu là hoạt động mua, bán chứng khoán được tập trung tại một địa điểm cụ thể. Vì là thị trường tập trung (Chợ tập trung) nên phải có người tổ chức quản lý như một Ban quản lý. Người thực hiện nhiệm vụ đó chính là Sở giao dịch chứng khoán.

Tại Sở giao dịch chứng khoán của các nhà đầu tư đều tập trung tại một địa điểm cụ thể, còn được gọi là giao dịch trên sàn. Các lệnh mua, bán chứng khoán đã được niêm yết trên sàn giao dịch (Sở giao dịch) của nhà đầu tư dược các công ty chứng khoán chuyển đến máy chủ tại sàn giao dịch, tham gia vào quá trình ghép lệnh, theo các phương thức khớp lệnh để cho kết quả khớp lệnh giữa các lệnh mua và bán chứng khoán của các nhà đầu tư.

Nguyên tắc hoạt động

Nguyên tắc công khai, minh bạch và công bằng

TTCK là thị trường bậc cao, chứng khoán là một loại hàng hóa đặc biệt, là các giấy tờ có giá trị như tiền. Những nhà đầu tư khó có thể kiểm tra được các chứng khoán như những hàng hóa khác nên phải dựa trên các thông tin. Do đó, TTCK phải dựa trên cơ sở thông tin công khai, minh bạch.

Theo luật định, các chủ thể phát hành chứng khoán có nghĩa vụ phải công bố đầy đủ, trung thực và kịp thời các thông tin có liên quan đến tổ chức phát hành, các đợt phát hành chứng khoán. Việc công bố thông tin không chỉ khi phát hành lần đầu mà còn phải thường xuyên hoặc đột xuất thông qua các phương tiện thông tin đại chúng và các tổ chức như ủy ban chứng khoán, Sở giao dịch chứng khoán, các công ty chứng khoán cũng như các chủ thể tham gia trên TTCK.

Nghĩa vụ công bố thông tin phải đáp ứng đầy đủ các yêu cầu:

- Thông tin phải chính xác: Nhằm ngăn chặn những thông tin sai lệch, thiếu tin cậy, có thể khiến cho nhà đầu tư quyết định sai, ảnh hưởng đến quyền lợi của họ và mất tính công bằng.

- Thông tin phải kịp thời: Nếu cung cấp thông tin không kịp thời, chậm trễ, cũng gây thiệt hại cho nhà đầu tư.

- Thông tin phải dễ tiếp cận: Khi cung cấp thông tin phải công bố rộng rãi và nhiều lần trên nhiều phương tiện thông tin đại chúng khác nhau.

Nguyên tắc trung gian

Nguyên tắc trung gian quy định việc mua, bán chứng khoán phải thông qua trung gian môi giới, người đóng vai trò trung gian môi giới chính là các công ty chứng khoán, công ty chứng khoán phải được công nhận là các công ty thành viên của Sở giao dịch chứng khoán và được củ nhân viên môi giới của họ tại Sở giao dịch chứng khoán. Nghĩa là các nhà đầu tư đặt lệnh mua, bán chứng khoán tại các công ty chứng khoán, công ty chứng khoán sẽ chuyển phiếu lệnh đến nhân viên của họ tại Sở GDCK để thực hiện giao dịch.

Tất cả các nhà đầu tư khi mua, bán chứng khoán trên thị trường tập trung đều phải thông qua một công ty chứng khoán được phép thực hiện nghiệp vụ môi giới chứng khoán.

Nguyên tắc cạnh tranh

Việc mua bán chứng khoán trên thị trường chứng khoán phải thông qua đấu giá cạnh tranh, dựa trên mối quan hệ cung cầu quyết định. Trong đấu giá cạnh tranh, có thể dựa vào hai căn cứ sau để phân loại nguyên tắc đấu thầu cạnh tranh.

Căn cứ vào hình thức đấu giá

Đấu giá trực tiếp: Đây là hình thức đấu giá ban đầu, các nhà môi giới chứng khoán phải trực tiếp gặp nhau thông qua người trung gian, được gọi là chuyên gia chứng khoán tại quầy giao dịch để thương lượng và thỏa thuận giá mua, bán chứng khoán.

Đầu giá gián tiếp: là hình thức đấu giá mà các nhà môi giới chứng khoán không trực tiếp gặp nhau, nên việc thương lượng giá mua, bán chứng khoán được thực hiện gián tiếp thông qua hệ thống điện thoại hoặc mạng computer.

Đấu giá tự động: Đây là hình thức đấu giá thông dụng hiện nay, hình thức đấu giá này thông qua hệ thống computer được nối mạng giữa các công ty chứng khoán thành viên và máy chủ của Sở giao dịch chứng khoán. Các lệnh mua, bán do nhà đầu tư đặt lệnh tại các công ty chứng khoán thành viên được các công ty này nhập vào computer, và truyền đến máy chủ của Sở giao dịch chứng khoán. Máy chủ này tự động xử lý các lệnh mua, bán và kết quả cho khớp lệnh mua, bán có giá mua, bán phù hợp với quy định và thông báo, bằng cách truyền đến các computer của các công ty chứng khoán thành viên.

Căn cứ vào phương thức đấu giá

* Đấu giá định kỳ

- Là phương thức đấu giá, theo đó các lệnh mua, bán chứng khoán được tiến hành tại một mức giá duy nhất bằng máy chủ của sở giao dịch chứng khoán tập hợp tất cả các lệnh mua, bán chứng khoán trong một thời gian nhất định.

- Phương thức đấu thầu giá định kỳ xác định mức giá cân bằng giữa cung cầu các chứng khoán.

- Hạn chế biến động giá chứng khoán quá cao phát sinh từ việc phối hợp những lệnh mua, bán được truyền đến Sở giao dịch chứng khoán một cách bất thường.

- Hạn chế là không phản ánh kịp thời những thông tin về thị trường và các giao dịch mua, bán những thông tin về thị trường và các giao dịch mua, bán chứng khoán.

- Chỉ áp dụng tại những giai đoạn đầu của thị trường chứng khoán, vì số lượng khách hàng và khối lượng giao dịch nhỏ.

* Đấu giá liên tục

- Là phương thức đấu giá mà việc mua, bán chứng khoán được khớp lệnh liên tục bằng cách khớp lệnh tức thời các lệnh mua, bán của nhà đầu tư phù hợp với quy định.

- Đặc điểm là chứng khoán được xác định tức thời, nên các nhà đầu tư có thể nhanh chóng thay đổi quyết định khi có sự thay đổi trên thị trường.

- Thích hợp với những thị trường chứng khoán hoạt động sôi nổi và có khối lượng mua bán lớn.

- Ưu tiên về giá là thứ tự ưu tiên cơ bản, hàng đầu của nguyên tắc đấu giá. Có nghĩa là đặt mua cao nhất được ưu tiên mua trước và giá chào bán thấp nhất được ưu tiên bán trước.

- Ưu tiên về thời gian là ưu tiên thứ hai. Nếu giá đặt mua và giá cháo bán bằng nhau thì nhà đầu tư nào đặt lệnh trước sẽ được ưu tiên mua, bán trước. Đây cũng là ưu tiên quan trọng khi có nhiều nhà đầu tư cùng đặt giá mua bán bằng nhau

- Ưu tiên về khách hàng là ưu tiên thứ ba. Trong trường hợp nhà đầu tư và công ty chứng khoán đặt lệnh mua, bán cùng giá và cùng thời gian, thì nhà đầu tư là khách hàng được ưu tiên mua, bán trước các công ty chứng khoán.

- Ưu tiên về quy mô lệnh là ưu tiên cuối cùng. Nếu cùng một mức giá mua, bán thì lệnh đặt mua, bán với khối lượng chứng khoán lớn hơn thì được ưu tiên mua, bán trước.

Pháp chế hóa mọi hoạt động giao dịch

Mọi hoạt động giao dịch trên TTCK, từ khâu phát hành, chào bán chứng khoán, đến việc giao dịch mua bán chứng khoán, chuyển nhượng chứng khoán… đều theo các quy định của pháp luật. Nghiêm cấm hành vi vi phạm pháp luật trung gian giao dịch chứng khoán.

---------------------------------------

Chúng tôi đã giới thiệu nội dung bài Thị trường chứng khoán tập trung về khái niệm, nguyên tắc công khai, minh bạch và công bằng, nguyên tắc trung gian, nguyên tắc cạnh tranh, pháp chế hóa mọi hoạt động giao dịch...

Trên đây, VnDoc đã giới thiệu tới các bạn Thị trường chứng khoán tập trung. Các bạn có thể tham khảo thêm tài liệu Cao đẳng - Đại học cũng như Cao học khác để phục vụ quá trình nghiên cứu hiệu quả hơn.