Cách tổ chức tiết sinh hoạt lớp hiệu quả hấp dẫn
Cách tổ chức tiết sinh hoạt lớp hiệu quả, hấp dẫn được VnDoc sưu tầm, chọn lọc các quy trình tổ chức, cách thức tổ chức một buổi sinh hoạt lớp đầy sáng tạo, tạo sự đoàn kết, hứng thú cho các em học sinh.
Cách tổ chức tiết sinh hoạt lớp hiệu quả
Tiết sinh hoạt lớp (SHL) là thời gian để giáo viên tuyên dương những học sinh có nhiều điểm tốt hoặc hoạt động năng nổ và phê bình, xử lí các học sinh vi phạm nội quy trong tuần. Tuy nhiên, sức mạnh thực sự của tiết SHL không chỉ nằm ở tiếng nói của GVCN, nó cần có sự đóng góp của mọi thành viên trong lớp.
I. Tầm quan trọng của tiết sinh hoạt lớp
Mỗi lớp học là một xã hội thu nhỏ mà ở đó mọi vấn đề xảy ra không phải chỉ giáo viên mới có quyền giải quyết. Sức mạnh thực sự của tiết SHL không chỉ nằm ở tiếng nói của GVCN, nó cần có sự đóng góp của mọi thành viên trong lớp.
Học sinh cần được trao quyền bởi GVCN. Chúng cần được nói, được hỏi, được nhận xét, được phán xét và được tôn trọng. Khi ấy, mỗi tiết SHL là một cơ hội để cả tập thể cùng chia sẻ, cùng giải quyết vấn đề và từ đó giáo viên sẽ thúc đẩy học sinh của mình học hỏi, giúp chúng khám phá ra những điểm mạnh của bản thân.
Khi cả học sinh và giáo viên có thể nói lên ý kiến và suy nghĩ trong một bầu không khí yên tĩnh, tôn trọng, và công bằng thì học sinh sẽ nhận ra rằng đó là lớp học của chúng và chúng cũng được nắm quyền sở hữu, quyền đưa ra quyết định và tự hào về điều đó.
Khi bản thân học sinh thấy mình có giá trị, chúng tự biết mình cần phải sống có trách nhiệm để bảo vệ danh dự của chính cái tập thể mà ở đó chúng có tiếng nói và được tôn trọng.
Vì thế, tổ chức tiết sinh hoạt lớp có hiệu quả sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho cả giáo viên lẫn học sinh. Mỗi GVCN cần nhận thức được việc SHL là vô cùng quan trọng trong quản lý lớp học cũng như giáo dục nhân cách cho học sinh của mình.
II. Lựa chọn phương pháp và hình thức tổ chức
Tùy theo tình hình thực tế của lớp của trường và những sự việc đã và diễn ra mà GVCN lựa chọn phương pháp để vận dụng phù hợp cho từng đối tượng, từng vụ việc cụ thể. Có thể: vấn đáp, trao đổi, đàm thoại, nhắc nhở, khiển trách, nêu gương,…
Lưu ý, lời nói, cử chỉ hành động, thái độ,… của giáo viên cần hết sức tế nhị lịch sự, gần gũi, chân thành. Tránh cau có, dùng những lời xúc phạm, hành vi nhạy cảm, làm mất chỗ dựa vững chắc cho học trò. Mục tiêu tiết sinh hoạt đã không đạt được mà còn gây phản cảm, phản tác dụng giáo dục.
Tiết sinh hoạt lớp cũng không nên cứng nhắc tổ chức mãi trong lớp học mà cần được lựa chọn thay đổi sao cho mới lạ, hấp dẫn. Điều này phải tùy thuộc vào nội dung của tiết sinh hoạt, có thể tổ chức trên sân trường, trong vườn hoa, công viên hay kết hợp với những buổi ngoại khóa mà sinh hoạt lớp. Cần có những môi trường, những địa điểm thú vị để tháo gỡ những khó khăn vướng mắc sao cho hiệu quả.
Nhằm giảm bớt sự nhàm chán và căng thẳng trong mỗi tiết sinh hoạt tập thể của lớp mình, các thầy cô GVCN có thể tham khảo các cách tổ chức sau đây:
III. Cách tổ chức buổi sinh hoạt lớp hiệu quả
1. Để học sinh tự điều hành giờ sinh hoạt
Thầy cô hãy coi đấy là một cuộc họp và người điều hành cuộc họp này chính là học sinh, là ban cán sự lớp. Các thành viên trong ban cán sự lớp có trách nhiệm thống kê, tổng hợp các hoạt động diễn ra trong tuần theo chức vụ đã được phân công. Lớp trưởng là người giao việc, các lớp phó và tổ trưởng báo cáo. Ban cán sự phải đề cử được các cá nhân chưa thực hiện tốt cũng như xứng đáng được khen thưởng và đưa ra được phương hướng, mục tiêu của tuần tiếp theo.
Hãy cho học sinh thời gian tự nhận lỗi để dạy các em ý thức tự giác và biết sửa lỗi, sống có trách nhiệm hơn. Hãy cho học sinh được quyền nói, tự nhận xét để đảm bảo sự công bằng và khuyến khích các em phát triển cái tôi của mình theo chiều hướng tích cực.
Tuyệt đối GVCN không được áp đặt học trò phải làm theo mình một điều gì.Trong cuộc họp này GVCN chỉ đóng vai là một thư ký tổng hợp mọi vấn đề và đưa ra quyết định cuối cùng ở cuối cuộc họp một cách hợp lí nhất.
2. Biến tiết SHL thành một buổi hội thảo nhỏ
GVCN đưa ra một chủ đề (khuyến khích các vấn đề đang được dư luận quan tâm) và yêu cầu học sinh chuẩn bị trước một tuần để tiết sinh hoạt tuần tiếp theo cả lớp sẽ bàn về chủ đề đấy. Tất cả đều có cơ hội được bày tỏ suy nghĩ và quan điểm của mình.
Có thể vấn đề được đưa ra gây nhiều tranh cãi và không đi được đến cách giải quyết tốt nhất như thầy cô mong đợi, nhưng thông qua hoạt động này thầy cô sẽ giúp học sinh của mình biết đưa ra ý kiến cá nhân và đặc biệt là biết cách kiềm chế cảm xúc khi tranh luận với bạn.
Học sinh sẽ học cách giữ bình tĩnh và tôn trọng đối phương. Chúng sẽ xây dựng được các kỹ năng cần thiết để giải quyết các vấn đề một cách độc lập. Tuy nhiên, GVCN cần linh hoạt kiểm soát cao trào của cuộc tranh luận này, tránh xảy ra cãi lộn.
3. Biến lớp học thành nơi chia sẻ kinh nghiệm học tập, kinh nghiệm sống của học sinh
GVCN cho học sinh đăng ký chủ đề mình muốn nói trước lớp, có thể mỗi tuần là một cá nhân hoặc đại diện của một tổ lên thuyết trình về vấn đề mà mình thích trong khoảng thời gian được giới hạn, ví dụ 5 phút. Sau đó sẽ là thời gian cho những người còn lại đặt câu hỏi phản biện.
Hoạt động này giúp học sinh phát triển tư duy phản biện và kỹ năng thuyết trình trước đám đông. Qua đó, chúng sẽ học cách duy trì tình bạn lành mạnh thông qua chia sẻ, lắng nghe, và học hỏi lẫn nhau.
4. Biến giờ SHL thành một buổi biểu diễn văn nghệ
Khuyến khích các em hát hoặc thể hiện các tài năng khác của bản thân sẽ giúp các em tự tin hơn trong cuộc sống. Ví dụ, giáo viên bốc thăm một người bất kì lên hát, sau đó bạn này có quyền chỉ định người tiếp theo.
Hoạt động này còn giúp lớp học thoải mái, đoàn kết hơn và khiến cho học sinh yêu lớp học của mình hơn. Nếu giáo viên cũng đóng góp tiết mục trong hoạt động tìm kiếm tài năng này thì tiết sinh hoạt còn thú vị hơn nhiều vì lúc này khoảng cách giữa GVCN với học trò là số không.
5. Để học sinh tự tổ chức các trò chơi cho nhau
Mỗi tuần giao cho một tổ tổ chức một trò chơi cho lớp và tự điều khiển hoạt động. Việc này giúp học sinh phát triển kỹ năng sáng tạo cũng như kỹ năng lãnh đạo. Không khí của giờ SHL sẽ trở nên nhẹ nhàng, vui vẻ mà học sinh nào cũng thích và muốn nó được kéo dài thêm nữa.
Bằng việc đa dạng hóa các hoạt động giờ sinh hoạt lớp, học sinh vừa được làm việc cá nhân, vừa được làm việc nhóm trong một bầu không khí rất dễ chịu mà không hề có rào cản giữa giáo viên với học sinh.
Một khi học sinh cảm thấy yêu thích lớp học của mình, chúng sẽ muốn được tới trường, muốn được học, muốn được đóng góp thành tích để cùng xây dựng một tập thể lớp vững mạnh để chúng có thể tự hào về chính cái tập thể ấy, tự hào về người GVCN ấy và tự hào về chính bản thân mình.
IV. Lưu ý quan trọng giúp tiết sinh hoạt lớp hiệu quả
Chia sẻ một số bước trọng tâm của một tiết sinh hoạt lớp:
1. Họp ban cán sự lớp
Trước giờ sinh hoạt lớp (có thể là một buổi hay một ngày) tùy theo tình hình và khả năng tổng hợp của giáo viên nên có cuộc họp Ban cán sự lớp trước. Buổi họp này rất quan trọng và cần thiết để GVCN nắm tình hình đã thực hiện được và đã diễn ra trong tuần; chia sẻ những khó khăn trước với các cán sự lớp, thống nhất cách thức giải quyết những vướng mắc, thống nhất những định hướng, cách thức khắc phục và hướng phát triển cho tuần học sau.
Qua buổi họp này, GVCN tự mình xác định mục tiêu cho buổi sinh hoạt; đề ra được những hình thức tổ chức, phương pháp cần vận dụng, ngôn từ, thái độ,… cho những cuộc trò chuyện, trao đổi, tranh luận trong buổi sinh hoạt.
2. Xác định mục tiêu tiết sinh hoạt
Thông qua buổi họp Ban cán sự, GVCN cần xác định thực hiện cho được 3 nội dung trọng tâm sau:
Thống kê những việc đã thực hiện tốt để khen ngợi, tạo động lực, đồng thời phân tích và chỉ ra được nguyên nhân của những tồn tại trong tuần; những vướng mắc nào cần phải được tháo gỡ và trao đổi thảo luận tìm ra cách thức tháo gỡ (GVCN nên phát huy vai trò các cán sự lớp và các thành viên trong lớp, không tự ý nêu ra cách thức khắc phục).
Trên cơ sở những hoạt động của tuần trước và tình hình thực tế cần thực hiện của tuần sau, cán sự lớp cùng các thành viên trao đổi bàn bạc những công việc cần thực hiện trong tuần tới, cần có sự biểu quyết sau khi được tập thể cân nhắc, lựa chọn cùng thống nhất.
Xác định kĩ năng cần rèn luyện trong tuần sau; từ kĩ năng này kết hợp tuyên truyền theo chủ điểm tháng để giúp các em nâng cao nhận thức, hiểu biết thêm những sự kiện, những tấm gương,… khơi dậy lòng ham thích, đam mê và tự hào truyền thống dân tộc.
3. Lựa chọn phương pháp và hình thức tổ chức
Tùy theo tình hình thực tế của lớp của trường và những sự việc đã và diễn ra mà GVCN lựa chọn phương pháp để vận dụng phù hợp cho từng đối tượng, từng vụ việc cụ thể. Có thể: vấn đáp, trao đổi, đàm thoại, nhắc nhở, khiển trách, nêu gương,…
Lưu ý, lời nói, cử chỉ hành động, thái độ,… của giáo viên cần hết sức tế nhị lịch sự, gần gũi, chân thành. Tránh cau có, dùng những lời xúc phạm, hành vi nhạy cảm, làm mất chỗ dựa vững chắc cho học trò. Mục tiêu tiết sinh hoạt đã không đạt được mà còn gây phản cảm, phản tác dụng giáo dục.
Tiết sinh hoạt lớp cũng không nên cứng nhắc tổ chức mãi trong lớp học mà cần được lựa chọn thay đổi sao cho mới lạ, hấp dẫn. Điều này phải tùy thuộc vào nội dung của tiết sinh hoạt, có thể tổ chức trên sân trường, trong vườn hoa, công viên hay kết hợp với những buổi ngoại khóa mà sinh hoạt lớp. Cần có những môi trường, những địa điểm thú vị để tháo gỡ những khó khăn vướng mắc sao cho hiệu quả.
4. Các bước tiến hành tiết sinh hoạt lớp
Dù có lựa chọn hình thức tổ chức tiết sinh hoạt như thế nào, chúng ta cũng cần tiến hành theo các bước sau:
1. Ổn định lớp.
2. Nêu mục đích lí do.
3. Phân công, chuẩn bị các nội dung cần thực hiện (những công việc này đã được GVCN củng Ban cán sự lớp tư vấn, thống nhất trong cuộc họp Ban cán sự).
4. Thảo luận tổ, nhóm (thời gian thảo luận tùy vào nội dung cần trao đổi. Để nhanh gọn và hiệu quả GVCN có thể khuyến khích HS thảo luận trước trong giờ chơi hay trước buổi học).
Tùy vào điều kiện cũng như tình hình thực tế, từng thời điểm mà GVCN có thể lựa chọn các nội dung thảo luận cho HS:
Chẳng hạn: Khắc phục những hạn chế tuần qua; điều chỉnh nội quy lớp học; biện pháp thực hiện kế hoạch tuần tới…
5. Tổ chức trình bày – sinh hoạt lớp (HS tự thực hiện theo hình thức tự quản có sự tiếp sức của GVCN)
Tất cả những nội dung cần trao đổi thảo luận, thống nhất được Ban cán sự cùng với GVCN trao đổi, sắp xếp. Lớp trưởng hoặc lớp phó tự quản lớp và thực hiện theo trình tự đã định. GVCN làm nhiệm vụ trợ giúp và ra quyết định khi cần thiết.
6. GV nhận xét, tổ chức bình chọn những thành viên ưu tú trong tuần, những tiến bộ vượt bậc của các cá nhân, để khen ngợi, khích lệ đồng thời nhắc nhở, chỉnh sửa, đôn đốc khắc phục những khuyết điểm (nếu có). Mỗi tiết sinh hoạt cần lồng ghép nội dung sinh hoạt theo chủ điểm tháng. Nội dung này cần ngắn gọn, có thể chuyển thể thành văn nghệ để thay đổi không khí tiết sinh hoạt,…
Tham khảo các hoạt động Sinh hoạt lớp