Đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Ngữ văn - Đề 1 (nâng cao)

Đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Ngữ văn năm 2023 - Đề 1 (nâng cao)

VnDoc xin gửi tới bạn đọc Đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Ngữ văn năm 2023 - Đề 1 (nâng cao) là đề thi thử mới, phù hợp cho các bạn học sinh ôn luyện trong kì thi vào lớp 10 sắp tới. Mời các bạn tham khảo!

Phần I.

Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt của đoạn trích.

Câu 2: Trong đoạn trích, tác giả định nghĩa thế nào về "ái ngữ"?

Câu 3: Những "ái ngữ" mang lại lợi ích gì?

Câu 4: Thông điệp ý nghĩa nhất là anh/chị rút ra từ đoạn trích trên.

Câu 5: Từ đoạn trích, viết đoạn văn nêu ý nghĩa của lời hay ý đẹp trong cuộc sống.

Phần II.

Phân tích vẻ đẹp của nhân vật Phương Định trong truyện ngắn "Những ngôi sao xa xôi".

Đáp án Đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Ngữ văn năm 2023 - Đề 1 (nâng cao)

Phần I.

Câu 1: Phương thức biểu đạt chính trong văn bản: nghị luận.

Câu 2:

Theo tác giả, “ái ngữ” là lời nói dễ thương. Đây là một thứ tài sản rất quý báu mà ta vốn có sẵn. Nó có thể làm cho những người sống bên cạnh an vui và hạnh phúc mà không phải tốn kém tiền bạc hay công sức.

Câu 3:

Ái ngữ mang lại những lợi ích:

- Thể hiện thái độ kính trọng và hòa hợp với mọi người, tạo nên cảm giác dễ chịu và thoải mái trong các mối quan hệ.

- Mang đến một năng lượng tích cực trong cuộc sống, lan tỏa niềm vui đến với mọi người xung quanh.

- Hình thành thói quen sống tích cực và lối sống tốt đẹp hơn, hoàn thiện bản thân mỗi ngày.

- Xây dựng được một xã hội văn minh, tốt đẹp và phát triển.

Câu 4:

*Học sinh có thể có nhiều cách lập luận và diễn đạt đa dạng, miễn là hợp lý và thuyết phục. Dưới đây là một số gợi ý về thông điệp mà ta có thể rút ra:

- Phát huy và truyền tải nhiều hơn những lời hay ý đẹp trong cuộc sống.

- Một lời nói đẹp, chân thành và xây dựng được niềm tin có thể tạo ra những ảnh hưởng tích cực đến những người xung quanh và đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng một môi trường sống văn minh, êm đềm và hạnh phúc cho con người.

- Lời nói không chỉ là một phương tiện giao tiếp, mà còn là một tài sản vô giá của con người nên hãy cùng nhau tạo ra năng lượng tích cực và sống hòa hợp, bền vững.

Câu 5:

*Học sinh có thể có nhiều cách lập luận và diễn đạt đa dạng, miễn là hợp lý và thuyết phục. Dưới đây là một số gợi ý:

- Lời hay ý đẹp là gì? Đó là những lời chân thành và đẹp đẽ từ trái tim của chúng ta, có ý nghĩa sâu sắc, mang lại cảm hứng và khích lệ cho người nghe hoặc đọc.

- Ý nghĩa của lời hay ý đẹp:

+ Giúp ta vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc sống, giúp ta cảm thấy động lực để tiếp tục phấn đấu và vượt qua thử thách.

+ Sưởi ấm tâm hồn bất hạnh, truyền cho họ sức mạnh và tình cảm để vượt lên hoàn cảnh.

+ Hiểu rõ hơn về cuộc sống, giúp ta có thêm niềm tin, hy vọng và tình yêu đối với cuộc sống.

+ Lan tỏa năng lượng tích cực, giúp cho cuộc sống của chúng ta trở nên đẹp hơn, ý nghĩa và hạnh phúc hơn.

+ Là cơ sở xây dựng một xã hội tốt đẹp, có văn hóa.

- Phê phán:

+ Phê phán những người trong xã hội sống thiếu tình thương, vô cảm, dửng dưng trước nỗi đau chung của đồng loại

+ Phê phán những người không biết suy nghĩ trước khi nói, vội vàng, hấp tấp, ích kỷ.

- Bài học cho bản thân: khi giao tiếp, cần biết sử dụng lời nói phù hợp với hoàn cảnh, suy nghĩ trước khi nói để có thể lan tỏa được những điều tích cực đến với mọi người

Phần II:

*Học sinh có thể có nhiều cách lập luận và diễn đạt đa dạng, miễn là hợp lý và thuyết phục. Dưới đây là một số gợi ý:

a. Giới thiệu được tác giả, tác phẩm:

+ Lê Minh Khuê là cây bút nữ chuyên viết truyện ngắn. Trong chiến tranh viết về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ Trường Sơn. Sau 1975 viết về đời sống, xã hội và con người trên tinh thần đổi mới.

+ “Những ngôi sao xa xôi” viết vào năm 1971, lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ của dân tộc đang diễn ra gay go ác liệt.

b. Hoàn cảnh sống và chiến đấu:

+ Sống cùng những người đồng đội của mình ở trong một cái hang dưới chân cao điểm, giữa một vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn, nơi tập trung nhiều nhất bom đạn, sự nguy hiểm và ác liệt.

+ Công việc của chị là đo khối lượng đất lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom nổ. Công việc hết sức nguy hiểm.

c. Các đặc điểm của Phương Định:

- Lí tưởng sống cao đẹp, tinh thần dũng cảm:

+ Rời ghế nhà trường phổ thông, Phương Định xung phong ra mặt trận để giành độc lập, tự do của Tổ quốc.

+ Phương Định nghĩ về hoàn cảnh sống nơi đây một cách giản dị và tìm được những điều thú vị riêng.

+ Cuộc sống nơi chiến trường luôn đối mặt với thử thách, nguy hiểm và cái chết đã tôi luyện ở Phương Định lòng quả cảm, không sợ hy sinh.

- Tính hồn nhiên, mơ mộng, và tinh nghịch của Phương Định:

+ Phương Định là nữ sinh của thủ đô thanh lịch bước vào chiến trường. Cô có một thời học sinh – cái thời áo trắng ngây thơ, hồn nhiên và vô tư sống bên mẹ.

+ Sau những giây phút căng thẳng ở cao điểm, xong việc là thở phào chạy vào hàng, là xà ngay vào một thế giới khác – thế giới con gái với những mơ mộng.

+ Phương Định mê hát và thích nhiều bài hát, Phương Định còn bịa ra lời mà hát, ngồi dựa vào thành đá và khe khẽ hát.

+ Phương Định rất nhạy cảm và quan tâm đến hình thức của mình.

+ Vẻ đẹp tâm hồn Phương Định ngời sáng nhất khi cơn mưa đá bất ngờ ập đến. Những hoài niệm ào đến, xoáy mạnh cũng mãnh liệt, dữ dội như cơn mưa đá.

- Tình đồng chí, đồng đội nồng ấm:

+ Cô luôn yêu thương trìu mến và quan tâm đến đồng đội.

+ Cô hiểu chị Thao và Nho như biết về những chị em ruột thịt.

+ Cô dành tình yêu và niềm cảm phục cho tất cả những chiến sĩ mà cô gặp ngày đêm trên con đường ra mặt trận.

- Khẳng định giá trị tác phẩm:

+ Nội dung: Ca ngợi những người con gái Việt Nam anh hùng là những ngôi sao xa xôi mãi lung linh, tỏa sáng.

+ Nghệ thuật: xây dựng nhân vật, miêu tả tâm lí nhân vật, ngôn ngữ trần thuật, lời kể linh hoạt.

---------------------------------------------------------

Ngoài bài viết trên, mời các bạn truy cập vào chuyên mục Thi vào lớp 10 trên VnDoc để tham khảo thêm các đề Đề thi vào lớp 10 môn Văn năm 2023 - Đề 1, Đề thi vào lớp 10 môn Văn năm 2023 - Đề 2 để cùng luyện thêm nhiều đề thi bổ ích. Chúc các bạn học tập thật tốt!