Đề thi học kì 1 lớp 11 môn Ngữ văn năm 2018 - 2019 trường THPT Đoàn Thượng - Hải Dương

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

Đọc - hiểu

3.0

1

- Phương thức biểu đạt: biểu cảm và nghị luận.

0.5

2

- Phép tu từ được sử dụng trong câu thơ: so sánh.

0.5

3

- Ý nghĩa của sự kết hợp những từ ngữ "Tổ quốc", "Biển", "Hoàng Sa", "Trường Sa", "thềm lục địa", "quần đảo", trong đoạn thơ: thể hiện ý thức sâu sắc và tình cảm của mỗi người Việt Nam về chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ rất thiêng liêng của Tổ quốc mình.

1.0

4

Học sinh có những cách diễn đạt khác nhau nhưng cần có các ý như sau:

- Biển đảo là phần lãnh thổ thiêng liêng không thể tách rời của Tổ quốc.

- Tình cảm và trách nhiệm của mỗi người trong việc gìn giữ chủ quyền biển đảo và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc Việt Nam yêu dấu.

1.0

II

Làm văn

Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật Chí Phèo (trong Truyện ngắn Chí Phèo của nhà văn Nam Cao) kể từ khi gặp Thị Nở cho đến khi hắn đâm chết Bá Kiến và tự kết liễu cuộc đời mình.

7.0

a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận; Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề gồm nhiều ý/ đoạn văn, kết bài kết luận được vấn đề.

0.5

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Diễn biến tâm trạng nhân vật Chí Phèo kể từ khi gặp Thị Nở cho đến khi hắn đâm chết Bá Kiến và tự kết liễu cuộc đời mình.

0.5

c. Triến khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng.

Có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng đảm bảo được các ý chính sau đây:

* Giới thiệu tác giả Nam Cao, truyện ngắn Chí Phèo và vấn đề cần nghị luận.

- Về nội dung:

- Đây là thời điểm Chí Phèo đã bị tha hóa, bị tước đoạt quyền làm người lương thiện, bị khinh bỉ; cô độc,... Chí Phèo gặp Thị Nở một cách tình cờ.

- Sau cuộc đối ẩm ở vườn chuối, đặc biệt là sự chăm sóc ân tình của thị vào ngày hôm sau làm cho Chí từ tỉnh rượu đến tỉnh ngộ, Chí Phèo đã thay đổi:

+ Chí thức dậy và thấy “bâng khuâng”, lòng “mơ hồ buồn”; âm thanh của buổi sáng mai nhắc nhớ Chí về quá khứ, về giấc mơ xưa...

+ Trở lại với thực tại, Chí cảm nhận về sự cô độc, về tuổi già...

+ Thị Nở với những cử chỉ ân tình, với bát cháo hành khiến Chí xúc động. Chí thấy mình vẫn là người, Chí hạnh phúc, muốn “làm hòa với mọi người”, muốn làm lại cuộc đời. Chí khao khát làm người lương thiện, và hắn tràn ngập niềm hi vọng...

- Nhưng bà cô Thị Nở, Thị Nở, và thực chất là định kiến từ chối, Chí đã:

+ Hốt hoảng, níu kéo Thị Nở, hơi cháo hành - hương vị hạnh phúc ám ảnh, Chí ôm mặt khóc rưng rức...

+ Khi biết mình không thể gắn bó với Thị Nở, không được trở lại làm người lương thiện, Chí đã quyết định trừng phạt Thị Nở và bà cô Thị Nở, nhưng bước chân định mệnh lại đưa Chí đến nhà Bá Kiến, Chí dõng dạc đòi làm người lương thiện, rồi chính Chí lại nhận ra không ai cho Chí làm người lương thiện. Hắn đã đâm chết Bá kiến rồi tự vẫn...

- Bi kịch chồng chất bi kịch, dù chết Chí vẫn không thay đổi được bi kịch đau đớn của mình.

→ Trái tim Chí lại đã biết rung lên những nhịp đập yêu thương, mong ước. Khao khát được hoàn lương, sống một cuộc đời bình thường như bao người. Nhưng vừa nhen nhóm đã bị dập tắt. Chí đã phải chết trên ngưỡng cửa trở về với đời sống con người.

=> Nam Cao đã thể hiện sự bế tắc, khát vọng, nỗi khổ đau tột cùng của người nông dân, đồng thời khẳng định nét đẹp không thể mất của họ.

- Về nghệ thuật:

+ Lối văn xuôi hiện đại.

+ Diễn biến tâm lí nhân vật lôgic, sắc sảo, gây xúc động...

+ Ngôn ngữ trần thuật sống động, phong phú về điểm nhìn, giọng điệu...

+ Chọn lựa chi tiết đắt giá...

0,5

1,0

1,5

1,0

1,0

d. Sáng tạo: Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận

0.5

e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu

0.5