Giáo án Ngữ văn 9 bài: Tiếng nói của văn nghệ

HOẠT ĐỘNG THẦY VÀ TRÒ

NỘI DUNG

*HĐ1: Đọc - hiểu chú thích:

- HD đọc, đọc

?Từ phần chú thích, em hãy trình bày sơ nét về tác giả Nguyễn Đình Thi?

?Từ phần chú thích, SGK, em hãy cho xuất xứ của văn bản?

?Cho biết phương thức biểu đạt chính của văn bản là gì?

*HĐ2: Đọc - hiểu văn bản:

*Nội dung:

- HS đọc lại đoạn từ đầu đến “của tâm hồn”: Em hãy cho biết luận điểm chính của đoạn?

?Tác giả đã phân tích những nội dung phản ánh của tác phẩm văn nghệ như thế nào?

?Trước tiên,…chứa đựng những gì?

?Tiếp đến,… mang lại điều gì cho đọc giả?

?, Và cuối cùng,… tập trung thể hiện điều gì của người nghệ sĩ?

Tiết 2

- HS đọc lại đoạn tiếp theo đến “tiếng nói của tình cảm”: Em hãy cho biết luận điểm chính của đoạn?

?HS thảo luận: Tại sao con người cần tiếng nói của văn nghệ?

(Gợi ý: Tác giả đã nêu ra những dẫn chứng cụ thể nào? Tình huống cụ thể nào để lập luận?)

- HS đọc lại đoạn còn lại: Em hãy cho biết luận điểm chính của đoạn?

?Tiếng nói của văn nghệ không đơn thuần là tình cảm mà nó còn chứa đựng những gì? Văn nghệ đến với con người bằng cách nào?

*Nghệ thuật:

?Nhận xét về bố cục, cách dẫn dắt trong văn bản?

?Nhận xét về cách lập luận của tác giả?

?Tác giả đã dẫn dắt người đọc vào nội dung cần trình bày với giọng điệu như thế nào? Ý nghĩa?

*Ý nghĩa văn bản:

Văn bản cho ta suy nghĩ về vấn đề gì?

I. Đọc - hiểu chú thích:

1. Đọc - từ khó (SGK)

2. Tác giả:

Nguyễn Đình Thi (1924- 2003) bước vào con đường sáng tác, hoạt động văn nghệ từ trước Cách mạng tháng Tám năm 1945. Không chỉ gặt hái được thành công ở loại thơ, kịch, âm nhạc, ông còn là một cây bút lí luận phê bình có tiếng.

3. Tác phẩm:

- Tiếng nói của văn nghệ được viết năm 1948- thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

- Phương thức biểu đạt chính: nghị luận

II. Đọc - hiểu văn bản:

1. Nội dung:

a. Nội dung phản ánh của tác phẩm văn nghệ:

- Mỗi tác phẩm văn nghệ đều chứa đựng những tư tưởng, tình cảm say sưa, vui buồn, yêu ghét của người nghệ sĩ về cuộc sống, về con người.

- Mang lại những rung cảm và nhận thức khác nhau trong tâm hồn đọc giả mỗi thế hệ.

- Tập trung khám phá, thể hiện chiều sâu tính cách, số phận, thế giới nội tâm của con người qua cái nhìn và tình cảm mang tính cá nhân của người nghệ sĩ.

b. Vai trò ý nghĩa của văn nghệ đối với đời sống con người:

- Văn nghệ giúp cho chúng ta được sống phong phú hơn, “làm thay đổi hẳn mắt ta nhìn, óc ta nghĩ”.

- Là sợi dây kết nối con người với cuộc sống đời thường.

- Mang lại niềm vui, ước mơ và những rung cảm thật đẹp cho tâm hồn.

c. Sức mạnh kì diệu của văn nghệ:

Làm lay động cảm xúc, tâm hồn và làm thay đổi nhận thức của con người, …

2. Nghệ thuật:

- Có bố cục chặt chẽ, hợp lí, cách dẫn dắt tự nhiên.

- Có lập luận chặt chẽ, giàu hình ảnh; dẫn chứng phong phú, thuyết phục.

- Có giọng văn chân thành, say mê làm tăng sức thuyết phục và tính hấp dẫn của văn bản.

3. Ý nghĩa văn bản:

Nội dung phản ánh của văn nghệ, công dụng và sức mạnh kì diệu của văn nghệ đối với cuộc sống con người.