Giáo án Giáo dục công dân lớp 12 bài 2: Thực hiện pháp luật (tiết 1)

Hoạt động của thầy và trò

Hoạt động 1 Khái niệm thực hiện pháp luật GV yêu cầu HS đọc 2 tình huống ở đoạn Cùng quan sát trong SGK

Mục đích của việc xử phạt đó là gì?

Từ những câu trả lời của HS, GV tổng kết và đi đến khái niệm trong SGK.

GV giảng mở rộng: Hành vi hợp pháp?

-Làm những việc mà PL cho phép làm.

-Làm những việc mà PL quy định phải làm.

-Không làm những việc mà pháp luật cấm.

Hoạt động 2: Các hình thức thực hiện pháp luật

GV kẻ bảng: Các hình thức thực hiện PL. Chia lớp thành 4 nhóm, đánh số thứ tự và phân công nhiệm vụ từng nhóm tương ứng với thứ tự các hình thức thực hiện PL trong SGK ..

Các ví dụ minh hoạ:

+ Sử dụng pháp luật

Ví dụ: Công dân A gửi đơn khiếu nại Giám đốc Công ty khi bị kỷ luật cảnh cáo nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị vi phạm.

+ Thi hành pháp luật (xử sự tích cực)

Ví dụ: Cơ sở sản xuất, xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng thu gom và xử lý chất thải theo tiêu chuẩn môi trường.

+ Tuân thủ pháp luật (xử sự thụ động)

Ví dụ: Không tự tiện chặt cây phá rừng...

+ Áp dụng pháp luật

Thứ nhất, cơ quan, công chức nhà nước có thẩm quyền ban hành các quyết định cụ thể.

Thứ hai, cơ quan nhà nước ra quyết định xử lý người vi phạm pháp luật hoặc giải quyết tranh chấp giữa các cá nhân, tổ chức.

GV lưu ý: Để khắc sâu kiến thức, phát triển tư duy HS.

Giống nhau: Đều là những hoạt động có mục đích nhằm đưa PL vào cuộc sống, trở thành những hành vi hợp pháp của người thực hiện.

+ Khác nhau: Trong hình thức sử dụng pháp luật thì chủ thể pháp luật có thể thực hiện hoặc không thực hiện quyền được pháp luật cho phép theo ý chí của mình chứ không bị ép buộc phải thực hiện.

Gv hướng dẫn hs đọc thêm phần 1c: các giai đoạn thực hiện pháp luật.

Kiến thức trọng tâm

1. Khái niệm, các hình thức và các giai đoạn thực hiện pháp luật

a. Khái niệm thực hiện pháp luật

Thực hiện pháp luật là quá trình hoạt động có mục đích làm cho những quy định của pháp luật đi vào cuộc sống, trở thành những hành vi hợp pháp của các cá nhân, tổ chức.

b. Các hình thức thực hiện pháp luật

­ Sử dụng pháp luật:

Các cá nhân, tổ chức sử dụng đúng đắn các quyền của mình, làm những gì mà pháp luật cho phép làm.

­ Thi hành pháp luật:

Các cá nhân, tổ chức thực hiện đầy đủ những nghĩa vụ, chủ động làm những gì mà pháp luật quy định phải làm.

­ Tuân thủ pháp luật:

Các cá nhân, tổ chức kiềm chế để không làm những điều mà pháp luật cấm.

­ Áp dụng pháp luật:

Các cơ quan, công chức nhà nước có thẩm quyền căn cứ vào pháp luật để ra các quyết định làm phát sinh, chấm dứt hoặc thay đổi việc thực hiện các quyền, nghĩa vụ cụ thể củacá nhân, tổ chức.

c. Các giai đoạn thực hiên pháp luật

- Đọc thêm

Sử dụng PL

Thi hành PL

Tuân thủ PL

Áp dụng PL

Chủ thể

Cá nhân, tổ chức

Cá nhân, tổ chức

Cá nhân, tổ chức

Cơ quan, công chức nhà nước có thẩm quyền

Phạm vi

Làm những gì pháp luật cho phép

Làm những gì pháp luật quy định phải làm

Không làm những gì pháp luật cấm

Căn cứ vào thẩm quyền và quy định của pháp luật ban hành các quyết định cụ thể hoặc ra quyết định xử lí người vi phạm pháp luật hoặc giải quyết tranh chấp giữa các cá nhân, tổ chức

Yêu cầu đối với chủ thể

Có thể làm hoặc không làm, không bị ép buộc

Phải làm, nếu không sẽ bị xử lí theo quy định của pháp luật.

Không được làm, nếu không sẽ bị xử lí theo quy định của pháp luật.

Bắt buộc tuân theo các thủ tục, trình tự chặt chẽ do pháp luật quy định

Ví dụ

Cá nhân, tổ chức có quyền lựa chọn những hình thức, loại hình kinh doanh phù hợp với khả năng, điều kiện

Cá nhân, tổ chức kinh doanh thì phải nộp thuế

Cá nhân, tổ chức kinh doanh không được buôn bán những mặt hàng mà pháp luật cấm

Cơ quan có thẩm quyền áp dụng xử phạt đúng quy trình, thủ tục,… với những cá nhân, tổ chức kinh doanh vi phạm pháp luật