Bài tập cuối khóa modun 3 môn Khoa học tự nhiên THCS

Phẩm chất, năng lực

Yêu cầu cần đạt

STT của yêu cầu cần đạt

Năng lực đặc thù

Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn Hóc học

Đọc và tóm tắt được thông tin vè Si, SiO₂, muối silicat, sản xuất thủy tinh, đồ gốm, xi măng.

Viết được các phương trình hóa học minh họa cho tính chất của vè Si, SiO₂, muối silicat.

Tìm được các ứng dụng trọng thực tế.

Năng lực chung

Năng lực giao tiếp và hợp tác

Trao đổi, thảo luận để thực hiện các nhiệm vụ học tập

Năng lực giải quyết vấn đề và sang tạo

Sử dụng đươc các kiến thức vào ứng dụng thực tế, tòm tòi phát hiện giải quyết các nhiệm vụ trong cuộc sống.

Phẩm chất chủ yếu

Trách nhiệm

Hợp tác, chia sẻ và giúp đỡ lẫn nhau khi thực hiện nhiệm vụ

Chăm chỉ

Hoàn thành các nhiệm vụ được giáo viên giao

Hoạt động học

Mục tiêu cần đạt

Nội dung truyền đạt trọng tâm

Phương pháp và kiến thức dạy học cốt lõi

Phương pháp sử dụng và phương án đánh giá

HĐ 1:

Khởi động

Hiểu được tầm quan trọng và mức độ phổ biến của Silic (Si)

Silic là nguyên tố phổ biến thứ 2 trong vỏ trái đất, chỉ sau nguyên tố oxi. Silic và hợp chất của silic có tính chất và ứng dụng gì? Tại sao nói ngành công nghiệp silic lại rất gần gũi trong cuộc sống của con người. Chúng ta cùng đi tìm hiểu bài học ngày hôm nay.

- Dạy học khám phá, khêu gợi sự tò mò ham học hỏi của học sinh.

Phương pháp, công cụ áp dụng:

Vấn đáp, quan sát và quan tâm học sinh

HĐ 2:

Hình thành kiến thức

- Biết được tính chất vật lí Silic. Biết được ứng dụng của silic tinh thể là chất bán dẫn được sử dụng là vi mạch đồ điện tử.

I. SILIC

- KHHH: Si

- NTK: 28

Tính chất lí học:

Silic là chất rắn màu xám, khó nóng chảy, dẫn điện kém. Tinh thể silic tinh khiết là chất bán dẫn

Dạy học khám phá

Phương pháp, công cụ sử dụng: Quan sát, hỏi – đáp, bảng kiểm.

- Biết được tính chất hóa học của silic: Là một phi kim hoạt động hóa học yếu.

- Nêu được các tính chất hóa học của silic và hợp chất của silic. Từ đó viết được các PTHH.

Tính chất hóa học:

- Là một phi kim có mức độ hoạt động hóa học yếu, yếu hơn cả cacbon, clo.

Tác dụng với O₂ ở nhiệt độ cao, tạo ra SiO₂:

Si_(r) + O_{2 (k)} = SiO_{2 (r)}

II. SILIC ĐIOXIT (SiO₂)

SiO₂ là oxit axit.

- Tác dụng với kiềm ở nhiệt độ cao, như: NaOH, KOH,…

SiO₂ + 2NaOH = Na₂SiO₃ + H₂O.

- Tác dụng với oxit bazơ:

SiO₂ + CaO = CaSiO₃.

Đặc biệt: SiO₂ không phản ứng với H₂O.

III. SƠ LƯỢC VỀ CÔNG NGHIỆP SILICAT.

Silicat là ngành công nghiệp chuyên sản xuất đồ gốm, thủy tinh, xi măng từ những hợp chất của silic và các hóa chất khác.

1. Sản xuất đồ gốm, xứ.

a) Nguyên liệu chính: đất sét, thạch anh, fenpat.

b) Các công đoạn chính:

- Nhào đất sét, thạch anh và fenpat với nước \(\square\) khối dẻo, sấy khô để tạo đồ vật mong muốn.

- Nung thích hợp các đồ vật vừa tạo ở nhiệt độ cao.

c) Cơ sở sản xuất chính: Bát tràng – Hà Nội; Hải dương,….

2. Sản xuất xi măng:

a) Nguyên liệu chính: Đất sét, đá vôi.

b) Các công đoạn chính:

Nghiền nhỏ hỗn hợp đá vôi + đất sét rồi trộn với cát và nước thành dạng bùn.

- Nung hỗn hợp trong lò quay ở nhiệt độ từ 1400-1500, ta thu được Clanke rắn.

- Để nguội clanke, sau đó nghiền clanke với phụ gia thành bột mịn, ta thu được xi măng.

c) Cơ sở sản xuất xi măng ở nước ta:

Nhà máy sản xuất xi măng như: Thanh Hóa (Bỉm sơn), Ninh Bình (vissai), Hà Nội,….

3. Sản xuất thủy tinh

Thành phần chính của thủy tinh: Hỗn hợp Na₂SiO₃ và CaSiO₃.

a) Nguyên liệu chính:

Cát trắng, đá vôi và sô đa.

b) Các công đoạn chính:

- Trộn hỗn hợp: cát, đá vôi và sô đa theo tỉ lệ thích hợp.

- Nung hỗn hợp ở lò nung khoảng 900 độ C, tạo thành thủy tinh ở dạng nhão.

- Làm nguội thành thủy tinh dẻo, ép thổi thủy tinh dẻo thành các đồ vật.

CaCO₃ = CaO + CO₂

CaO + SiO₂ = CaSiO₃

Na₂CO₃ + SiO₂ = Na₂SiO₃ + CO₂.

c) Cơ sở sản xuất chính:

Nhà máy sản xuất thủy tinh ở Hà Nội, Hải Phòng, TP. HCM,….

HĐ 3:

Luyện tập và vận dụng

1 ,3

GV hướng dẫn học sinh và yêu cầu học sinh làm các bài tập 1 đến 4 trong SGK trang 95.

- Dạy học giải quyết vấn đề.

Phương pháp và công cụ sử dụng: Kiểm tra viết, bài tập.

HĐ 4:

Tìm tòi và mở rộng

4

GV: Hướng dẫn xong các bài tập

- Chia lớp thành 3 nhóm: yêu cầu thảo luận đưa ra câu trả lời cho các yêu cầu của bài tập mà GV giao cho.

Phương pháp và công cụ sử dụng: Quan sát

- Công cụ: thang đo.

Yêu cầu

Xác nhận yêu cầu

Có

Không

Có biết sử dụng công cụ thí nghiệm?

Có thực hiện được thí nghiệm không?

Thí nghiệm có thành công không?

Có vệ sinh sau khi làm thí nghiệm không?

Có nêu được hiện tượng sau thí nghiệm không?

Biểu hiện

Đánh giá theo thang điểm 10

- Nói đúng được 01 chất

……điểm

- Nói đúng được 02 chất trở lên

…….điểm

- Nêu ra được 01 vật dung liên quan đến bài học.

…… điểm

- Nêu đúng từ 02 \(\square\) 05 vật dụng liên quan đến bài học

……điểm

- Chỉ ra đúng 06 vật dụng trở lên liên quan đến bài học

….. điểm