Cổng trường mở ra - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm

Cổng trường mở ra - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm được VnDoc sưu tầm và đăng tải nhằm giới thiệu về tác giả và tác phẩm nằm trong khung chương trình Ngữ văn 7. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh. Mời quý thầy cô cùng các bạn tham khảo.

Lưu ý: Nếu bạn muốn Tải bài viết này về máy tính hoặc điện thoại, vui lòng kéo xuống cuối bài viết.

Để giao lưu và dễ dàng chia sẻ các tài liệu học tập hay lớp 7, mời các bạn tham gia nhóm facebook Tài liệu học tập lớp 7.

Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm: Cổng trường mở ra

I. Đôi nét về tác giả Lí Lan (1957)

  • Quê quán: Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
  • Cuộc đời: Tám năm đầu đời Lý Lan sống ở quê mẹ (Quảng Đông, Trung Quốc), sau khi mẹ mất thì theo gia đình về Chợ Lớn định cư.
  • Con người: là một phụ nữ đa tài, vừa là nhà giáo, nhà văn và đồng thời là một dịch giả nổi tiếng
  • Tác phẩm tiêu biểu: Chàng nghệ sĩ (truyện dài, 1978), Cỏ hát (truyện ngắn, 1983), Ngôi nhà trong cỏ (tập truyện, Nhà xuất bản Kim Đồng, 1984), Bí mật giữa tôi và thằn lằn đen (Nhà xuất bản văn nghệ, 2008)…
  • Phong cách nghệ thuật: dịu dàng, đằm thắm và dạt dào cảm xúc trên từng trang viết

II. Đôi nét về tác phẩm Cổng trường mở ra

1. Hoàn cảnh sáng tác (xuất xứ) văn bản Cổng trường mở ra

- Văn bản Cổng trường mở ra được in trên báo Yêu trẻ, số 166, ngày 1-9-2000

- Văn bản ghi lại chân thực cảm xúc của người mẹ trong đêm trước ngày khai trường của con

2. Tóm tắt văn bản Cổng trường mở ra

Trước ngày tựu trường của con, người mẹ không ngủ được. Khi đứa con đã ngủ say, người mẹ bồi hồi nhớ lại những hoạt động trong ngày của con và nhớ về cả những kỉ niệm của chính bản thân mình trong ngày khai trường đầu tiên. Người mẹ nghĩ về tương lai của đứa con, rồi liên tưởng tới ngày khai giảng ở Nhật - một ngày hội thực sự của toàn xã hội - nơi mà mọi người thể hiện sự quan tâm tới thế hệ tương lai.

(Mời các bạn tham khảo thêm các bài tóm tắt khác của văn bản Cổng trường mở ra tại đây)

3. Thể loại

- Văn bản nhật dụng viết theo thể kí

4. Phương thức biểu đạt

- PTBĐ tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm

5. Ngôi kể

- Ngôi thứ nhất (xưng "mẹ")

- Tác dụng: giúp những cảm xúc, suy tư của người mẹ được truyền tải một cách tự nhiên hơn, chân thật hơn và cảm động hơn.

6. Bố cục văn bản Cổng trường mở ra

- Gồm 2 phần:

STTGiới hạnNội dung
Phần 1Từ đầu → cái thế giới mà mẹ vừa bước vào
  • Tâm trạng, suy nghĩ của người mẹ trong đêm trước ngày khai trường
Phần 2Phần còn lại
  • Vai trò của Nhà trường trong giáo dục thế hệ trẻ

7. Giá trị nội dung văn bản Cổng trường mở ra

Như những dòng nhật kí tâm tình, nhỏ nhẹ và sâu lắng, bài văn giúp ta hiểu thêm tấm lòng yêu thương, tình cảm sâu nặng của người mẹ đối với con và vai trò to lớn của Nhà trường đối với cuộc sống của mỗi người.

8. Giá trị nghệ thuật văn bản Cổng trường mở ra

  • Lựa chọn hình thức tự bạch, như những dòng nhật kí tâm tình, thủ thỉ của mẹ đối với con
  • Ngôn ngữ giàu sức biểu cảm, để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng bạn đọc

9. Ý nghĩa nhan đề văn bản Cổng trường mở ra

"Cổng trường mở ra" không đơn giản chỉ là một cánh cửa được mở ra để cho các em học sinh bước vào trường. Đây là một hình ảnh hoán dụ, cánh cổng đó còn là cánh cổng mở ra một không gian mới, một chân trời mới với biết bao điều mới lạ và kì thú. Bước qua cánh cổng đó con sẽ được học những điều hay, được làm quen với nhiều thầy cô, bè bạn. Và hơn hết, con sẽ rời xa vòng tay mẹ, tự mình bước đi trên chính đôi chân của mình. Ở thế giới đó, sẽ có lúc con vui, có lúc con buồn, có lúc mệt mỏi và có lúc mạnh mẽ. Nhưng tất cả sẽ làm cho con ngày càng trưởng thành hơn. Cổng trường đang mở ra để chào đón, mời gọi dẫn lối cho các em bước vào xứ sở diệu kì. Đúng như nội dung của tác phẩm - những ngổn ngang, suy ngẫm của người mẹ trước khoảnh khắc thiêng thiêng, khoảnh khắc đứa con thân yêu của mình chính thức trở thành một học sinh, tự vẫy cánh bay vào chân trời trí thức.

(Mời các bạn tham khảo bài phân tích chi tiết Ý nghĩa nhan đề cổng trường mở ra tại đây)

III. Dàn ý phân tích tác phẩm Cổng trường mở ra

Cổng trường mở ra - Lý Lan

1. Mở bài

- Giới thiệu về tác giả Lí Lan (tiểu sử, sự nghiệp sáng tác, phong cách nghệ thuật,…)

- Giới thiệu về văn bản “Cổng trường mở ra” (hoàn cảnh ra đời, xuất xứ, khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật…)

2. Thân bài

a. Tâm trạng của người mẹ trong đêm trước ngày con khai trường

- Những tình cảm dịu ngọt mẹ dành cho con:

  • Trìu mến quan sát những việc làm của con (giúp mẹ thu dọn đồ chơi, háo hức ngày mai thức dậy cho kịp giờ,…)
  • Vỗ về cho con ngủ, xem lại những thứ đã chuẩn bị cho con trong ngày đầu tiên đến trường,..

- Tâm trạng của người mẹ trong đêm trước ngày con khai trường – không ngủ được:

  • Suy nghĩ về việc làm cho ngày đầu tiên con đi học có ý nghĩa
  • Hồi tưởng lại những kỉ niệm không thể nào quên của bản thân trong ngày đầu tiên đi học
  • Hôm nay, mẹ không tập trung được vào việc gì
  • Mẹ lên giường trằn trọc… không ngủ được
  • Mẹ nhớ sự nôn nao, hồi hộp khi cùng bà ngoại đi gần tới cổng trường và nỗi chơi vơi, hốt hoảng khi cổng trường đóng lại

⇒ Yêu thương con, tình cảm sâu nặng đối với con và luôn luôn lo lắng, suy nghĩ cho con

- Sự đối lập giữa tâm trạng của mẹ và của con trong đêm trước ngày khai trường:

Người mẹNgười con
  • Không ngủ được. Mẹ lên giường trằn trọc, đêm nay mẹ không ngủ được dù con đã đi tới trường cách đây 3 năm nhưng năm nay mẹ cảm thấy khác hoàn toàn
  • Mẹ không tập trung được vào việc gì cả.
  • Nhìn con ngủ… đi xem lại những thứ đã chuẩn bị.
  • Mẹ lên giường trằn trọc… Nhớ lại ngày khai trường đầu tiên của mình.
→ Tâm trạng của mẹ: Thao thức, bồn chồn triền miên trong suy nghĩ, không thể nào ngủ được. Tâm trạng của mẹ bồi hồi thao thức mẹ lo lắng cho ngày đầu tiên con tới trường, tình cảm của mẹ đối với người con vô cùng lớn.
  • Đêm nay con cũng có niềm háo hức.
  • Còn bây giờ giấc ngủ đến với con một cách dễ dàng.
  • Gương mặt thanh thoát của con tựa nghiêng trên gối mềm.
  • Không có mối quan tâm nào khác ngoài việc thức dậy cho kịp giờ.
→ Tâm trạng của con: Ngây thơ, hồn nhiên, vô tư, thanh thản ngủ một cách ngon lành. Người con vô tư hồn nhiên vẫn có những cảm giác bồn chồn nhưng rồi mọi việc đều được xua tan bởi sự hồn nhiên của đứa trẻ.

b. Vai trò của nhà trường trong giáo dục thế hệ trẻ

- Từ câu chuyện về ngày khai trường ở Nhật, người mẹ bày tỏ suy nghĩ về vai trò của nhà trường đối với việc giáo dục thế hệ trẻ

- Khẳng định vai trò to lớn của nhà trường đối với mỗi con người và niềm tin vào sự nghiệp giáo dục, người mẹ đã thôi thúc con mình “Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước vào cánh cổng trường là thế giới kì diệu sẽ mở ra”

III. Kết bài

- Khái quát lại giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản:

  • Nội dung: Văn bản “Cổng trường mở ra” giúp chúng ta hiểu thêm về tình yêu thương, sự lo lắng của người mẹ đối với đứa con, đồng thời, qua đó còn cho chúng ta thấy vai trò của nhà trường trong quá trình phát triển của mỗi con người
  • Nghệ thuật: lựa chọn hình thức tự bạch như những lời tâm sự, ngon ngữ giàu sức biểu cảm, giọng văn tâm tình, thủ thỉ, nhẹ nhàng,…

- Liên hệ, mở rộng: kỉ niệm, ấn tượng, cảm xúc của bản thân trong ngày khai trường đầu tiên

Như vậy là chúng tôi đã giới thiệu cho các bạn bài Cổng trường mở ra - Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm. Mời các bạn tham khảo thêm đề thi học kì 2 lớp 7 từ tất cả các trường THCS trên toàn quốc của tất cả các môn Toán, Văn, Anh, Lý, Hóa, Sinh.

Hy vọng rằng tài liệu lớp 7 này sẽ giúp ích trong việc ôn tập và rèn luyện thêm kiến thức ở nhà. Chúc các bạn học tốt và đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới.

Tài liệu tham khảo:

Đánh giá bài viết
63 30.236
Sắp xếp theo

    Lý thuyết Ngữ văn 7 KNTT

    Xem thêm