Lý thuyết Kinh tế và Pháp luật 10 Chân trời sáng tạo bài 6

VnDoc xin giới thiệu bài Lý thuyết Kinh tế pháp luật lớp 10 bài 6: Ngân sách nhà nước và thực hiện pháp luật về ngân sách sách Chân trời sáng tạo hay, chi tiết cùng với bài tập trắc nghiệm chọn lọc có đáp án giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn Kinh tế pháp luật 10.

A. Lý thuyết Kinh tế pháp luật 10 bài 6

1. Khái niệm ngân sách nhà nước

- Theo Điều 4 của Luật Ngân sách nhà nước năm 2015, ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước.

- Ngân sách nhà nước gồm có:

+ Ngân sách địa phương là các khoản thu ngân sách nhà nước phân cấp cho cấp địa phương hướng, thu bổ sung từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương và các khoản chi ngân sách nhà nước thuộc nhiệm vụ chí của cấp địa phương.

+ Ngân sách trung ương là các khoản thu ngân sách nhà nước phân cấp cho cấp trung ương hưởng và các khoản chi ngân sách nhà nước thuộc nhiệm vụ chi của cấp trung ương.

2. Đặc điểm của ngân sách nhà nước

- Đặc điểm của ngân sách nhà nước:

+ Là một kế hoạch tài chính cần được Quốc hội thông qua trước khi thi hành;

+ Là kế hoạch tài chính của toàn thể quốc gia, được trao cho Chính phủ tổ chức thực hiện nhưng phải đặt dưới sự giám sát trực tiếp của Quốc hội.

+ Ngân sách nhà nước được thiết lập và thực thi hoàn toàn vì mục tiêu mưu cầu lợi ích chung cho toàn thể quốc gia.

+ Ngân sách nhà nước luôn phản ánh mối tương quan giữa quyền lập pháp và quyền hành pháp trong quá trình xây dựng và thực hiện ngân sách.

3. Vai trò của ngân sách nhà nước

- Vai trò của ngân sách nhà nước:

+ Tạo lập nguồn vốn lớn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và huy động nguồn tài chính;

+ Là công cụ để Nhà nước thực hiện việc điều tiết các hoạt động kinh tế và xã hội;

+ Điều tiết thu nhập dân cư, hạn chế sự bất bình đẳng xã hội.

4. Quyền và nghĩa vụ công dân trong thực hiện pháp luật về ngân sách nhà nước

- Luật Ngân sách nhà nước số 83/2015/QH13 quy định về quyền hạn, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có liên quan đến ngân sách nhà nước cụ thể như sau:

+ Nộp đầy đủ, đúng hạn các khoản thuế, phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác vào ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật;

+ Trường hợp được Nhà nước trợ cấp, hỗ trợ vốn và kinh phí theo dự toán được giao thì phải quản lý, sử dụng các khoản vốn và kinh phí đó đúng mục đích, đúng chế độ, tiết kiệm, hiệu quả và quyết toán với cơ quan tài chính;

+ Chấp hành đúng quy định của pháp luật về kế toán, thống kê và công khai ngân sách;

+ Được cung cấp thông tin, tham gia giám sát Cộng đồng về tài chính - ngân sách theo quy định của pháp luật;

B. Trắc nghiệm Kinh tế pháp luật 10 bài 6

Câu 1. Nội dung nào sau đây thể hiện khái niệm của ngân sách nhà nước?

A. toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán.

B. do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định.

C. bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước.

D. Cả A, B, C đều đúng.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Theo Điều 4 của Luật Ngân sách nhà nước năm 2015, ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước.

Câu 2. Ngân sách nhà nước nước ta bao gồm mấy loại chính?

A. 2.

B. 3.

C. 4.

D. 5.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

- Ngân sách nhà nước gồm hai loại chính:

+ Ngân sách địa phương là các khoản thu ngân sách nhà nước phân cấp cho cấp địa phương hưởng, thu bổ sung từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương và các khoản chi ngân sách nhà nước thuộc nhiệm vụ chi của cấp địa phương.

+ Ngân sách trung ương là các khoản thu ngân sách nhà nước phân cấp cho cấp trung ương hưởng và các khoản chi ngân sách nhà nước thuộc nhiệm vụ chi của cấp trung ương.

Câu 3. Nội dung nào sau đây thể hiện đặc điểm của ngân sách nhà nước?

A. Là một kế hoạch tài chính cần được Quốc hội thông qua trước khi thi hành.

B. Thiết lập và thực thi hoàn toàn vì mục tiêu mưu cầu lợi ích chung cho toàn thể quốc gia.

C. Là kế hoạch tài chính của toàn thể quốc gia, được trao cho Chính phủ tổ chức thực hiện.

D. Cả A, B, C đều đúng.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Đặc điểm của ngân sách nhà nước:

+ Là một kế hoạch tài chính cần được Quốc hội thông qua trước khi thi hành;

+ Là kế hoạch tài chính của toàn thể quốc gia, được trao cho Chính phủ tổ chức thực hiện nhưng phải đặt dưới sự giám sát trực tiếp của Quốc hội.

+ Ngân sách nhà nước được thiết lập và thực thi hoàn toàn vì mục tiêu mưu cầu lợi ích chung cho toàn thể quốc gia.

+ Ngân sách nhà nước luôn phản ánh mối tương quan giữa quyền lập pháp và quyền hành pháp trong quá trình xây dựng và thực hiện ngân sách.

Câu 4. Nội dung nào sau đây thể hiện vai trò của ngân sách nhà nước?

A. Tạo lập nguồn vốn lớn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và huy động nguồn tài chính.

B. Là công cụ để Nhà nước thực hiện việc điều tiết các hoạt động kinh tế và xã hội

C. Điều tiết thu nhập dân cư, hạn chế sự bất bình đẳng xã hội.

D. Cả A, B, C đều đúng.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

- Vai trò của ngân sách nhà nước:

+ Tạo lập nguồn vốn lớn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và huy động nguồn tài chính;

+ Là công cụ để Nhà nước thực hiện việc điều tiết các hoạt động kinh tế và xã hội;

+ Điều tiết thu nhập dân cư, hạn chế sự bất bình đẳng xã hội.

Câu 5. Nội dung nào dưới đây nói về nghĩa vụ của công dân đối với ngân sách nhà nước?

A. Nộp đầy đủ, đúng hạn các khoản thuế, phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác vào ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật.

B. Nộp đầy đủ các khoản thuế vào ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật.

C. Nộp đầy đủ, đúng hạn các khoản phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác vào ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật.

D. Nộp đầy đủ, đúng hạn các khoản thuế, phí, lệ phí vào ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Luật Ngân sách nhà nước số 83/2015/QH13 quy định về quyền hạn, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có liên quan đến ngân sách nhà nước cụ thể như sau: Nộp đầy đủ, đúng hạn các khoản thuế, phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác vào ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật.

Câu 6. Chấp hành đúng quy định của pháp luật về kế toán, thống kê và công khai ngân sách là nội dung nói về thuộc tính nào của ngân sách nhà nước?

A. Khái niệm ngân sách nhà nước.

B. Đặc điểm của ngân sách nhà nước.

C. Quyền hạn, nghĩa vụ của công dân đối với ngân sách nhà nước.

D. Vai trò của ngân sách nhà nước.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: C

Luật Ngân sách nhà nước số 83/2015/QH13 quy định về quyền hạn, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có liên quan đến ngân sách nhà nước cụ thể như sau: Chấp hành đúng quy định của pháp luật về kế toán, thống kê và công khai ngân sách.

Câu 7. Quyền hạn, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có liên quan đến ngân sách nhà nước được quy định cụ thể ở văn bản pháp luật nào?

A. Luật Doanh nghiệp 2020 số 59/2020/QH14.

B. Luật Ngân sách nhà nước 2015 số 83/2015/QH13.

C. Luật Bảo vệ bí mật nhà nước 2018 số 29/2018/QH14.

D. Luật tổ chức chính quyền địa phương 2015 số 77/2015/QH13.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Luật Ngân sách nhà nước năm 2015 số 83/2015/QH13 quy định về quyền hạn, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có liên quan đến ngân sách nhà nước với các nội dung liên quan.

Câu 8. Nội dung nào sau đây không thuộc vai trò của ngân sách nhà nước?

A. Tạo lập nguồn vốn lớn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và huy động nguồn tài chính.

B. Là công cụ để Nhà nước thực hiện việc điều tiết các hoạt động kinh tế và xã hội.

C. Điều tiết thu nhập dân cư, hạn chế sự bất bình đẳng xã hội.

D. Điều tiết, kích thích hoặc hạn chế sản xuất và tiêu dùng.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Vai trò của ngân sách nhà nước:

+ Tạo lập nguồn vốn lớn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và huy động nguồn tài chính;

+ Là công cụ để Nhà nước thực hiện việc điều tiết các hoạt động kinh tế và xã hội;

+ Điều tiết thu nhập dân cư, hạn chế sự bất bình đẳng xã hội.

Điều tiết, kích thích hoặc hạn chế sản xuất và tiêu dùng là vai trò của thị trường.

Câu 9. Quyền và nghĩa vụ trong việc thực hiện pháp luật về ngân sách nhà nước được thể hiện qua nội dung nào sau đây?

A. Nộp đầy đủ, đúng hạn các khoản thuế, phí, lệ phí cho Nhà nước.

B. Chấp hành đúng quy định của pháp luật về kế toán.

C. Chấp hành đúng quy định của pháp luật thống kê và công khai ngân sách.

D. Cả A, B, C đều đúng.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Quyền và nghĩa vụ trong việc thực hiện pháp luật về ngân sách nhà nước được thể hiện qua việc:

- Nộp đầy đủ, đúng hạn các khoản thuế, phí, lệ phí cho Nhà nước.

- Chấp hành đúng quy định của pháp luật về kế toán, thống kê và công khai ngân sách.

Câu 10. Cơ quan nào có thẩm quyền thông qua dự toán ngân sách và giám sát ngân sách nhà nước?

A. Quốc hội.

B. Chính phủ.

C. Tòa án tối cao.

D. Chủ tịch nước.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Ở nước ta Quốc hội có thẩm quyền thông qua dự toán ngân sách và giám sát ngân sách nhà nước.

>>> Bài tiếp theo: Lý thuyết Kinh tế và Pháp luật 10 Chân trời sáng tạo bài 7

Trên đây là toàn bộ lời giải Lý thuyết Kinh tế và Pháp luật 10 bài 6: Ngân sách nhà nước và thực hiện pháp luật về ngân sách sách Chân trời sáng tạo. Các em học sinh tham khảo thêm Kinh tế & Pháp luật 10 Kết nối tri thức và Kinh tế & Pháp luật lớp 10 Cánh Diều. VnDoc liên tục cập nhật lời giải cũng như đáp án sách mới của SGK cũng như SBT các môn cho các bạn cùng tham khảo.