Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp vận dụng kiến thức thơ – văn trong dạy học Lịch Sử ở trường Trung học cơ sở

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp vận dụng kiến thức thơ – văn trong dạy học Lịch Sử ở trường Trung học cơ sở là sáng kiến kinh nghiệm bậc THCS. Đây là tài liệu hữu ích dành cho các thầy cô tham khảo, nhằm có thêm kinh nghiệm trong việc dạy học sinh học tốt môn Lịch sử trong chương trình trung học cơ sở.

Lưu ý: Nếu không tìm thấy nút Tải về bài viết này, bạn vui lòng kéo xuống cuối bài viết để tải về.

• Sáng kiến kinh nghiệm - Sử dụng bản đồ tư duy trong dạy và học môn Lịch sử 9
• Khắc sâu kiến thức lịch sử 9 cho học sinh bằng việc lồng ghép thơ trong dạy học
• Sáng kiến kinh nghiệm: Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học môn Lịch sử ở trường trung học cơ sở

Sáng kiến kinh nghiệm môn Lịch sử

A. ĐẶT VẤN ĐỀ

I. Lí do chọn sáng kiến kinh nghiệm

Trong những năm gần đây, tình trạng sút kém về chất lượng giáo dục ở trường Trung học cơ sở nói chung, trong đó môn Lịch Sử nói riêng đang được báo động. Có nhiều nguyên nhân, thứ nhất do nhận thức của học sinh và phụ huynh, các em cũng như gia đình chỉ chú tâm đầu tư vào học các môn tự nhiên để sau cùng thi vào các trường Đại học, Cao Đẳng các em xem nhẹ môn Lịch Sử. Đến lớp chỉ học qua loa, học một cách máy móc, trả bài cho giáo viên là ngày mai quên hết, nặng về tính chất đối phó. Thứ hai ngay bây giờ bản thân một số giáo viên dạy Lịch Sử xem nhẹ môn học của mình cho là môn phụ không cần đầu tư, nghiên cứu, tham khảo tài liệu giảng dạy, đến lớp chỉ truyền thụ những kiến thức có sẵn trong sách giáo khoa, với phương pháp “Thầy đọc, trò chép” học Lịch Sử một cách thuộc lòng...dẫn đến tiết học Lịch Sử khô khan, thụ động, chỉ thông báo các sự kiện, số liệu một cách cứng nhắc, không gây được hứng thú học tập cho học sinh, từ đó học sinh chán học môn Lịch Sử.

Lịch Sử là môn học có vị trí rất quan trọng trong chương trình giáo dục phổ thông, môn Lịch Sử không chỉ cung cấp những kiến thức cơ bản, chính xác, khoa học về Lịch Sử để các em học sinh nhận thức được những nét khái quát về Lịch Sử, mà còn giáo dục cho học sinh lòng yêu nước, tự hào dân tộc về những thành tựu Lịch Sử văn hóa dân tộc. Phần Lịch Sử thế giới giúp cho học sinh có cái nhìn tổng thể về văn minh nhân loại, về những sự kiện lớn của thế giới...để từ đó các em soi rọi vào Lịch Sử nước nhà, hiểu được quá trình phát triển của đất nước nằm trong quá trình đi lên của thế giới. Trên cơ sở đó giáo dục lòng trân trọng, biết ơn tổ tiên và những anh hùng dân tộc, ý thức trách nhiệm của bản thân trong học tập và định hướng tư tưởng cho học sinh. Mỗi giáo viên chúng ta cần hiểu rằng việc dạy học là việc làm đầy sáng tạo, Lịch Sử chính là cuộc sống, trong Lịch Sử chúng ta thấy được gương mặt của quá khứ, thấy được công cuộc dựng nước, giữ nước của cha ông ta, thấy được hiện thực cuộc sống, định hướng cho tương lai.

Vì vậy để nâng cao chất lượng môn Lịch Sử thì mỗi giáo viên cần phải

trau dồi kiến thức, học trên mọi phương tiện thông tin đại chúng...để có đầy đủ kiến thức phục vụ cho dạy học. Theo bản thân tôi nghĩ mỗi giáo viên muốn hoàn thành tốt nhiệm vụ dạy học của mình phải có kiến thức rộng, biết vận dụng những kiến thức của các môn học khác vào dạy học Lịch Sử có như thế mới gây được hứng thú học tập cho học sinh. Trong các môn học khác việc vận dụng kiến thức thơ – văn vào dạy học Lịch Sử sẽ gây được hứng thú học tập cho học sinh, khi giảng dạy đến sự kiện, biến cố lịch sử, nhân vật lịch sử nào thì dù muốn hay không, chúng ta cũng thường liên tưởng đến những câu thơ, câu văn có liên quan đến bài học sẽ làm cho tiết học sinh động thêm, học sinh sẽ có hứng thú hơn khi học bộ môn Lịch Sử. Vì văn học là tấm gương phản ánh cuộc sống, phản ánh công cuộc dựng nước, giữ nước của ông cha ta, do đó giáo viên muốn truyền thụ tốt kiến thức Lịch Sử phải hiểu được văn học, sự nghiệp văn học của các nhân vật lịch sử để minh họa cho tiết dạy sinh động hơn.

Là một giáo viên giảng dạy bộ môn Lịch Sử ở Trường TH THCS Lang Sơn

học sinh của trường phần lớn là con em gia đình nông dân, đời sống kinh tế còn nhiều khó khăn, học sinh ít được tiếp cận với các vấn đề lịch sử, văn hóa chuyên sâu từ các kiến thức thơ - văn. Băng khoăn trước thực trạng đó, tôi luôn tìm tòi, nghiên cứu để nâng cao kiến thức và phương pháp giảng dạy của bộ môn mình để gây hứng thú học tập môn Lịch Sử cho học sinh, nhất là thông qua các kiến thức thơ - văn nói về các sự kiện lịch sử để tạo cho học sinh có nhiều hứng thú trong học tập. Xuất phát từ những lý do cơ bản trên, nên tôi đã lựa chọn sáng kiến kinh nghiệm nghiên cứu là “Một số biện pháp vận dụng kiến thức thơ – văn trong dạy học Lịch Sử ở trường Trung học cơ sở”.

II. Cơ sở lí luận

Dân tộc Việt Nam có lịch sử từ lâu đời, với quá trình hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước. Nhân dân ta không chỉ có truyền thống dân tộc anh hùng mà còn có kinh nghiệm phong phú, quý báu về việc giáo dục lịch sử cho thế hệ trẻ, về việc rút bài học quá khứ cho cuộc đấu tranh và lao động trong hiện tại. Kiến thức Lịch Sử góp phần xây dựng đường lối, chủ trương, chính sách, trở thành vũ khí sắc bén trong công cuộc dựng nước và giữ nước. Ngày nay, (theo nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười) “Cùng với quá trình quốc tế hóa ngày càng mở rộng thì trở về nguồn cũng là một trong những xu thế chung của các dân tộc trên thế giới. Với chúng ta, đó chính là sự tìm tòi, phát hiện ngày càng sâu sắc hơn những đặc điểm của xã hội Việt Nam, những phẩm chất cao quý, những giá trị truyền thống và những bài học lịch sử giúp chúng ta lựa chọn và tiến hành bước đi thích hợp, hướng mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, văn minh”.

Qua nhiều năm giảng dạy bản thân tôi nhận thấy giữa môn Lịch Sử và môn Ngữ Văn có liên quan với nhau, trong tiết dạy Lịch Sử giáo viên có thể dùng thơ – văn để đưa vào những sự kiện có liên quan đến bài học còn khi dạy Văn thì giáo viên cũng có thể nêu những sự kiện minh họa cho tác giả, tác phẩm của mình đang dạy. Khi áp dụng kiến thức thơ – văn vào giảng dạy Lịch Sử sẽ tạo được sự hứng thú cho học sinh trong việc tiếp thu bài học, những tiết học như vậy sẽ sinh động hẳn và những sự kiện trong bài học Lịch Sử sẽ lưu lại trong kí ức các em sâu hơn, lâu hơn. Trong chương trình Lịch Sử cấp Trung học cơ sở có rất nhiều bài vận dụng được phương pháp này vì văn học là tấm gương phản ánh cuộc sống, phản ánh công cuộc dựng nước, giữ nước của cha ông ta. Vì vậy giáo viên muốn truyền thụ tốt kiến thức Lịch Sử thì phải hiểu được văn học, sự nghiệp văn học của các nhân vật Lịch Sử để minh họa cho tiết dạy sinh động hơn.

Trên đây là một phần của tài liệu, mời các bạn tải bản đầy đủ TẠI ĐÂY về tham khảo

Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp vận dụng kiến thức thơ – văn trong dạy học Lịch Sử ở trường Trung học cơ sở giúp các thầy cô hướng dẫn các em tự luyện, học tốt môn Lịch sử. Mời các thầy cô tham khảo thêm các mẫu sáng kiến kinh nghiệm THCS khác đã được VnDoc.com tổng hợp và đăng tải.