Làm gì khi con bạn không thích học tiếng Anh?
Làm gì khi con bạn không thích học tiếng Anh?
Rất nhiều phụ huynh háo hức cho con học tiếng Anh từ khi rất nhỏ, với mong muốn con sẽ nhanh chóng thân thuộc với ngôn ngữ này. Nhiều phụ huynh còn chuẩn bị sẵn một lộ trình học tiếng Anh để lớn lên con đi du học, hoặc ra trường có công việc tốt tại các tập đoàn lớn. Tuy nhiên, không phải lúc nào sự nôn nóng của cha mẹ cũng chuyển được thành sự yêu thích cho con cái. Vậy bạn nên làm gì khi con bạn chưa thích học tiếng Anh?
Bài tập phát âm chữ cái Tiếng Anh theo phương pháp Phonics
Đừng quá lo lắng
Ngay cả ở một đất nước có truyền thống học tập như Nhật Bản, vẫn có tới 60% học sinh ghét các giờ ngoại ngữ tại trường theo khảo sát năm 2015. Còn tại Việt Nam tuy chưa có thống kê tương tự nhưng với kết quả kỳ thi tốt nghiệp năm 2016 điểm tiếng Anh trung bình chỉ có 3,48 thì có thể thấy đa số trẻ chưa thực sự thích và dành thời gian cho tiếng Anh.
Thực tế, việc thiếu cơ hội giao tiếp và phải học nặng về ngữ pháp là hai nguyên nhân chính làm học sinh không thích, đôi khi là sợ môn tiếng Anh. Các quy tắc ngữ pháp phức tạp làm con bạn cảm thấy tiếng Anh là ngôn ngữ xa lạ. Với việc học lớp đông người, học sinh không có cơ hội "trò chuyện" với thầy giáo mà chỉ là ngồi nghe một cách thụ động, thỉnh thoảng mới được gọi trả lời khi đến lượt, khiến trẻ không có hứng thú học.
Bạn không thể thay đổi mô hình giáo dục bên ngoài xã hội, nhưng có thể tạo cho con mình môi trường học tiếng Anh riêng để con hứng thú hơn với môn học này.
Nhiều cha mẹ cho rằng, cách tốt nhất để giúp con học một ngôn ngữ khác, đó là cho con tiếp xúc với ngôn ngữ đó nhiều nhất có thể thông qua tranh ảnh, phim hoạt hình, chơi games trên điện thoại hoặc máy tính ... Điều đó đúng, nhưng chưa đủ vì đây cũng là hình thức học thụ động, hơn nữa sở thích của mỗi bé là khác nhau nên chưa chắc điều áp dụng với con người khác đã thích hợp với con bạn.
Không có phương pháp nào tốt hơn việc chính phụ huynh có thể tương tác và giao tiếp bằng tiếng Anh với trẻ. Cho dù tiếng Anh của cha mẹ chưa thực sự tốt, nhưng điều quan trọng lại nằm ở chỗ phụ huynh có sự nhiệt tình và có thể khích lệ và khen ngợi trẻ thông qua tương tác hai chiều. Ngôn ngữ là để giao tiếp, nếu bạn không thể giao tiếp cùng con thì hãy tìm cách để con bạn có cơ hội giao tiếp với giáo viên nhiều nhất có thể, cho con được nghe, đọc, xem những gì theo đúng những chủ đề bé thích, giúp bé khám phá ra sự thú vị của ngôn ngữ.
Không nên quá cầu toàn
"Nên học nói trước hay ngữ pháp trước?" hay "Làm sao để con phát âm chuẩn?" là những băn khoăn của phần lớn phụ huynh khi bắt đầu cho con học tiếng Anh. Ở lứa tuổi nhỏ, ngữ pháp sẽ là những thứ rất trìu tượng mà cho dù có cố "nhồi nhét" đến mấy thì con bạn cũng không thể hiểu nổi. Trẻ chỉ cần quen với những cấu trúc câu được đặt trong những hoàn cảnh cụ thể. Học tiếng Anh theo tình huống ngay từ khi còn nhỏ sẽ giúp con bạn sử dụng tiếng Anh một cách tự nhiên.
Bạn cũng đừng quá thất vọng khi con bạn nói sai, vì trẻ bản ngữ cũng nói sai và chúng dần hoàn thiện qua quá trình giao tiếp với người lớn. Điều quan trọng là bạn hãy tạo cho con mình có kỹ năng và phản xạ giao tiếp bằng tiếng Anh. Khi con bạn 9, 10 tuổi, ở lứa tuổi bắt đầu có tư duy logic, bạn có thể bắt đầu cho con làm quen với ngữ pháp để giúp con hoàn thiện thêm các kỹ năng.
Phương pháp dạy tiếng anh cho trẻ em
Việc học và thông thạo tiếng Anh như một ngôn ngữ giao tiếp quốc tế thông dụng đã được xác định là thiết yếu cho mọi lứa tuổi. Vì lẽ đó, tiếng Anh đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo quyết định đưa vào chương trình học chính khóa từ lớp 3. Quyết định này đã thể hiện rõ chiến lược trong giáo dục Việt Nam khi chọn tiếng Anh là trọng tâm hàng đầu để tiến vào tương lai.
Tuy nhiên, để giúp người học đạt được hiệu quả như mong muốn, cần phải có phương pháp giảng dạy phù hợp với từng lứa tuổi, trình độ và mục tiêu yêu cầu. Bài báo này tập trung vào đối tượng người học là trẻ em và việc giảng dạy ngữ pháp tiếng Anh cho trẻ em. Dựa vào yếu tố tâm lý lứa tuổi và các đặc trưng riêng biệt của trẻ em, bài báo đề nghị áp dụng một số hoạt động vui chơi vào việc giảng dạy ngữ pháp tiếng Anh cho trẻ em như là một trong những phương pháp giảng dạy hiệu quả phù hợp với lứa tuổi của người học.
Nhiều bậc phụ huynh đã tính đến việc cho trẻ em học tiếng Anh ngay từ mẫu giáo. Tuy nhiên, nhiều bậc phụ huynh cũng lo lắng liệu việc này có ảnh hưởng gì đến tiếng mẹ đẻ của bé không? Trái với suy nghĩ này của nhiều người, việc cho bé yêu học tiếng Anh ngay từ khi còn rất nhỏ lại mang đến những hiệu quả bất ngờ quan trọng hơn là làm sao để tìm được một môi trường tốt nhất và một phương pháp giáo dục hiệu quả nhất cho trẻ em.
Xin lưu ý với phụ huynh một số phương pháp dạy tiếng anh cho trẻ em:
- Cho trẻ tiếp xúc với tiếng Anh càng sớm càng tốt.
- Nguồn tiếng Anh phải chuẩn (băng đĩa chuẩn, người nước ngoài - vì trẻ học phát âm sai từ đầu sẽ rất khó sửa)
- Khi cho trẻ học tiếng Anh tuyệt đối ko dịch nghĩa sang tiếng Việt. Hãy để trẻ hiểu bằng khái niệm.
- Bạn có thể cầm quả táo - hoặc chỉ vào bức tranh quả táo và nói với trẻ: "Apple" - nhưng tuyệt đối ko dịch "word by word" kiểu: "apple là quả táo, banana là quả chuối, orange là quả cam, bus là xe buýt"
- Hãy dùng ngôn ngữ làm phương tiện chuyển tải chứ đừng là một môn học riêng biệt. Hãy cho con học bằng ngôn ngữ đó thay vì học ngôn ngữ riêng biệt.
- Đây là giai đoạn trẻ làm quen với ngôn ngữ thứ 2: hãy cho trẻ tiếp xúc với môi trường tiếng Anh: nghe đĩa nhạc tiếng Anh, vận động theo các bài hát, khi trẻ vừa hát vừa vận động thì ngôn ngữ sẽ thấm vào trẻ một cách tự nhiên nhất. Trẻ sẽ học được các câu lệnh qua động tác, ví dụ: "clap your hand" "turn around" "sit down".
Các bài hát nên có từ ngữ đơn giản, tiết tấu vừa phải để trẻ có thể nghe rõ lời và hát theo được.
- Cho trẻ làm quen với từ mới qua tranh ảnh, qua vật thể: chỉ vào quyển sách và nói " a book", chỉ vào bức tranh con chim và nói "a bird" nhưng tuyệt đối ko dịch nghĩa từ đó sang tiếng Việt - hãy để trẻ học bằng khái niệm. Ví dụ nó sẽ hiểu 1 vật có nhiều trang, có chữ, có tranh được gọi là "book", 1 con vật có cánh, có mỏ, có lông, đậu trên cây được gọi là "bird".
Có 6 nguyên tắc vàng trong dạy tiếng Anh cho trẻ em để việc dạy và học có hiệu quả.
Chơi hơn dạy
Chính xác phải nói đây là phương pháp "Dạy mà không dạy", trong đó, giáo viên lên lớp không theo một giáo trình nhất định nào cả và tư tưởng chủ đạo không phải là dạy mà là tạo sân chơi đa dạng, nhiều màu sắc bằng tiếng Anh cho trẻ em. Từ đó, hướng dẫn các em tự làm chủ sân chơi và từng bước tự bổ sung các hoạt động khác nhau.
Hoạt động, hình ảnh hơn lý thuyết
Hình ảnh, trò chơi, nhạc họa, diễn kịch... nói chung là các hoạt động nhằm giúp trẻ tham gia vào môi trường sử dụng tiếng Anh một cách tự nhiên, không gượng ép. Các hoạt động đa dạng sẽ giúp trẻ từng bước hình thành phong cách riêng trong học tập. Phong cách riêng chính là nền tảng của chất lượng và hiệu quả học tập tiếng Anh cho trẻ em.
Học cụ hơn giáo trình.
Việc bám theo một giáo trình nào đó sẽ hạn chế năng lực sáng tạo của cả thầy lẫn trò. Hơn nữa, để có thể đa dạng hóa các hoạt động trong lớp, việc tăng cường học cụ là điều cần thiết.
Dạy tiếng Anh cho trẻ em cần chú ý những học cụ (kể cả bài hát, trò chơi, diễn kịch...) bình thường dễ kiếm để làm tăng hoạt động của các em, nhất là cần khuyến khích trẻ tìm kiếm thêm các học cụ làm phong phú hóa quá trình học tập, khuyến khích trẻ nghe nói, giao tiếp Tiếng Anh nhiều.
Việc sử dụng các loại thiết bị công nghệ cao như máy nghe nhạc, điện thoại, truyền hình hay máy tính và các phần mềm kèm theo sẽ giúp đẩy nhanh việc nắm bắt ngôn ngữ nhưng không phải là cái duy nhất làm tăng hiệu quả sử dụng.
Nói nhiều hơn nghe - viết.
Thực tế cho thấy kỹ năng nói dễ học và bắt chước nhất trong học ngoại ngữ. Và khi nói được, trẻ đã từng bước xây dựng được tâm lý tự tin trong sử dụng tiếng Anh. Đây vốn là điểm yếu cơ bản trong giao tiếp Tiếng Anh đối với nhiều thế hệ đi trước.
Ngoài ra, do tập trung nhiều vào kỹ năng nói, các em cũng cần phải phát âm chuẩn. Điều này phụ thuộc rất lớn vào giáo viên, giáo viên phát âm chuẩn dễ giúp trẻ phát âm chuẩn. Qua đó trẻ em cũng phát âm Tiếng Anh chuẩn hơn.
Một cách hạn chế việc dạy tiếng Anh cho trẻ em phát âm không chuẩn là tăng cường các chương trình hướng dẫn phát âm qua băng đĩa, tivi, nghe nhạc...
Bắt chước hơn ngữ pháp.
Bắt chước là không thể thiếu được đối với trẻ em, đặc biệt trong việc dạy tiếng Anh cho trẻ em. Bắt chước giúp quá trình học tập đi nhanh hơn, trong đó kể cả việc sử dụng các mẫu câu căn bản.
Ngữ pháp được hình thành từng bước trong quá trình học nhưng tránh không để ngữ pháp là trở ngại trong bắt chước. Tuy nhiên, bắt chước gồm cả xấu lẫn tốt. Việc xác định tốt hay xấu là do giáo viên và phụ huynh chủ động hướng dẫn để các em tự xác định và hành động phù hợp. Việc bắt chước sẽ giúp rất nhiều trong việc phát triển kỹ năng phát âm của trẻ, các em sẽ có thể phát âm Tiếng Anh với mức độ chuẩn gần với người bản xứ.
Vui hơn cho điểm
Thông thường, ở nước ta sau mỗi buổi học không riêng gì ngoại ngữ, phụ huynh thường hỏi là "hôm nay được bao nhiêu điểm" hơn là "hôm nay học có vui không, có gì mới không" như trong các hệ thống giáo dục khác. Chính vì tư tưởng này, trẻ phải chú ý lấy được điểm cao và vui chơi lại là thứ yếu. Từ đó, qua từng bậc học hình thành thói quen học vì điểm và bằng mọi cách phải có điểm số cao.
Điểm số cũng cần vì đó cũng là cách động viên trẻ nhưng động viên thì có nhiều cách khác nữa. Phải thay đổi để làm cho lớp học sinh động, trẻ có vui mới hình thành động cơ học tập tốt, có động cơ tốt mới nỗ lực đạt kết quả.
