Đề thi chọn học sinh giỏi vòng trường môn Ngữ văn lớp 10 năm học 2017 - 2018 trường THPT Lê Qúy Đôn - Bình Phước

Câu

Đáp án

Thang điểm

Câu 1

(8.0 điểm)

Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng phải bảo đảm yêu cầu về kỹ năng, kiến thức và dẫn chứng. Cụ thể:

a. Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần nghị luận

b. Thân bài:

- Giải thích:

+Tình bạn: Là mối quan hệ tình cảm tốt đẹp của con người, nảy sinh trong quá trình học tập, công tác, giao tiếp...

+ Mặt trời đại diện cho sự sống. Không có mặt trời con người không thể tồn tại.

=> ý nghĩa câu nói: Đề cao vai trò của tình bạn trong cuộc sống. Tác giả so sánh để thấy: Tình bạn như hơi thở, như cuộc sống, như chân lí hiển nhiên.

- Bàn bạc:

+ Cơ sở để hình thành tình bạn: Khi tìm bạn, kết bạn là tìm đến sự thấu hiểu, cùng quan điểm, cùng chí hướng, cùng sở thích... -> Tình bạn: TTó là sự tri kỷ, tri âm (Như Nguyễn Khuyến – Dương Khuê, Các Mác – Ăng ghen. Bá Nha – Tử Kì…)

+ Vai trò của tình bạn: Có bạn là ta có được sự chia sẻ niềm vui, nỗi buồn. Khi gặp khó khăn, bạn bè sẽ giúp ta gượng dậy, có thể hy sinh vì nhau. Tình bạn là tình cảm cao quý, thiêng liêng không thể thiếu được (Nêu dẫn chứng. Học sinh có thể lấy ví dụ trong thực tế đời sống hoặc văn học để chứng minh).

+ Phê phán: Nhiều người chưa thấy được giá trị của tình bạn, còn coi thường tình bạn nên chưa có thái độ trân trọng đối với bạn, có khi còn lợi dụng bạn, làm hại bạn vì quyền lợi ích kỷ của bản thân.

- Muốn có tình bạn cao đẹp cần:

+ Chân thành, thấu hiểu, yêu thương, chia sẻ, quan tâm, giúp đỡ nhau.

+ Phải biết giữ gìn và nuôi dưỡng tình bạn bền chặt, sâu sắc.

c. Kết bài: Khẳng định sự đúng đắn câu nói của Cicero và giá trị của nó đối với cuộc sống và bản thân. Xác định thái độ đúng đắn với tình bạn.

(1.0)

(6.0)

(1.0)

(0.5)

(1.5)

(1.0)

(1.0)

(1.0)

Câu 2

(12 điểm)

1. Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần nghị luận.

2. Thân bài: Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần có các ý sau:

- Thân phận bị phụ thuộc của người phụ nữ xưa:

Họ không quyết định được tình duyên của mình, bị ép gả, bị ngăn cản tình yêu trong sáng mà họ lựa chọn. Họ bị ràng buộc bởi “Tam tòng, tứ đức”, những lễ giáo phong kiến khắt khe, lỗi thời. Họ thường bộc lộ mình một cách kín đáo, tế nhị qua những hình ảnh so sánh, ẩn dụ. Nhiều câu hát của họ thường mở đầu bằng cụm từ “Em như’ hoặc “Thân em như’. Những câu hát như thế thường gợi nhớ về những kỷ niệm buồn, chất chứa bao thương cảm, tủi hờn.

-Thân phận người phụ nữ bị rẻ rúng, bạc đãi, thậm chí bị chà đạp phũ phàng. Nguyên nhân gây nên sự đau khổ, thiệt thòi ấy là do chế độ trọng nam khinh nữ. Họ như một món hàng để trao đổi, mua bán, mua vui.

- Mặc dầu vậy, họ vẫn luôn ý thức sâu sắc về bản thân mình, về vẻ đẹp bên ngoài lẫn phẩm chất bên trong. Nhiều câu ca dao thể hiện sự oán trách, thương xót cho số kiếp của mình.. Đó cũng chính là sự lên án XH, lời đấu tranh cho quyền sống bình đẳng, hạnh phúc, quyền có địa vị XH xứng đáng của người phụ nữ.

3. Kết bài: Nhận xét chung về những câu hát than thân. Đồng cảm với thân phận của người phụ nữ xưa, đồng thời thấy dược vai trò, vị trí của người phụ nữ trong cuộc sống hiện tại.

(1.0đ)

(10.0 đ)

(4.0)

(3.0)

(4.0)

(1.0 đ)