Bình giảng đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga trong Truyện Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu
Văn mẫu lớp 9: Bình giảng đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga trong Truyện Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu dưới đây được VnDoc.com tổng hợp và sưu tầm gồm các bài văn mẫu lớp 9 hay cho các em học sinh tham khảo, củng cố kỹ năng cần thiết cho bài kiểm tra môn Ngữ văn 9 sắp tới đây của mình. Mời các em học sinh cùng tham khảo.
Bình giảng đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
Truyện Lục Vân Tiên ra đời vào giai đoạn trước khi thực dân Pháp xâm lược nước ta. Nội dung truyện đề cao đạo lí nhân nghĩa, trung hiếu, thủy chung, ngợi ca những con người có lẽ sống cao cả, đạo đức trong sáng, nghị lực kiên cường, lòng tin và sự hướng thiện. Đồng thời truyện cũng lên án bọn bất nhân bất nghĩa. Ngay từ phần đầu truyện, qua đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga đã hiện lên hình tượng cao đẹp, hào hiệp giàu nghĩa khí. Đó là việc Lục Vân Tiên đánh cướp, giúp dân, cứu Kiều Nguyệt Nga – Một cô gái hiền hậu, nết na, ân tình, có học thức.
Lục Vân Tiên là hình ảnh đẹp, lí tưởng mà Nguyễn Đình Chiểu gửi gắm niềm tin và ước vọng của mình. Vân Tiên là một chàng trai vừa rời trường học bước vào đời, khi “tuổi vừa hai tám”, lòng đầy hăm hở giúp đời. Trên con đường lên kinh đô ứng thí, Lục Vân Tiên bất ngờ chứng kiến cảnh nhân dân dắt dìu nhau chạy trốn, tiếng kêu khóc vang lên thảm thiết. Chàng ân cần hỏi thăm và được biết ở đó bọn cướp Phong Lai đang tung hoành. Thế là Vân Tiên quyết định ra tay cứu giúp.
Tôi xin ra sức anh hào,
Cứu người ra khỏi lao đao buổi này.
Hình ảnh Lục Vân Tiên xuất hiện ngay từ đầu đoạn trích là hình ảnh của một người anh hùng có đầy đủ tài năng và tấm lòng vị nghĩa, chàng chỉ có một mình, trong tay không có vũ khí mà phải đối đầu với bọn cướp Phong Lai đông người, có đầy đủ vũ khí, vậy mà Vân Tiên không một chút do dự, liều “Bẻ cây làm gậy” xông vào bọn cướp. Hình ảnh Vân Tiên trong trận đánh được miêu tả thật đẹp. Giữa vòng “bốn phía phủ vây bịt bùng”, Vân Tiên “tả đột hữu xung” đánh trả anh dũng ngoan cường không khác gì Triệu Tử Long một mình phá vòng vây của Tào Tháo ở trận Đương Dang (Đương Dương), bảo vệ A Đẩu, con nhỏ của Lưu Bị trong truyện Tam quốc. Sự so sánh liên tưởng này càng làm nổi bật tính cách nghĩa hiệp và cái đức độ của con người “vị nghĩa vong thân” (vì việc nghĩa quên thân mình). Con người ấy không do dự, tính toán thiệt hơn mà đứng ra bảo vệ kẻ yếu trước thế lực bạo tàn và cuối cùng đã chiến thắng:
Vân Tiên tả đột hữu xung,
Khác nào Triệu Tử phá vòng Dương Dang
Lâu la bốn phía vỡ tan
Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay
Phong Lai trở chẳng kịp tay,
Bị Tiên một gậy thác rày thân vong.
Hành động của Vân Tiên không chỉ là hành động của người anh hùng vị nghĩa mà còn là một con người có tấm lòng từ tâm, nhân hậu, trọng nghĩa khinh tài. Thấy hai cô gái còn chưa hết hãi hùng, Vân Tiên động lòng tìm cách an ủi họ “Ta đã trừ dòng lâu la” và ân cần hỏi han cũng như có thái độ đáng mực của con người luôn giữ nề nếp của lễ giáo phong kiến “khoan khoan ngồi đó chớ ra”. Đến khi Nguyệt Nga chân thành cảm tạ: “Trước xe quân tử tạm ngồi – Xin cho tiện thiếp lạy rồi sẽ thưa”, nàng tha thiết mời chàng về nhà để đền ơn đáp nghĩa, nhưng chàng đã từ chối: “Làm ơn há để trông người trả ơn”.
Vân Tiên cứu người vì việc nghĩa, một hành động vô tư không tính thiệt hơn, không mang sự đền ơn trả nghĩa. Vân Tiên sống vì lý tưởng cao đẹp và hành động theo đúng lí tưởng đó:
Nhớ câu kiến ngãi bất vi
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng.
Đã là người anh hùng thà phải làm việc nghĩa. Đó là quan niệm của Nguyễn Đình Chiểu. Trong dòng văn học Việt Nam, cũng xuất hiện không ít người suốt đời hành động vì lý tưởng nhân nghĩa như Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm…
Nhân vật Lục Vân Tiên trong truyện Nôm cùng tên là một hình ảnh đẹp, hình ảnh lí tưởng mà Nguyễn Đình Chiểu gửi gắm niềm tin và ước mong của mình. Đó là tư tưởng nhân nghĩa theo quan niệm của Nguyễn Đình Chiểu: thấy việc nghĩa mà không làm thì không phải là người anh hùng. Vì nghĩa sẵn sàng xông vào hiểm nguy mà không ngần ngại đến tính mạng và lẽ sống riêng tư của mình.
Xuất phát từ quan niệm và lí tưởng sống tích cực, Nguyễn Đình Chiểu đã để cho nhân vật của mình hành động theo nghĩa cử của người anh hùng. Nguyễn Đình Chiểu kế thừa và phát huy tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi trong Bình Ngô đại cáo:
Đem đại nghĩa để thắng hung tàn
Lấy chí nhân để thay cường bạo…
Hình ảnh Lục Vân Tiên thể hiện lí tưởng thẩm mĩ của Nguyễn Đình Chiểu về con người trong cuộc sống đương thời, khi mà chế độ phong kiến khủng hoảng nghiêm trọng, kỉ cương trật tự xã hội lỏng lẻo, đạo đức suy vi, thì hình ảnh Lục Vân Tiên là một vẻ đẹp lí tưởng thể hiện khát vọng của nhân dân hướng tới lẽ công bằng và những điều tốt đẹp trong cuộc sống.
Cùng trong đoạn trích này, đã hiện lên một Kiều Nguyệt Nga hiền hậu, nết na, ân tình, có học thức. Lời lẽ của nàng tỏ bày với Vân Tiên rất mực dịu dàng, mực thước. Nàng là người chịu ơn Vân Tiên, không chỉ là ơn cứu mạng mà còn cứu cả cuộc đời trong trắng của nàng: “Lâm nguy chẳng gặp giải nguy – Tiết trăm năm cũng bỏ đi một hồi”. Đối với cuộc đời người con gái, cái “tiết trăm năm” mới là cái quý. Chính vì vậy mà nàng băn khoăn tìm cách trả ơn chàng, dù hiểu rằng có đền đáp đến mấy cũng là chưa đủ: “Lấy chi cho phỉ tấm lòng cùng ngươi”. Và cuối cùng, nàng tự nguyện lựa chọn con đường là gắn bó cuộc đời của mình với người con trai khảng khái, hào hiệp đó. Và đã dám liều mình để giữ trọn ân tình, thủy chung với chàng.
Hình ảnh Kiều Nguyệt Nga là một hình ảnh đẹp, trọng ơn nghĩa, là tiêu biểu cho tính cách của nhân dân ta. Chính vì vậy mà nàng đã chiếm lĩnh được tình cảm của người đọc, người nghe. Nguyễn Đình Chiểu đã tạo nên hai hình tượng tuyệt đẹp trong buổi đầu gặp gỡ, đó là hình ảnh của tráng sĩ hảo hán Lục Vân Tiên và một tiểu thư ân tình, thủy chung Kiều Nguyệt Nga – hai nhân vật trung tâm của tác phẩm.
Đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga thể hiện khát vọng hành đạo giúp đời của tác giả và khắc họa những phẩm chất đẹp đẽ của hai nhân vật: Lục Vân Tiên tài ba, dũng cảm, trọng nghĩa khinh tài, Kiều Nguyệt Nga hiền hậu, nết na, ân tình. Truyện Lục Vân Tiên là một trong những tác phẩm xuất sắc của Nguyễn Đình Chiểu có sức sống mạnh mẽ và lâu bền trong nhân dân.
Trên đây VnDoc đã tổng hợp các bài văn mẫu Bình giảng đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga trong Truyện Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu cho các bạn tham khảo ý tưởng khi viết bài. Ngoài ra các bạn có thể xem thêm chuyên mục Soạn văn 9 mà VnDoc đã chuẩn bị để học tốt hơn môn Ngữ văn lớp 9 và biết cách soạn bài lớp 9 các bài Tác giả - tác phẩm ngữ văn 9 trong sách Văn tập 1 và tập 2. Mời các em học sinh, các thầy cô cùng các bậc phụ huynh tham khảo.
Các bài liên quan đến tác phẩm:
