Giáo án Lịch sử lớp 12 bài 21: Xây dựng CNXH ở miền Bắc - Đấu tranh chống đế quốc Mỹ và chính quyền Sài Gòn ở miền Nam (1954 - 1965) (Tiết 2)

Hoạt động dạy học

Nội dung học sinh cần nắm

- Nhiệm vụ cơ bản của kế hoạch 5 năm lần thứ nhất là gì?

- Lấy việc xây dựng XHCN làm trọng tâm. Ra sức phát triển công nông, an ninh xã hội

- Những thành tựu xây dựng CNXH ở miền Bắc (1961 – 1965) và ý nghĩa của những thành tựu đó

- học sinh dựa vào sgk trả lời các số liệu cụ thể về các thành tựu, giáo dục y tế.

- Nhờ những thành tựu đó mà miền Bắc làm tốt vai trò hậu phương lớn, chi viện cho miền Nam.

Chiến lược “CTĐB” ra đời trong hoàn cảnh nào?

Mỹ đối phó với phong trào GPDT thế giới dâng cao -> sụp đổ từng mảng lớn hệ thống thuộc địa

Âm mưu và thủ đoạn của Mỹ trong CTĐB.

Hs dựa vào sgk trả lời. GV nhấn mạnh 3 điểm chính của CTĐB và chiến tranh xâm lược thực dân mới của Mỹ là:

- Ngụy quân, nguỵ quyền.

- Ấp chiến lược.(xương sống)

- Đô thị (hậu cứ).

Diệm cử người sang Malaixia, Philipin học kinh nghiệm chống chiến tranh du kích và “Ấp chiến lựơc”. Mỹ mời Tômsơn chuyên gia quân sự chống du kích của Anh tại Malaixia làm cố vấn

Số lượng cố vấn Mỹ và nguỵ quân từ đầu 1961 đến cuối 1964, theo bảng số liệu

Mỹ- nguỵ dự tính dồn 10 triệu nông dân vào “ Aáp chiến lược” nhằm thực hiện mục đích “Tát nước bắt cá”.Mỹ coi “Aáp chiến lược” là xương sống của của CTĐB .

Quân nguỵ được trang bị hiện đại và được phổ biến các chiến thuật mới như “Trực thăng vân” “Thiết xa vân”

Cuộc đấu tranh của nhân MN trên mặt trân chống bình định đã diễn ra như thế nào?

Cuối 1962 địch kiểm soát được 7000 ấp

1964 3300 ấp

Giữa 1965 2200 ấp.

Phong trào du kích tiêu biểu như: Chị Út Tịch, Tạ Thị Kiều, Anh Huỳnh Văn Đảnh…

GV tường thuật trận trận Ấp Bắc (với số địch gấp ta 10 lần) 2000/200. Ta đã đánh tan cuộc hành quân càn quét của quân nguỵ do cố vấn Mỹ chỉ huy, đánh baị biện pháp chiến thuật mới của địch, chứng minh quân dân ta hoàn toàn có khả năng đánh bại CTĐB, sau trận Ấp Bắc dấy lên phong trào “Thi đua Ấp giết giặc lập công” trên khắp MN.

8- 5-1963 hơn 2 vạn tăng ni, phật tử Huế biểu tình , ngày 11-6-1963 hoà thượng Thích Quảng Đức tự thiêu tại Sài gòn, ngày 16-6-1963 70 quần chúng Sài gòn xuống đường biểu tình.

- 22/11/1963 tổng thống Mỹ J. Kennơdy bị ám sát tại Daslat -> đầu 1964 Giôn xơn lên thay và cho ra đời kế hoạch Giônxơn – Macnamara.

- Chỉ trong vòng 18 tháng (11/1963 -> 1965) từ sau cuộc đảo chính nội các nguỵ quyền đã có đến 10 cuộc đảo chính . Sau đảo chính Diệm – Nhu -> Dương văn Minh ->Tôn thất Đính -> Nguyễn Khánh -> Nguyễn Tôn Hoàn…

IV. Miền Bắc xây dựng bước đầu cơ sở vật chất – kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội

(1961 – 1965).

2/ Miền Bắc thực hiện kế hoạch nhà nước 5 năm (1961 – 1965)

a/ Kinh tế

- Công nghiệp được ưu tiên đầu tư xây dựng

- Nông nghiệp: xây dựng hợp tác xã nông nghiệp bậc cao

- Thương nghiệp: ưu tiên phát triển thương nghiệp quốc doanh

- Giao thông : Được củng cố.

b/ Giáo dục: hệ thống giáo dục hệ thống giáo dục từ phổ thông đến đại học phát triển.-> Miền bắc chi viện cho tiền tuyến (sức người, sức của)

2/ 1965: Mỹ tiến hành chiến tranh phá hoại lần thứ nhất ở miền Bắc.

V. Miền nam chiến dấu chống chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mỹ (1961-1965).

1/ Chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mỹ.

a/ Hoàn cảnh:

Sau phong trào “Đồng khởi” -> “Chiến tranh đơn phương” bị phá sản, để đối phó với phong trào GPDT trên thế giới và phong trào cách mạng Miền nam tổng thống Mỹ J. Kenơdi đã đề ra chiến lược toàn cầu “Phản ứng linh hoạt” thực hiện thí điểm ở MN dưới hình thức “Chiến tranh đặc biệt”.

b/ Âm mưu:

” CTĐB” là hình thức chiến tranh xâm lược thực dân mới được tiến hành bằng quân đội tay sai (quân đội Sài gòn) dưới sự chỉ huy của hệ thống cố vấn Mỹ + vũ khí trang bị, phương tiện chiến tranh của Mỹ nhằm chống lại phong trào cách mạng của nhân dân ta. Âm mưu cơ bản “Dùng người Việt đánh người Việt”.

c/ Thủ đoạn và biện pháp:

* Từ 1961- 1963: Mỹ đề ra kế hoạch Xtalây – Taylo nhằm bình định Miền nam trong vòng 18 tháng.

* Từ 1964-1965: Giôn-xơn đề ra kế hoạch Giônxơn –Macnamara bình định MN có trọng điểm trong 2 năm.

- Để thực hiện kế hoạch trên Mỹ tăng cường viện trợ quân sự cho chính quyền Diệm, đưa cố vấn Mỹ và lực lượng hỗ trợ chiến đấu vào MN, lập bộ chỉ huy quân sự Mỹ. Tăng cường lực lượng nguỵ quân, tiến hành dồn dân lập “Aáp chiến lược”…

2/ Miền nam chiến đấu chống “Chiến tranh đặc biệt”.

Chủ trương: Kết hợp 2 lực lượng chính trị và vũ trang, tiến công địch bằng 3 mũi giáp công: chính trị,quân sự, binh vận, trên 3 vùng chiến lược.

a- Trên mặt trận chống “Bình định”:

-Diễn ra cuộc đấu tranh giằng co quyết liệt giữa ta và địch giữa việc lập và phá ấp chiến lược nhân dân MN với quyết tâm “một tấc không đi, dời” -> Cuối 1962 trên nửa tổng số ấp (8000 ấp) và 70% dân (6,5 triệu) vẫn do cách mạng kiểm soát.

-Từ cuối năm 1964 ta phá vỡ từng mảng ấp chiến lược lập nhiều “Làng chiến đấu” là kết quả sự nổi dậy của quần chúng + với sự hỗ trợ của lực lượng vũ trang. -> Ấp chiến lược “xương sống” của CTĐB bị phá sản về cơ bản.

b-Trên mặt trận quân sự:

+ những năm 1961-1962 quân ta đã đánh bại nhiều cuộc hành quân càn quét lớn của địch vào căn cứ CM ở chiến khu D, căn cứ U Minh, Tây Ninh….

+2-1-1963 quân dân ta giành thắng lợi vang dội ở trận Ấp Bắc (Mỹ Tho).

+Đông xuân 1964-1965 ta mở các chiến dịch tấn công địch ở miền Đông Nam bộ với các chiến thắng: Bình Giã, An Lão, Ba Gia, Đồng Xoài -> Làm phá sản về cơ bản chiến lược CTĐB của Mỹ

c-Trên mặt trận chính trị: Phong trào đấu tranh của nhân diễn ra sôi nổi ở các đô thị lớn như: Huế, Đà Nẵng, Sài Gòn. Nổi bật là phong trào của đội quân “Tóc dài”, các tăng ni và phật tử chống sự kỳ thị đàn áp tôn giáo của chính quyền Diệm… phong trào của học sinh, sinh viên làm vùng “Hậu cứ” của địch rối loạn -> chính quyền tay sai khủng hoảng và suy sụp ngày 1-11-1963 Mỹ giật dây cho tướng lĩnh nguỵ làm đảo chính lật đổ Diệm – Nhu.

=> Từ các thắng lợi trên các mặt trận của quân và dân ta đã cơ bản làm phá sản CTĐB vào đầu năm 1965.