Giải SBT Ngữ văn 6 Chân trời sáng tạo bài 27
Giải SBT Ngữ văn 6 bài 27: Điểm tựa tinh thần (Tiếng Việt) có đáp án chi tiết cho từng câu hỏi chương trình sách mới. Thông qua đây các em học sinh đối chiếu với lời giải của mình, hoàn thành bài tập hiệu quả.
Bài: Điểm tựa tinh thần (Tiếng Việt)
1. Thế nào là VB?
Trả lời:
Văn bản là sản phẩm của hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ, thường là tập hợp của các câu, đoạn, hoàn chỉnh về nội dung và hình thức, có tính liên kết chặt chẽ và nhằm đạt một mục tiêu giao tiếp nhất định.
2. Trình bày khái niệm và đặc điểm của đoạn văn.
Trả lời:
- Đoạn văn là đơn vị trực tiếp tạo nên văn bản, thường do nhiều câu tạo thành.
- Những đặc điểm của đoạn văn:
- Biểu đạt một nội dung tương đối trọn vẹn;
- Bắt đầu từ chỗ viết hoa lùi vào đầu dòng và kết thúc bằng dầu câu dùng để ngắt đoạn;
- Có thể có câu chủ đề hoặc không có câu chủ đề. Câu chủ đề nêu ý chính trong đoạn. Câu chủ đề có thể đứng đầu hoặc cuối đoạn văn.
3. Nêu công dụng của dấu ngoặc kép?
Trả lời:
Công dụng của dấu ngoặc kép là đánh dấu cách hiểu một từ ngữ theo nghĩa thông thường hoặc hiểu theo dụng ý của tác giả.
4. Đọc phần VB sau và thực hiện các yêu cầu:
Sơn xúng xính rủ chị ra chợ chơi. Nhà Sơn ở quay lưng vào chợ, cạnh một dãy nhà lá của những người nghèo khổ mà Sơn quen biết cả vì họ vẫn vào vay mượn ở nhà Sơn. Sơn biết lũ trẻ con các gia đình ấy chắc bây giờ đương đợi mình ở cuối chợ để đánh khăng, đánh đáo.
Không phải ngày phiên, nên chợ vắng không. Mấy cái quán chơ vơ lộng gió, rác bẩn rải rác lẫn với lá của cây đề. Gió thổi mạnh làm Sơn thấy lạnh và cay mắt. Nhưng chân trời trong hơn mọi hôm, những làng ở xa, Sơn thấy rõ như ở gần. Mặt đất rắn lại và nứt nẻ những đường nho nhỏ, kêu vang lên lanh tanh dưới nhịp guốc của hai chị em.
Đến cuối chợ đã thấy lũ trẻ đang quây quần chơi nghịch. Chúng nó thấy chị em Sơn đến đều lộ vẻ vui mừng, nhưng chúng vẫn đứng xa, không dám vồ vập. Chúng như biết cái phận nghèo hèn của chúng vậy, tuy Sơn và chị vẫn thân mật chơi đùa với lũ trẻ, không kiêu kì và khinh khỉnh như các em họ của Sơn.
Thằng Cúc, thằng Xuân, con Tý, con Túc sán gần giương đôi mắt ngắm bộ quần áo mới của Sơn. Sơn nhận thấy chúng ăn mặc không khác ngày thường, vẫn những bộ quần áo nâu bạc đã rách vá nhiều chỗ. Nhưng hôm nay, môi chúng nó tím lại, và qua những chỗ áo rách, da thịt thâm ải. Mỗi cơn gió đến, chúng lại run lên, hàm răng đập vào nhau.
(Thạch Lam, Gió lạnh đầu mùa, in trong Văn chương Tự lực văn đoàn, tập 3, NXB Giáo dục, 2001)
a. Phần VB trên gồm mấy ý? Mỗi ý được viết thành mấy đoạn?
b. Em dựa vào những dấu hiệu nào để nhận biết đoạn văn?
Trả lời:
a. Phần văn bản trên gồm 4 ý.
Mỗi ý được viết thành 1 đoạn nên văn bản trên có 4 đoạn.
b. Những dấu hiệu nào để nhận biết đoạn văn:
- Dựa vào hình thức: bắt đầu từ chỗ viết hoa lùi vào đầu dòng và kết thúc bằng dấu chấm ngắt câu ngắt đoạn.
- Dựa vào nội dung: mỗi đoạn biểu đạt một ý trọn vẹn, thể hiện được nội dung riêng của từng đoạn.
5. Tìm trong VB Ăn trộm táo các từ ngữ được đặt trong dấu ngoặc kép và giải thích công dụng của chúng. Chỉ ra nghĩa thông thường và nghĩa theo dụng ý của tác giả (nếu có) bằng cách điền thông tin vào bảng sau (làm vào vở):
Nghĩa của từ trong ngoặc kép
| Nghĩa của từ trong ngoặc kép | Nghĩa thông thường | Nghĩa theo dụng ý của tác giả |
Trả lời:
| Nghĩa của từ trong ngoặc kép | Nghĩa thông thường | Nghĩa theo dụng ý của tác giả |
| Đồ trộm cắp | Kẻ trộm | Người phạm lỗi ở mức đáng trách |
| Vẽ đường cho hươu chạy | Chỉ hành động dung túng, bày vẽ cho kẻ khác làm việc không tốt | Chỉ bày với ý tốt |
6. Đọc đoạn văn sau:
Học lớp ba, lớp bốn tôi “luyện” gần hết các bộ truyện Tàu của Tín Đức Thư Xã trong rương sách của ông thợ hớt tóc trong làng. Thấy tôi còn bé mà ham đọc, ông tỏ ra “rộng rãi”. Nhưng ông không cho tôi mượn sách đem về, sợ mất. Ngoài lúc đến trường và hai bữa cơm nhà, thời gian còn lại tôi ngồi lì ở nhà ông, hôm nào cũng chúi mũi vào những trang sách đến tối mịt. Truyện Tàu của Tín Đức Thư Xã chữ nhỏ li ti, nét rất mảnh, giấy lại vàng khè, thế mà trong một mùa hè tôi đã “ngốn” sạch Phong thần diễn nghĩa, Phi Long diễn nghĩa, Tiết Nhơn Quý chính Đông, Tiết Đình San chinh Tây, Chưng Vô Diệm, Tây Du, Vạn Huê Lâu...
(Nguyễn Nhật Ánh, Sương khói quê nhà, NXB Trẻ, 2012)
Tìm các từ ngữ được đặt trong dấu ngoặc kép. Chỉ ra nghĩa thông thường và nghĩa theo dụng ý của tác giả bằng cách điền thông tin vào bảng sau (làm vào vở):
Nghĩa của từ trong ngoặc kép
| Nghĩa của từ trong ngoặc kép | Nghĩa thông thường | Nghĩa theo dụng ý của tác giả |
Trả lời:
| Nghĩa của từ trong ngoặc kép | Nghĩa thông thường | Nghĩa theo dụng ý của tác giả |
| Luyện | Chế biến cho tốt hơn qua tác dụng của nhiệt độ cao; nhào, trộn kĩ cho thật dẻo và nhuyễn để sử dụng được | Đọc một cách chăm chỉ, tập trung |
| Rộng rãi | Rộng, tạo cảm giác thoải mái | Vui vẻ chiều theo yêu cầu |
| Ngốn | Ăn nhanh và nhiều một cách thô tục; tiêu thụ (nhiên liệu) mất nhiều và nhanh quá mức bình thường | Đọc nhanh, có phần ham thích |
7. Tìm những trường hợp có sử dụng dấu ngoặc kép trong một bài học ở SGK, Ngữ văn 6, tập một và giải thích công dụng của chúng.
Trả lời:
| Nghĩa của từ trong ngoặc kép | Nghĩa thông thường | Nghĩa theo dụng ý của tác giả |
| Trả thù (Trong bài tuổi thơ tôi) | Một hành động có hại đối với một người hoặc một nhóm người để đáp lại sự bất bình | Thắng chú dế của Lợi |
| Ra giang hồ (Trong bài tuổi thơ tôi) | Ra ngoài tụ tập, sống nay đây mai đó, không ở một nơi cố định | Ra trận chiến để chiến đấu |
>>>>> Bài tiếp theo: Giải SBT Ngữ văn 6 Chân trời sáng tạo bài 28
Trên đây là toàn bộ lời giải Giải SBT Ngữ văn lớp 6 bài 27: Điểm tựa tinh thần (Tiếng Việt) sách Chân trời sáng tạo. Các em học sinh tham khảo thêm Ngữ văn 6 Kết nối tri thức và Ngữ văn lớp 6 Cánh Diều. VnDoc liên tục cập nhật lời giải cũng như đáp án sách mới của SGK cũng như SBT các môn cho các bạn cùng tham khảo.
