Từ 01/7/2023: Mức hưởng chế độ thai sản, ốm đau, tai nạn lao động thay đổi thế nào?

Từ ngày 1/7/2023, mức lương cơ sở cho cán bộ, công chức, viên chức sẽ tăng lên 1.800.000 đồng/tháng. Điều này dẫn đến một số thay đổi về mức hưởng chế độ thai sản và chế độ ốm đau; mức hưởng chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

Nội dung tăng lương cơ sở cho cán bộ, công chức, viên chức từ 1,49 triệu đồng/tháng lên thành 1,8 triệu đồng/tháng. Nhờ đó, rất nhiều loại trợ cấp BHXH gắn với lương cơ sở sẽ được điều chỉnh tăng trong thời gian tới.

1. Trợ cấp dưỡng sức sau ốm đau

Căn cứ Điều 29 Luật BHXH năm 2014, sau khi nghỉ hết thời gian hưởng chế độ ốm đau tối đa trong năm, trong 30 ngày đầu trở lại làm việc mà sức khoẻ chưa phục hồi thì người lao động sẽ được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ từ 05 ngày đến 10 ngày/năm. Thời gian nghỉ này bao gồm cả ngày lễ, Tết và nghỉ hằng tuần.

Trong thời gian nghỉ này, người lao động sẽ không được doanh nghiệp trả lương nhưng thay vào đó, sẽ được cơ quan BHXH thanh toán tiền chế độ.

Do tiền chế độ dưỡng sức sau ốm đau được tính dựa trên lương cơ sở nên khi lương cơ sở tăng, tiền trợ cấp cũng tăng theo:

2. Trợ cấp 1 lần khi sinh con

Căn cứ Điều 38 Luật BHXH năm 2014, lao động nữ tham gia BHXH mà sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi được hưởng trợ cấp 1 lần. Loại trợ cấp này cũng được cơ quan BHXH tính toán dựa trên lương cơ sở. Do đó, khi lương cơ sở tăng kéo theo trợ cấp 1 lần khi lao động nữ sinh cũng tăng:

3. Trợ cấp dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản

Căn cứ khoản 3 Điều 41 Luật BHXH năm 2014, lao động nữ ngay sau thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản, trong thời gian 30 ngày đầu trở lại làm việc mà sức khoẻ chưa phục hồi thì sẽ được xem xét giải quyết nghỉ chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khoẻ sau thai sản từ 05 ngày đến 10 ngày. Thời gian nghỉ này bao gồm cả ngày nghỉ lễ, Tết và nghỉ hằng tuần.

Trong thời gian nghỉ dưỡng sức, dù không được doanh nghiệp trả lương nhưng người lao động sẽ được cơ quan BHXH thanh toán tiền chế độ.

Năm 2023, do lương cơ sở được điều chỉnh tăng từ ngày 01/7/2023 nên mức hưởng chế độ dưỡng sức sau thải sản của người lao động cũng tăng theo:

4. Trợ cấp 1 lần khi bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp

Căn cứ Điều 48 Luật An toàn, vệ sinh lao động, người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 5% đến 30% do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp thì được nhận trợ cấp 1 lần.

Mức trợ cấp bao gồm 02 khoản tiền sau:

- Khoản trợ cấp tính theo mức suy giảm khả năng lao động.

- Khoản trợ cấp tính theo số năm đóng vào quỹ bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

Trong đó chỉ có phần trợ cấp tính theo mức suy giảm khả năng lao động được tính theo lương cơ sở với công thức sau:

Trợ cấp = 5 x Mức lương cơ sở + (Tỷ lệ % suy giảm lao động - 5) x 0,5 x Mức lương cơ sở

Như vậy, khi lương cơ sở 2023 tăng, phần trợ cấp 1 lần tính theo mức độ suy giảm lao động cũng sẽ tăng như sau:

5. Trợ cấp hằng tháng khi bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp

Theo Điều 49 Luật An toàn, vệ sinh lao động, người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 31% trở lên do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp sẽ được cơ quan BHXH chi trả trợ cấp hằng tháng.

Mức trợ cấp hằng tháng cũng bao gồm 02 khoản tiền sau:

- Khoản trợ cấp tính theo mức suy giảm khả năng lao động.

- Khoản trợ cấp tính theo số năm đóng vào quỹ bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

Trong đó chỉ có phần trợ cấp tính theo mức suy giảm khả năng lao động được tính theo lương cơ sở với công thức sau:

Trợ cấp/tháng = 30% x Mức lương cơ sở + (Tỷ lệ % suy giảm lao động - 31) x 2% x Mức lương cơ sở

Như vậy, từ 01/7/2023, khi lương cơ sở tăng, phần trợ cấp hằng tháng lần tính theo mức độ suy giảm lao động cũng sẽ tăng như sau:

6. Trợ cấp phục vụ cho người bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp

Căn cứ Điều 52 Luật An toàn, vệ sinh lao động, trợ cấp phục vụ hằng tháng sẽ được chi trả cho người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên mà có thêm một trong các điều kiện sau:

- Bị liệt cột sống.

- Mù hai mắt.

- Cụt, liệt hai chi.

- Bị bệnh tâm thần.

Khoản trợ cấp này cũng được tính gắn liền với lương cơ sở nên khi lương cơ sở tăng, trợ cấp phục vụ cho người lao động cũng sẽ tăng:

7. Trợ cấp 1 lần khi chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp

Căn cứ Điều 53 Luật An toàn, vệ sinh lao động, trường hợp người lao động chết do bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc chết khi đang điều trị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp mà chưa được giám định thì thân nhân sẽ được thanh toán trợ cấp 1 lần.

Mức trợ cấp 1 lần hiện cũng được tính dựa trên lương cơ sở nên từ ngày 01/7/2023, mức trợ cấp 1 lần dành cho thân nhân người lao động chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp cũng sẽ tăng:

8. Trợ cấp dưỡng sức sau điều trị thương tật, bệnh tật

Căn cứ Điều 54 Luật An toàn, vệ sinh lao động, sau khi điều trị ổn định thương tật do tai nạn lao động hoặc bệnh tật do bệnh nghề nghiệp, người lao động quay trở lại làm việc mà trong 30 ngày đầu mà sức khỏe chưa phục hồi thì được giải quyết nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau điều trị thương tật, bệnh tật.

Khoản trợ cấp này hiện cũng đang được tính theo lương cơ sở nên từ ngày 01/7/2023 sẽ tăng tương ứng như sau:

9. Trợ cấp mai táng khi người lao động chết

Căn cứ Điều 66 Luật BHXH năm 2014, những người lao động sau đây nếu không may tử vong thì thân nhân lo mai táng cho họ sẽ được nhận trợ cấp:

- Người đang tham gia BHXH hoặc đang bảo lưu quá trình đóng BHXH mà có thời gian đóng từ đủ 12 tháng trở lên.

- Người đang hưởng lương hưu.

- Người đang hưởng trợ cấp cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng.

- Người lao động chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc chết trong thời gian điều trị do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.

Trợ cấp mai táng cũng được cơ quan BHXH tính toán dựa trên mức lương cơ sở nên từ ngày 01/7/2023, trợ cấp mai táng cũng sẽ được điều chỉnh tăng lên như sau:

10. Trợ cấp tuất hằng tháng

Căn cứ Điều 68 Luật BHXH năm 2014, mức trợ cấp tuất hằng tháng chi trả cho thân nhân người lao động hiện cũng được tính gắn liền với lương cơ sở nên khi lương cơ sở tăng, khoản tiền này cũng tăng theo:

Tham khảo:

• Bảng tra cứu tuổi nghỉ hưu từ 2022 dành cho mọi người lao động
• Bảng lương theo vị trí việc làm năm 2022 của cán bộ, công chức, viên chức
• Bảng tra cứu lương tối thiểu vùng 2022 của 63 tỉnh, thành phố