Đề thi học kì 2 lớp 12 môn Ngữ văn năm 2018 - 2019 trường THPT Nguyễn Chí Thanh - TP. HCM

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

ĐỌC HIỂU

3,0

1

Triết lí sống của những người luôn luôn vội: Sống là không chờ đợi.

0.5

2

Chỉ ra và nêu tác dụng của phép điệp cấu trúc:

- Nhấn mạnh ý nghĩa của sự chờ đợi.

0.5

3

Chờ đợi ở đây không phải là há miệng chờ sung, mà chờ đợi là một phần của bài học cuộc đời

Quan điểm sống của tác giả qua câu nói trên: Chờ đợi không đồng nghĩa với sự thụ động, chậm chạp (0.5) mà là biểu hiện của sự kiên trì, chín chắn, nắm được qui luật của cuộc sống, không nóng vội hay đốt cháy giai đoạn (0.5).

1.0

4

Tác dụng của lối sống biết chờ đợi:

- Khi đủ kiên nhẫn chờ đợi ta sẽ nhận ra được những điều ý nghĩa, bất ngờ của cuộc sống.

- Biết chờ đợi sẽ có thêm cơ hội.

- Biết chờ đợi sẽ tăng khả năng thấu hiểu con người, qui luật cuộc sống.

- Biết chờ đợi để không phải hối hận vì đã quá vội vàng trong phán xét, hành động. ...(Học sinh nêu 2 tác dụng)

1.0

II

LÀM VĂN

7.0

1

Viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý kiến: “Điều quan trọng không phải là sớm hay muộn, mà là đúng lúc.”

2.0

a. Yêu cầu về kĩ năng: Biết cách viết đoạn văn nghị luận. Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp; bảo đảm dung lượng.

0.5

b. Yêu cầu về kiến thức: Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng lí lẽ và

dẫn chứng phải hợp lí. Gợi ý những nội dung sau:

- Nêu được vấn đề nghị luận và giải thích: Mọi sự vật, sự việc diễn ra đều có thời điểm riêng của nó, muốn sớm hay muộn cũng không được, điều quan trọng là đúng thời điểm, đúng lúc.(0.5)

- Bàn luận (1.0):

+ Mỗi sự vật, sự việc đều có thời điểm của riêng mình; chưa đến thời điểm thích hợp thì sự vật không thể phát triển, qua thời điểm thích hợp thì cũng chẳng thể tốt đẹp.

+ Không cần nhanh bởi có những việc dục tốc bất đạt, cũng như rút bớt thời gian, kết quả bạn nhận được sẽ không hoàn hảo nhưng cũng đừng chậm bởi chậm quá là bạn đã đánh mất thời gian và cơ hội.

+ Hoa đến thì mới có thể nở, cây trưởng thành mới đơm hoa kết trái, kiến thức tích lũy đủ mới có thể vượt vũ môn…

+ Đúng thời điểm, đúng lúc, tất cả sẽ trở nên hoàn hảo và ý nghĩa.

1.5

Lưu ý:

-Bài viết sai hai lỗi chính tả hoặc lỗi diễn đạt trừ 0,25đ, quá nhiều lỗi trừ tối đa 0,5đ cho cả bài;

- Viết bài văn cho 1.0 điểm nếu đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về kĩ năng, kiến thức. - Viết chung chung không tập trung vào vai trò: 0.75đ

- Trừ 0.25 nếu đoạn quá dài.

2

Bi kịch bị từ chối của hồn Trương Ba (trích cảnh VII - Hồn Trương Ba, da hàng thịt - Lưu Quang Vũ)

5.0

a. Yêu cầu về kĩ năng: Biết cách làm một bài văn nghị luận văn học kiểu bài phân tích một hình tượng nhân vật. Kết cấu bài viết chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ và ngữ pháp.

b. Yêu cầu về kiến thức: Trên cơ sở những hiểu biết về Lưu Quang Vũ, tác phẩm “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” và nghệ thuật xây dựng nhân vật, tình huống kịch, thí sinh có thể triển khai vấn đề theo nhiều cách khác nhau nhưng cần nêu được vấn đề cơ bản sau:

1. Nêu vấn đề nghị luận

- Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm

- Dẫn đề: bi kịch bị từ chối

2. Cảm nhận bi kịch

2.1. Nội dung

a. Nguyên nhân Trương Ba bị từ chối - Hồn Trương Ba trú nhờ xác hàng thịt.

- Hồn Trương Ba tiêm nhiễm thói hư, tật xấu của xác hàng thịt nên ngày càng trở nên tha hóa khiến người thân không thể chấp nhận.

b. Các đối tượng từ chối Trương Ba - Vợ Trương Ba:

+ Kiên quyết bỏ nhà ra đi.

+ Nguyên nhân: Ông Trương Ba thay đổi đâu còn là ông Trương Ba làm vườn ngày xưa, ông trở nên vô tâm (Ông bây giờ còn biết đến ai nữa!). Bà ra đi cũng để ông được thảnh thơi... với cô vợ người hàng thịt.

- Cái Gái (cháu nội)

+Phủ nhận tình thân: Tôi không phải là cháu của ông! Ông nội tôi chết rồi.

+ Chỉ ra sự thô lỗ phũ phàng của ông Trương Ba bây giờ: lúc chiết cây cam, lúc sửa cái diều.

- Chị con dâu:

+Hiểu, cảm thông cho hoàn cảnh của bố chồng: thương thầy hơn xưa nữa, hiểu thầy khổ hơn xưa nhiều lắm.

+Không chấp nhận tình cảnh hiện tại: “... thầy một đổi khác dần... không nhận ra thầy nữa”; chị con dâu day dứt, đau khổ: “Con càng thương thầy, nhưng... Làm thế nào, thầy ơi? ”; chị chỉ ra thực trạng gia đình: “Nhà ta như sắp tan hoang ra cả…”

c. Thông điệp

- Sống phải được là chính mình

- Phải đấu tranh chống lại nghịch cảnh, cái xấu, cái ác để giữ lấy phần hồn thanh cao, đẹp đẽ.

- Sự sống là đáng quí, nhưng nó chỉ thực sự có ý nghĩa khi đem lại hạnh phúc cho những người thân yêu.

2.2. Nghệ thuật

- Giọng điệu nhân vật biến hóa đa dạng; có sự kết hợp giữa giọng hướng ngoại và hướng nội; đối thoại, độc thoại nội tâm.

- Lời văn thấm đẫm cảm xúc, giàu chất thơ, chất trữ tình, chất triết lí. - Giàu kịch tính.

3. Khẳng định vấn đề

4. Bài viết có sáng tạo, có cảm xúc riêng

Lưu ý:

- Cho điểm tối đa khi học sinh đạt được cả yêu cầu về kĩ năng và kiến thức.

- Phần 3, học sinh kể lại đầy đủ những nét chính nhưng không nêu được dẫn chứng trực tiếp cho 1 điểm phần này; những phần còn lại thiếu ý nào trừ điểm ý đó theo đáp án.

- Bài viết sai hai lỗi chính tả hoặc lỗi diễn đạt trừ 0,25đ, quá nhiều lỗi trừ tối đa 0,75đ cho cả bài; bố cục 3 phần không rõ hoặc thân bài không chia nhiều đoạn: trừ 0.5đ