Phân tích Ai đã đặt tên cho dòng sông hay và Chất

Phân tích Ai đã đặt tên cho dòng sông hay nhất

Phân tích Ai đã đặt tên cho dòng sông hay và Chất là tài liệu được đội ngũ giáo viên của VnDoc biên soạn chi tiết, cụ thể để các em học sinh lớp 12 hiểu, nắm rõ nội dung từng phần của bài và có bài làm mẫu để các em tham khảo, mở rộng vốn từ, các viết văn của mình.

Phân tích Ai đã đặt tên cho dòng sông gồm dàn ý chi tiết nội dung của bài bút kí. Từ dàn ý này, các em học sinh có thể xử lí được những dạng đề bài khác nhau từ cơ bản đến nâng cao. Ngoài ra, chúng tôi còn biên soạn 1 bài văn mẫu từ dàn ý chi tiết làm tài liệu để các em học sinh tham khảo. Điểm khác biệt của tài liệu này là vừa giúp các em hiểu toàn diện về văn bản, lại có thể giúp các em hình thành bài làm ở các dạng đề khác nhau từ cơ bản đến nâng cao, phù hợp với nhiều đối tượng học sinh khác nhau.

Bản quyền tài liệu thuộc về VnDoc.
Nghiêm cấm mọi hình thức sao chép nhằm mục đích thương mại.

Dàn ý phân tích Ai đã đặt tên cho dòng sông

1. Mở bài

Giới thiệu tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường và bút kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” (Hoàng Phủ Ngọc Tường là cây bút kí tiêu biểu của văn học Việt Nam. Ông đã sáng tác nhiều bài bút kí nổi tiếng, trong đó không thể không nhắc đến tác phẩm “Ai đã đặt tên cho dòng sông?)

2. Thân bài

a. Vẻ đẹp sông Hương lúc ở thượng nguồn

- Sông Hương lúc ở thượng nguồn được miêu tả chi tiết qua những hình ảnh so sánh, nhân hóa:

Sông Hương như một bản trường ca của rừng già; khi rầm rộ giữa bóng cây đại ngàn, lúc mãnh liệt qua những ghềnh thác; khi cuộn xoáy như những cơn lốc vào những đáy vực sâu, lúc dịu dàng và say đắm giữa dặm dài chói lọi màu đỏ của hoa đỗ quyên rừng.

Sông Hương như một cô gái Di – gan phóng khoáng, man dại với một bản lĩnh gan dạ, một tâm hồn tự do và trong sáng.

Sông Hương được nhân hóa mang sắc đẹp dịu dàng và trí tuệ của con người, trở thành người mẹ phù sa của một nền văn hóa xứ sở.

→ Sông Hương hùng vĩ, hoang dại, toát lên vẻ đẹp của một sức sống mãnh liệt, đầy cá tính.

- Có những nỗi niềm mà sông Hương muốn giữ lại cho riêng mình: “phần tâm hồn sâu thẳm của nó mà dòng sông hình như không muốn bộc lộ, đã đóng kín lại ở cửa rừng và ném chìa khóa trong những hang đá dưới chân núi Kim Phụng.” → Trong cuộc hành trình tìm kiếm người tình mong đợi, sông Hương dường như muốn giấu đi vẻ hoang dại nơi rừng già của mình để thay đổi diện mạo, hoàn thiện bản thân hơn trước khi đến gặp người yêu nên đã khóa lòng mình ở cửa rừng và ném chìa khóa đó đi để không ai có thể biết.

b. Vẻ đẹp của sông Hương lức ở ngoại vi thành phố Huế

- Giữa cách đồng Châu Hóa đầy hoa dại, dòng chảy sông Hương như người con gái đẹp nằm ngủ mơ màng.

- Sau khi ra khỏi vùng núi, sông Hương như nàng tiên được đánh thức, bừng lên sức trẻ và niềm khao khát của tuổi thanh xuân, uốn mình liên tục.

Sông Hương chuyển dòng một cách liên tục, vòng giữa khúc quanh co đột ngột, uốn mình theo những đường cong thật mềm, như “một cuộc tìm kiếm có ý thức” để đi tới gặp thành phố tương lai của nó: Từ ngã ba Tuần, điện Hòn Chén, vấp Ngọc Trản, đất bãi Nguyệt Biều, đồi Thiên Mụ…

Màu sắc dòng sông trở nên xanh thẳm và từ đó trôi đi giữa hai dãy đồi sừng sững như thành quách... sớm xanh, trưa vàng, chiều tím. Dòng sông mềm như lụa với những chiếc thuyền xuôi ngược chỉ bé bằng con thoi.

- Ở ngoại vi thành phố, sông Hương mang vẻ đẹp cổ kính khi uốn mình qua những lăng tẩm của vua chúa

Vẻ đẹp trầm mặc của thiên nhiên, di tích với những đồi thông u tịch và niềm kêu hãnh âm u của những lăng tẩm đồ sộ lan tỏa khắp một vùng thượng lưu: “Đó là vẻ đẹp trầm mặc nhất của sông Hương, như triết lý, như cổ thụ, kéo dài mãi đến lúc mặt nước phẳng lặng của nó gặp tiếng chuông chùa Thiên Mụ.”

“Như đã tìm đúng đường về, sông Hương vui tươi hẳn lên giữa những biền bãi xanh biếc của vùng ngoại ô Kim Long”. Sau bao hành trình gian khó, cuối cùng sông Hương cũng đi đúng hướng để tìm gặp người tình nghìn năm.

→ Tất cả dòng chảy của sông Hương ở ngoại vi thành phố giống như một người con gái tìm đúng hướng để đến với người tình nghìn năm, uốn lượn, chau chuốt cho bản thân thật xinh, thật đẹp, thật duyên dáng trước khi gặp mặt người tình ấy.

→ Bút pháp kể và tả được kết hợp nhuần nhuyễn và tài hoa làm nổi bật một sông Hương đẹp bởi phối cảnh kì thú giữa nó với thiên nhiên xứ Huế phong phú mà hài hòa.

c. Sông Hương trong lòng thành phố Huế

- Khi về gặp thành phố Huế sông Hương vui tươi hẳn lên, tiếp tục uốn mình mềm mại:

Sông Hương vui tươi hẳn lên giữa những biền bãi xanh biếc của ngoại ô Kim Long.

Uốn một cánh cung rất nhẹ sang đến Cồn Hến, Cồn Giã Viên.

Đường cong ấy làm cho dòng sông mềm hẳn đi, như một tiếng vâng không nói ta của tình yêu.

→ Người con gái này trước mặt người tình nghìn năm không hề vồn vã mà rất nhẹ nhàng, e thẹn, làm duyên làm dáng.

- Sông Hương khi đi qua thành phố đã trôi đi chậm, thật chậm, cơ hồ chỉ còn là một mặt hồ yên tĩnh. → Cảm giác yên bình, chậm rãi trong lòng thành phố yêu thương của nó.

Tác giả so sánh sông Hương với sông Xen của Pa-ri, sông Đa nuýp của Bu-đa-pét… Sông Hương nằm ngay trong lòng thành phố thân yêu của mình.

- Sông Hương cảm nhận ở góc độ thiên nhiên, văn hóa, âm nhạc, hội họa, trữ tình: Một đô thị cổ, trải dọc hai bên bờ.

Những nhánh sông đào mang nước sông Hương tỏa đi khắp đô thị, với những cây đa, cây dừa cổ thụ tỏa vầng lá u sầm xuống những xóm thuyền xúm xít,...

Vẫn lập lòe trong đêm sương những ánh lửa thuyền chài của một tâm hồn mô tê...

Điệu “slow tình cảm” dành cho Huế, trăm nghìn ánh hoa đăng bồng bềnh vào những đêm hội rằm tháng bảy.

Sông Hương đã trở thành một người tài nữ đánh đàn lúc đêm khuya.

Giống như nàng Kiều trong đêm tự tình....

→ Sông Hương khi chảy qua thành phố đẹp trữ tình, thơ mộng, cổ kính, gần gũi, giản dị, sinh động, có tâm hồn và gắn bó với bản sắc văn hóa Huế.

d. Sông Hương khi ra khỏi thành phố Huế

- Sông Hương chia tay thành phố đầy luyến tiếc, vấn vương:

“Ôm lấy đảo Cồn Hến… đang xa dần thành phố để lưu luyến ra đi giữa màu xanh biếc của tre trúc và của những vườn cau vùng ngoại ô Vỹ Dạ.

Sực nhớ lại một điều gì chưa kịp nói, nó đột ngột đổi dòng, rẽ ngoặt sang hướng đông - tây để gặp lại thành phố lần cuối ở góc thị trấn Bao Vinh xưa cổ. → Nỗi vương vấn, cả một chút lẳng lơ kín đáo của tình yêu.

Một lời thề trước khi về biển cả: “Còn non - còn nước - còn dài. Còn về - còn nhớ....”.

→ Dù phải ra đi nhưng sông Hương luôn nhớ về thành phố của nó, vẫn giữ trọn lời thề ân tình thủy chung với xứ này.

e. Sông Hương trong quan hệ với lịch sử, thi ca

• Sông Hương trong quan hệ với lịch sử:

- Dòng sông viễn châu đã chiến đấu oanh liệt bảo vệ biên giới phía nam của Tổ quốc Đại Việt qua những thế kỷ trung đại.

- Gắn với tên tuổi của anh hùng Nguyễn Huệ ở kinh thành Phú Xuân thế kỉ 18.

- Sông Hương sống hết lịch sử bi tráng của thế kỉ XX với máu của những cuộc khởi nghĩa, vào thời đại Cách mạng tháng Tám, cuộc tàn phá của đế quốc Mỹ...

- Dòng sông của thời gian ngân vang, của sử thi viết giữa màu cỏ lá xanh biếc.

→ Hòa mình vào cuộc đấu tranh của nhân dân Huế, gắn với truyền thống chống ngoại xâm của dân tộc với những chiến công oanh liệt. Sông Hương trở thành biểu tượng về lòng tự hào của người dân thành phố Huế và của cả dân tộc Việt Nam.

• Sông Hương trong quan hệ với văn hóa, thơ ca:

- Sông Hương là niềm cảm hứng vô tận cho các thi nhân Việt Nam: Tản Đà, Cao Bá Quát, Tố Hữu, Bà Huyện Thanh Quan,...

- Sông Hương cái tên mang một vẻ đẹp bí ẩn mà con người khó có thể lí giải hết ngọn nguồn, cái tên gắn với truyền thuyết thơ mộng: “Vì yêu quý con sông xinh đẹp, người ta đã nấu nước của trăm loài hoa đổ xuống dòng sông cho làn nước thơm tho mãi mãi.”

→ Sông Hương là niềm cảm hứng và biểu tượng cho thơ ca – Sông Hương kết tinh tình yêu thiên nhiên thắm thiết của con người xứ Huế.

3. Kết bài

Khẳng định lại giá trị của tác phẩm: Nhiều năm tháng qua đi nhưng bút kí Ai đã đặt tên cho dòng sông? vẫn là một tác phẩm tiêu tiểu của tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường và để lại nhiều ấn tượng sâu sắc hông chỉ với người dân xứ Huế mà cả dân tộc Việt Nam.

Mời các bạn tham khảo thêm các bài viết dưới đây của chúng tôi:

• Bộ đề thi thử THPT Quốc Gia đạt 8 điểm môn Văn năm 2020
• 20 đề đọc hiểu thi THPT Quốc gia môn Ngữ văn
• Cách làm bài văn nghị luận xã hội (Dạng tổng hợp)

Trên đây VnDoc đã giới thiệu tới các em Phân tích Ai đã đặt tên cho dòng sông hay và Chất. Để có kết quả cao hơn trong học tập, VnDoc xin giới thiệu tới các em học sinh tài liệu Lý thuyết môn Địa lí lớp 12, Trắc nghiệm Tiếng Anh 12 mới, Chuyên đề Hóa học 12, Giải bài tập Sinh học 12 mà VnDoc tổng hợp và đăng tải.

Chúc các em đạt kết quả cao trong kỳ thi của mình.