So sánh lời nói, cử chỉ, hành động của hai nhân vật Đăm Săn và Mtao Mxây

So sánh lời nói, cử chỉ, hành động của hai nhân vật Đăm Săn và Mtao Mxây là tài liệu văn mẫu lớp 10 được VnDoc tổng hợp các bài tham khảo hay giúp các bạn học sinh hoàn thành tốt bài kiểm tra sắp tới đây của mình. Mời các bạn tham khảo chi tiết bài viết dưới đây nhé.

I. Dàn ý: So sánh lời nói, cử chỉ, hành động của hai nhân vật Đam Săn và Mtao Mxây

a. Mở Bài

Sử thi Đăm Săn là một trong những sáng tạo vô cùng tuyệt diệu và hào hùng của những người con dân tộc Ê-đê yêu dấu. Tác phẩm không chỉ giàu giá trị nội dung mà còn khắc hoạ được hình ảnh những nhân vật sử thi đầy ấn tượng. Mtao Mxây và Đăm Săn tiêu biểu cho những nhân vật đó.

b. Thân Bài

* Về ngôn ngữ: Trong lời nói của họ lại thể hiện rõ sự trái ngược nhau:

- Đăm Săn khiêu chiến với Mtao Mxây bằng một thái độ đàng hoàng, trong lời nói bộc lộ cốt cách của một người hùng

- Mtao xây lại buông lời ngạo nghễ, trêu tức Đăm Săn.

- Đăm Săn bộc lộ sự chính trực rõ ràng, còn Mtao Mxây thể hiện mình là kẻ xấu xa, hèn nhát

- Mtao Mxây lại càng huênh hoang, tự đắc; Đăm Săn bình tĩnh, bản lĩnh.

- Buông lời cầu xin thảm thiết.

* Về hành động:

- Trong hiệp đấu đầu tiên, hai bên đấu khiên, Mtao Mxây múa khiên trước, tỏ ra kém cỏi.

- "Đăm Săn rung khiên múa. Một lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh. Một lần xốc tới nữa, chàng vượt một đồi lồ ô. Chàng chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía Tây".

- Mtao Mxây thì bước thấp bước cao khốn khổ

- Qua trận đấu hiệp hai, lần này, Đăm Săn nhanh tay cướp lấy miếng trầu của Hơ Nhị, tiếp tục múa khiên thể hiện sức mạnh.

- Vung cái chày trúng ngay tai Mtao Mxây, hắn lúc này buộc phải tháo chạy trong hoảng hốt.

c. Kết Bài

Bằng nghệ thuật đối lập, văn phong miêu tả tinh tế, sử dụng bút pháp phóng đại, tác giả xây dựng nên hai hình tượng nhân vật tiêu biểu, để lại ấn tượng trong lòng người đọc.

II. So sánh lời nói, cử chỉ, hành động của hai nhân vật Đăm Săn và Mtao Mxây

1. Phân tích hành động, lời nói, cử chỉ của hai nhân vật Đăm Săn, Mtao Mxây mẫu 1

Đăm Săn là bộ sử thi nổi tiếng, là niềm tự hào của nhân dân Tây Nguyên. Đam Săn là nhân vật chính là đại diện, biểu trưng cho sức mạnh của các cộng đồng người Tây Nguyên trong buổi đầu xây dựng và bảo vệ buôn làng. Vì thế, người Tây Nguyên dùng những ngôn từ, hình ảnh đẹp nhất để ca ngợi sự dũng mãnh của chàng.

Đăm Săn là bộ sử thi nổi tiếng, là niềm tự hào của nhân dân Tây Nguyên. Đam Săn là nhân vật chính là đại diện, biểu trưng cho sức mạnh của các cộng đồng người Tây Nguyên trong buổi đầu xây dựng và bảo vệ buôn làng. Vì thế, người Tây Nguyên dùng những ngôn từ, hình ảnh đẹp nhất để ca ngợi sự dũng mãnh của chàng.

Trong đoạn trích này, hai nhân vật Mtao Mxây và Đăm Săn đều được tả bằng ngôn ngữ hào sảng của sử thi song lại được miêu tả với hai cảm hứng khác nhau. Với Đăm Săn, đó là cảm hứng ngợi ca. Với Mtao Mxây là cảm hứng phê phán. Hai người đều tài giỏi nhưng hành động và ngôn ngữ của họ lại khác nhau.

Ngôn ngữ của Đăm Săn là ngôn ngữ của người anh hùng đại diện cho chính nghĩa. Mtao Mxây cướp vợ của Đăm Săn. Vì danh dự của mình, Đăm Săn đi đòi vợ. Chàng đến khiêu chiến với Mtao Mxây bằng tinh thần thượng võ của người anh hùng. Nhưng Mtao Mxây lại là kẻ xấu, hắn buông lời chọc tức chàng “Ta không xuống đâu… Tay ta còn đang bận ôm vợ hai chúng ta ở trên này cơ mà”. Hắn cũng sợ Đăm Săn có hành động đâm lén. Nhưng Đăm Săn không phải là người như vậy. Chàng coi thường Mtao Mxây và đó cũng là thái độ của người Ê đê đối với Mtao Mxây. Đăm Săn coi hắn không bằng con lợn nái, con trâu, “như con gà làng mới mọc cựa… chưa ai giấm phải mà đã gãy mất cánh. Đều nhằm mục đích trêu tức đối phương những hai nhân vật này có hai cách nói khác nhau thể hiện một nét bản chất quan trọng ở họ. Một người đầy tinh thần thượng võ, một người ti tiện.

Hình dáng, vũ khí chiến đấu của hai người được miêu tả không giống nhau. Với Mtao Mxây ” khiên hắn tròn như đầu cú, gươm hắn óng ánh như cái cầu vồng… dáng tần ngần do dự, mỗi bước mỗi đắn đo, giữa một đám đông mịt mù như trong sương sớm”. Hắn có vẻ thiếu tự tin và lo sợ trước Đăm Săn. Tác giả còn ví “khiên hắn lạch xạch như quả mướp khô”. Thế nhưng lời lẽ của hắn lại rất huyên hoang “Có cậu, ta học cậu…có thần Rồng ta học thần Rồng”. Tự hắn cũng nhận hắn là kẻ chuyên đi xâm lược “là một tướng chuyên đi đánh thiên hạ, bắt tù binh…”. Thế rồi, Mtao Mxây đã thất bại thảm hại trước Đăm Săn, "Mtao Mxây tháo chạy…”. Cuối cùng hắn đã phải hèn nhát van xin dưới tay Đam Săn. Đăm Săn đã chiến thắng thật vẻ vang.

Ngược lại với Mtao Mxây, Đăm Săn lại được miêu tả với những ngôn ngữ khác. Cử chỉ, hành động và ngôn ngữ của chàng đều rất oai phong. Chàng hiên ngang thách đấu với Mtao Mxây bằng một tinh thần thượng võ. Chàng cho kẻ thù múa khiên trước. Vẻ đẹp của chàng trong chiến đấu được miêu tả “Mỗi lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh… vun vút qua phía đông, vun vút qua phía tây”.

Tác giả dân gian đã miêu tả hành động của Đăm Săn rất tỉ mỉ. Chàng hiện lên như một đấng thần linh, đối lập hoàn toàn với hình ảnh Mtao Mxây trong đoạn trích. Khiên của Mtao Mxây “kêu lạch xạch như quả mướp khô” thì khi Đăm Săn múa “Chàng múa trên cao, gió như bão…”

Bằng ngôn ngữ kể chuyện rất hồn nhiên và ngây thơ, tác giả dân gian đã tạo dựng hai nhân vật anh hùng ở hai tuyến khác nhau, qua đó khẳng định sức mạnh cộng đồng.

2. Phân tích hành động, lời nói, cử chỉ của hai nhân vật Đăm Săn, Mtao Mxây mẫu 2

Văn học dân gian Việt Nam như một vườn hồng mang đầy đủ hương sắc, có vị trí quan trọng trong nền văn học Việt Nam. Nếu truyện cổ tích mang đến cho chúng ta những bài học giàu giá trị nhân văn về cuộc sống, về cách làm người qua những nhân vật dịu hiền, dù bất hạnh nhưng đầy bản lĩnh, tài năng như cô Tấm, Thạch Sanh, Nàng lọ lem; truyền thuyết giúp ta hiểu thêm về lịch sử dân tộc, về khát vọng ước mà nhân vật gửi gắm qua những vị anh hùng như Thánh Gióng, Sơn Tinh; ca dao, dân ca là những tiếng thơ ngọt ngào mang dư vị nghĩa tình yêu thương,... Thì đến với văn học sử thi, ta lại càng hiểu hơn về những vị anh hùng sử thi bản lĩnh, mang cốt cách và sức mạnh của cả cộng đồng.

Sử thi Đăm Săn là một trong những sáng tạo vô cùng tuyệt diệu và hào hùng của những người con dân tộc Ê-đê yêu dấu. Tác phẩm không chỉ giàu giá trị nội dung mà còn khắc hoạ được hình ảnh những nhân vật sử thi đầy ấn tượng. Mtao mxây và Đăm Săn tiêu biểu cho những nhân vật đó, bằng nhiều biện pháp nghệ thuật đặc sắc, bức chân dung của vị tù trưởng được dựng lên rõ nét, đặc biệt là trong lời nói, hành động của nhân vật.

Về ngôn ngữ, cả Mtao Mxây và Đăm Săn đều là những người tù trưởng của cộng đồng. Nhưng trong lời nói của họ lại thể hiện rõ sự trái ngược nhau, ngôn ngữ của Đăm Săn đầy hào sảng uy nghi, đại diện cho cuộc chiến chính nghĩa thì Mtao mxây trong lời nói có sự run sợ, hèn nhát của một kẻ xấu xa, tiêu biểu cho cho cuộc chiến phi nghĩa. Khi biết Mtao Mxây đến cướp vợ mình, Đăm Săn phải bảo vệ danh dự cho chính mình và hơn hết là cả cộng đồng, là người vợ mà chàng thương yêu. Đăm Săn đã tiến thẳng tới nhà của Mtao Mxây để giành lại vợ - nàng Hơ Nhị, Hơ Bhị yêu quý. Đăm Săn khiêu chiến với Mtao Mxây bằng một thái độ đàng hoàng, trong lời nói bộc lộ cốt cách của một người hùng. Khi thách đấu, Đăm Săn rất rõ ràng và chính trực: "Ơ diêng! ơ diêng! Xuống đây ta thách ngươi đấu sức với ta đấy". Trong lời nói của chàng có sự tự tin, quyết chiến của một vị tù trưởng uy hùng. Trong khi đó, Mtao Mxây lại buông lời ngạo nghễ, trêu tức Đăm Săn: "Ta không xuống đâu, diêng ơi! Ta còn bận ôm vợ của hai chúng ta trên này cơ mà". Một kẻ đã làm việc xấu, lại còn tỏ rõ sự ngang ngược, có phần giễu cợt trêu tức người khiêu chiến, trái ngược hoàn toàn với một Đăm Săn anh hùng. Trong lời nói phần nào đã thể hiện rõ phẩm chất và tính cách nhân vật. Khi Mtao Mxây xuống, hắn nghi ngờ tỏ ra lo lắng sợ Đăm Săn đâm lén mình, bèn nói: "Người không được đâm ta khi ta đang đi xuống đó nghe". Đăm Săn Săn tỏ rõ sự coi thường, khinh bỉ cho một kẻ xấu xa, hèn nhát: "Sao ta lại đâm ngươi khi ngươi đang đi nhỉ? Ngươi xem đến con trâu của nhà ngươi trong chuồng, ta cũng không thèm đâm nữa là".

Hai đối thủ trong chiến trận, mỗi người một tính cách, hai cá tính đại diện cho hai phe chính nghĩa và gian tà đang sắp sửa bước vào cuộc đấu. Trong trận đấu, Mtao Mxây lại càng huênh hoang, thể hiện mình là người có học, tài giỏi chẳng kém ai bằng đường múa của mình: "Có cậu ta học cậu, có bác ta học bác, có thần Rồng ta học thần Rồng", dù trong lòng rất run sợ trước Đăm Săn. Rồi biết mình sắp không trụ được nữa, bèn kêu xin Hơ-nhị quăng cho miếng trầu. Khi sắp thua cuộc, hắn bèn buông lời cầu xin thảm thiết, kẻ hèn nhát cuối cùng cũng bộc lộ rõ bản chất: "Ơ diêng, ơ diêng đê để ta làm lễ cầu phúc cho diêng một trâu. Ta cho thêm diêng một voi nữa". Cuối cùng, Mtao Mxây là kẻ bại trận, Đăm Săn chiến thắng trong tiếng hò reo, lời kêu gọi của Đăm Săn "Ơ ngàn chim sẻ, ơ vạn chim ngói! Ơ tất cả tôi tớ bằng này! Các ngươi có đi với ta không?."

Trong cử chỉ, hành động, sự đối lập giữa Mtao Mxây và Đăm Săn càng rõ rệt hơn. Một cuộc chiến diễn ra vô cùng căng thẳng, quyết liệt. Trong hiệp đấu đầu tiên, hai bên đấu khiên, Mtao Mxây múa khiên trước, tỏ ra kém cỏi, thiếu tài năng "khiên hắn kêu lạch xạch như quả mướp khô". Đăm Săn lúc này tỏ ra rất bình tĩnh, thản nhiên không hề run sợ. Đến lượt Đăm Săn: "Đăm Săn rung khiên múa. Một lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh. Một lần xốc tới nữa, chàng vượt một đồi lồ ô. Chàng chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía Tây". Mtao Mxây thì bước thấp bước cao khốn khổ chạy hết bãi này sang bài khác từ Tây sang Đông.

Qua trận đấu hiệp hai, lần này, Đăm Săn nhanh tay cướp lấy miếng trầu của Hơ Nhị, tiếp tục múa khiên "Chàng múa trên cao, gió như bão... Khi chàng múa nước kiệu, quả núi ba lần rạn nứt, bật đồi tranh bật rễ bay tung". Được sự giúp sức của ông trời, lại càng bừng tỉnh, sức mạnh càng lớn, vung cái chày trúng ngay tai Mtao Mxây, hắn lúc này buộc phải tháo chạy trong hoảng hốt, sợ hãi, lo lắng cho tính mạng của mình: "Mtao Mxây tháo chạy. Hắn tránh quanh chuồng lớn... hắn tránh quanh chuồng trâu". Cuối cùng, đầu hắn bị cắt, đem bêu khắp ngoài đường.

Cả lời nói, cử chỉ và hành động của nhân vật được tác giả miêu tả rất chi tiết, tỉ mỉ, ngôn ngữ linh hoạt và giàu sức gợi. Qua đó, tác giả muốn làm nổi bật hình ảnh người hùng sử thi Đăm Săn hội tụ đầy đủ những nét đẹp của một vị tù trưởng buôn làng: dũng cảm, tự tin, tài năng, tốt bụng. Là đại diện cho vẻ đẹp cộng đồng, chiến đấu vì hạnh phúc, hoà bình, ấm no, thịnh vượng cho buôn làng Tây Nguyên. Bằng nghệ thuật đối lập, văn phong miêu tả tinh tế, sử dụng bút pháp phóng đại, tác giả dân gian xây dựng nên hai hình tượng nhân vật tiêu biểu, để lại ấn tượng trong lòng người đọc.

3. Phân tích hành động, lời nói, cử chỉ của hai nhân vật Đăm Săn, Mtao Mxây mẫu 3

Văn học dân gian Việt Nam tựa như một khu vườn hoa đa sắc, phong phú và đầy hương thơm, đóng vai trò quan trọng trong văn học Việt Nam. Truyện cổ tích không chỉ mang lại những bài học nhân văn sâu sắc về cuộc sống mà còn truyền tải cách sống của con người qua những nhân vật giàu tình cảm và mạnh mẽ như cô Tấm, Thạch Sanh, Nàng Lọ Lem. Truyền thuyết giúp chúng ta hiểu sâu hơn về lịch sử dân tộc, về những ước mơ và khát vọng của những anh hùng như Thánh Gióng, Sơn Tinh. Ca dao, dân ca như những bài thơ ngọt ngào, truyền tải tình yêu thương và những giá trị văn hóa đặc sắc. Qua văn học sử thi, ta càng thêm hiểu rõ về những anh hùng sử thi dũng mãnh, thể hiện tinh thần cộng đồng mạnh mẽ. Một tác phẩm tiêu biểu của văn học sử thi Việt Nam là sử thi Đăm Săn của người Ê-đê, một tác phẩm tuyệt vời không chỉ về nội dung mà còn về nghệ thuật. Tác phẩm khắc họa rõ nét hình ảnh các nhân vật sử thi đầy ấn tượng như Mtao Mxây và Đăm Săn. Cả hai đều là những tù trưởng nhưng ngôn từ và hành động của họ phản ánh sự đối lập rõ rệt. Đăm Săn đại diện cho cuộc chiến công bằng, uy nghi, trong khi Mtao Mxây lại thể hiện sự sợ hãi, hèn nhát của một kẻ xấu xa, đại diện cho cuộc chiến không công bằng. Khi biết Mtao Mxây tới cướp vợ, Đăm Săn đã quyết định bảo vệ danh dự của mình và của cộng đồng. Anh mạnh dạn đến nhà Mtao Mxây để giành lại vợ - nàng Hơ Nhị, Hơ Bhị yêu quý. Đăm Săn thể hiện sự quả quyết, trực tiếp trong lời nói, bộc lộ bản lĩnh của một người anh hùng. Trong khi đó, Mtao Mxây lại kiêu căng, trêu chọc Đăm Săn. Hắn thể hiện sự ngang ngược, giễu cợt và lo lắng khi đối diện với Đăm Săn. Khi Mtao Mxây yêu cầu không bị đâm lén, Đăm Săn khinh thường trả lời: "Tại sao ta lại đâm ngươi khi ngươi đang đi? Ngươi thấy đến con trâu của nhà ngươi trong chuồng, ta còn không muốn đâm nữa đâu". Cuộc chiến giữa Đăm Săn và Mtao Mxây là cuộc chiến giữa hai kẻ đối địch, mỗi người đại diện cho một phe: chính nghĩa và gian tà. Mtao Mxây tỏ ra kiêu căng và tự hào về tài năng của mình khi múa khiên, nhưng hắn vẫn run sợ trước Đăm Săn. Khi nhận thấy không còn cách nào khác, hắn kêu xin Hơ Nhị quăng cho miếng trầu. Khi thua cuộc, hắn cầu xin thảm thiết, thể hiện sự hèn nhát rõ ràng: "Ơ diêng, ơ diêng để ta làm lễ cầu phúc cho một con trâu. Ta sẽ cho thêm một con voi". Cuối cùng, Mtao Mxây là kẻ thua cuộc, Đăm Săn chiến thắng với tiếng hò reo, kêu gọi: "Ơ ngàn chim sẻ, ơ vạn chim ngói! Tất cả tôi tớ này! Các ngươi có đi với ta không?". Cuộc chiến diễn ra căng thẳng, quyết liệt. Trong hiệp đấu đầu tiên, Mtao Mxây múa khiên trước, thể hiện sự kém cỏi, thiếu tài năng "làm hắn kêu rên như quả mướp khô". Trong khi đó, Đăm Săn bình tĩnh, không hề run sợ. Đăm Săn rung khiên múa, một lần xốc tới, chàng vượt qua một đồi tranh, một lần xốc tới nữa, chàng vượt qua một đồi lồ ô. Chàng chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía Tây. Mtao Mxây thì bước thấp bước cao khốn khổ, chạy khắp nơi từ Tây sang Đông. Trong hiệp hai, Đăm Săn nhanh chóng cướp lấy miếng trầu của Hơ Nhị, tiếp tục múa khiên "Chàng múa trên cao, gió thổi như bão... Khi chàng múa nước kiệu, núi ba lần rạn nứt, đồi tranh bật rễ bay tung". Với sự giúp đỡ từ trời, sức mạnh của Đăm Săn ngày càng tăng, vung cái chày trúng vào tai Mtao Mxây, hắn lúc này phải tháo chạy trong hoảng hốt, sợ hãi, lo sợ cho tính mạng của mình. Cuối cùng, hắn bị chém đầu, đem bêu ra ngoài đường. Tất cả lời nói, cử chỉ và hành động của các nhân vật được tác giả mô tả cẩn thận, chi tiết, ngôn ngữ phong phú và sâu sắc. Tác giả muốn nhấn mạnh hình ảnh của anh hùng Đăm Săn, đại diện cho vẻ đẹp của tù trưởng buôn làng: dũng cảm, tự tin, tài năng, tốt bụng. Anh là biểu tượng cho sự đoàn kết, chiến đấu vì hạnh phúc, hòa bình và sự phồn thịnh cho buôn làng Tây Nguyên. Thông qua việc sử dụng kỹ thuật đối lập, mô tả tinh tế, ngôn từ phong phú, tác giả dân gian đã tạo ra hai nhân vật biểu tượng, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả.

4. Phân tích hành động, lời nói, cử chỉ của hai nhân vật Đăm Săn, Mtao Mxây mẫu 4

Văn học dân gian Việt Nam giống như một khu vườn hoa muôn màu, mang một vai trò vô cùng quan trọng trong nền văn học nước nhà. Những câu truyện cổ tích mang đến cho chúng ta những bài học nhân văn sâu sắc về cuộc sống và cách sống của con người thông qua những nhân vật dịu dàng, mạnh mẽ như cô Tấm, Thạch Sanh hay Nàng Lọ Lem. Truyền thuyết giúp chúng ta hiểu sâu hơn về lịch sử dân tộc, về những ước mơ và khát vọng của các nhân vật anh hùng như Thánh Gióng, Sơn Tinh. Ca dao, dân ca là những bài thơ ngọt ngào, truyền tải tình yêu thương, sự chia sẻ và đồng cảm. Qua văn học sử thi, ta càng hiểu rõ hơn về những anh hùng sử thi dũng mãnh, giàu tinh thần cộng đồng và gắn kết. Trong số các tác phẩm văn học dân gian, sử thi Đăm Săn là một tác phẩm tuyệt vời của người Ê-đê. Không chỉ có giá trị về nội dung, sử thi này còn khắc họa rõ nét những nhân vật đầy ấn tượng như Đăm Săn và Mtao Mxây qua những kỹ thuật nghệ thuật đặc sắc, tạo nên một bức tranh sống động và lôi cuốn. Về ngôn từ, mặc dù Đăm Săn và Mtao Mxây đều là những tù trưởng của cộng đồng, nhưng lời nói của họ lại phản ánh rõ sự đối lập. Ngôn từ của Đăm Săn thể hiện sự uy nghi, đại diện cho cuộc chiến công bằng, trong khi Mtao Mxây lại biểu hiện sự sợ hãi, hèn nhát của kẻ xấu xa, không chính đáng. Khi Mtao Mxây đến cướp vợ, Đăm Săn phải đứng lên bảo vệ danh dự của mình và của cộng đồng. Anh dũng cảm đến nhà Mtao Mxây để giành lại vợ - nàng Hơ Nhị, Hơ Bhị yêu quý. Đăm Săn thể hiện sự quả quyết, bộc lộ bản lĩnh của một người anh hùng qua từng lời nói. Trong khi đó, Mtao Mxây tỏ ra kiêu căng, trêu chọc Đăm Săn, ngạo mạn và khinh thường đối thủ. Khi bị Đăm Săn thách đấu, hắn lo sợ và yêu cầu: "Ngươi không được đâm ta khi ta đang đi xuống đó nghe." Đăm Săn đáp lại đầy khinh bỉ: "Tại sao ta lại đâm ngươi khi ngươi đang đi? Ngươi thấy đến con trâu của nhà ngươi trong chuồng, ta còn không muốn đâm nữa đâu." Hai kẻ đối địch, mỗi người mang một tính cách riêng biệt, đại diện cho hai phe chính nghĩa và gian tà, chuẩn bị bước vào trận chiến. Trong khi Mtao Mxây tỏ ra kiêu căng, tự cho mình có tài năng và học vấn bằng cách múa khiên: "Có thầy ta học thầy, có sư ta học sư, có thần rồng ta học thần rồng," hắn vẫn run sợ trước Đăm Săn. Khi không còn cách nào khác, hắn cầu xin Hơ Nhị quăng cho miếng trầu. Khi thất bại, hắn lên tiếng cầu xin thảm thiết, thể hiện rõ sự hèn nhát: "Ơ diêng, ơ diêng để ta làm lễ cầu phúc cho một con trâu. Ta sẽ cho thêm một con voi." Cuối cùng, Mtao Mxây phải chịu thua cuộc, còn Đăm Săn chiến thắng với tiếng hò reo: "Ơ ngàn chim sẻ, ơ vạn chim ngói! Tất cả tôi tớ này! Các ngươi có đi với ta không?" Trong từng cử chỉ và hành động, sự đối lập giữa Mtao Mxây và Đăm Săn càng rõ rệt hơn. Cuộc chiến diễn ra căng thẳng, quyết liệt. Ở hiệp đấu đầu tiên, khi múa khiên, Mtao Mxây thể hiện sự kém cỏi, thiếu tài năng: "làm hắn kêu rên như quả mướp khô." Trong khi đó, Đăm Săn vẫn bình tĩnh, không hề run sợ. Anh mạnh mẽ vượt qua những đồi tranh, đồi lồ ô, di chuyển nhanh như gió. Mtao Mxây thì bước thấp bước cao, khốn khổ, chạy khắp nơi từ Đông sang Tây. Ở hiệp hai, Đăm Săn nhanh chóng cướp lấy miếng trầu của Hơ Nhị, tiếp tục múa khiên: "Chàng múa trên cao, gió thổi như bão... Khi chàng múa nước kiệu, núi ba lần rạn nứt, đồi tranh bật rễ bay tung." Với sự giúp đỡ từ trời, sức mạnh của Đăm Săn càng tăng lên, anh vung cái chày trúng vào tai Mtao Mxây, khiến hắn hoảng sợ, chạy vòng quanh chuồng trâu, chuồng lớn. Cuối cùng, Mtao Mxây bị chém đầu, cái đầu bị đem bêu ra ngoài đường. Tác giả đã mô tả cẩn thận, chi tiết từng lời nói, cử chỉ và hành động của các nhân vật, sử dụng ngôn ngữ phong phú và sâu sắc. Hình ảnh anh hùng Đăm Săn được khắc họa rõ nét, đại diện cho vẻ đẹp của tù trưởng buôn làng: dũng cảm, tự tin, tài năng và tốt bụng. Anh là biểu tượng cho sự đoàn kết, chiến đấu vì hạnh phúc, hòa bình và sự phồn thịnh cho buôn làng Tây Nguyên. Thông qua kỹ thuật đối lập, mô tả tinh tế và sử dụng ngôn từ phong phú, tác giả dân gian đã tạo ra hai nhân vật biểu tượng, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả.

5. Phân tích hành động, lời nói, cử chỉ của hai nhân vật Đăm Săn, Mtao Mxây mẫu 5

Văn học dân gian Việt Nam như một khu vườn phong phú, rực rỡ với nhiều sắc hoa khác nhau, giữ vai trò quan trọng trong nền văn học Việt Nam. Những truyện cổ tích mang đến những bài học nhân văn sâu sắc về cuộc sống và cách sống của con người qua các nhân vật hiền lành, mạnh mẽ như cô Tấm, Thạch Sanh, Nàng Lọ Lem. Truyền thuyết giúp chúng ta hiểu sâu hơn về lịch sử dân tộc, những ước mơ và khát vọng của các nhân vật anh hùng như Thánh Gióng, Sơn Tinh. Ca dao, dân ca là những bài thơ ngọt ngào, truyền tải tình yêu thương và gắn kết con người. Văn học sử thi lại càng làm rõ hơn hình ảnh những anh hùng dũng mãnh, mang tinh thần cộng đồng và đoàn kết. Trong kho tàng văn học ấy, sử thi Đăm Săn là một tác phẩm tuyệt vời của người Ê-đê. Tác phẩm không chỉ chứa đựng giá trị nội dung sâu sắc mà còn khắc họa hình ảnh rõ nét của những nhân vật sử thi đầy ấn tượng. Hai nhân vật tiêu biểu là Mtao Mxây và Đăm Săn, được mô tả bằng nhiều kỹ thuật nghệ thuật đặc biệt, tạo nên bức tranh sống động về nhân vật. Ngôn từ trong sử thi cũng là yếu tố quan trọng, phản ánh tính cách và vị thế của nhân vật. Đăm Săn và Mtao Mxây đều là tù trưởng của các cộng đồng, nhưng ngôn từ của họ hoàn toàn trái ngược. Đăm Săn uy nghi, đại diện cho cuộc chiến công bằng, trong khi Mtao Mxây biểu lộ sự sợ hãi, hèn nhát của một kẻ xấu xa, đại diện cho cuộc chiến không công bằng. Khi Mtao Mxây cướp vợ, Đăm Săn phải bảo vệ danh dự của mình và cộng đồng. Đăm Săn mạnh dạn đến nhà Mtao Mxây để giành lại vợ - nàng Hơ Nhị, Hơ Bhị yêu quý, thể hiện bản lĩnh và sự quả quyết của một người anh hùng. Trái lại, Mtao Mxây kiêu căng, trêu chọc Đăm Săn, lời nói của hắn thể hiện sự ngang ngược, giễu cợt và hèn nhát. Khi Mtao Mxây lo sợ bị Đăm Săn đâm lén, hắn nói: "Ngươi không được đâm ta khi ta đang đi xuống đó nghe." Đăm Săn coi thường, đáp lại: "Tại sao ta lại đâm ngươi khi ngươi đang đi? Ngay cả con trâu của ngươi trong chuồng, ta còn không muốn đâm." Hai kẻ đối địch trong cuộc chiến, mỗi người mang một tính cách riêng, đại diện cho hai phe chính nghĩa và gian tà. Mtao Mxây tỏ ra kiêu căng, múa khiên thể hiện tài năng và học vấn: "Có thầy ta học thầy, có sư ta học sư, có thần rồng ta học thần rồng," nhưng thực chất hắn vẫn run sợ trước Đăm Săn. Khi không còn đường thoát, hắn cầu xin Hơ Nhị quăng cho miếng trầu. Thua cuộc, hắn cầu xin thảm thiết: "Ơ diêng, ơ diêng để ta làm lễ cầu phúc cho một con trâu. Ta sẽ cho thêm một con voi." Cuối cùng, Đăm Săn chiến thắng với tiếng hò reo, kêu gọi: "Ơ ngàn chim sẻ, ơ vạn chim ngói! Tất cả tôi tớ này! Các ngươi có đi với ta không?" Trong cử chỉ và hành động, sự đối lập giữa Mtao Mxây và Đăm Săn càng trở nên rõ rệt hơn. Cuộc chiến diễn ra căng thẳng, quyết liệt. Trong hiệp đấu đầu tiên, Mtao Mxây múa khiên trước, nhưng hắn thể hiện sự kém cỏi: "làm hắn kêu rên như quả mướp khô." Trong khi đó, Đăm Săn bình tĩnh, không hề run sợ: "Đăm Săn rung khiên múa. Một lần xốc tới, chàng vượt qua một đồi tranh. Một lần xốc tới nữa, chàng vượt qua một đồi lồ ô. Chàng chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía tây." Mtao Mxây khốn khổ, bước thấp bước cao, chạy khắp nơi từ tây sang đông. Trong hiệp hai, Đăm Săn cướp miếng trầu của Hơ Nhị, tiếp tục múa khiên: "Chàng múa trên cao, gió thổi như bão... Khi chàng múa nước kiệu, núi ba lần rạn nứt, đồi tranh bật rễ bay tung." Với sự giúp đỡ từ trời, sức mạnh của Đăm Săn ngày càng tăng, vung cái chày trúng vào tai Mtao Mxây, khiến hắn tháo chạy trong hoảng hốt, sợ hãi: "Mtao Mxây tháo chạy. Hắn quanh quẩn quanh chuồng lớn... hắn quanh quẩn quanh chuồng trâu." Cuối cùng, hắn bị chém đầu, đem bêu ra ngoài đường. Tất cả lời nói, cử chỉ và hành động của các nhân vật được tác giả mô tả chi tiết, ngôn ngữ phong phú và sâu sắc. Tác giả muốn nhấn mạnh hình ảnh anh hùng Đăm Săn, đại diện cho vẻ đẹp của tù trưởng buôn làng: dũng cảm, tự tin, tài năng, tốt bụng. Đăm Săn là biểu tượng cho sự đoàn kết, chiến đấu vì hạnh phúc, hòa bình và sự phồn thịnh của buôn làng Tây Nguyên. Thông qua việc sử dụng kỹ thuật đối lập và ngôn ngữ phong phú, tác giả dân gian đã tạo nên những nhân vật biểu tượng, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả.

• Văn mẫu lớp 10: Phân tích nhân vật người anh hùng Đăm Săn trong đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây
• Phân tích đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây
• Soạn bài Chiến thắng Mtao Mxây
• Soạn văn 10 bài: Chiến thắng Mtao-Mxây