Lịch Sử và Địa Lí lớp 5 Kết nối tri thức bài 12: Khởi nghĩa Lam Sơn và Triều Hậu Lê
Chúng tôi xin giới thiệu bài Giải bài tập Lịch Sử và Địa lí lớp 5 bài 12: Khởi nghĩa Lam Sơn và Triều Hậu Lê sách Kết nối tri thức hay, ngắn gọn sẽ giúp học sinh dễ dàng trả lời câu hỏi trong chương trình sách giáo khoa từ đó học tốt môn Lịch Sử và Địa lí lớp 5.
Bài: Khởi nghĩa Lam Sơn và Triều Hậu Lê
Khởi động (trang 51)
Câu hỏi trang 51 Lịch sử và Địa lí lớp 5: Hình 1 là một công trình kiến trúc trong Khu di tích Lam Kinh (Thọ Xuân, Thanh Hóa). Đây là nơi Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa chống quân Minh giành thắng lợi, lập ra Triều Hậu Lê. Hãy chia sẻ điều em biết về Lê Lợi và triều đại do ông sáng lập.
Lời giải:
- Lê Lợi là vị anh hùng giải phóng dân tộc khỏi sự thống trị của giặc Minh suốt 20 năm, xây dựng lại đất nước, thống nhất và khôi phục nền độc lập lâu dài của nước ta.
- Lê Lợi và Triều đại nhà Hậu Lê Là triều đại phong kiến độc lập, tự chủ dài nhất trong lịch sử Việt Nam.
Khám phá (trang 51)
1. Khởi nghĩa Lam Sơn (1418-1427)
Câu hỏi trang 51 Lịch sử và Địa lí lớp 5: Đọc thông tin, em hãy:
- Nêu một số nét chính về khởi nghĩa Lam Sơn.
- Kể câu chuyện về một nhân vật trong khởi nghĩa Lam Sơn.
Lời giải:
♦ Yêu cầu số 1:Một số nét chính về khởi nghĩa Lam Sơn:
- Khởi nghĩa Lam Sơn do Lê Lợi lãnh đạo nổ ra tại vùng núi Lam Sơn (Thanh Hóa) nhằm đánh đuổi quân Minh xâm lược. Cuộc khởi nghĩa này kéo dài từ năm 1418 đến 1427, trải qua 3 giai đoạn:
+ Giai đoạn 1418-1423: Căn cứ của nghĩa quân nhiều lần bị bao vây. Nghĩa quân ba lần rút lên vùng núi Chí Linh (Thanh Hoá).
+ Giai đoạn 1424-1425: Giải phóng Nghệ An. Mở rộng vùng giải phóng từ Thanh Hoá đến đèo Hải Vân.
+ Giai đoạn: 1426-1427: Từ tháng 10 đến tháng 11-1427, giành chiến thắng ở Chi Lăng (Lạng Sơn), Xương Giang (Bắc Giang). Tháng 12-1427, quân Minh đầu hàng, khởi nghĩa giành thắng lợi hoàn toàn.
- Thắng lợi gắn với vai trò và đóng góp quan trọng của: Nguyễn Trãi, Lê Lai, Nguyễn Chích,...
- Trải qua 10 năm chiến đấu gian khổ, cuộc khởi nghĩa đã giành thắng lợi hoàn toàn, ách thống trị tàn bạo của nhà Minh bị lật đổ, mở ra thời kì độc lập của quốc gia Đại Việt.
♦ Yêu cầu số 2:Câu chuyện về nhân vật Lê Lai quên mình cứu chúa:
+ Vào năm 1418, khi giặc Minh vây kín núi Chí Linh, Lê Lợi đã hỏi các tướng xem ai có thể thay ông mặc hoàng bào, xông ra giết giặc để quân tướng có đường thoát.
+ Trong lúc các tướng còn im lặng, Lê Lai đã đồng ý mặc áo bào, cưỡi ngựa xông trận, giặc tưởng Lê Lai là Lê Lợi nên vội dồn hết quân vây bắt .
+ Sau đó, Lê lợi cùng nghĩa quân rút khỏi vòng vây, từng bước khôi phục lực lượng, tiếp tục khởi nghĩa.
Câu hỏi trang 53 Lịch sử và Địa lí lớp 5: Đọc câu chuyện và quan sát hình 3, hãy kể lại chiến thắng Chi Lăng.
Lời giải:
- Khi Lê Lợi kéo quân ra Bắc, bao vây thành Đông Quan, nhà Minh lo sợ nên đã cử hai đạo viện binh kéo sang phá vây.
- Mờ sáng, quân Minh kéo đến của ải Chi Lăng, kị binh nghĩa quân ra nghênh chiến nhưng đã giả vờ thua để nhử quân giặc vào trận địa.
- Khi ngựa của giặc Minh vượt qua cánh đồng, một loạt pháo hiệu nổ vang như sấm vang lên, ngay lập tức những mũi tên, mũi lao từ hai bên sườn vút phóng xuống.
- Một vạn viện binh của giặc bị tiêu diệt, tướng cầm đầu bị trúng mũi lao chết bên sườn núi, quân Minh hoảng loạn tháo chạy.
2. Triều Hậu Lê và công cuộc xây dựng đất nước
Câu hỏi trang 54 Lịch sử và Địa lí lớp 5: Đọc thông tin, em hãy:
- Nêu một số nét chính về lịch sử Việt Nam Triều Hậu Lê.
- Kể lại câu chuyện về một nhân vật lịch sử tiêu biểu Triều Hậu Lê.
Lời giải:
♦ Yêu cầu số 1:
- Một số nét chính về lịch sử Việt Nam Triều Hậu Lê
+ Năm 1428, Lê Lợi lên ngôi vua lập ra Triều Hậu Lê, vua nắm quyền tuyệt đối, trực tiếp chỉ huy quân đội.
+ Dưới Triều Hậu Lê chú trọng thực hiện các chính sách phát triển kinh tế, nâng cao đời sống của nhân dân.
+ Văn hoá, giáo dục đạt được nhiều thành tựu đáng kể: dựng lại Quốc Tử Giám, mở thêm trường và khoa thi, xuất hiện nhiều tác phẩm nổi bật,...
♦ Yêu cầu số 2:
Câu chuyện Lê Lai đã quên mình cứu chúa trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn:
+ Vào năm 1418, khi giặc Minh vây kín núi Chí Linh, Lê Lợi đã hỏi các tướng xem ai có thể thay ông mặc hoàng bào, xông ra giết giặc để quân tướng có đường thoát.
+ Trong lúc các tướng còn im lặng, Lê Lai đã đồng ý mặc áo bào, cưỡi ngựa xông trận, giặc tưởng Lê Lai là Lê Lợi nên vội dồn hết quân vây bắt .
+ Sau đó, Lê lợi cùng nghĩa quân rút khỏi vòng vây, từng bước khôi phục lực lượng, tiếp tục khởi nghĩa.
Luyện tập (trang 55)
Luyện tập 1 trang 55 Lịch sử và Địa lí lớp 5: Hoàn thành bảng (theo gợi ý dưới đây vào vở) về đóng góp của một số nhân vật lịch sử tiêu biểu trong khởi nghĩa Lam Sơn và Triều Hậu Lê.
STT | Nhân vật lịch sử | Đóng góp |
1 | Lê Lợi | |
Lời giải:
STT | Nhân vật lịch sử | Đóng góp |
1 | Lê Lợi | - Lãnh đạo khởi nghĩa Lam Sơn giành chiến thắng. - Lên ngôi vua, lập ra Triều Hậu Lê. |
2 | Nguyễn Trãi | - Dâng lên Lê Lợi cuốn Bình Ngô sách để thu phục lòng người. - Viết văn thư dụ hàng quân Minh. |
3 | Lê Lai | Thay vua mặc áo bào, cưỡi ngựa xông trận để cứu nghĩa quân rút khỏi vòng vây, từng bước khôi phục lực lượng khởi nghĩa. |
4 | Lê Thánh Tông | Là vị vua thứ 5 của Triều Hậu Lê, có những đóng góp to lớn trên các lĩnh vực, nhờ đó đời sống nhân dân ổn định, đất nước thịnh đạt. |
5 | Lương Thế Vinh | Làm quan dưới Triều Hậu Lê, soạn sách tổng kết những kiến thức toán học đương thời và những phát minh của ông. |
Luyện tập 2 trang 55 Lịch sử và Địa lí lớp 5: Kể lại câu chuyện về một nhân vật liên quan đến khởi nghĩa Lam Sơn hoặc Triều Hậu Lê mà em sưu tầm được.
Lời giải:
Câu chuyện Nguyễn Trãi-khởi nghĩa lam sơn:
- Năm 1407, khi giặc Minh cướp nước ta, cha của Nguyễn Trãi đã bị đưa sang Trung Quốc. Sau khi thoát khỏi sự giam lỏng của giặc, Nguyễn Trãi từ Đông Quan tìm vào Lam Sơn, theo Lê lợi tham gia khởi nghĩa.
- Trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, Nguyễn Trãi là một nhà chính trị, quân sự tài ba.
- Nguyễn Trãi là cố vấn, phò tá đắc lực, cùng Lê Lợi lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, đóng góp của ông chính là nguyên nhân quan trọng dẫn đến thắng lợi của cuộc khởi nghĩa.
Vận dụng (trang 55)
Vận dụng trang 55 Lịch sử và Địa lí lớp 5:Dựa vào thông tin trong sách, báo và Internet, hãy kể tên một số địa danh (di tích lịch sử, đường phố, trường học,...) liên quan đến khởi nghĩa Lam Sơn và Triều Hậu Lê.
Lời giải:
- Một số địa danh có liên quan đến khởi nghĩa Lam Sơn và Triều Hậu Lê là: đường Nguyễn Trãi, trường THCS & THPT Lương Thế Vinh, Điện Lam Kinh,...
>>> Bài tiếp theo: Lịch Sử và Địa Lí lớp 5 Kết nối tri thức bài 13: Triều Nguyễn
