Lý thuyết Lịch sử 10 Cánh diều bài 4
VnDoc xin giới thiệu bài Lý thuyết Lịch sử lớp 10 bài 4: Sử học với một số lĩnh vực, ngành hiện đại được chúng tôi sưu tầm và tổng hợp các câu hỏi lí thuyết và trắc nghiệm có đáp án đi kèm nằm trong chương trình giảng dạy môn Lịch sử lớp 10 sách CD.
Bài: Sử học với một số lĩnh vực, ngành hiện đại
A. Lý thuyết Lịch sử 10 bài 4
1. Sử học với công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, di sản thiên nhiên
- Di sản văn hóa và di sản thiên nhiên là một bộ phận của lịch sử, được lưu giữ trong hiện tạo. Sử học và di sản văn hóa, di sản thiên nhiên có mối quan hệ gắn bó, mật thiết:
+ Thứ nhất, các loại hình di sản văn hoá (vật thể, phi vật thể, hỗn hợp,...) đều đóng vai trò là nguồn sử liệu quan trọng đặc biệt đối với nghiên cứu lịch sử. Việc bảo tồn di sản theo dạng thức vốn có là cơ sở để nhà sử học có thể miêu tả, trình bày lịch sử quá khứ một cách chính xác.
Khu di tích Thành nhà Hồ (Thanh Hóa,Việt Nam) có giá trị lớn về mặt lịch sử
+ Thứ hai, Sử học nghiên cứu về lịch sử hình thành, phát triển của di sản văn hoá, di sản thiên nhiên, xác định vị trí, vai trò và ý nghĩa của di sản đối với cộng đồng
+ Thứ ba, Sử học cung cấp những thông tin có giá trị và tin cậy (về đặc điểm, loại hình, cấu trúc, địa bàn dân cư, tác động - ảnh hưởng,...) liên quan đến di sản văn hoá, di sản thiên nhiên, làm cơ sở cho công tác bảo tồn và phát huy giá trị của di sản.
+ Thứ tư, công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá, di sản thiên nhiên có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc duy trì kí ức và bản sắc cộng đồng, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển bền vững, giáo dục thể hệ trẻ, bảo vệ sự đa dạng văn hóa và đa dạng sinh học trên toàn cầu.
+ Thứ năm, sử học xác định giá trị của các di sản văn hoá, di sản thiên nhiên cần bảo tồn, đề xuất những hình thức, phương pháp bảo tồn bền vững, hiệu quả. Ngược lại, công tác bảo tồn giúp giữ gìn được những giá trị lịch sử của di sản cho cộng đồng và nhân loại.
2. Sử học với sự phát triển của ngành công nghiệp văn hóa
- Sử học có mối quan hệ gắn bó chặt chẽ với một số ngành, nghề trong lĩnh vực Công nghiệp văn hóa.
- Vai trò của sử học đối với ngành công nghiệp văn hóa:
+ Cung cấp những tri thức liên quan đến ngành (về quá trình hình thành, phát triển và biến đổi; về vị trí, vai trò của ngành trong đời sống xã hội, )
+ Hình thành ý tưởng và nguồn cảm hứng cho ngành Công nghiệp văn hoá (đề tài phim ảnh, các loại hình giải trí thời trang... gắn với quảng bá di sản văn hoá).
Bộ phim Đường lên Điện Biên lấy cảm hứng từ lịch sử
+ Nghiên cứu, đề xuất chiến lược phát triển bền vững (kết hợp giữa bảo tồn các giá trị lịch sử, văn hoá với phát triển kinh tế, xã hội).
- Tác động của ngành công nghiệp văn hóa đối với sử học:
+ Cung cấp thông tin, nguồn tri thức của ngành cho việc nghiên cứu lịch sử (về quá trình ra đời thực trạng triển vọng, vị trí và đóng góp của ngành đối với xã hội,...).
+ Thúc đẩy sử học phát triển (quảng bá các giá trị lịch sử, văn hoá truyền thống,... của các cộng đồng, cũng như tri thức lịch sử và văn hoá nhân loại).
+ Góp phần lưu giữ và phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa trong cộng đồng (thông qua ngành để giáo dục các thế hệ, tôn vinh các giá trị lịch sử, văn hoá,…)
3. Lịch sử và văn hóa đối với sự phát triển du lịch
- Vai trò của lịch sử và văn hóa đối với sự phát triển du lịch.
+ Là nguồn di sản, tài nguyên quý giá để phát triển ngành du lịch, đem lại những nguồn lực lớn
+ Cung cấp tri thức lịch sử, văn hóa để hỗ trợ quảng bá, thúc đẩy ngành du lịch phát triển bền vững
+ Cung cấp bài học kinh nghiệm, hình thành ý tưởng để lên kế hoạch, xây dựng chiến lược phát triển ngành du lịch
- Tác động của du lịch đối với công tác bảo tồn di tích lịch sử và văn hóa:
+ Mang lại nguồn lực hỗ trợ cho việc bảo tồn di tích lịch sử và văn hóa
+ Cung cấp thông tin của ngành để sử học nghiên cứu, đề xuất giải pháp bảo tồn và phát triển bền vững
+ Quảng bá lịch sử, văn hóa cộng đồng ra bên ngoài; kết nối và nâng cao vị thế của các ngành du lịch, sử học
- Ý nghĩa từ sự phát triển du lịch:
+ Tạo ra việc làm cho người lao động
+ Mang lại nguồn lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội
+ Thúc đẩy hội nhập và giao lưu quốc tế
+ Quảng bá lịch sử, văn hóa cộng đồng ra bên ngoài…
B. Bài tập trắc nghiệm Lịch sử 10 bài 4
Câu 1. Dân ca Quan họ được tổ chức UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vào năm nào?
A. Năm 2010
B. Năm 2009
C. Năm 2008
D. Năm 2007
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: B
Dân ca Quan họ được tổ chức UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vào năm 2009.
Câu 2. Thành phố Vơ-ni-dơ và đầm phá Vơ-ni-dơ (I-ta-li-a) được tổ chức UNESCO công nhận là Di sản thế giới vào thời gian nào?
A. Năm 1985
B. Năm 1986
C. Năm 1987
D. Năm 1988
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: C
Thành phố Vơ-ni-dơ và đầm phá Vơ-ni-dơ (I-ta-li-a) được tổ chức UNESCO công nhận là Di sản thế giới vào năm 1987.
Câu 3. Năm 2021, tổ chức UNESCO đưa ra khuyến cáo đối với chính quyền thành phố Vơ-ni-dơ (I-t-al-li-a) cần “quản lí du lịch bền vững hơn” nhằm mục đích
A. bảo tồn hệ sinh thái và di sản vùng đầm phá này.
B. hạn chế sự lây lan của dịch Covid-19.
C. bảo vệ sự trong lành của thành phố.
D. giữ trật tự an ninh cho khu vực này.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
Năm 2021, tổ chức UNESCO đưa ra khuyến cáo đối với chính quyền thành phố Vơ-ni-dơ (I-t-al-li-a) cần “quản lí du lịch bền vững hơn” nhằm mục đích bảo tồn hệ sinh thái và di sản vùng đầm phá này.
Câu 4. Khi nào chính phủ I-ta-li-a ra lệnh cấm các tàu du lịch vào trung tâm thành phố Vơ-ni-dơ?
A. Ngày 13/07/2021
B. Ngày 13/07/2020
C. Ngày 13/07/2019
D. Ngày 13/07/2018
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
Ngày 13/7/2021, chính phủ I-ta-li-a ra lệnh cấm các tàu du lịch vào trung tâm thành phố Vơ-ni-dơ để bảo tồn hệ sinh thái và di sản vùng đầm phá này.
Câu 5. Ngày di sản Văn hóa Việt Nam là ngày nào?
A. 21/11 hằng năm.
B. 22/11 hằng năm.
C. 23/11 hằng năm.
D. 24/11 hằng năm.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: C
Ngày 24/11/2005, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam ra quyết định số 36/2005/QĐ-TTg, lấy ngày 23/11 hằng năm là ngày Di sản văn hóa Việt Nam.
Câu 6. Chủ tịch Hồ Chí Minh kí sắc lệnh số 65/SL về việc bảo tồn di tích trên toàn cõi Việt Nam vào thời gian nào?
A. Ngày 23/11/1945.
B. Ngày 23/11/1946.
C. Ngày 23/11/1954.
D. Ngày 23/11/1976.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
Ngày 23/11/1945, Sắc lệnh số 65/SL của Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa về việc bảo tồn di tích trên toàn cõi Việt Nam.
Câu 7. Sử học và di sản văn hóa, di sản thiên nhiên có mối quan hệ như thế nào?
A. Gắn bó mật thiết.
B. Tồn tại biệt lập.
C. Cạnh tranh.
D. Đối kháng.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
Sử học và di sản văn hóa, di sản thiên nhiên có mối quan hệ gắn bó mật thiết.
Câu 8. Đối với nghiên cứu lịch sử, các loại hình di sản văn hóa có vai trò là
A. nguồn tri thức nền tảng.
B. đề tài của sự sáng tạo.
C. phương pháp nghiên cứu.
D. nguồn sử liệu quan trọng.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: D
Các loại hình di sản văn hoá (vật thể, phi vật thể, hỗn hợp,...) đều đóng vai trò là nguồn sử liệu quan trọng đặc biệt đối với nghiên cứu lịch sử.
Câu 9. Việc bảo tồn di sản văn hóa, di sản thiên nhiên theo dạng thức vốn có là cơ sở để nhà sử học có thể
A. dự đoán chính xác những thời cơ trong tương lai.
B. phát hiện chiều hướng vận động, phát triển của hiện tại.
C. miêu tả, trình bày lịch sử quá khứ một cách chính xác.
D. rút ra bài học kinh nghiệm để phục vụ cuộc sống.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: C
Việc bảo tồn di sản văn hóa, di sản thiên nhiên theo dạng thức vốn có là cơ sở để nhà sử học có thể miêu tả, trình bày lịch sử quá khứ một cách chính xác.
Câu 10. Nội dung nào sau đây không phản ánh đúng về mối quan hệ gắn bó giữa sử học với công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa, di sản thiên nhiên?
A. Các loại hình di sản là nguồn tư liệu quan trọng của sử học.
B. Thành tựu của sử học giúp xác định vai trò, vị trí, ý nghĩa của di sản.
C. Sử học cung cấp các thông tin làm cơ sở cho công tác bảo tồn di sản.
D. Tri thức lịch sử giúp con người dự đoán thời cơ, thách thức trong tương lai.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: D
- Sử học và di sản văn hóa, di sản thiên nhiên có mối quan hệ gắn bó, mật thiết:
+ Thứ nhất, các loại hình di sản văn hoá đều đóng vai trò là nguồn sử liệu quan trọng đặc biệt đối với nghiên cứu lịch sử. Việc bảo tồn di sản theo dạng thức vốn có là cơ sở để nhà sử học có thể miêu tả, trình bày lịch sử quá khứ một cách chính xác.
+ Thứ hai, Sử học nghiên cứu về lịch sử hình thành, phát triển của di sản văn hoá, di sản thiên nhiên, xác định vị trí, vai trò và ý nghĩa của di sản đối với cộng đồng
+ Thứ ba, Sử học cung cấp những thông tin có giá trị và tin cậy liên quan đến di sản văn hoá, di sản thiên nhiên, làm cơ sở cho công tác bảo tồn và phát huy giá trị của di sản.
+ Thứ tư, công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá, di sản thiên nhiên có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc duy trì kí ức và bản sắc cộng đồng, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển bền vững, giáo dục thể hệ trẻ, bảo vệ sự đa dạng văn hoá và đa dạng sinh học trên toàn cầu.
Câu 11. Lâu đài Hạc trắng Hi-mê-gi (Nhật Bản) được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới năm nào?
A. Năm 1993
B. Năm 1994
C. Năm 1995
D. Năm 1996
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
Năm 1993, UNESCO ghi danh Lâu đài hạc trắng Hi-mê-gi (Nhật Bản) là Di sản thế giới. Người Nhật luôn tự hào coi đây là “quốc bảo”.
Câu 12. Lâu đài Hạc trắng Hi-mê-gi (Nhật Bản) được xây dựng lần đầu vào năm nào?
A. Năm 1333
B. Năm 1334
C. Năm 1335
D. Năm 1336
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
Lâu đài Hạc trắng Hi-mê-gi (Nhật Bản) được xây dựng lần đầu vào năm 1333, nâng cấp năm 1346 và hoàn thiện vào năm 1618.
Câu 13. Ngày 24/11/2005, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam ra quyết định số 36/2005/QĐ-TTg, lấy ngày 23/11 hằng năm là ngày
A. Quốc tế hiến chương các nhà giáo.
B. Di sản văn hóa Việt Nam.
C. Thầy thuốc Việt Nam.
D. Báo chí cách mạng Việt Nam.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: B
Ngày 24/11/2005, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam ra quyết định số 36/2005/QĐ-TTg, lấy ngày 23/11 hằng năm là ngày Di sản văn hóa Việt Nam.
Câu 14. Em hãy cho biết nhận định dưới đây đúng hay sai?
“Di sản văn hóa và di sản thiên nhiên là một bộ phận của lịch sử, được lưu giữ trong hiện tại. Sử học và di sản văn hóa, di sản thiên nhiên có mối quan hệ gắn bó mật thiết”.
A. Đúng
B. Sai
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
“Di sản văn hóa và di sản thiên nhiên là một bộ phận của lịch sử, được lưu giữ trong hiện tại. Sử học và di sản văn hóa, di sản thiên nhiên có mối quan hệ gắn bó mật thiết” (SGK – trang 25).
Câu 15. Di sản nào dưới đây thuộc loại hình di sản văn hóa phi vật thể?
A. Thành nhà Hồ (Thanh Hóa).
B. Dinh Độc Lập (TP. Hồ Chí Minh).
C. Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội).
D. Đờn ca tài tử (Nam Bộ).
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: D
Đờn ca tài tử (Nam Bộ) là di sản thuộc loại hình di sản văn hóa phi vật thể.
Câu 16. Di sản nào dưới đây thuộc loại hình di sản văn hóa vật thể?
A. Dân ca quan họ (Bắc Ninh – Bắc Giang).
B. Dân ca Ví Dặm (Nghệ An – Hà Tĩnh).
C. Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội).
D. Đờn ca tài tử (Nam Bộ).
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: C
- Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội) là di sản thuộc loại hình di sản văn hóa vật thể.
Câu 17. Nội dung nào dưới đây không phản ánh đúng vai trò của sử học đối với sự phát triển của các ngành công nghiệp văn hóa?
A. Nghiên cứu, đề xuất các chiến lược để phát triển bền vững.
B. Đưa ra những dự báo chiều hướng vận động, phát triển của hiện tại.
C. Cung cấp những tri thức liên quan đến các ngành công nghiệp văn hóa.
D. Hình thành ý tưởng và nguồn cảm hứng cho ngành Công nghiệp văn hoá.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: B
- Vai trò của sử học đối với ngành công nghiệp văn hóa:
+ Cung cấp những tri thức liên quan đến ngành (về quá trình hình thành, phát triển và biến đổi; về vị trí, vai trò của ngành trong đời sống xã hội, )
+ Hình thành ý tưởng và nguồn cảm hứng cho ngành Công nghiệp văn hoá (đề tài phim ảnh, các loại hình giải trí thời trang... gắn với quảng bá di sản văn hoá).
+ Nghiên cứu, đề xuất chiến lược phát triển bền vững (kết hợp giữa bảo tồn các giá trị lịch sử, văn hoá với phát triển kinh tế, xã hội).
Câu 18. Theo phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ (2006), ngành công nghiệp văn hóa của Việt Nam có bao nhiêu lĩnh vực chủ chốt?
A. 10 lĩnh vực.
B. 11 lĩnh vực.
C. 12 lĩnh vực.
D. 13 lĩnh vực.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: C
Theo phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ (2006), ngành công nghiệp văn hóa của Việt Nam có 12 lĩnh vực chủ chốt, gồm: Quảng cáo; Kiến trúc; Phần mềm và các trò chơi giải trí; Thủ công mĩ nghệ; Thiết kế; Điện ảnh; Xuất bản; Thời trang; Nghệ thuật biểu diễn; Mĩ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm; Truyền hình và phát thanh; Du lịch văn hóa.
Câu 19. Ngành nào sau đây không thuộc lĩnh vực công nghiệp văn hóa?
A. Truyền hình và phát thanh.
B. Tư vấn tài chính.
C. Thủ công mĩ nghệ.
D. Nghệ thuật biểu diễn.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: B
Theo phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ (2006), ngành công nghiệp văn hóa của Việt Nam có 12 lĩnh vực chủ chốt, gồm: Quảng cáo; Kiến trúc; Phần mềm và các trò chơi giải trí; Thủ công mĩ nghệ; Thiết kế; Điện ảnh; Xuất bản; Thời trang; Nghệ thuật biểu diễn; Mĩ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm; Truyền hình và phát thanh; Du lịch văn hóa.
Câu 20. Ngành nghề nào dưới đây thuộc lĩnh vực công nghiệp văn hóa?
A. Điện ảnh.
B. Y dược.
C. Cơ khí.
D. Cơ điện tử.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A
Theo phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ (2006), ngành công nghiệp văn hóa của Việt Nam có 12 lĩnh vực chủ chốt, gồm: Quảng cáo; Kiến trúc; Phần mềm và các trò chơi giải trí; Thủ công mĩ nghệ; Thiết kế; Điện ảnh; Xuất bản; Thời trang; Nghệ thuật biểu diễn; Mĩ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm; Truyền hình và phát thanh; Du lịch văn hóa.
>>> Bài tiếp theo: Lý thuyết Lịch sử 10 Cánh diều bài 5
Như vậy VnDoc đã giới thiệu các bạn tài liệu Lý thuyết Lịch sử lớp 10 bài 4: Sử học với một số lĩnh vực, ngành hiện đại sách Cánh diều. Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu: Trắc nghiệm Lịch sử 10, Giải bài tập Lịch sử lớp 10, Lịch sử 10 Chân trời sáng tạo, Lịch sử 10 Kết nối tri thức, Tài liệu học tập lớp 10.
