VnDoc.com

Chuyên đề bồi dưỡng học sinh giỏi lớp 8 môn Vật lý phần Quang học

Đề thi HSG lớp 8 môn Lý có đáp án

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Trang chủ: https://vndoc.com/ | Email hỗ trợ: hotro@vndoc.com | Hotline: 024 2242 6188

BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI VẬT LÍ 8

PHẦN IV: QUANG HỌC

I. Kiến Thức Cơ Bản

1/ Khái niệm cơ bản:

- Ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng đi vào mắt ta.

- Ta nhìn thấy được một vật khi có ánh sáng từ vật đó mang đến mắt ta. ánh sáng ấy

có thể do vật tự nó phát ra (Nguồn sáng) hoặc hắt lại ánh sáng chiếu vào nó. Các vật

ấy được gọi là vật sáng.

- Trong môi trường trong suốt và đồng tính ánh sáng truyền đi theo 1 đường thẳng.

- Đường truyền của ánh sáng được biểu diễn bằng một đường thẳng có hướng gọi là

tia sáng.

- Nếu nguồn sáng có kích thước nhỏ, sau vật chắn sáng sẽ có vùng tối.

- Nếu nguồn sáng có kích thước lớn, sau vật chắn sáng sẽ có vùng tối và vùng nửa

tối.

2/ Sự phản xạ ánh sáng.

- Định luật phản xạ ánh sáng.

+ Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và đường pháp tuyến với

gương ở điểm tới.

+ Góc phản xạ bằng góc tới.

- Nếu đặt một vật trước gương phẳng thì ta quan sát được ảnh của vật trong gương.

+ ảnh trong gương phẳng là ảnh ảo, lớn bằng vật, đối xứng với vật qua gương.

+ Vùng quan sát được là vùng chứa các vật nằm trước gương mà ta thấy ảnh

của các vật đó khi nhìn vào gương.

+ Vùng quan sát được phụ thuộc vào kích thước của gương và vị trí đặt mắt.

II- Phân loại bài tập.

Loại 1 : Bài tập về sự truyền thẳng của ánh sáng.

Phương pháp giải:

- Dựa trên định luật truyền thẳng ánh sáng.

- Vận dụng kiến thức về tạm giác đồng dạng, t/c tỉ lệ thức.

- Định lý ta lét về tỉ số đoạn thẳng.

- Công thức tính diện tích, chu vi các hình.

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Trang chủ: https://vndoc.com/ | Email hỗ trợ: hotro@vndoc.com | Hotline: 024 2242 6188

- HD HS biếínhử dụng kiến thức về hình chiếu bằng đã học trong môn công

nghệ lớp 8.

Thí dụ 1: Một điểm sáng đặt cách màn 1 khoảng 2m, giữa điểm sáng và màn người

ta đặt 1 đĩa chắn sáng hình tròn sao cho đĩa song song với màn và điểm sáng nằm

trên trục đi qua tâm và vuông góc với đĩa.

a) Tìm đường kính của bóng đen in trên màn biết đường kính của đĩa d = 20cm và

đĩa cách điểm sáng 50 cm.

b) Cần di chuyển đĩa theo phương vuông góc với màn một đoạn bao nhiêu, theo

chiều nào để đường kính bóng đen giảm đi một nửa?

c) Biết đĩa di chuyển đều với vận tốc v= 2m/s. Tìm vận tốc thay đổi đường kính của

bóng đen.

d) Giữ nguyên vị trí của đĩa và màn như câu b thay điểm sáng bằng vật sáng hình

cầu đường kính d

1

= 8cm. Tìm vị trí đặt vật sáng để đường kính bóng đen vẫn như

câu a. Tìm diện tích của vùng nửa tối xung quanh bóng đen?

Giải

a, Gọi AB, A’B’ lần lượt là đường kính của đĩa và của bóng đen.

Theo định lý Talet ta có:

cm

SI

SIAB

BA

SI

BA

AB

80

50

200.20'.

''

'''



b) Gọi A

2

, B

2

lần lượt là trung điểm của I’A’ và I’B’. Để đường kính bóng đen giảm

đi một nửa(tức là A

2

B

2

) thì đĩa AB phải nằm ở vị trí A

1

B

1

. Vì vậy đĩa AB phải dịch

chuyển về phía màn .

Theo định lý Talet ta có :

cmSI

BA

SI

BA

100200.

40

20

'.

'

22

11

1

22

11



Vậy cần dịch chuyển đĩa một đoạn II

1

= SI

1

– SI = 100-50 = 50 cm

c) Thời gian để đĩa đi được quãng đường I I

1

là:

S

A

B

A

1

B

1

I

1

A'

A

2

I'

B

2

B'

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Trang chủ: https://vndoc.com/ | Email hỗ trợ: hotro@vndoc.com | Hotline: 024 2242 6188

t =

v

s

=

v

II

1

=

2

5,0

= 0,25 s

Tốc độ thay đổi đường kính của bóng đen là:

v’ =

t

BA -BA

22



=

25,0

4,08,0 

= 1,6m/s

d) Gọi CD là đường kính vật sáng, O là tâm .Ta có:

4

1

4

1

80

20

33

3333















IIMI

MI

BA

IM

MI

=> MI

3

=

cm

II

3

100

3





Mặt khác

cmMIMO

BA

CD

MI

MO

3

40

3

100

5

2

5

2

5

2

20

8

3

333



=> OI

3

= MI

3

– MO =

cm20

3

60

3

40

3

100



Vậy đặt vật sáng cách đĩa một khoảng là 20 cm

- Diện tích vùng nửa tối S =

22222

2

15080)4080(14,3)( cmAIAI 









Thí dụ 2: Người ta dự định mắc 4 bóng đèn tròn ở 4 góc của một trần nhà hình

vuông, mỗi cạnh 4 m và một quạt trần ở đúng giữa trần nhà, quạt trần có sải cánh là

0,8 m ( khoảng cách từ trục đến đầu cánh), biết trần nhà cao 3,2 m tính từ mặt

sàn. Hãy tính toán thiết kế cách treo quạt trần để khi quạt quay, không có điểm nào

trên mặt sàn loang loáng.

Bài giải

Để khi quạt quay, không một điểm nào trên sàn sáng loang loáng thì bóng của đầu

mút cánh quạt chỉ in trên tường và tối đa là đến chân tường C,D vì nhà hình hộp

vuông, ta chỉ xét trường hợp cho một bóng, còn lại là tương tự.

Gọi L là đường chéo của trần nhà thì

L = 4

2

= 5,7 m

M

C

A

3

B

3

D

B

2

B’

I’

A’

A

2

I

3

O

L

T

I

B

A

S

1

S

3

O

H

R

Đề cương ôn thi học sinh giỏi lớp 8 môn Vật lý

Chuyên đề bồi dưỡng học sinh giỏi lớp 8 môn Vật lý phần Quang học có đáp án. Đây là đề thi ôn tập củng cố kiến thức môn Vật lí lớp 8. Hy vọng với tài liệu này sẽ giúp ích cho các bạn ôn thi HSG lớp 8 sắp tới. Chúc các bạn ôn thi tốt, mời các bạn cùng tham khảo

Ngoài ra, VnDoc.com đã thành lập group chia sẻ tài liệu học tập THCS miễn phí trên Facebook: Tài liệu học tập lớp 8. Mời các bạn học sinh tham gia nhóm, để có thể nhận được những tài liệu mới nhất.

Chuyên đề bồi dưỡng học sinh giỏi lớp 8 môn Vật lý phần Quang học được VnDoc chia sẻ trên. Hy vọng đây sẽ là tài liệu hữu ích giúp các bạn học sinh ôn tập củng cố lại phần kiến thức đã học và kỹ năng giải đề thi, biết cách phân bổ thời gian làm bài. Mời các bạn tham khảo tài liệu trên

.......................................................................

Ngoài 20 Đề thi học sinh giỏi lớp 8 môn Toán. Mời các bạn học sinh còn có thể tham khảo các đề thi học học kì 1 lớp 8, đề thi học học kì 2 lớp 8 các môn Toán, Văn, Anh, Hóa, Lý, Địa, Sinh mà chúng tôi đã sưu tầm và chọn lọc. Với đề thi lớp 8 này giúp các bạn rèn luyện thêm kỹ năng giải đề và làm bài tốt hơn. Chúc các bạn ôn thi tốt