Giáo án Lịch sử lớp 8 bài 6: Các nước Anh, Pháp, Đức, Mĩ cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX theo CV 5512 (tiết 1)

Hoạt động của GV và HS

Nội dung KT cần đạt

GV: Nhắc lại tình hình nước Anh sau cách mạng công nghiệp?

- Cách mạng công nghiệp khởi đầu sớm nhất ,đứng đầu thế giới về công nghiệp.

Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập

Chia nhóm thảo luận: 6 nhóm. Thời gian: 4 phút

Nhóm 1+2: Kinh tế

Nhóm 3+4: Chính trị

Nhóm 5+6: Đối ngoại

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập

HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập. GV có thể đưa ra hệ thống một số câu hỏi gợi mở.

Đến cuối thế kỉ XIX nền kinh tế Anh phát triển ntn?

Vì sao từ cuối thế kỉ XIX, tốc độ phát triển công nghiệp Anh bị chậm lại bị Mĩ rồi Đức vượt qua?

Vì sao giai cấp tư sản Anh lại chú trọng đầu tư vào các nước thuộc địa?

Tình hình chính trị ở Anh có đặc điểm gì đáng chú ý?

Cho biết chính sách đối ngoại của Anh?

Dùng bản đồ thế giới chỉ cho HS các thuộc địa trên khắp thế giới mà Anh xâm lược

Nêu đặc điểm của chủ nghĩa đế quốc Anh?

Vì sao gọi là CNĐQ thực dân?

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động

- Các nhóm lần lượt trình bày

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của học sinh.

1. Anh

a. Kinh tế

- Trước 1870 Anh đứng đầu t/g về sản xuất công nghiệp.

- Từ sau 1870 Anh mất dần vị trí này tụt xuống hàng thứ ba thế giới (sau M, Đ)

- Anh vẫn đứng đầu về xuất khẩu tư bản, thương mại và thuộc địa. Nhiều công ti độc quyền về công nghiệp và tài chính đã ra đời, chi phối toàn bộ nền kinh tế.

b. Chính trị

- Là nước quân chủ lập hiến, hai đảng Tự do và Bảo thủ thay nhau cầm quyền, bảo vệ quyền lợi giai cấp tư sản.

c. Đối ngoại: Đẩy mạnh ch/sách xâm lược thuộc địa. Đến 1914 thuộc địa Anh trải rộng khắp thế giới.

=> Lênin gọi CNĐQ Anh là “Chủ nghĩa đế quốc thực dân”.

Hoạt động của GV và HS

Nội dung KT cần đạt

Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập.

Chia nhóm thảo luận: 6 nhóm. Thời gian: 4 phút

Nhóm 1+ 2: Kinh tế

Nhóm 3+4: Chính trị

Nhóm 5+6: Đối ngoại

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập

HS đọc SGK và thực hiện yêu cầu. GV khuyến khích học sinh hợp tác với nhau khi thực khi thực hiện nhiệm vụ học tập.

GV có thể đưa ra hệ thống một số câu hỏi gợi mở.

Tình hình kinh tế nước Pháp sau năm 1870?

Nguyên nhân nào làm cho công nghiệp Pháp phát triển chậm lại tụt xuống hàng thứ tư thế giới?

Để giải quyết khó khăn trên giai cấp tư sản Pháp đã làm gì?

So sánh hình thức xuất cảng tư bản giữa Anh và Pháp có điểm gì khác nhau?

Trình bày tình hình chính trị nước Pháp?

Cho biết chính sách đối ngoại của Pháp?

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động

- Các nhóm lần lượt trình bày

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

GV phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả của học sinh.

HS liên hệ: VN nói riêng và ĐNA nói chung là thuộc địa của Pháp

GDBVMT: Làm sáng tỏ các vấn đề liên quan về mặt địa lí kinh tế: Vì sao các nước đế quốc tranh nhau xâm chiếm thuộc địa.Bản đồ thế giới có những biến đổi gì sau khi các nước đế quốc đi xâm chiếm thuộc địa

2. Pháp

a. Kinh tế

- Sau năm 1870 công nghiệp chậm phát triển, tụt xuống hàng thứ 4 thế giới (sau Mĩ, Đức Anh, Pháp)

- Tuy nhiên Pháp vẫn phát triển mạnh nhất là ngành khai mỏ, đường sắt, luyện kim chế tạo ôtô… nhiều công ty độc quyền ra đời chi phối nền kinh tế Pháp.

- Pháp cho các nước tư bản chậm tiến vay với lãi suất cao nên Lênin gọi CNĐQ Pháp “CNĐQ cho vay lãi”

b. Chính trị

- Thể chế chính trị cộng hòa

(nền Cộng hòa thứ 3).

- Tăng cường đàn áp nông dân.

c. Đối ngoại: Chạy đua vũ trang và tăng cường xâm lược thuộc địa.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Hoạt động 1: Tìm hiểu được những chuyển biến lớn về kinh tế, chính sách đối nội, đối ngoại của các nước Anh cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX.

GV: Gợi lại cho HS nhớ ở bài trước kinh tế anh trước năm 1870 Anh đứng đầu thế giới về sản xuất công nghiệp nhưng hiện nay kinh tế Anh phát triển như thế nào.

? Vì sao từ thập niên 70 của thế kỉ XIX, tốc độ phát triển công nghiệp Anh châm lại, bị Mĩ và Đức vượt qua.

? Tình hình kinh tế Anh đầu thế kỷ XX có gì nổi bật? Vì sao?

HS: Sau năm 1870 Anh mất dần vị trí đứng đầu thế giới và tụt xuống hàng thứ 3 thế giới (sau Mĩ và Đức).

GV: Vì sao giai cấp tư sản Anh chỉ chú trọng đầu tư sang thuộc địa?

HS: Đầu tư sang thuộc địa thu được nhiều lợi nhuận hơn đầu tư trong nước.

? Mặc dù mất vai trò bá chủ thế giới nhưng Anh vẫn có thế mạnh về lĩnh vực nào.

*GDMT: Chúng ta thấy rõ rằng khi các nước đế quốc tranh nhau xâm chiếm thuộc địa trên thế giới sẽ ảnh hưởng đến việc tranh giành thuộc địa (về kinh tế, về mặt địa lí) thì tác động đến môi trường sống của con người nên ngày nay chúng tay cần phải biết bảo vệ môi trường sống.

GV: Về lĩnh vực chính trị nước Anh có thay đổi như thế nào?

Thực chất chế độ 2 Đảng ở Anh là gì?

HS: Đây là thủ đoạn thống trị của giai cấp tư sản nhằm lừa gạt và xoa dịu nhân dân

GV: cho HS thảo luận nhóm (theo bàn 1 phút)

? Vì sao hai Đảng thay nhau cầm quyền.

HS:1 thủ đoạn của giai cấp tư sản nhằm lừa gạt và xoa dịu nhân dân.

GV chốt: Tuy có 2 Đảng khác nhau, thậm chí có chính sách mâu thuẫn, song đều là các đảng phục vụ quyền lợi của giai cấp tư sản, chống lại nhân dân.

GV: Chính sách đối ngoại của Anh có nét gì nổi bật?

HS: Tăng cường xâm lược thuộc địa (vì các thuộc địa giàu tài nguyên, nguồn nhân công rẻ, thị trường tiêu thụ hàng hóa rộng rãi).

GV: Đến năm 1914 Anh có 33 triệu Km2, diện tích và dân số chiếm ¼ dân số và diện tích thế giới (vì Anh xâm chiếm và bóc lột 1 hệ thống thuộc địa rộng lớn)

GV: Sử dụng bản đồ thế giới chỉ các thuộc địa của Anh. Khẳng định Anh được gọi là “Đế quốc mà mặt trời không bao giờ lặn”

Hoạt động 2 Tìm hiểu được những chuyển biến lớn về kinh tế, chính sách đối nội, đối ngoại của các nước Pháp cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX.

GV: Trước năm 1870 Pháp đứng vị trí đứng thứ 2 thế giới. Nhưng tình hình kinh tế Pháp sau 1871 có gì nổi bật? Vì sao?

HS: Phát triển chậm, tụt xuống hàng thứ 4 thế giới (sau Anh, Mĩ và Đức).

GV: Để giải quyết cho khó khăn trên, giai cấp tư sản Pháp đã làm gì? Chính sách đó ảnh hưởng như thế nào đến nền kinh tế Pháp?

?Đế quốc Anh đầu tư tư bản chủ yếu xâm lược thuộc địa, còn Pháp thì chủ yếu đầu tư vào lĩnh vực nào.

HS: Ngân hàng, hầu hết tư bản đều đầu tư cho các nước chậm tiến (như Nga…) để thu lợi nhuận nhiều, cao.

? Tình hình chính trị của nước Pháp có gì thay đổi so với trước.

HS: Nền cộng hòa thứ 3 được thành lập. Giai cấp tư sản tăng cường đàn áp đấu tranh của công nhân và nông dân.

? Chính sách đối nội, đối ngoại của Pháp như thế nào.

HS: Đối nội là tăng cường đàn áp nhân dân -> Tình hình căng thẳng. Đối ngoại Đẩy mạnh xâm lược thuộc địa.

I. Tình hình các nước đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mĩ.

1. Anh

* Kinh tế:

- Sau năm 1870 Anh mất dần vị trí đứng đầu thế giới và tụt xuống hàng thứ 3 thế giới (sau Mĩ và Đức).

+ Song Anh vẫn đứng đầu về xuất khẩu tư bản, thương mại và thuộc địa.

+ Nhiều công ti độc quyền về công nghiệp và tài chính ra đời chi phối toàn bộ nền kinh tế.

* Chính trị:

Là nước quân chủ lập hiến, 2 Đảng Tự do và Bảo thủ thay nhau cầm quyền, bảo vệ quyền lợi cho giai cấp tư sản.

* Đối ngoại:

Anh ưu tiên và đẩy mạnh chính sách xâm lược thuộc địa

-> Anh được mệnh danh là “Chủ nghĩa đế quốc thực dân”

2. Pháp

*Kinh tế:

-Sau năm 1870 Pháp mất dần vị trí đứng thứ 2 thế giới và tụt xuống hàng thứ 4 thế giới (sau Anh, Mĩ và Đức).

+ Tuy nhiên tư bản Pháp vẫn phát triển mạnh nhất là các ngành khai mỏ, đường sắt, luyện kim, chế tạo ô tô.

+ Nhiều công ty độc quyền ra đời chi phối nền kinh tế Pháp, đặc biệt trong lĩnh vực ngân hàng -> nên Pháp được mệnh danh là “Chủ nghĩa đế quốc cho vay lãi”

* Chính trị:

Nền cộng hòa thứ 3 được thành lập, đã thi hành chính sách đàn áp nhân dân, tích cực xâm lược thuộc địa. Vì vậy Pháp là đế quốc có thuộc địa lớn thứ 2 thế giới (sau Anh) với 11 triệu km².