Tập làm văn lớp 5: Cấu tạo của bài văn tả cảnh

Soạn bài Tập làm văn lớp 5: Cấu tạo của bài văn tả cảnh trang 11, 12 được VnDoc biên soạn bám sát theo nội dung sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 5 giúp các em học sinh ôn tập, củng cố các dạng bài tập môn Tiếng Việt lớp 5

<< Bài trước: Tập đọc lớp 5: Quang cảnh làng mạc ngày mùa

I. Nhận xét Tập làm văn Cấu tạo của bài văn tả cảnh lớp 5

Câu 1 trang 11 sgk Tiếng Việt lớp 5 tập 1

Đọc và tìm các phần mở bài, thân bài, kết bài của bài văn dưới đây:

Hoàng hôn trên sông Hương

Cuối buổi chiều, Huế thường trở về trong một vẻ yên tĩnh lạ lùng, đến nỗi tôi cảm thấy có một cái gì đó đang lắng xuống thêm một chút nữa trong thành phố vốn hằng ngày đang rất yên tĩnh này.

Mùa thu, gió thổi mây bay về phía cửa sông, mặt nước phía dưới cầu Tràng Tiền đen sẫm lại, trong khi phía trên này lên mãi gần Kim Long, mặt sông sáng màu ngọc lam in những vệt mây hồng rực rỡ của trời chiều. Hình như con sông Hương rất nhay cảm với ánh sáng nên đến lúc tối hẳn, đứng trên cầu chăm chú nhìn xuống, người ta vẫn còn thấy những mảng sắc mơ hồng ửng lên như một thứ ảo giác trên mặt nước tối thẳm. Phố ít người, con đường ven sông như dài thêm ra dưới vòm lá xanh của hai hàng cây.

Phía bên sông, xóm Cồn Hến nấu cơm chiều, thả khói nghi ngút cả một vùng tre trúc. Đâu đó, từ sau khúc quanh vắng lặng của dòng sông, tiếng lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cả cuối cùng truyền đi trên mặt nước, khiến mặt sông nghe như rộng hơn. Và khi dãy đèn bên đường bắt đầu thắp lên những quả tròn màu tím nhạt, chuyển dần sang màu xanh lá cây và cuối cùng nở bung ra trong màu trắng soi rõ mặt người qua lại thì khoảnh khắc yên tĩnh của buổi chiều cũng chấm dứt.

Huế thức dậy trong một nhịp chuyển động mới, đi vào cuộc sống ban đầu của nó.

Theo HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG

Trả lời: Bài văn Hoàng hôn trên sông Hương có ba phần:

PhầnGiới hạnNội dung
1. Mở bàiTừ đầu... đến trong thành phố vốn hằng ngày đã rất yên tĩnh nàyHuế đặc biệt yên tĩnh lúc hoàng hôn xuống.
2. Thân bàiTừ Mùa thu... đến khoảnh khắc yên tĩnh của buổi chiểu cũng chấm dứtSự thay đổi màu sắc của sông Hương và hoạt động của con người bên sông từ lúc hoàng hôn đến lúc thành phố lên đèn
3. Kết bàiCâu cuối (phần còn lại)Sự thức dậy của Huế sau hoàng hôn

Trong đó, phần thân bài chia làm 2 đoạn:

  • Đoạn đầu từ "Mùa thu... đến hai hàng cây": Sự thay đổi sắc màu của sông Hương từ hoàng hôn đến tối hẳn.
  • Đoạn 2 (còn lại): Hoạt động của con người bên sông từ lúc hoàng hôn đến lúc thành phố lên đèn.

Câu 2 trang 12 sgk Tiếng Việt lớp 5 tập 1

Thứ tự miêu tả trong bài văn trên có gì khác với bài Quang cảnh làng mạc ngày mùa mà em đã học? Từ hai bài văn đó, hãy rút ra nhận xét về cấu tạo của bài văn tả cảnh.

Trả lời: Sự khác biệt về thứ tự miêu tả của hai bài văn:

Thứ tự miêu tả trong bài Quang cảnh làng mạc ngày mùaThứ tự miêu tả trong bài Hoàng hôn trên sông Hương

- Giới thiệu màu sắc bao trùm làng mạc ngày mùa là màu vàng.

- Tả các màu vàng rất khác nhau của cảnh vật.

- Tả thời tiết, con người.

- Nêu nhận xét chung về sự yên tĩnh của Huế lúc hoàng hôn.

- Tả sự thay đổi sắc màu của sông Hương từ lúc bắt đầu hoàng hôn đến lúc tối hẳn.

- Tả hoạt động của con người trên bờ sông, trên mặt sông lúc bắt đầu hoàng hôn đến lúc thành phố lên đèn.

- Nhận xét về sự thức dậy của Huế sau hoàng hôn.

→ Tóm lại: Bài văn này tả từng bộ phận của cảnh.

→ Tóm lại: Bài này tả sự thay đổi của cảnh theo thời gian.

Từ hai bài văn đã phân tích, rút ra nhận xét về cấu tạo của bài văn tả cảnh như sau: bài văn tả cảnh gồm có 3 phần:

- Mở bài: Giới thiệu bao quát về cảnh sẽ tả

- Thân bài: Tả cảnh bằng một trong 2 cách sau:

  • Tả từng phần của cảnh
  • Tả sự thay đổi của cảnh theo thời gian

- Nhận xét hoặc cảm nghĩ của người viết

II. Ghi nhớ Tập làm văn Cấu tạo của bài văn tả cảnh lớp 5

Bài văn tả cảnh thường có ba phần:

1. Mở bài: Giới thiệu bao quát về cảnh sẽ tả

2. Thân bài: Tả từng phần của cảnh hoặc sự thay đổi của cảnh theo thời gian

3. Nhận xét hoặc cảm nghĩ của người viết

III. Luyện tập Tập làm văn Cấu tạo của bài văn tả cảnh lớp 5

Nhận xét cấu tạo của bài văn sau:

Nắng trưa

Nắng cứ như từng dòng lửa xối xuống mặt đất.

Buổi trưa ngồi trong nhà nhìn ra sân, thấy rất rõ những sợi không khí nhỏ bé, mỏng manh, nhẹ tênh, vòng vèo lượn từ mặt đất bốc lên, bốc lên mãi:

Tiếng gì xa vắng thế? Tiếng võng kẽo kẹt kêu buồn buồn từ nhà ai vọng lại. Thỉnh thoảng, câu ru em cất lên từng đoạn "ạ ời …" Hình như chị ru em. Em ngủ và chị cũng thiu thiu ngủ theo. Em chợt thức làm chị bừng tỉnh và tiếp tục câu ạ ời. Cho nên câu hát cứ cất lên từng đoạn rồi ngưng lại, rồi cất lên, rồi lại lịm đi trong cái nặng nề của hai mi mắt khép lại.

Con gà nào cất lên một tiếng gáy. Và ở góc vườn, tiếng cục tác làm nắng trưa thêm oi ả. Không một tiếng chim, không một sợi gió. Cây chuối cũng ngủ, tàu lá lặng đi như thiếp vào nắng. Đường làng vắng ngắt. Bóng tre, bóng duối cũng lặng im.

Ấy thế mà mẹ phải vơ vội cái nón cũ, đội lên đầu, bước vào trong nắng, ra đồng cấy nốt thửa ruộng chưa xong.

Thương mẹ biết bao nhiêu, mẹ ơi!

Theo Băng Sơn

Trả lời: Bài văn Nắng trưa được cấu tạo ba phần:

PhầnGiới hạnNội dung
1. Mở bàiCâu đầu tiênNhận xét chung về nắng trưa
2 Thân bàiĐoạn 1từ Buổi trưa ngồi trong nhà đến bốc lên mãiKhông khí bốc lên trong nắng dữ dội.
Đoạn 2từ Tiếng gì xa vắng đến hai mí mắt khép lạiTiếng võng đưa và câu hát ru em trong nắng trưa.
Đoạn 3từ Con gà nào đến bóng duối cũng lặng imCây cối và con vật trong nắng trưa.
Đoạn 4từ Ấy thế mà đến cấy nốt thửa ruộng chưa xongHình ảnh người mẹ trong nắng trưa.
3. Kết bàiCâu cuốiCảm nghĩ về mẹ ("Thương mẹ biết bao nhiêu, mẹ ơi!")

IV. Phiếu bài tập cuối tuần lớp 5 có đáp án - Tuần 1

- Môn Tiếng Việt: Đề kiểm tra cuối tuần môn Tiếng Việt lớp 5: Tuần 1

- Môn Tiếng Anh: Bài tập cuối tuần môn Tiếng Anh lớp 5 Tuần 1

- Môn Toán:

—------------------------------------------------------------

>> Bài tiếp theo: Luyện từ và câu lớp 5: Luyện tập về từ đồng nghĩa

Ngoài ra, các em học sinh hoặc quý phụ huynh còn có thể tham khảo thêm phần Tập làm văn 5 , Giải SGK Tiếng Việt lớp 5 Giải VBT Tiếng Việt lớp 5 . Đồng thời, để củng cố kiến thức, mời các em tham khảo các phiếu bài tập Đọc hiểu Tiếng Việt 5 , Bài tập Luyện từ và câu 5 , Trắc nghiệm Tiếng Việt 5 .

Đánh giá bài viết
563 119.503
Sắp xếp theo

    Tiếng Việt lớp 5

    Xem thêm