Giải bài tập Ngữ văn lớp 7 bài 26: Sống chết mặc bay

Giải bài tập Ngữ văn bài 26: Sống chết mặc bay

Giải bài tập Ngữ văn lớp 7 bài 26: Sống chết mặc bay được VnDoc sưu tầm và giới thiệu với các bạn để tham khảo giúp học tập tốt môn Ngữ Văn lớp 7 chuẩn bị cho bài giảng của học kỳ 2 sắp tới đây của mình. Mời các bạn tải và tham khảo

Sống chết mặc bay

(Phạm Duy Tốn)

I. Kiến thức cơ bản

- Về tác giả: Phạm Duy Tốn (1883 – 1924) quê ở Thường Tín – Hà Tây là một trong số ít người có thành tựu đầu tiên về thể loại truyện ngắn hiện đại. Sống chết mặc bay được coi là tác phẩm thành công nhất của ông.

- Về tác phẩm: Bằng lời văn cụ thể, sinh động, bằng sự khéo léo trong việc vận dụng kết hợp hai phép tương phản và tăng cấp trong nghệ thuật, Sống chết mặc bay đã lên án gay gắt tên quan phủ “lòng lang dạ thú” và bày tỏ niềm cảm thương trước cảnh “nghìn sâu muôn thảm” của nhân dân do thiên tai và cũng là do thái độ vô trách nhiệm của kẻ cầm quyền gây nên.

II. Hướng dẫn đọc hiểu văn bản

Câu 1. “Sống chết mặc bay” có thể được chia làm mấy đoạn? Mỗi đoạn nói gì?

Sống chết mặc bay có thể chia làm 3 đoạn

+ Đoạn 1 (từ đầu đến Khúc đê này hỏng mất): Nguy cơ đê vỡ và sự chống chọi của người dân.

+ Đoạn 2 (tiếp theo Điếu mày): Cảnh quan lại nha phủ say sưa đánh bài, thờ ơ trước nguy cơ đê vỡ.

+ Đoạn 3 (còn lại): Cảnh đê vỡ, nhân dân rơi vào tình trạng thảm sầu.

Câu 2. Phân tích nghệ thuật tương phản của câu chuyện.

d) Hai bức tranh hoàn toàn tương phản (đối lập), làm tăng giá trị tố cáo – Sự tàn bạo của giai cấp thống trị và nỗi khổ của nhân dân.

Câu 3. Trong nghệ thuật văn chương còn có phép tăng cấp. Ở tác phẩm “Sống chết mặc bay”, tác giả đã kết hợp khéo léo phép tương phản và phép tăng cấp để bộc lộ rõ nét tính cách của nhân vật.

+ Biện pháp nghệ thuật tăng cấp đã lột tả một cách sâu sắc sự vô nhân đạo, thái độ sống chết mặc bay của tên quan huyện mê say thú vui bài bạc, đánh mất hết lương tâm nhân tính, dân càng khốn cùng thì quan ù càng lớn, càng sung sướng hả hê.

c) Nhận xét về tác dụng của sự kết hợp hai biện pháp nghệ thuật tương phản và tăng cấp.

+ Thủ pháp tương phản là để làm nổi bật ý tưởng, giúp người đọc nhận thức rõ bản chất tàn bạo của tên quan phủ và nỗi khốn khổ của người dân.

+ Thủ pháp tăng cấp, có tác dụng nhấn mạnh, khắc sâu tăng kịch tính vạch trần sự vô trách nhiệm trước sinh mạng của người dân và bản chất lòng lang dạ thú của tên quan phủ.

Câu 4. Hãy phát biểu chung về giá trị hiện thực, nhân đạo và nghệ thuật của truyện “Sống chết mặc bay”.

+ Giá trị nhân đạo: Tác giả bày tỏ niềm cảm thương sâu sắc của mình trước cảnh nghìn sầu muôn thảm của nhân dân do thiên tai gây ra.

+ Giá trị hiện thực: Thể hiện thái độ căm phẫn sâu sắc với bọn quan lại lòng lang dạ thú, vô cảm trước sinh mạng của nhân dân.

+ Nghệ thuật: Thủ pháp tương phản đối lập, nghệ thuật xây dựng tình huống truyện gay gắt đầy kịch tính, giọng văn khi tha thiết xúc động, khi cay độc mỉa mai.

III. Hướng dẫn luyện tập

Câu 1. Những hình thức ngôn ngữ đã được tận dụng trong truyện “Sống chết mặc bay” là gì? Hãy trả lời câu trên bằng cách đánh dấu theo bảng thống kê sau đây:

Câu 2. Qua ngôn ngữ đối thoại của quan phủ, em thấy tính cách của nhân vật đó như thế nào? Hãy nêu nhận xét về mối quan hệ giữa ngôn ngữ và tính cách nhân vật.

+ Những lời đối thoại của quan phủ Ngài cau mặt, gắt rằng:

- Mặc kệ ... bảo thầy để lại:

- Có ăn không thì bốc chứ!

- Bẩm... quan lớn... để lỡ mất rồi! Quan lớn đỏ mặt tía tai, quay lại quát rằng:

- Đê vỡ rồi!... Đê vỡ rồi, thời ông cắt cổ chúng mày, thời ông bỏ tù chúng mày! Có biết không?

- Đuổi cổ nó ra!

Quan lớn vỗ tay xuống sập kêu to:

- Đây rồi! ... Thế chứ lại!

+ Qua lời đối thoại của nhân vật quan phủ, tính cách của nhân vật được thể hiện:

- Làm việc: Vô trách nhiệm.

- Ngôn ngữ, thái độ: Hống hách, thô lỗ, trịch thượng.

- Tính cách: Độc ác, tàn bạo “của kẻ lòng lang dạ thú” say mê cờ bạc, ức hiếp dân lành, quát nạt tay sai.

- Ngôn ngữ bao giờ cũng góp phần thể hiện tính cách của nhân vật.

IV. Tư liệu tham khảo

Quang cảnh, không khí tĩnh mịch, trang nghiêm, mọi người nhàn nhã đánh tổ tôm. “Đèn thắp sáng trưng; nha lệ, lính tráng kẻ hầu người hạ đi lại.” Đặc biệt là hình ảnh viên quan phủ. Hắn “uy nghi, chễm chệ ngồi. Tay trái dừa gối xếp, chân phải duỗi thẳng ra để cho tên người nhà quỳ ở dưới đất mà gãi..”. Bên cạnh, xung quanh hắn là bọn lính lệ chầu chực đợi sai khiến và những vật dụng quý giá, đắt tiền như bát yến hấp đường phèn, khay khảm, tráp đồi mồi đựng trầu vàng, cau đậu... Lại thêm cả đồng hồ vàng, dao chuỗi ngà, ống vôi chạm bạc, ngoáy tai, ví thuốc. Đúng là hình ảnh của một kẻ giàu sang, phú quý, mang danh đã chỉ đạo dân hộ để mà như đi chơi, để khoe khoang của cải. Đúng là hắn đi chơi! Giữa lúc nhân dân đang trăm thảm, nghìn sầu thì tên quan cùng đồng bọn say sưa, đắm mình trên chiếu bạc. Ngồi xung quanh hắn, một lũ tay chân nín thin thít hầu hạ quan, tạo mọi điều kiện để quan được thắng bạc. Đến thời điểm ngoài kia đê sắp vỡ, sự gắng sức của dân lên đến đỉnh điểm, thì viên quan hồi hộp đợi chờ ván bài ù to.

Mời các bạn tham khảo tài liệu liên quan

Giải bài tập Ngữ văn lớp 7 bài 26: Cách làm bài văn lập luận giải thích

Giải bài tập Ngữ văn lớp 7 bài 26: Viết bài tập làm văn số 6 - Văn lập luận giải thích