Phân tích bài thơ Chạy giặc của Nguyễn Đình Chiểu để làm sáng tỏ ý kiến: Sáng tác của ông sống dậy và hướng tới chúng ta những bài ca yêu nước
Văn mẫu lớp 11: Phân tích bài thơ Chạy giặc của Nguyễn Đình Chiểu để làm sáng tỏ ý kiến: Sáng tác của ông sống dậy và hướng tới chúng ta những bài ca yêu nước dưới đây được VnDoc.com tổng hợp và sưu tầm gồm các bài văn mẫu lớp 11 hay cho các em học sinh tham khảo, củng cố kỹ năng cần thiết cho bài kiểm tra môn Ngữ văn 11 sắp tới đây của mình. Mời các em học sinh cùng tham khảo.
Văn mẫu: Phân tích tác phẩm Chạy giặc
Dàn ý chi tiết Phân tích bài thơ Chạy giặc của Nguyễn Đình Chiểu
1/ Mở bài
Giới thiệu tác phẩm: “Chạy giặc” là bài thơ tiêu biểu của Nguyễn Đình Chiểu viết về sự kiện thực dân Pháp nổ súng xâm lược Gia Định năm 1959.
2/ Thân bài
– Mở đầu bài thơ, Nguyễn Đình Chiểu đã miêu tả không khí hoảng loạn, nhốn nháo tột độ khi tiếng súng giặc vang lên, báo hiệu bắt đầu cuộc xâm lược.
+ Khung cảnh họp chợ vốn ồn ào, nhộn nhịp và tập trung nhiều người mua, kẻ bán nhưng tiếng súng rền trời đã làm cho khung cảnh quen thuộc ấy trở nên hỗn loạn, bất ổn.
+ ‘Một bàn cờ thế” thực chất là hình ảnh ẩn dụ của thời cuộc với sự giằng co, tranh đấu giữa hai bên triều đình và thực dân Pháp.
+ “Phút sa tay” gợi liên tưởng đến sự thất thủ của quân đội triều đình trước sức mạnh và sự tàn bạo của kẻ thù.
– Trong hai câu thực, nhà thơ đã đảo động từ “bỏ nhà”, “mất ổ” lên đầu câu để nhấn mạnh đến không khí dữ dội cùng tâm trạng hoảng hốt, sợ hãi cùng tình cảnh đáng thương của con người khi thực dân Pháp tràn tới.
– Ở hai câu luận, ý thơ được mở rộng và phát triển, nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã mạnh mẽ lên án tội ác của giặc. Không khí yên bình của nhân dân bỗng chốc bị đảo lộn.
+ Bến Nghé và Đồng Nai là những vùng đất rộng lớn và trù phú, là những địa điểm buôn bán sầm uất nhộn nhịp nhưng trước ngòi súng của kẻ thù những địa danh ấy cũng trở nên tiêu điều, xơ xác.
– Hai câu thơ kết đã thể hiện được những trăn trở, suy tư của Nguyễn Đình Chiểu về một con đường tươi sáng cho đất nước, đồng thời bộc lộ được tấm lòng yêu thương vô hạn đối với những người dân đen đang quằn quại trong bom đạn.
3/ Kết luận: Chạy giặc là bài ca yêu nước xuất sắc không chỉ tái hiện được một giai đoạn dữ dội của đất nước mà còn thể hiện được tình yêu mãnh liệt của nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đối với thế nước loạn lạc, đau thương.
Phân tích bài thơ Chạy giặc của Nguyễn Đình Chiểu
Nguyễn Đình Chiểu là nhà thơ tiêu biểu cho dòng văn học yêu nước cuối thế kỉ XIX, một con người luôn giữ “khí tiết của người chí sĩ yêu nước”. Những áng thơ văn của ông thường hướng đến tố cáo tội ác của thực dân Pháp, tái hiện chân thực tình cảnh của nhân dân. “Chạy giặc” là bài thơ tiêu biểu của Nguyễn Đình Chiểu viết về sự kiện thực dân Pháp nổ súng xâm lược Gia Định năm 1959.
Chạy giặc là bài ca yêu nước được Nguyễn Đình Chiểu sáng tác năm 1959 khi Pháp nổ súng tấn công thành Gia Định, bài thơ đã ghi lại sự kiện bi thảm này đồng thời thể hiện thái độ xót xa, đau đớn của nhà thơ trước tình cảnh của đất nước.
Mở đầu bài thơ, Nguyễn Đình Chiểu đã miêu tả không khí hoảng loạn, nhốn nháo tột độ khi tiếng súng giặc vang lên, báo hiệu bắt đầu cuộc xâm lược:
“Tan chợ vừa nghe tiếng súng Tây
Một bàn cờ thế phút sa tay”
Sáng tác của ông sống dậy và hướng tới chúng ta những bài ca yêu nước
Hai câu đề đã tái hiện đầy chân thực thời cuộc và thế nước bất ổn, loạn lạc trước cuộc xâm lăng của kẻ thù. Khung cảnh họp chợ vốn ồn ào, nhộn nhịp và tập trung nhiều người mua, kẻ bán nhưng tiếng súng rền trời đã làm cho khung cảnh quen thuộc ấy trở nên hỗn loạn, bất ổn. ‘Một bàn cờ thế” thực chất là hình ảnh ẩn dụ của thời cuộc với sự giằng co, tranh đấu giữa hai bên triều đình và thực dân Pháp. “Phút sa tay” gợi liên tưởng đến sự thất thủ của quân đội triều đình trước sức mạnh và sự tàn bạo của kẻ thù.
Hai câu thơ đầu không chỉ gợi ra tình cảnh hỗn loạn của nhân dân trước cuộc chiến mới đồng thời gợi nhắc về một sự kiện lịch sử kinh hoàng khi đất nước bị thực dân Pháp chiếm đóng, mở đầu cho quá trình cai trị, đặt ách đô hộ.
“Bỏ nhà lũ trẻ lơ xơ chạy
Mất ổ, đàn chim dáo dác bay”
Trong hai câu thực, nhà thơ đã đảo động từ “bỏ nhà”, “mất ổ” lên đầu câu để nhấn mạnh đến không khí dữ dội cùng tâm trạng hoảng hốt, sợ hãi cùng tình cảnh đáng thương của con người khi thực dân Pháp tràn tới. Không phải ngẫu nhiên mà nhà thơ lựa chọn hình ảnh trẻ con lạc đường, chim vỡ tổ, đó là những hình ảnh chọn lọc nhằm gợi tả sự hoảng loạn đến tột độ đồng thời lên án mạnh mẽ đối với tội ác của kẻ thù.
“Bến Nghé của tiền tan bọt nước
Đồng Nai tranh ngói nhuốm màu mây”
Ở hai câu luận, ý thơ được mở rộng và phát triển, nhà thơ NGuyễn Đình Chiểu đã mạnh mẽ lên án tội ác của giặc. Không khí yên bình của nhân dân bỗng chốc bị đảo lộn, những địa danh cũng trở nên tiêu điều, xơ xác trước tội ác của quân giặc. Bến Nghé và Đồng Nai là những vùng đất rộng lớn và trù phú, là những địa điểm buôn bán sầm uất nhộn nhịp nhưng trước ngòi súng của kẻ thù những địa danh ấy cũng trở nên tiêu điều, xơ xác. Thực dân Pháp không chỉ xâm chiếm một cách vô lý mà còn cướp bóc tài sản, tiền của mà còn phá sạch làng nước, quê hương.
Không khí đau thương, loạn lạc của nhân dân đã nhuốm màu ảm đạm, tang tóc “nhuốm màu mây”, sự tiêu điều của cảnh vật cùng nỗi đau thương, tang tóc của con người làm cho khung cảnh đặc quánh lại với những ám ảnh dữ dội.
“Hỏi trang dẹp loạn rày đâu vắng
Nỡ để dân đen mắc nạn này”
“Trang dẹp loạn” ở đây là những người anh hùng chiến trận, người có đủ tài năng và sức mạnh để cứu nước, cứu dân thoát khỏi thảm cảnh mất nước. Hai câu thơ kết đã thể hiện được những trăn trở, suy tư của Nguyễn Đình Chiểu về một con đường tươi sáng cho đất nước, đồng thời bộc lộ được tấm lòng yêu thương vô hạn đối với những người dân đen đang quằn quại trong bom đạn.
Chạy giặc là bài ca yêu nước xuất sắc không chỉ tái hiện được một giai đoạn dữ dội của đất nước mà còn thể hiện được tình yêu mãnh liệt của nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đối với thế nước loạn lạc, đau thương.
Trên đây VnDoc đã tổng hợp các bài văn mẫu Phân tích bài thơ Chạy giặc của Nguyễn Đình Chiểu để làm sáng tỏ ý kiến: Sáng tác của ông sống dậy và hướng tới chúng ta những bài ca yêu nước cho các bạn tham khảo ý tưởng khi viết bài. Ngoài ra các bạn có thể xem thêm chuyên mục Soạn văn 11 mà VnDoc đã chuẩn bị để học tốt hơn môn Ngữ văn lớp 11 và biết cách soạn bài lớp 11 các bài Tác giả - Tác phẩm Ngữ Văn 11 trong sách Văn tập 1 và tập 2. Mời các em học sinh, các thầy cô cùng các bậc phụ huynh tham khảo.
Các bài liên quan tác phẩm
