Rằm tháng giêng - Nội dung bài thơ, Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm

Bài thơ: Rằm tháng giêng - Nội dung bài thơ, Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm được VnDoc sưu tầm và đăng tải nhằm giới thiệu Nội dung tác phẩm, Hoàn cảnh sáng tác nằm trong chương trình giảng dạy môn Ngữ văn lớp 7. Hi vọng rằng đây sẽ là những tài liệu hữu ích trong công tác giảng dạy và học tập của quý thầy cô và các bạn học sinh. Mời quý thầy cô cùng các bạn tham khảo tài liệu dưới đây

Nội dung bài thơ Rằm tháng giêng

- Phiên âm:

Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên,
Xuân giang, xuân thuỷ tiếp xuân thiên.
Yên ba thâm xứ đàm quân sự,
Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền.

- Dịch nghĩa:

Đêm nay, đêm rằm tháng giêng, trăng đúng lúc tròn nhất,
Sông xuân, nước xuân tiếp giáp với trời xuân;
Nơi sâu thẳm mịt mù khói sóng bàn việc quân,
Nửa đêm quay về trăng đầy thuyền.

- Dịch thơ:

Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân;
Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền

(Xuân Thủy dịch)

Tác giả Hồ Chí Minh

- Hồ Chí Minh (1890-1969), quê tại xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An

- Người là lãnh tụ vĩ đại của dân tộc và cách mạng Việt Nam, người đã lãnh đạo nhân dân ta đấu tranh và giành độc lập dân tộc, thống nhất Tổ quốc và xây dụng chủ nghĩa xã hội

- Hồ Chí Minh là một nhà thơ lớn của dân tộc và là Danh nhân văn hóa thế giới

- Sự nghiệp sáng tác: Hồ Chí Minh sáng tác nhiều thể loại, để lại một khối lượng tác phẩm lớn

  • Văn chính luận: Bản án chế độ thực dân Pháp, Tuyên ngôn độc lập, Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến…
  • Truyện, kí: Vi hành, Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu
  • Thơ: Nhật kí trong tù, Thơ Hồ Chí Minh…

Bài thơ Rằm tháng giêng

Hoàn cảnh ra đời bài thơ Rằm tháng giêng

Bài thơ được sáng tác tại chiến khu Việt Bắc, năm 1948 - những năm đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.

Phương thức biểu đạt bài thơ Rằm tháng giêng

Tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm

Bố cục bài thơ Rằm tháng giêng

PhầnGiới hạnNội dung
Phần 1Rằm xuân lồng lộng trăng soi,
Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân
Cảnh trăng rằm tháng giêng trên sông ở chiến khu Việt Bắc
Phần 2Giữa dòng bàn bạc việc quân,
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền
Hình ảnh con người trong bối cảnh thiên nhiên tươi đẹp

Giá trị nội dung bài thơ Rằm tháng giêng

Bài thơ miêu tả cảnh trăng sáng ở chiến khu Việt Bắc trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, qua đó thể hiện tình yêu thiên nhiên, tâm hồn nhạy cảm, lòng yêu nước sâu nặng của Bác Hồ

Giá trị nghệ thuật bài thơ Rằm tháng giêng

  • Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt
  • Sử dụng điệp từ
  • Hình ảnh thơ mang màu sắc cổ điển mà vẫn bình dị, tự nhiên

Dàn ý phân tích tác phẩm Rằm tháng giêng

1. Mở bài

  • Giới thiệu khái quát về tác giả Hồ Chí Minh (những nét chính về cuộc đời, sự nghiệp sáng tác…)
  • Giới thiệu về bài thơ “Rằm tháng giêng” (hoàn cảnh ra đời, khái quát giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật…)

2. Thân bài

a. Thiên nhiên Tây Bắc

- Hình ảnh trăng: nguyệt chính viên - trăng đúng lúc tròn nhất

⇒ Gợi không gian cao rộng, bát ngát, tràn đầy ánh trăng

- Sức sống của mùa xuân: xuân giang, xuân thủy, xuân thiên

⇒ Ba chữ “xuân” nối tiếp nhau thể hiện sức xuân và sắc xuân đang trỗi dậy và không ngừng chuyển động để lớn dần lên. Khung cảnh tràn đầy sức sống, sông, nước và bầu trời dường như đang giao hòa với nhau

⇒ Bức tranh thiên nhiên đêm rằm mùa xuân đẹp, bát ngát, rộng lớn và tràn đầy sức sống

b. Hình ảnh con người

- Bàn việc quân: bàn việc kháng chiến, bàn việc sinh tử của của dân tộc

- Hình ảnh “trăng ngân đầy thuyền”: sức lan tỏa của ánh trăng trong đêm rằm và qua đó thể hiện ý nguyện, mong muốn vươn tới thành công trong sự nghiệp cách mạng

⇒ Phong thái ung dung, lạc quan, luôn tin tưởng vào sự nghiệp cách mạng và tâm hồn giao cảm, hòa hợp với thiên nhiên của Bác

3. Kết bài

- Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ

  • Nội dung: vẻ đẹp đêm trăng rằm tháng giêng ở Tây Bắc và tình yêu thiên nhiên, lòng yêu nước và phong thái ung dung, lạc quan của Bác
  • Nghệ thuật: thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, hình ảnh thơ mang màu sắc cổ điển mà bình dị, gần gũi…

-------------------------------------------------------------

Như vậy là chúng tôi đã giới thiệu cho các bạn bài Bài thơ: Rằm tháng giêng - Nội dung bài thơ, Hoàn cảnh sáng tác, Dàn ý phân tích tác phẩm. Mời các bạn tham khảo thêm đề thi học kì 1 lớp 7 từ tất cả các trường THCS trên toàn quốc của tất cả các môn Toán, Văn, Anh, Lý, Hóa, Sinh. Hy vọng rằng tài liệu lớp 7 này sẽ giúp ích trong việc ôn tập và rèn luyện thêm kiến thức ở nhà. Chúc các bạn học tốt và đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới.

Tài liệu tham khảo: 

Đánh giá bài viết
81 45.048
1 Bình luận
Sắp xếp theo
  • Phạm Công Tuấn
    Phạm Công Tuấn

    hay rất hay quá hay siêu hay cực hay hay tuyệt vời =))

    Thích Phản hồi 27/11/21

    Lý thuyết Ngữ văn 7 KNTT

    Xem thêm